ΚΕΙΜΕΝΟ
«Πᾶσα πνοή αἰνεσάτω τόν Κύριον. Ἀλληλούϊα»
ΕΡΜΗΝΕΙΑ
«Κάθε τι πού ἔχει ζωήν καί ἀναπνέει, ἄς αἰνέσῃ τόν Κύριον. Ἀλληλούϊα. Αἰνεῖτε τόν Θεόν» ( Ἀπό τήν Παλαιά Διαθήκη μετά συντόμου ἑρμηνείας», τόμος 10ος, ἔκδοση «Ο ΣΩΤΗΡ»)
ΣΧΟΛΙΟ
«Θά ἐνόμιζε κανείς ὅτι ἡ προσευχή εἶναι ἔργον μόνον τῶν ἀγγέλων καί τῶν ἁγίων. Καί εἶναι βεβαίως ἀληθές ὅτι ὁ οὐράνιος θόλος ἀντηχεῖ ἀπό τάς ἀγγελικάς φωνάς, αἱ ὁποῖαι φθάνουν ἕως εἰς τόν θρόνον τοῦ Παντοκράτορος. «Αἰνεῖτε αὐτόν πάντες οἱ ἄγγελοι αὐτοῦ· αἰνεῖτε αὐτόν πᾶσαι αἱ δυνάμεις αὐτοῦ» (Ψαλμ. ρμη’ 2). Ἀληθές ἐπίσης εἶναι ὅτι καί τά πνεύματα τῶν δικαίων καί τῶν ἁγίων, αἱ ψυχαί τῶν μαρτύρων καί τῶν ὁσίων αἱ ὁποῖαι παρίστανται ἐνώπιον τοῦ θρόνου τοῦ Θεοῦ, δέν παύουν νά ἀναπέμπουν ὡς θυμίαμα εὔοσμον τάς δοξολογίας των πρός τόν καθήμενον ἐπί τοῦ θρόνου (Ἀποκ. δ’ 2). Ἀλλά δέν εἶναι μόνον αὐτοί. Ὁ θεόπνευστος ψαλμωδός προσκαλεῖ ὅλα τά ἔμψυχα ὄντα, ὅλην τήν κτίσιν, νά προσφέρη τούς ὕμνους της καί τήν προσευχήν της εἰς τόν Θεόν. «Πᾶσα πνοή αἰνεσάτω τόν Κύριον».
Καί πρῶτα πρῶτα προσκαλεῖ τά οὐράνια σώματα νά δοξάσουν τόν Δημιουργόν των. «Αἰνεῖτε αὐτόν ἥλιος καί σελήνη, αἰνεῖτε αὐτόν πάντα τά ἄστρα καί τό φῶς». Καί πολύ δικαίως. Διότι ὅλα αὐτά εἶναι ἔργα τῶν χειρῶν του. «Αὐτός εἶπε καί ἐγεννήθησαν, αὐτός ἐνετείλατο, καί ἐκτίσθησαν» (Ψαλμ. ρμη’ 5). Ὅλα δέ ἀκολουθοῦν τούς πανσόφους νόμους πού ἔχει ἐκεῖνος κανονίσει διά τήν κίνησιν καί τήν πορείαν των.
Μήπως ὅμως καί εἰς τήν γῆν δέν ὑπάρχουν τόσα θαυμαστά ἔργα τοῦ παντοδυνάμου Θεοῦ τά ὁποῖα διαλαλοῦν τήν δόξαν του; «Αἰνεῖτε τόν Κύριον ἐκ τῆς γῆς, πῦρ, χάλαζα, χιών, κρύσταλλος, πνεῦμα καταιγίδος, τά ποιοῦντα τόν λόγον αὐτοῦ». «Εὐλογεῖτε δρόσοι καί νιφετοί, πάχναι καί χιόνες, ἀστραπαί καί νεφέλαι τόν Κύριον». Ὦ, πράγματι! Ποῖον θεϊκόν μεγαλεῖον ὑπάρχει εἰς ὅλα αὐτά! Ποία ἄπειρος δύναμις! Ποία ανεξερευνητος σοφία κρύπτεται εἰς ἕνα ἄτομον ὕλης, εἰς μίαν νιφάδα χιόνος, εἰς μίαν σταγόνα βροχῆς, εἰς ἕνα μικρόν ἄνθος, εἰς τά τόσα καί τόσα δημιουργήματα τοῦ Θεοῦ! Ἄς κάμη ὁ ἄνθρωπος, ἄν ἠμπορῆ, κάτι παρόμοιον! Ὦ, εἶναι τόσον μικρός, τόσον πτωχός, τόσον ἀδύνατος, ἐνῶ ὁ Θεός εἶναι ἄπειρος, πάνσοφος, παντοδύναμος. Αὐτήν δέ τήν ἀπόλυτον ὑπεροχήν καί κυριότητα καί ἐξουσίαν τοῦ Θεοῦ ἐπί τῆς φύσεως ἀναγνωρίζων καί ὁμολογῶν ὁ εὐσεβής καί πιστός ἄνθρωπος δοξάζει καί εὐλογεῖ τό ὄνομα ἐκείνου πού εἶναι ὁ παντοδύναμος δημιουργός καί ὁ πάνσοφος κυβερνήτης τοῦ κόσμου. «Εὐλογεῖτε υἱοί τῶν ἀνθρώπων, εὐλογείτω Ἰσραήλ τόν Κύριον». «Βασιλεῖς τῆς γῆς καί πάντες λαοί, ἄρχοντες καί πάντες κριταί γῆς νεανίσκοι καί παρθένοι, πρεσβύτεροι μετά νεωτέρων, αἰνεσάτωσαν τό ὄνομα Κύριου».
Καί ὁ ἁμαρτωλός; Ὦ, αὐτός ἔχει ἀνάγκην ἐλέους καί συγχωρήσεως. Ἀνοίγει καί αὐτός τό στόμα καί προσπίπτει εἰς τήν ἀγαθότητα τοῦ Θεοῦ καί κρούει τήν θύραν τῆς ἀγάπης καί τοῦ ἐλέους του. Καί ἐπειδή ἡ ἀγάπη τοῦ Θεοῦ ὑπερβαίνει πᾶσαν ἀνθρωπίνην ἀγάπην, ὁ Θεός δίδει πλουσίως τό ἔλεός του καί τήν συγχώρησιν διά τήν ὁποίαν ὁ μετανοήσας ἁμαρτωλός χαί¬ρει χαράν μεγάλην καί δοξολογεῖ καί αὐτός τόν Θεόν ἐξ ὅλης ψυχῆς καί καρδίας. Ναί, προσφέρομεν ὅλοι θερμούς λόγους δοξολογίας καί εὐγνωμοσύνης. Διότι γνωρίζομεν ὅτι ὁ Λυτρωτής μας πού ἐθυσιάσθη δι’ ἡμᾶς, δέν παύει ὡς αἰώνιος ἀρχιερεύς νά μεσιτεύη πρός τόν Θεόν καί νά τόν παρακαλῆ δι’ ἕνα ἕκαστον ἀπό ἡμᾶς. Ζητεῖ διά τόν ἁμαρτωλόν τήν μετάνοιαν, διά τόν θλιβόμενον τήν παρηγορίαν, διά τόν κινδυνεύοντα τήν σωτηρίαν, διά τόν ὀλιγόπιστον τήν πίστιν, διά τόν ἀμφιβάλλοντα τήν σταθερότητα. Καί ὅταν ἀκόμη ἡμεῖς δέν γνωρίζομεν τί νά ζητήσωμεν ἀπό τόν Θεόν καί πώς νά προσευχηθῶμεν, τό Ἅγιον Πνεῦμα «ὑπερεντυγχάνει ὑπέρ ἡμῶν», συνηγορεῖ δι’ ἡμᾶς, θέτει ἐκεῖνο εἰς τό στόμα μας λόγους προσευχῆς καί κινεῖ τά χείλη μας καί ὁδηγεῖ τήν γλῶσσαν μας εἰς «τό τί προσευξόμεθα καθό δεῖ» (Ρωμ. η’ 26).
Μέ τόν τρόπον αὐτόν ὁ οὐρανός καί ἡ γῆ γεμίζει ἀπό τάς προσευχάς. Δοξολογοῦν οἱ ἄγγελοι καί οἱ ἅγιοι εὐχαριστοῦν καί οἱ ἁμαρτωλοί δέονται καί τό Ἅγιον Πνεῦμα «ὑπερεντυγχάνει» καί ὁ Υἱός τοῦ Θεοῦ μεσιτεύει καί ὁ οὐράνιος Πατήρ εἰσακούει. Καί συγχωρεῖ λοιπόν ἁμαρτίας καί παραβλέπει παραπτώματα καί δέχεται ἁμαρτωλούς καί ἀποκαθιστᾶ ἀσώτους καί ἀποδίδει προνόμια καί χαρίζει δωρεάς πνευματικάς καί ὑλικάς. Καί ὁ οὐρανός ἀγάλλεται καί ἡ γῆ πανηγυρίζει καί τό ἀνθρώπινον γένος δοξολογεῖ καί ἀνύμνει τήν ἀστείρευτον πηγήν πάσης χάριτος καί εὐλογίας, τόν Αἰώνιον, τόν Πανάγαθον, τόν Οὐράνιον Θεόν καί Πατέρα. Καί ἀπό τό στόμα πάσης εὐσεβοῦς ψυχῆς ἀναβαίνουν θερμοί οἱ λόγοι τῆς προσευχῆς.
Ὦ Κύριε, Κύριε σύ, τόν ὁποῖον ἀνυμνοῦσι αἱ νοεραί δυνάμεις τῶν οὐρανῶν καί εἰς τόν ὁποῖον προσφέρει ἀκατάπαυστον δοξολογίαν ὅλος ὁ οὐράνιος καί ὁ ἐπίγειος κόσμος, εὐδόκησον νά δέχεσαι καί ἀπό τό ἰδικόν μας στόμα τούς πενι¬χρούς λόγους τῆς προσευχῆς. Φώτιζέ μας τί νά λέγωμεν εἰς τάς προσευχάς μας διά νά εἶναι αὗται εὐπρόσδεκτοι ἀπό τήν μεγαλωσύνην σου. Ἀξίωσε μας νά λέγωμεν καί νά πράττωμεν ὅσα εἶναι σύμφωνα μέ τό ἅγιον θέλημά σου καί ἀποβλέπουν εἰς τήν δόξαν σου. Ἐνίσχυέ μας, ὥστε ἡ προσευχή νά εἶναι ἡ γλυκυτέρα ἀπασχόλησίς μας εἰς τήν παροῦσαν ζωήν. Καί ὅταν θά ἔλθη ἡ ὥρα νά μᾶς καλέσης πλησίον σου ἀπό τόν παρόντα κόσμον, ὦ Κύριε, δῶσε μας καί τήν εὐλογίαν αὐτήν, νά εἶναι λόγοι προσευχῆς αἱ τελευταῖαι λέξεις πού θά ἐξέλθουν ἀπό τό στόμα μας προσευχῆς, ἡ ὁποία νά συνεχίζεται αἰωνίως εἰς τήν πέραν τοῦ τάφου ζωήν, εἰς τήν οὐράνιον σου βασιλείαν. Ἀμήν.»
(Ἀπό τό βιβλίο τοῦ Ἀρχ.Χριστοφ.Παπουτσοπούλου «Λόγοι τῆς Χάριτος», ἔκδοση Ὁ ΣΩΤΗΡ»)