Ἁγίου Κοσμᾶ τοῦ Αἰτωλοῦ
ΔΙΔΑΧΗ ΤΕΤΑΡΤΗ
Ὁ Ἅγιος Κοσμᾶς ὁ Αἰτωλός μαρτύρησε στό Κολικόντασι τῆς Βορείου Ἠπείρου στίς 24 Αὐγούστου τοῦ 1779.
Μέ τήν εὐκαιρία τῆς συμπλήρωσης 230 χρόνων ἀπό τόν μαρτυρικό του θάνατο, θά παρουσιάσουμε σέ συνέχειες τήν πρώτη Διδαχή τοῦ Ἁγίου.
Τό κείμενο εἶναι παρμένο ἀπό τό βιβλίο τοῦ Ἰω.Β.Μενούνου «Ἁγίου Κοσμᾶ τοῦ Αἰτωλοῦ Διδαχές καί βιογραφία», ἐκδόσεις «Τῆνος». Ὁ χωρισμός σέ κεφάλαια εἶναι ἀπό τό βιβλίο τοῦ Σεβασμιωτάτου πρώην Φλωρίνης κ.κ.Αὐγουστίνου μέ τίτλο «Κοσμᾶς ὁ Αἰτωλός».
Ὁ πολύτεκνος Ἰωάννης
Πάλιν δὲν ἠμπορεῖτε νὰ κάμετε τὰ ἑξήκοντα, ἄς ἔλθωμεν παρακάτω, εἰς ἐκεῖνον ὁπού ἔκαμε τὰ τριάκοντα. Ἔχομεν πολλὰ παραδείγματα νὰ ἀναφέρωμεν, μὰ ἂς ἀφήσωμεν τὰ πολλὰ καὶ ἂς εἰποῦμεν ἕνα.
Εἰς τὴν Ἀνατολὴν ἦτον ἕνας ἄνθρωπος, τὸ ὄνομά του παπα-Ἰωάννης, ὑπανδρευμένος, εἶχεν εἴκοσι παιδιά. Καὶ μίαν ἡμέραν ἕνας δεσπότης ἐκόνευσεν εἰς τὸ σπίτι τοῦ παπα-Ἰωάννου. Βλέπει τὰ παιδιὰ καὶ ἐκάθουνταν. Ἐρωτᾶ ὁ δεσπότης τὸν παπᾶ: Τίνος εἶναι τὰ παιδιά; Λέγει ὁ παπα-Ἰωάννης: Ἐδικά μου εἶναι, ἀφέντη πανιερώτατε, ὁ Θεός μου τὰ ἐχάρισε. Τοῦ λέγει ὁ δεσπότης: Πόσα παιδιά εἶναι; Λέγει ὁ παπα-Ἰωάννης: Εἴκοσι. Λέγει ὁ δεσπότης: Πόσους χρόνους ἔχεις ὑπανδρευμένος; Λέγει παπάς: Δεκαοκτώ. Τότε λέγει ὁ δεσπότης τοῦ παπᾶ: Διά δεκαοκτώ χρόνους νὰ ἔχης εἴκοσι παιδιά, ἐσενά σου πρέπει νὰ εἶσαι καθηρημένος. Λέγει ὁ παπᾶς: Νὰ ἐξομολογηθῶ δεσπότη μου, καὶ ἂν τὸ εὕρης εὔλογον, ἄς εἶναι ὁρισμὸς τοῦ Θεοῦ.
Ἀρχινισε ὁ παπᾶς καὶ λέγει: Ἐγώ, δεσπότη μου, ἔμαθα γράμματα ἑλληνικά, ἔγινα δεκαοκτώ χρονῶν ἀναγνώστης καὶ ὑποδιάκονος, διάκονος καὶ ὅταν ἔγινα τριάντα χρονῶν, μὲ ἐπαρακάλεσαν οἱ χριστιανοὶ καὶ ὁ δεσπότης καὶ ἔγινα παπᾶς χωρὶς νὰ δώσω κανένα ἄσπρο. Κατὰ τοὺς θείους καὶ ἱεροὺς νόμους ἐπανδρεύθηκα. Πρῶτον ἐξωμολογηθήκαμεν μὲ τὴν παπαδιὰ μου, ἐπήγαμεν εἰς τὴν ἐκκλησίαν καὶ ἐστεφανωθήκαμεν, ἔπειτα ἀπό τὸ στεφάνωμα ἐκοινωνήσαμεν τὰ Ἄχραντα Μυστήρια καὶ ὡσὰν ἐπέρασαν τρεῖς ἡμέρες ἐσμίξαμεν μὲ τὴν παπαδιά μου καί, ὡσὰν ἐγκαστρώθη, ἐχωρίσαμεν, ἕως ὁπού ἐγέννησεν, ἐσαράντισε, καὶ τότε ἐματασμίξαμεν καὶ πάλιν ἐγκαστρώθη, εὐθὺς ἀνεχώρησα, καὶ μὲ τέτοιον τρόπον ἔκαμα τὰ εἴκοσι παιδιὰ ὁπού βλέπεις ἡ πανιερότης σου διὰ δεκαοκτὼ χρόνους. Λέγει ὁ δεσπότης: Συγχωρημένος νὰ εἶσαι νὰ κάμης πενῆντα καὶ ἑκατὸ παιδιά. Ἔτσι ὁ εὐλογημένος παπᾶς ἔμαθε τὰ παιδιὰ του γράμματα, τὰ ἐπαίδευσε μὲ νουθεσίες καλές καὶ ἐπέρασε καὶ ἐδῶ καλὰ καὶ ἐπῆγε καὶ εἰς τὸν Παράδεισον νὰ χαίρεται πάντοτε. Αὐτὸς ἔκαμε τὰ τριάκοντα, εἶναι παρακάτω ἀπό ἐκεῖνον ὁπού ἔκαμε τὰ ἑξήκοντα.
Θέλεις καὶ σύ, ἀδελφέ μου, νὰ κάμης τὰ τριάκοντα ὡσὰν τὸν παπα-Ἰωάννην; Ἀγωνίζου τώρα ὁπού ἔχεις καιρὸν καὶ σώνεσαι.
Αὐτή εἶναι ἡ ἐξήγησις τῆς παραβολῆς, αὐτὴν τὴν παραβολὴν ἐφανέρωσε ὁ Κύριος, μὰ ἀκόμη δὲν ἐκαταλάβετε τὸ νόημά της καὶ λέγει ἔτσι: Ὁ πρῶτος σπόρος ὁπού ἔπεσεν εἰς τὴν στράταν εἶναι οἱ Ἑβραῖοι, οἱ ὁποῖοι εἶναι διὰ τὴν Κόλασιν. Ὁ δεύτερος σπόρος ὁπού ἔπεσεν εἰς τὴν πέτραν εἶναι οἱ ἀσεβεῖς, ὁμοίως εἶναι κάλπικη ἡ πίστις τους, τοῦ Διαβόλου. Ὁ τρίτος σπόρος ὁπού ἔπεσεν εἰς τὰ ἀκάνθια εἶναι οἱ αἱρετικοί, εἶναι καὶ αὐτῶν ἡ πίστις τους τοῦ Διαβόλου. Ὁ τέταρτος σπόρος ὁπού ἔπεσε εἰς τὴν καλὴν γῆν εἶναι ἡ πίστις τῶν εὐσεβῶν καὶ ὀρθόδοξων χριστιανῶν, οἱ ὁποῖοι σώνουνται, μὰ πῶς σώνουνται; Σώνεται ὁ καθένας καθὼς ἔπραξεν ἀνίσως καὶ ἔκαμε καλά πηγαίνει εἰς τὸν Παράδεισον, ἀνίσως καὶ ἔκαμε κακά, πηγαίνει εἰς τὴν Κόλασιν. Διατί ὁ κόσμος εἶναι μοιρασμένος εἰς τέσσαρα μέρη. Τὰ τρία μέρη εἶναι διὰ Κόλασιν καὶ τὸ ἄλλο μέρος διὰ τὸν Παράδεισον. Αὐτό εἶναι τὸ νόημα τοῦ Χριστοῦ καὶ ὅποιος θέλει ἂς στοχασθῆ καλὰ μὲ τὸν νοῦν του ἂν θέλη νὰ σωθῆ.
