ΚΕΙΜΕΝΟ
«Μακάριοι οἱ πραεῖς, ὅτι αὐτοί κληρονομήσουσι τήν γῆν».
ΕΡΜΗΝΕΙΑ
«Μακάριοι εἶναι οἱ πρᾶοι, πού συγκρατοῦν τόν θυμόν τους καί δέν παραφέρονται ποτέ, διότι αὐτοί θά λάβουν ὡς κληρονομίαν ἀπό τόν Θεόν τήν γῆν τῆς ἐπαγγελίας καί θά ἀπολαύσουν ἀπό τήν παροῦσαν ζωήν τά ἀγαθά τῆς οὐρανίου κληρονομίας». ( Ἀπό τήν «ΚΑΙΝΗ ΔΙΑΘΗΚΗ ΜΕΤΑ ΣΥΝΤΟΜΟΥ ΕΡΜΗΝΕΙΑΣ» τοῦ Π.Ν.Τρεμπέλα, ἔκδοση «Ο ΣΩΤΗΡ»).
ΣΧΟΛΙΟ
«Εἶναι ἐγκώμιον τό ὁποῖον ἐξῆλθεν ἀπό τό στόμα τοῦ Θεανθρώπου. Τό ἐπρόφεραν τά χείλη τά ὁποῖα εἰς ἄλλην περίστασιν εἶπαν τούς μοναδικούς ἐκείνους λόγους: «Μάθετε ἀπ’ ἐμοῦ, ὅτι πρᾶός εἰμι καί ταπεινός τῇ καρδίᾳ» .
Ἰδού ὅτι τό ἴδιον στόμα τοῦ Σωτῆρος καί Λυτρωτοῦ μακαρίζει καί κάθε ἄνθρωπον πρᾶον, ὁ ὁποῖος προσπαθεῖ νά μιμῆται τό θεῖον καί οὐράνιον παράδειγμα τῆς πραότητάς του. «Μακάριοι οἱ πραεῖς, -εἶπεν- ὅτι αὐτοί κληρονομήσουσι τήν γῆν».
«Οἱ πραεῖς…»
Ὅταν βλέπῃ κανείς τόν θυμωμένον νά φωνάζῃ καί νά χειρονομῇ, ἐνδέχεται νά τόν νομίζῃ ἰσχυρόν καί δυνατόν ἄνθρωπον. Καί ὅμως, ὁ θυμός καί ἡ ὁργή δέν εἶναι δύναμις δημιουργική, ἀλλά ἀδυναμία. Πράγματι δυνατός δέν εἶναι ὁ εὐέξαπτος καί ὁ ὀργίλος, ἀλλά ὁ πρᾶος καί εἰρηνικός ἄνθρωπος. Χρειάζεται πολύ μεγαλυτέρα δύναμις νά συγκρατῇς τήν ὀργήν καί τόν θυμόν καί νά ὑπομένης τάς ἀδικίας καί συκοφαντίας τῶν ἄλλων, παρά νά ξεσπᾷς σέ φωνάς καί ὕβρεις, νά χειρονομῇς καί νά ἀπειλῇς.
Παρεξηγοῦν ὡς ἐκ τούτου πολλοί τόν πρᾶον, τόν ἀόργητον, τόν ἤρεμον, τόν γαλήνιον ἄνθρωπον καί τόν Θεῷροῦν ἀσυγκίνητον καί ἀδιάφορον, ὡσάν δραστήριος καί ἐνεργητικός νά εἶναι μόνον ὁ θυμώδης καί ὀργίλος καί εὐέξαπτος. Πόσον ὅμως ἐσφαλμένη εἶναι ἡ ἀντίληψις αὐτή! Ὁ πρᾶος δέν εἶναι κοιμισμένος ἄνθρωπος. Δέν παραμένει ἀπαθἠς καί ἀδρανής οὔτε διά τά ἰδικά του ζητήματα, οὔτε διά τά προβλήματα τῶν ἄλλων. Ἐνεργεῖ καί ἐργάζεται δραστηρίως, μέ τήν ἐξῆς ὅμως διαφοράν: ὑποστηρίζει τό ὀρθόν, χωρίς νά παραφέρεται. Δέν ὑποχωρεῖ εἰς τήν ἀδικίαν, ἀλλά καί δέν έξοργίζεται. Δέν φωνάζει, δέν διαφημίζει τά ἔργα του. Ἐργάζεται μέ ἠρεμίαν καί ἡσυχίαν καί συνεργάζεται εἰρηνικῶς καί εὐχαρίστως.
Ἴδετε τόν πρᾶον ἄνθρωπον. Τόν ὑβρίζει κάποιος καί διατυπώνει ἐναντίον του κατηγορίας ἀδίκους καί συκοφαντίας πικράς. Ἀλλ’ ὁ πρᾶος, μέ ψυχικόν μεγαλεῖον ἀξιοθαύμαστον, δέν προσθέτει φωνάς εἰς ἐκείνας τοῦ ἀντιδίκου του. Συγκρατημένος εἰς τούς λόγους του καί χωρίς νά χάνῃ τήν αὐτοκυριαρχίαν του, ἀπαντᾷ: Φίλε μου, αὐτά τά ὁποῖα λέγεις ἐναντίον μου, δέν ἀνταποκρίνονται εἰς τήν ἀλήθειαν καί δέν εἶναι σύμφωνα μέ τήν πραγματικότητα «Εἰ κακῶς ἐλάλησα, μαρτύρησον περί τοῦ κακοῦ· εἰ δέ καλῶς, τί μέ δέρεις;» (Ιωαν. ιη’ 23). Ἔτσι δέν ἀπήντησεν ὁ πραότατος Κύριος;
Δολιεύονται τόν πρᾶον οἱ ἐπιτήδειοι καί προσπαθοῦν νά τόν στερήσουν ἀπό τόν δίκαίον μισθόν του τόν ὁποῖον ἐκεῖνος ἐκέρδησε μέ τόν τίμιον ἰδρώτα του; Ἀλλ’ ὁ πρᾶος, ὑπερασπίζων τό δίκαίόν του, δέν παρεκτρέπεται εἰς ἐκφράσεις καί κινήσεις ἀπρεπεῖς. Μέ ἠρεμίαν καί γαλήνην ψυχῆς ἀναπτύσσει τούς συλλογισμούς του καί παρατάσσει τά ἐπιχειρήματά του. Καί ὅταν ἄλλα θλιβερά καί δυσάρεστα συμβαίνουν, ὁ πρᾶος δέν ἐκνευρίζεται. Χαλιναγωγεῖ τήν ὁρμήν τῆς ψυχῆς του καί οὔτε τήν ἐσωτερικήν του γαλἠνην χάνει, οὔτε εἰς λόγους ἀπρεπεῖς παρασύρεται.
«Οἱ πραεῖς…»
Εἶναι, λοιπόν, ἀρετή μεγάλη καί δύναμις ἰσχυρά ἡ πραότης, ἡ ἡμερότης καί ἠπιότης τῆς ψυχῆς τήν ὁποίαν δεικνύει ὁ πρᾶος εἰς κάθε παρουσιαζομένην περίπτωσιν. Δέν εἶναι ἀτονία καί ἀδυναμία ἡ πραότης, ἀλλά δύναμις ἀφανής καί σιωπηλή, λίαν χρήσιμος διά τήν ἀρμονικήν συμβίωσιν καί συνεργασίαν, τόσον εἰς τήν οἰκογένειαν, ὅσον καί μεταξύ ὁμοτέχνων καί συνεργαζομένων ἀνθρώπων. Διατί τό λησμονοῦμεν; Δύναμις δέν εἶναι μόνον ὁ κεραυνός πού ἐκρήγνυται μέ τήν ἐκκωφαντικήν ἐκείνην βροντήν. Δύναμις ἐξ ἴσου ἰσχυρά, ἐξ ὁλοκλήρου δέ χρήσιμος καί ὠφέλιμος, εἶναι καί ἡ ἀφανής ἀλλά ἀποτελεσματική ἰκανότης τοῦ ἀλεξικεραύνου πού ἐξουδετερώνει τήν δύναμιν τοῦ κεραυνοῦ καί προλαμβάνει τά καταστρεπτικά ἀποτελέσματά του. Καί ἐάν, λοιπόν, παρομοιάσωμεν τάς ἐκδηλώσεις τοῦ θυμοῦ καί τῆς ὀργῆς πρός ἔκρηξιν κεραυνοῦ, ἀλεξικέραυνον κατά τήν ὥραν τῆς ἐκρήξεως εἶναι ἡ εὐλογημένη πραότης τῶν μακαρίων πραέων. Ὅταν ὁ πρᾶος φερθῇ ὅπως πρέπει, ὁ κεραυνός τοῦ θυμοῦ τῶν ἄλλων προξενεῖ ὀλιγώτερα κακά.
Δύναμις τεραστία δέν εἶναι μόνον τά ἀφρισμένα κύματα τῆς ἀγριεμένης θαλάσσης. Δύναμις εἶναι καί ἡ ἤρεμος ἀντίστασις τῆς ἄμμου πού εὐρίσκεται εἰς τήν παραλίαν καί ἐπάνω εἰς τήν ὁποίαν τά ἀφρισμένα κύματα καταπραΰνονται. Ἔτσι καί ἡ πραότης. Εἶναι δύναμις τῆς ψυχῆς ὑπό τήν ὁποίαν ἐκδηλώνεται ἡ ἁγιαστική ἐνέργεια τῆς χάριτος τοῦ Πνεύματος τοῦ Θεοῦ πού συγκρατεῖ τάς ἀντιθέτους ὀλεθρίας δυνάμεις.
«Μακάριοι οἱ πραεῖς…»
Αὐτός εἶναι ὁ λόγος διά τόν ὁποῖον μέ πραγματικήν εὐλάβειαν στεκόμεθα ἐμπρός εἰς τάς προσωπικότητας αἱ ὁποῖαι κοσμοῦνται μέ τήν θείαν ἀρετήν τῆς πραότητος. Ἄς ἐνθυμηθῶμεν τόν μέγαν ἐκεῖνον προφήτην, τόν ἀρχηγόν του Ἰσραηλιτικοῦ ἔθνους, τόν θεόπτην Μωυσῆν. «Πραΰν σφόδρα παρά πάντας τούς ἀνθρώπους» τόν ὀνομάζει ἡ Ἁγία Γραφή (Ἀριθμ. ιβ’ 3). Καί πῶς ὄχι; Ὡς θάλασσα τρικυμισμένη ὁ λαός τόν ὁποῖον τοῦ ἐνεπιστεύθῃ ὁ Κύριος ἐξηγείρετο πολλάκις καί ἐστρέφετο ἐναντίον του. Ἀλλ’ ὁ ἐκλεκτός ἐκεῖνος δοῦλος τοῦ Θεοῦ, κατέχων τήν μεγάλην ἀρετήν τῆς πραότητος, ἔμενεν ἄκαμπτος καί ἀόργητος. Μέ τήν ὑποδειγματικήν δέ πραότητά του κατέπαυε τήν ὀργήν τοῦ λαοῦ, εἰρήνευε τάς ἐξηγριωμένας διαθέσεις καί ἐπανέφερε τήν ποθητήν γαλήνην. Ὤ! ἄν δέν ὑπήρχαν οἱ πρᾶοι διά νά ὑπομένουν τάς ἐκρήξεις μας, νά σβήνουν τήν ὀργήν μας, νά γαληνεύουν τόν θυμόν μας, πῶς θά ἠμπορούσαμε νά συνεργαζώμεθα ἁρμονικῶς καί νά διερχώμεθα ἐν εἰρήνη τάς ἡμέρας μας;
Σύ Κύριε, ὁ πρᾶος καί ταπεινός τῇ καρδίᾳ, Σύ τοῦ ὁποίου ἡ πραότης ἐδείχθη καθ’ ὅλην τήν ἐπίγειον ζωήν σου, Σύ εἶσαι τό τέλειον παράδειγμα τῆς πραότητος. Σύ καί εἰς τούς ἀντιδρώντας εἰς τό σωτήριον ἔργον σου ἐφέρεσο μέ ὑποδειγματικήν πραότητα. Σύ καί εἰς ἐκείνους, οἱ ὁποῖοι σέ ἠδικοῦν δέν ἀνταπέδιδες κακόν, ἀλλά μέ πραότητα οὐρανίαν τούς ἀντιμετώπιζες. Σύ ἐδέχθης καί τό ὀδυνηρόν πάθημα τοῦ Σταυροῦ μέ τήν πραότητα τοῦ ἀκάκου προβάτου. Σύ, Κύριε, χάρισε καί εἰς ἡμᾶς τήν ἁγίαν ἀρέτην τῆς πραότητος. Ἐνίσχυσέ μας ὥστε πάντοτε νά μιμούμεθα τό ἅγιον παράδειγμά σου, διά νά γίνωμεν ἄξιοι τῶν ἄμοιβῶν τάς ὁποίας ὑπεσχέθης διά τῶν λόγων σου: «Μακάριοι οἱ πραεῖς, ὅτι αὐτοί κληρονομήσουσι τήν γῆν». Ἀμήν.
( Ἀπό τό βιβλίο τοῦ Ἀρχ.Χριστοφ.Παπουτσοπούλου «Λόγοι τῆς Χάριτος», ἔκδοση «Ο ΣΩΤΗΡ»)
