Μελέτη Α’
παραγρ. β’ Τί ἔπαθεν ὁ Ἰησοῦς Χριστός διά τήν σωτηρίαν τοῦ ἀνθρώπου (τμῆμα α)
«Συλλογίσου, ἀδελφέ, πόσα ἔπαθεν ὁ Κύριος διά τήν ἰδικήν σου σωτηρίαν ὅστις δέν εὐχαριστήθη νά ἐξοδεύση μόνον τά ἔργα του καί τά ἀγαθά του, ἀλλά ἠθέλησεν ἀκόμη νά μεταχειρισθῇ καί τούς ἰδίους του πόνους καί πάθη καί θάνατον του, διά νά ἐξαγοράση τήν σωτηρίαν σου, καί μέ τά ἀγαθά μέν ὅπου ἐχάρισε διά νά εὕρης τήν σωτηρίαν σου, ἔδειξε πώς προκρίνει τήν σωτηρίαν σου καλλίτερα ἀπό τά ἀγαθά του· μέ τούς πόνους δέ καί τά πάθη καί τόν θάνατον ὅπου ὑπέμεινεν, ἔδειξε πώς σχεδόν προκρίνει τήν σωτηρίαν σου, καλλίτερα ἀπό τόν ἴδιον ἑαυτόν του. Καί ἀντί νά ἐκδικήση τήν τιμήν καί ἀγάπην τῆς θεότητός του, καί νά τιμωρήση ἐσένα τόν ἀποστάτην ὅπου τόσον ἀναίσχυντα τήν ὕβριοες μέ τάς ἁμαρτίας σου, αὐτός ἐκαταφρόνησε τήν τιμήν καί ἀγάπην ἐκείνης, καί ἀπέθανε διά τήν τιμήν καί ἀγά¬πην σοῦ τοῦ ἀποστάτου καί ὑβριστοῦ της. Καί τί λέγω μόνον ὅτι ἐκαταφρόνη¬σε διά σέ τήν τιμήν τῆς θεότητος του; ἄν ἦτο δυνατόν, ἐπεθύμει νά πάθη καί κατά τήν θεότητα του, μόνον διά νά σέ σώση. Ἀλλ’ ἐπειδή τοῦτο εἷναι πρᾶγμα κατά φύσιν ἀδύνατον, διά τοῦτο ἐμεταχειρίσθη ἐκεῖνο τό θαυμάσιον ἐφεύρεμα καί ἥνωσε μέε τόν ἑαυτόν του τήν ἀνθρωπότητα, διά νά ὑποφέρη εἰς αὐτήν τόσα πάθη, καί μέ τόσην ὑπερβολήν, ὅπου ἔγινεν ἀπό κεφα¬λῆς ἕως ποδῶν ὅλος μία πληγή, καί ἐδοκίμασε πόνους περισσοτέρους ἀπό ὅλους τούς ἀνθρώπους• καθώς λέγει περί αὐτοῦ ὁ προφήτης Ἡσαῒαας «ἄνθρωπος ἐν πλη¬γῇ ὤν, καί εἰδώς φέρειν μαλακίαν» (νγ’3). Αὐτός ἔπαθε κατά τά ὑπάρχοντα, διότι ἐγεννήθη πτωχικά μέσα εἰς ἕνα σπήλαιον ἔζησε πτωχικά, διότι δέν εἶχεν οὐδέ παραμικράν κατοικίαν διά νά κλίνη τήν κε¬φαλήν του· «αἱ ἀλώπεκες φωλεούς ἔχουσι, καί τά πετεινά τοῦ οὐρανοῦ κατασκη¬νώσεις· ὁ δέ υἱός τοῦ ἀνθρώπου οὐκ ἔχει πού τήν κεφαλήν κλίνῃ»• (Ματθ’ η’. 20) καί ἀπέθανεν εἰς ἐσχάτην πτωχείαν διότι δέν εἶχεν οὐδέ ἕνα τρίπηχυν τόπον εἰς τό νά ἐνταφιασθῇ. Ἔπαθε κατά τήν τιμήν, διότι ὑπέμεινε βαρύταταις βλασφημίαις, διότι ἐπέρασε μίαν ζωήν γεμάτην ἀπό καταφρόνεσες, καί διότι τήν ἐτελείωσε μέ ἕνα θάνατον τόν πλέον ἄτιμον ὅπου ἠμπο¬ροῦσε τότε νά δοθῇ εἰς τόν κόσμον τοῦτον «ὑπήκοος γενόμενος μέχρι θανάτου, θανάτου δέ σταυροῦ» (Φιλιπ. β’, 8) ἔπα¬θε κατά τό σῶμα διότι ὑπέφερε πόνους ἀνεικάστους καί διά τήν λεπτότητα τῶν θείων μελῶν του, καί διά τήν αὐστηρότητα τῶν βασάνων του, καί διά τήν σκληρότητα τῶν βασανιστῶν του, εἰς τρόπον ὅπου ἔβγαλεν ἐμπράκτως ἀπό ὅλας του τάς φλέβας τόσον πλῆθος αἷμα ὅπου ἐβράχη ἡ γῆ• ἔπαθε κατά τήν ψυχήν, διότι τόσην μεγάλην λύπην καί ἀγωνίαν ἐδοκίμασεν ὅπου αὐτή μόνη ἦτο ἀρκετή διά νά τόν θανατώση. «Περίλυπός ἐστιν ἡ ψυχή μου ἕως θανάτου». (Ματθ. κς’. 38) καί διά νά εἴπω με συντομίαν, αὐτός ἔγεινεν ὡσάν ἕνα πέλαγος βασάνων, μόνον διά νά σβύση ἐκείνας τάς φλόγας τῆς κολάσεως ὅπου ἐσύ ἄναψες με τάς ἁμαρτίας σου, καί οὕτω νά σέ ἀναβιβάση σεσωσμένον εἰς τόν οὐρανόν».
