Ἁγίου Λουκᾶ Ἀρχιεπισκόπου Κριμαίας, Λόγοι καί ὁμιλίες, τ. Α΄σ. 199 κ.ἑ.
(συνέχεια ἀπό τό προηγούμενο).
"Ἀσφαλῶς ὄχι! Σέ ὅλη τή διάρκεια τῆς ἱστορίας τῆς χριστιανικῆς Ἐκκλησίας εἶχε αὐτή πολλούς ἐχθρούς, ὑπῆρξαν πολλοί μάρτυρες, πού ὑπέφεραν γιά τήν πίστη τους στό Χριστό, σ’ ὅλες τίς χῶρες τοῦ κόσμου καί σ’ ὅλους τούς λαούς τῆς γῆς. Γιά πολλά χρόνια συνεχίζονταν οἱ διωγμοί κατά τῶν χριστιανῶν. Τούς πιό φοβερούς διωγμούς ὑπέστησαν οἱ χριστιανοί κατά τούς τρεῖς πρώτους αἰῶνες μετά τή γέννηση τοῦ Χριστοῦ. Τότε δεκάδες χιλιάδες πιστοί ὑπέφεραν φοβερά βασανιστήρια γιά τήν πίστη τους στόν Κύριο Ἰησοῦ Χριστό καί μαρτύρησαν γιά τόν Κύριό τους. Δέν ἀξίζουν ὅλοι αὐτοί νά ὀνομαστοῦν σπονδή καί Θυσία;
Ἔχουν ἐπίσης τό δικαίωμα νά φέρουν τό ὄνομα αὐτό καί οἱ ὁμολογητές, οἱ γενναῖοι αὐτοί ἀγωνιστές πού πολέμησαν τίς αἱρέσεις. Αὐτοί πού ἔλαβαν μέρος στίς Οἰκουμενικές Συνόδους καί ὑπερασπίστηκαν μέχρις αἵματος τά δόγματα τῆς ἀληθινῆς πίστεως καί μαρτύρησαν στά χρόνια τῆς εἰκονομαχίας. Ἀξίζουν τό ὄνομα αὐτό καί ὅλοι οἱ πεσόντες κατά τή διάρκεια τῶν ἐπονομαζομένων "ἱερῶν πολέμων", πού διεξήγαγαν οἱ μουσουλμάνοι κατά τῶν χριστιανῶν. Ἀπό ἕνα ἀμέτρητο πλῆθος χριστιανῶν ἐπαληθεύτηκε ὁ σκληρός ἐκεῖνος λόγος τοῦ Σωτῆρος: "Ἐν τῷ κόσμῳ θλῖψιν ἕξετε· ἀλλά θαρσεῖτε, ἐγώ νενίκηκα τόν κόσμον" (Ἰω. ιστ΄, 33). Καί ἕνας ἄλλος: "Ὅτι στενή ἡ πύλη καί τεθλιμμένη ἡ ὁδός ἡ ἀπάγουσα εἰς τήν ζωήν, καί ὀλίγοι εἰσίν οἱ εὑρίσκοντες αὐτήν!" ( Ματρθ.ζ΄ 14).( Συνεχίζεται)