Αὐτομεμψία
Ἀββᾶ Δωροθέου· "Περί τοῦ ἑαυτόν μέμφεσθαι" (ΕΠΕ Φιλοκαία τ. 12ος σ. 403)
"Τό νά ταράσσεται κανείς πρός τόν ἀδελφό πού τόν θλίβει συμβαίνει ἤ ἀπό τό ὅτι δέν εὑρέθηκε ἐκείνη τήν ὥρα σέ καλή κατάστασι ἤ ἀπό τό ὅτι ἔχει ἀηδία πρός αὐτόν. Ὑπάρχουν δέ καί ἄλλα πολλά αἴτια τούτου, τά ὁποῖα ἔχουν διάφορες ἑρμηνεῖες. Τό γενικό ὅμως αἴτιο κάθε ταραχῆς, ἐάν τό ἀναζητήσωμε μέ ἀκρίβεια, εἶναι τό ὄτι δέν μεμφόμαστε ἑαυτούς. Ἀπό ἐκεῖ ἔχουμε ὅλη τή συντριβή, ἀπό ἐκεῖ δέν εὑρίσκομε ποτέ ἀνάπαυσι. Δέν εἶναι ἀξιοθαύμαστο τό ὄτι ἀκοῦμε ἀπό ὅλους τούς ἀγίους ὅτι δέν ὐπάρχει ἄλλος δρόμος ἀπό αὐτόν, καί γνωρίζομε ὅτι κανείς ποτέ δέν εὑρῆκε ἀνάπαυσι βαδίζοντας ἄλλο δρόμο, καί περιμένομε ἐμεῖς νά ἀναπαυθοῦμε ἤ γενικά νά ἀκολουθοῦμε ἴσο δρόμο, ἐνῶ δέν ἀνεχόμαστε νά αὐτοκατηγορηθοῦμε; Πραγματικά, ἐάν κάμη ὁ ἄνθρωπος μυρία καλά ἔργα ἀλλά δέν κρατήση τόν δρόμο τοῦτο, ποτέ δέν θά παύση νά θλίβη καί νά θλίβεται καί νά χάνη ὅλους τούς κόπους του. Ἀντίθετα δέ ποιά χαρά, ποιά ἀνάπαυσι δέν ἔχει, ὅπου νά μεταβῆ ἐκεῖνος πού κατηγορεῖ τόν ἑαυτό του, ὅπως εἶπε καί ὁ ἀββᾶς Ποιμήν. Ὅ,τι καί ἄν τοῦ συμβῆ, εἴτε ζημία εἴτε προσβολή εἴτε ὁποιαδήποτε θλῖψις, αὐτός προλαβαίνει νά θεωρῆ τόν ἑαυτό του ἄξιο γι’ αὐτήν καί δέν ταράσσεται ποτέ. Ὑπάρχει τίποτε περισσότερο ἀμέριμνο ἀπό αὐτό;".
