Λουκᾶ α΄28
ΚΕΙΜΕΝΟ
"Καί εἰσελθών ὁ ἄγγελος πρός αὐτήν εἶπε· χαῖρε, κεχαριτωμένη· ὁ Κύριος μετά σοῦ· εὐλογημένη σύ ἐν γυναιξίν".
ΕΡΜΗΝΕΙΑ
"Καί ἀφοῦ ἐμβῆκεν ὁ ἄγγελος εἰς τό δωμάτιόν της τῆς εἶπε· Χαῖρε σύ, ἡ ὁποία ἔχεις λάβει πολλάς καί ἐξαιρετικάς χάριτας ἀπό τόν Θεόν. Ὁ Κύριος εἶναι μαζί σου καί αὐτός σέ ἐχαρίτωσε. Ἔχεις εὐλογηθῆ σύ, ὅσον καμμία ἄλλη ἀπό τάς γυναῖκας" (Ἀπό τήν "Καινή Διαθήκη μετά συντόμου ἑρμηνείας" τοῦ Π.Ν.Τρεμπέλα, ἔκδοση "Ὁ ΣΩΤΗΡ").
ΣΧΟΛΙΟ
Τό σχόλιο πού ἀκολουθεῖ εἶναι ἀπό τό βιβλίο τοῦ Π.Ν.Τρεμπέλα μέ τίτλο: "Τήν Θεοτόκον μεγαλύνομεν", ἔκδοση "Ο ΣΩΤΗΡ".
Καταχωρεῖται αὐτούσιο γιατί ἐντυπωσιάζει ἡ γλαφυρότητα τοῦ ὕφους, ὁ πλοῦτος τῆς γλώσσας καί ἡ πολλή ἀγάπη, ὁ βαθλυτατος σεβασμός καί ἡ τιμή τοῦ συντάκτη πρός τό πρόσωπο τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου.
"Ποῖον ἄλλο θά ἥρμοζεν ἐγκώμιον νά ἀκουσθῆ καί ποῖος ἄλλος ὕμνος θά ἦτο πρεπωδέστερος καί δέν θά ὠχρία ἐμπρός εἰς τόν ἀνεπιτήδευτον καί εἰρηνικόν αὐτόν χαιρετισμόν, τόν ὁποῖον ὁ Οὐρανός ὁλόκληρος δι’ ἑνός ἐκ τῶν ἐνδοξοτέρων ἀντιπροσώπων αὐτοῦ τοῦ ἀρχαγγέλου Γαβριήλ, ἀποστέλλει πρός τήν ἀειπάρθενον Μητέρα τοῦ Κυρίου;
Ἀθορύβως καί χωρίς κανείς ἄλλος νά τό ἀντιληφθῆ, ἠκούσθη σιγά-σιγά εἰς τήν ἥσυχον κωμόπολιν τῆς Ναζαρέτ ὁ οὐράνιος αὐτός χαιρετισμός καί προσέπεσε τό κατ’ ἀρχάς ἀποκλειστικῶς καί μόνον εἰς τάς ἀμολύντους ἀκοάς τῆς εὐλογημένης καί κεχαριτωμένης Παρθένου. Παρῆλθον ἀκόμη ὀλίγα ἔτη ἀναμονῆς καί γλυκείας προσδοκίας. Καί ἐνῶ ἡ εἰρηνική ἀντήχησις τοῦ θεσπεσίου αὐτοῦ χαιρετισμοῦ ἐφαίνετο παρελθοῦσα, ἀνανεοῦται πάλιν ἐνισχυομένη καί δυναμουμένη ὁλονέν, διά νά προσπέσῃ τώρα εἰς τάς ἀναριθμήτους ἀκοάς τῶν διά τοῦ Υἱοῦ της λυτρωθέντων καί διά νά ἐπαναλαμβάνεται διαρκῶς ἀπό τά χείλη τά ὁμολογοῦντα τήν εἰς Ἐκεῖνον πίστιν.
"Χαῖρε κεχαριτωμένη…". Καί ὁ λόγος αὐτός τῆς χαρᾶς, ὁ χαιρετισμός αὐτός τῆς οὐρανίας εἰρήνης φθάνει καί εἰς τήν Γεθσημανῆ, εἰς τήν ὁποίαν ὁ σεπτός τάφος Ἐκείνης δέν προκαλεῖ τούς στεναγμούς καί τά δάκρυα τῆς ἀπογνώσεως καί τήν φρίκην τοῦ θανάτου, ἀλλά σκορπίζει γλυκεῖαν παρηγορίαν καί φῶς θείας ἐλπίδος καί βάλσασμον παραμυθίας οὐρανίου. Εἶναι Ἐκείνη, ἡ ὁποία σπογγίζει τά δάκρυα, μέ τά ὁποῖα ἡ προμήτωρ Εὔα ἐζύμωσε τήν ζωήν μας. Εἶναι αὐτή, τήν ὁποίαν ἐχρησιμοποίησεν ὡς ὄργανόν Του ἁγνόν ὁ ἀγαθός μας Πατήρ, διά νά ἀρθῇ ἡ καταισχύνη καί ἡ ἐντροπή, ἥτις κατεπλάκωσε τό ἀνθρώπινον γένος ἐκδιωκόμενον ἐξ αἰτίας τῆς Εὔας ἀπό τόν κῆπον τῆς Ἐδέμ.
"Εὐλογημένη σύ ἐν γυναιξίν". Εἶσαι εὐλογημένη, ἐπαινετή καί δεδοξασμένη μεταξύ ὅλων τῶν γυναικῶν. Καί πῶς νά μή εἶσαι; Ἡ Εὔα ἡ προμήτωρ μας ἐξῆλθεν ἀπό τάς χεῖρας τοῦ Θεοῦ ἁγνή καί καθαρά, καί δέν ἐστάθη ἱκανή νά δώσῃ εἰς τόν Πλάστην ὁλόκληρον τήν θέλησίν της, ἀλλ’ ἁμαρτήσασα ἐκηλίδωσεν ἑαυτήν καί ἐξεδιώχθη τοῦ Παραδείσου. Σύ ἡ Παρθένος καί ἁγνή Μαριάμ, ἐξῆλθες ἀπό τά σπλάγχνα ἑνός μολυσμένου καί διεφθαρμένου κόσμου καί εὑρέθης ἀξία τοῦ καθαροῦ καί ἀμώμου Θεοῦ, ἵνα τόν δεχθῇς εἰς τά σπλάγχνα Σου καί ἵνα ἀπό τά ἁγνά Σου αἵματα προσλάβῃ Ἐκεῖνος τήν ἀμόλυντον σάρκα Του. Ὅ,τι δέν ἔδωκεν ἡ Εὔα εἰς τόν Θεόν, τό ἔδωκες Σύ· τήν καρδίαν Σου ὁλόκληρον, τήν θέλησίν Σου πλήρη.
Ἴδε, ἀναγνῶστα μου, ἐκείνη, ἡ Εὔα, ὑποκάτω ἀπό τοῦ ἀπηγορευμένου δένδρου τήν σκιάν δελεάζεται ἀπό τήν παγίδα μιᾶς ἁμαρτίας, ἥτις δέν εἶχεν ἀκόμη μολύνει τήν ἀνθρωπίνην ψυχήν. Ἴδε, Αὐτή, ἡ Παρθένος καί ἁγνή, μέσα εἰς ἕνα περιβάλλον διεφθαρμένον καί πονηρόν, ὅπως ἦτο τό τῆς διαβοήτου Ναζαρέτ, ἀπό τήν ὁποίαν οὐδέν ἠδύνατό τις νά περιμένῃ ἀγαθόν, μένει μακράν ἀπό τῆς πολυμόρφου ἁμαρτίας τάς πολυποικίλους παγίδας καί διατηρεῖται δοχεῖον ἁγνόν πρός ὑποδοχήν τοῦ πάσης ἁγνότητος καί ἁγιότητος ὑπερκειμένου Θεοῦ Λόγου.
Ἴδε πῶς ἡ Εὔα ἀνοίγει τάς ἀκοάς αὐτῆς εἰς τήν φωνήν τοῦ ὄφεως, διά νά ἐνωτισθῇ τό κήρυγμα τῆς ἀποστασίας κατά τοῦ Θεοῦ καί διά νά πιστεύσῃ εὐθύς εἰς τούς λόγους τοῦ ψεύστου διαβόλου, ἀμφιβάλλουσα καί ἀρνουμένη τούς λόγους τοῦ ἀληθινοῦ καί Παναγάθου Πλάστου της. Ἴδε πῶς ἡ Μαριάμ ἐρευνᾶ εὐλαβῶς τό χαρμόσυνον μήνυμα ἑνός ἀγγέλου καί πῶς εὐθύς μόλις πείθεται ὅτι ἡ πρός αὐτήν λαλοῦσα φωνή δέν εἶναι φωνή ὑποκρυπτομένης τινός πονηρᾶς ὑπάρξεως, ἀλλά φωνή ἐξαγγέλουσα τό θέλημα τοῦ Θεοῦ, ἴδε πῶς κλίνει εὐθύς τήν κεφαλήν πρόθυμος ὡς δούλη ταπεινή νά ὑποταχθῇ εἰς τό θέλημα τοῦ Κυρίου.
Ἴδε τῆς Εὔας τήν ἀλαζονικήν προπέτειαν καί τῆς Παρθένου τήν ταπεινόφρονα σιγήν. Ἐκτέινει τήν χεῖρα της ἡ προμήτωρ ἐπί τό ἀπηγορευμένον ξύλον καί ὠθεῖται πρός αὐτό οὐχί ἁπλῶς ἐκ κούφης τινός περιεργείας. Ζητεῖ τό ταχύτερον ν’ ἀνυψωθῇ εἰς τήν δόξαν καί τήν δύναμιν τοῦ Θεοῦ καί νά καταστῇ αὕτη τό συντομώτερον ὡς ὁ Θεός. Ἀκούει τήν θείαν πρόσκλησιν ἡ Παρθένος, διά τῆς ὁποίας καλεῖται ἐπί θρόνου θείου καί βασιλικοῦ, ἐφ’ οὗ πᾶσαι θά μακαρίσωσιν αὐτήν αἱ γενεαί, καί αἰδημόνως κύπτει τήν κεφαλήν ἐν εὐγνωμοσύνῃ πολλῇ πρός τόν ἐπιβλέψαντα ἐν συγκαταβάσει ἐπί τήν ταπείνωσιν τῆς δούλης Αὐτοῦ. Καί περικρύπτει σεμνῶς τό ἐν αὐτῇ συντελούμενον μυστήριον, ξένη πρός πᾶσαν καυχησιολογίαν καί ἐπίδειξιν ματαιότητος κενοδόξου, τόσον συνήθους καί προσφιλοῦς εἰς τάς λοιπάς γυναῖκας.
"Εὐλογημένη σύ ἐν γυναιξίν". Ἡ Εὔα μέ τήν παρακοήν της μᾶς ἔρριψεν εἰς τήν κοιλάδα αὐτήν τῶν στεναγμῶν καί τῶν δακρύων. Σύ, ἡ εὐλογημένη καί ἀειπάρθενος κόρη, μέ τήν πρόθυμον εἰς τόν Κύριόν Σου ὑπακοήν ἐξήγαγες ἡμᾶς εἰς ἀναψυχήν καί κατέστης γέφυρα μεταβιβάζουσα ἡμᾶς εἰς τό βασίλειον τῆς χαρᾶς καί τῆς εἰρήνης. Ἡ προμήτωρ μέ τήν ὑπερηφάνειαν καί τήν ἀλαζονικήν προπέτειαν αὐτῆς μᾶς κατεκρήμνισεν ἐγγύτατα τοῦ Ἅδου. Ἡ ἰδική Σου ταπείνωσις ἀπεδίωξε τήν καταισχύνην μας καί μετέστησεν ἡμᾶς ἐγγύταττα τοῦ Οὐρανοῦ.
"Εὐλογημένη σύ ἐν γυναιξίν". Ἀπέπλυνας Σύ τό ὄνειδος τῆς Εὔας καί ἀπέβης τό αἰώνιον καύχημα καί ἐγκαλλώπισμα τοῦ γυναικείου κόσμου. Τό γένος ὁλόκληρον τῶν χριστιανῶν σέ προσκυνεῖ ὡς ὑπέρτιμον βασίλισσαν αὐτοῦ καί πᾶσαι τῶν ἀνθρώπων αἱ γενεαί μακαρίζουσι τό ὄνομά Σου. Καμμία ἄλλη εἰς τόν κόσμον οὔτε ἀπέκτησεν, ἀλλ’ οὔτε θ’ ἀποκτήσῃ τήν δόξαν Σου καί τήν λαμπρότητά Σου. "Εὐλογημένη σύ ἐν γυναιξίν"".
