Ἁγίου Νικοδήμου Ἁγιορείτου Ἀόρατος πόλεμος,
Κεφ.Δ΄«Πῶς μπορεῖ νὰ γνωρίση κάποιος ἐάν ἐργάζεται
μὲ τὴν ἔλλειψι ἐμπιστοσύνης στὸν ἑαυτό του καὶ μὲ τὴν ὁλοκληρωτικὴ ἐλπίδα στὸν Θεὸ"
Ἀπό τό ὁμώνυμο βιβλίο τῶν ἐκδόσεων Συνοδίας Σπυρίδωνος Ἱερομονάχου, Νέα Σκήτη, Ἅγ.Ὄρος
Πολλὲς φορές, νομίζουν μερικοὶ αὐθάδεις ὅτι δὲν ἔχουν κανένα θάρρος στὸν ἑαυτό τους καὶ ὅτι ὅλη τους τὴν ἐλπίδα καὶ τὴν πεποίθησι, τὴν ἔχουν στὸν Θεό• ὅμως δὲν εἶναι ἔτσι· καὶ γι’ αὐτὸ βεβαιώνονται ἀπὸ τὸ ἀποτέλεσμα ποὺ ἔρχεται σὲ αὐτοὺς ἀπὸ τὸν ξεπεσμό τους, ὅταν συμβῆ. Γιατί ἂν ἴσως αὐτοὶ λυποῦνται ἀπὸ τὸν ξεπεσμό τους καί, κατὰ κάποιο τρόπο, ἀπελπίζωνται καὶ νομίζουν ὅτι μποροῦν στὸ ἑξῆς νὰ κάνουν τὸ καλό, αὐτὸ εἶναι σίγουρο σημεῖο, ὅτι καὶ πρὶν ἀπό τὴν πτῶσι τους πίστευαν στὸν ἑαυτό τους καὶ ὄχι στὸν Θεό. Καὶ ἐάν ἡ λύπη τους καὶ ἡ ἀπελπισία τοὺς εἶναι μεγάλη, εἶναι ὁλοφάνερο ὅτι πολὺ πίστευαν στὸν ἑαυτό τους καὶ λίγο στὸ Θεό• γιατί, ὅποιος δὲν ἐμπιστεύεται πολὺ στὸν ἑαυτό του καὶ ἐλπίζει πολὺ στὸν Θεό, ὅταν ξεπέση, δὲν ἀπορεῖ τόσο πολύ, οὔτε λυπᾶται ὑπερβολικά, ἐφ’ ὅσον γνωρίζει, ὅτι αὐτὸ τοῦ συμβαίνει, γιὰ τὴν ἀδυναμία τοῦ ἐαυτοῦ του καὶ γιὰ τὴν μικρὴ ἐλπίδα ποὺ ἒχει στὸν Θεό! Μάλιστα, τότε, ἀπιστεῖ περισσότερο στὸν ἑαυτό του καὶ μὲ περισσότερη ταπείνωσι ἐλπίζει στὸ Θεό• καὶ μισώντας περισσότερο ἀπό κάθε ἄλλο τὰ ἄτακτα πάθη του, ποὺ εἶναι ἡ αἰτία τοῦ ξεπεσμοῦ του, μὲ ἕνα μεγάλο πόνο, ἥσυχο καὶ εἰρηνικό, γιὰ τὴ λύπη τοῦ Θεοῦ, ἀποκτᾶ τὴν ἀπιστία στὸν ἑαυτό του καὶ καταδιώκει τοὺς ἐχθρούς του μέχρι θανάτου μὲ μεγαλύτερη γενναιότητα καὶ ἀποφασιστικότητα.
Αὐτά, ποὺ εἶπα, ἐπιθυμῶ νὰ τὰ σκεφθοῦν μερικοὶ ποὺ νομίζουν πὼς εἶναι ἐνάρετοι καὶ πνευματικοὶ οἱ ὁποῖοι, ὅταν πέσουν σὲ κανένα παράπτωμα, δὲν μποροῦν οὔτε θέλουν νὰ εἰρηνεύσουν• καί, μερικὲς φορές, θέλοντας νὰ ἐλευθερωθοῦν ἀπό τὴν πολλὴ λύπη καὶ τὴν ἐνόχλησι, ποὺ τοὺς συμβαίνει ἀπό τὴν ἀγάπη τοῦ ἐαυτοῦ τους, τρέχουν ἀμέσως γι’ αὐτὸ καὶ μόνο στὸν πνευματικό τους πατέρα, στὸν ὁποῖον ἔπρεπε, κυρίως, νὰ πηγαίνουν γιὰ νὰ ξεπλυθοῦν ἀπό τὴν μόλυνσι τῆς ἁμαρτίας καὶ γιὰ νὰ λάβουν δύναμι κατὰ τοῦ ἐαυτοῦ τους μὲ τὸ ἁγιώτατο μυστήριο τῆς μετανοίας καὶ τῆς ἐξομολογήσεως.»
