Ψαλμ. ριη΄(118) 143

ΚΕΙΜΕΝΟ

«Θλίψεις καί ἀνάγκαι εὕροσάν με· αἱ ἐντολαί σου μελέτη μου»

ΕΡΜΗΝΕΙΑ

«Μέ ηὗραν θλίψεις καί στενοχωρίαι καί ἀνάγκαι πιεστικαί· αἱ ἐντολαί σου εἶναι ἡ παρηγοροῦσα καί ἐνισχύουσά με σπουδή καί μελέτη» ( Ἀπό τήν «ΠΑΛΑΙΑ ΔΙΑΘΗΚΗ ΜΕΤΑ ΣΥΝΤΟΜΟΥ ΕΡΜΗΝΕΙΑΣ» τόμος 10ος, ἔκδοση «Ο ΣΩΤΗΡ»).

ΣΧΟΛΙΟ

     «Ἀλήθειαν βγαλμένην ἀπό τήν προσωπικήν του πεῖραν μᾶς μεταδίδει ὁ θεόπνευστος ποιητής τοῦ 143ου ψαλμοῦ. Ἐχθροί τοῦ μεγάλοι καί ἰσχυροί, οἱ ὁποῖοι τόν καταδιώκουν καί τόν κατατρέχουν, διότι εἶναι πιστός δοῦλος τοῦ Θεοῦ, τοῦ δημιουργοῦν κατάστασιν μεγάλης στενοχώριας. Ἀλλ’ αὐτός δέν ἀπελπίζεται. Ἐάν δέν ἔχη κανένα ἄνθρωπον ἔμπιστον πλησίον του διά νά τόν βοηθήση, ἔχει ὅμως τόν λόγον τοῦ Θεοῦ. Κανείς δέν ἠμπορεῖ νά τόν ἐμποδίση νά μελετᾶ τό ἱερόν βιβλίον τῶν θείων παραγγελμάτων. Καί καθώς λοιπόν ἀπολαμβάνει πλουσίαν τήν παρηγορίαν ἐκ τῆς μελέτης τοῦ νόμου τοῦ Θεοῦ, γεμάτος εὐγνωμοσύνην ἀνακράζει. Κύριε καί Θεέ μου, «θλίψεις καί ἀνάγκαι εὕροσάν με αἱ ἐντολαί σου μελέτη μου». Μέ ηὗραν θλίψεις καί στενοχωρίαι καί ἀνάγκαι πιεστικαί. Διά νά παρηγορηθῶ καί ἐνισχυθῶ, κατέφυγα εἰς τάς ἁγίας ἐντολάς Σου. Τόν νόμον Σου τόν ἅγιον μελετῶ, Κύριε, καί ἀπό αὐτόν ἀντλῶ παρηγορίαν καί ἐνίσχυσιν.
 «Αἱ ἐντολαί σου μελέτη μου…».
    Πόσον χρήσιμος εἶναι, ἀδελφέ μου, καί δι’ ἡμᾶς ἡ διαβεβαίωσις αὐτή τοῦ θεοπνεύστου ψαλμωδοῦ! Πολύ παραστατικά χαρακτηρίζεται ἡ γῆ ὡς «κοιλάς τοῦ κλαυθμῶνος» (Ψαλμ. πγ’ 7). Τόπος δακρύων καί στεναγμῶν, πόνου καί ὀδύνης. Ἀδικίαι καί συκοφαντίαι, ἀσθένειαι καί θάνατοι, πτωχεία καί κακοπάθεια καί τόσα ἄλλα δυσάρεστα ἐξωτερικά γεγονότα γεμίζουν τήν ψυχήν μας πολλάκις ἀπό πικρίαν καί ἀθυμίαν, ἀπό μελαγχολίαν καί ἀπογοήτευσιν. Ἄλλοτε πάλιν πόνοι ἐσωτερικοί τῆς ψυχῆς, ἔλεγχοι δριμεῖς τῆς συνειδήσεως ἐπισκοτίζουν τόν ὁρίζοντα τῆς ψυχῆς, ὥστε νά τά βλέπη ὅλα μαῦρα καί σκοτεινά. Ἀγωνιᾶ, πνίγεται εἰς τάς περιπτώσεις αὐτάς ὁ ἄνθρωπος καί ζητεῖ παρηγορίαν, ἀναψυχήν, στήριγμα, βοήθειαν.
    Εἰς ὅλας αὐτάς τάς περιστάσεις τί εἶναι ἐκεῖνο, πού θά παρηγορήση καί θά ἐνισχύση τόν Χριστιανόν; Ποιά φωνή θά ἀκουσθῆ, διά νά κατασιγάση τόν σάλον καί τήν τρικυμίαν τῆς ψυχῆς του καί ἐπαναφέρη εἰς αὐτήν τήν γαλήνην, τήν ἠρεμίαν, τήν εἰρήνην, τό αἴσθημα τῆς ἀσφαλείας; Ὦ ἀδελφέ μου, δέν τό ἐννοεῖς; Ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ. Αὐτό ἀκριβῶς μᾶς βεβαιώνει ὁ θεόπνευστος προφήτης. «Θλίψεις καί ἀνάγκαι εὕροσάν μέ· αἱ ἐντολαί σου μελέτη μου». Τήν ἰδίαν δέ αὐτήν ἀλήθειαν ἐπαναλαμβάνων εἰς ἄλλην περίστασιν, λέγει: «Ἐν ἡμέρᾳ θλίψεώς μου τόν Θεόν ἐξεζήτησα… ἀπῃνήνατο παρακληθῆναι ἡ ψυχή μου. Ἐμνήσθην τοῦ Θεοῦ καί εὐφράνθην» (Ψαλμ. οστ’ 3  4). Ἦλθαν περιστάσεις, κατά τάς ὁποίας μέ κάθε ἄλλο μέσον ἦτο ἀδύνατον νά παρηγορηθῶ. Οὔτε ἡ παρουσία προσώπων ἀγάπητων οὔτε ἡ συντροφιά των οὔτε τά λόγια των ἠμποροῦσαν νά μετριάσουν τήν θλῖψιν μου. Ὅταν ὅμως ἐνεθυμήθην τόν Θεόν ὅταν ἐπανέφερα εἰς τόν νοῦν μου τάς ἀψευδεῖς ὑποσχέσεις Του ὅταν ἐπῆρα εἰς τά χέριά μου τόν ἅγιον νόμον Του καί ἐμελέτησα τάς θείας ἐντολάς Του, ὦ τότε! Τά μαῦρα καί βαρειά σύννεφα τῆς θλίψεως διελύθησαν. Αἱ ἱλαραί ἀκτίνες τοῦ θείου φωτισμοῦ ἐλάμπρυναν τό σκότος τῆς ψυχῆς μου. Γλυκεία παρηγορία ἐχύθη τότε εἰς τό ἐσωτερικόν μου. Βεβαιότης ἐνθαρρυντική ἐκυριάρχησε μέσα μου. Ἀντί τῆς λύπης ἡ χαρά• Ἀντί τῆς πικρίας ἡ ἀγαλλίασις. Ὅ,τι δέν κατώρθωσαν οἱ ἄνθρωποι, τό ἐπέτυχεν ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ.
    Δέν εἶναι θεωρίαι αὐτά, ἀδελφέ μου. Εἶναι ἀλήθειαι πού μαρτυροῦνται ἀπό τήν ἀδιαμφισβήτητον πραγματικότητα. Ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ περικλείει δύναμιν ἀκατανίκητον, ἀσυγκρίτως ἀνωτέραν καί ἀπό τήν μεγαλυτέραν δύναμιν πού διαθέτει ὁ ἄνθρωπος. Ἐκδηλώνεται δέ ἡ εὐεργετική δυναμις τοῦ λογου τοῦ Θεοῦ καί ὅταν ἀφαιρῆ τήν λύπην ἀπό τήν ψυχήν τοῦ ἀνθρώπου, ἀντ’ αὐτῆς δέ παρέχει τήν χαράν καί τήν εἰρήνην. Δι’ αὐτό δέν παραλείπουν εὐκαιρίαν οἱ ἅγιοι τοῦ Κυρίου Ἀπόστολοι νά ὑποδεικνύουν εἰς τούς πιστούς τήν ἀλήθειαν αὐτήν. Ὅσα ἔχουν γραφῆ ἀπό τούς θεοπνεύστους ἄνδρας εἰς τήν Ἁγίαν Γραφήν, λέγει ὁ ἀπόστολος Παῦλος, «εἰς τήν ἡμετέραν διδασκαλίαν προεγράφη, ἵνα διά τῆς ὑπομονῆς καί τῆς παρακλήσεως (τῆς παρηγορίας) τῶν γραφῶν τήν ἐλπίδα ἔχωμεν» (Ρωμ. ιέ 4). Μελετῶντες δηλαδή τόν λόγον τοῦ Θεοῦ, πάντοτε μέν ἰδιαιτέρως δέ εἰς τάς ἡμέρας τῶν θλίψεων καί τῶν δοκιμασιῶν μας, θά ἐνισχυώμεθα, θά παρηγορούμεθα. Ἐφ’ ὅσον ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ θά τρέφη τήν ψυχήν μας, οὐδεμία συμφορά θά ἠμπορῆ νά μᾶς καταβάλη. Εἰς τούς λόγους τοῦ Θεοῦ ὑπάρχει ἀπέραντος γλυκύτης καί παρηγορία, ὥστε νά διαλύη ὅλην τήν πικρίαν τῶν δυσαρέστων περιστατικῶν. Καί καθώς λοιπόν μέ δακρυσμένους ἴσως τούς ὀφθαλμούς θά μελετῶμεν τόν θεῖον λόγον, θά ἀναπτερώνεται τό ἠθικόν μας, θά ἀναθάλλη ἡ ἐλπίς μας καί ἔτσι θά ἀποκομίζωμεν τήν ἰδιαιτέραν εὐεργεσίαν τῆς παρηγορίας. Ὦ ἀλήθεια, πόσον ὠφέλιμος εἶναι ἡ διαβεβαίωσις αὐτή τοῦ προφήτου! «Θλίψεις καί ἀνάγκαι εὕροσάν με• αἱ ἐντολαί σου μελέτη μου».
 
    Ὡσάν τά πλοῖα, Κύριε, πού ταξιδεύουν εἰς τάς θαλάσσας καί τούς ὠκεανούς καί συναντοῦν πολλάκις θύελλας καί τρικυμίας, ἔτσι καί ἡμεῖς πού διαπλέομεν τό πέλαγος τοῦ παρόντος βίου, ἀντιμετωπίζομεν πολύ συχνά διάφορα θλιβερά περιστατικά. Τά χάνομεν κυριολεκτικά τότε καί ἀπελπιζόμεθα καί νομίζομεν, ὅτι δέν ὑπάρχει ἐλπίς σωτηρίας δι’ ἡμᾶς. Ἀλλ’ ὁ πολυπαθής ψαλμωδός μᾶς ὑποδεικνύει ὡς μέσον, διά νά διατηρῶμεν τήν εἰρήνην καί τήν γαλήνην τῆς ψυχῆς μας καί εἰς τάς δύσκολους αὐτάς περιστάσεις, τήν μελέτην τοῦ θείου νόμου Σου. Ἀξίωνε μᾶς, λοιπόν, πανάγαθε καί στοργικέ Πατέρα, νά περάσωμεν τήν ἐπίγειον ζωήν μας μέ ὁδηγόν καί σύμβουλον καί παρηγορητήν τόν αἰώνιον λόγον Σου. Αἱ ἅγιαι καί σωτήριαι ἐντολαί Σου ἄς μᾶς καθοδηγοῦν πάντοτε καί ἡ παρηγορία τοῦ ουρανοῦ ἄς δροσίζη τήν καιομένην ἀπό τήν θλῖψιν καρδίαν μας, καθώς θά μελετῶμεν τό αἰώνιον βιβλίον τῶν προσταγμάτων Σου. Ναί, πολυεύσπλαγχνε Κύριε, χάριζέ μας μέ τήν μελέτην τῶν ἁγίων ἐντολῶν Σου τήν παρηγορίαν καί τήν ἐλπίδα, διά νά ἠμποροῦμεν καί ἡμεῖς, ἐκφράζοντες τήν εὐγνωμοσύνην μας πρός τήν Μεγαλωσύνην Σου, νά Σοῦ λέγωμεν: «Θλίψεις καί ἀνάγκαι εὕροσάν μέ·  αἱ ἐντολαί Σου μελέτη μου».
(Ἀπό τό βιβλίο τοῦ Ἀρχ.Χριστοφ.Παπουτσοπούλου «ΕΛΠΙΣΟΝ ΕΠΙ ΤΟΝ ΘΕΟΝ», ἔκδοση «Ο ΣΩΤΗΡ»)