ΚΕΙΜΕΝΟ
«Καί ἔδωκα αὐτῇ χρόνον ἵνα μετανοήσῃ, καί οὐ θέλει μετανοῆσαι ἐκ τῆς πορνείας αὐτῆς»
ΕΡΜΗΝΕΙΑ
«Καί τῆς ἔδωκα καιρόν νά μετανοήσῃ καί δέν θέλει νά μετανοήσῃ ἀπό τήν εἰδωολολατρικήν της διαφθοράν καί ἀποστασίαν» ( Ἀπό τήν «ΚΑΙΝΗ ΔΙΑΘΗΚΗ μετά συντόμου ἑρμηνείας» τοῦ Π.Ν.Τρεμπέλα)
ΣΧΟΛΙΟ
Η πολιτεία τῶν Σάρδεων, ἡ ἔνδοξη πρωτεύουσα τοῦ βασιλείου τῆς Λυδίας, πού βρισκόταν νοτίως τῶν Θυατείρων, ζοῦσε κατά τήν ἐποχή πού ἐγράφη ἡ «᾿Αποκάλυψις» τήν παρακμή της. Τίποτε δέν θύμιζε τήν παλιά αἴγλη καί λάμψι της. Φυτοζωοῦσε.
῞Οποια ὅμως ἦταν ἡ κατάστασις τῆς πόλεως, τέτοια ἦταν καί ἡ ζωή τοῦ ᾿Επισκόπου της καί τῆς ᾿Εκκλησίας της. ᾿Επικρατοῦσε νεκροφάνεια. Καμιά πνευματική κίνησις καί δραστηριότης. Κανένα σημεῖο θεαρέστου ζωῆς. Γι’ αὐτό καί ὁ Κύριος παρήγγειλε στόν ἅγιο ᾿Ιωάννη νά γράψῃ στόν ᾿Επίσκοπο τῶν Σάρδεων ὅτι πρέπει ἐπί τέλους νά ξυπνήσῃ. Φαίνεσαι ὅτι ζῇς, τοῦ λέγει, καί ὅμως εἶσαι νεκρός. Ξύπνα καί στήριξε τά μέλη τῆς ᾿Εκκλησίας, πού κινδυνεύουν νά πεθάνουν. Δέν εἶμαι εὐχαριστημένος μαζί σου. Θυμήσου πῶς ξεκίνησες τήν πνευματική σου ζωή καί μετανόησε. ῎Αν δέν ξυπνήσῃς, θά ἔλθω ξαφνικά, σάν τόν κλέφτη, καί θά σοῦ ζητήσω λόγο γιά τήν ζωή σου. Τό μόνο πού μέ εὐχαριστεῖ ἀπό τήν ᾿Εκκλησία σας εἶναι ὅτι ὑπάρχουν μερικοί ἄνθρωποι ἀνάμεσά σας πού δέν ἐμόλυναν τόν ἑαυτό τους μέ ἁμαρτίες. ῎Εχουν λευκά τά ἱμάτιά τους. Κρατοῦν καθαρό καί ἀμόλυντο τόν χιτῶνα τῆς ψυχῆς τους. ᾿Επειδή λοιπόν «οὐκ ἐμόλυναν τά ἱμάτια αὐτῶν… περιπατήσουσι μετ’ ἐμοῦ ἐν λευκοῖς, ὅτι ἄξιοί εἰσιν…». Εἶναι ἄξιοι νά ζήσουν μαζί μου, ντυμένοι στά λευκά, στήν εὐτυχία τῆς βασιλείας μου. Θά τούς ὁμολογήσω ὡς ἰδικούς μου ἐνώπιον τοῦ Πατρός μου καί τῶν ἀγγέλων Του (᾿Αποκ. γ´ 1-6).
«῾Η λευκότης τῶν ἱματίων εἶναι σύμβολον ἁγιότητος, νίκης καί δόξης τῶν πιστῶν» (ΙΓ). Θαυμαστοί πράγματι οἱ ἄνθρωποι αὐτοί τῆς ᾿Εκκλησίας τῶν Σάρδεων. Μέσα στήν γενική κατάπτωσι καί στόν πνευματικό μαρασμό, μέσα στήν διαφθορά καί τήν ἀδιαφορία γιά τά ψυχικά θέματα, ἐκεῖνοι ἐπρόσεχαν νά μένουν ἀμόλυντοι. ῾Υπῆρχαν «οἱ γνήσιες καί ἁγνές ψυχές» (ΕΒ). ῎Ας ἦταν λίγοι. «…ἔχεις ὀλίγα ὀνόματα», γράφει ἡ ᾿Επιστολή, πού δέν ἐμόλυναν τήν ψυχή τους. Δέν ἐπηρεάσθηκαν ἀπό τό ὅτι ἦταν γενικός ὁ ξεπεσμός. Δέν ἐλύγισαν ἀπό τό ὅτι ἦταν δύσκολο νά σταθοῦν οἱ λίγοι αὐτοί ὄρθιοι μέσα στήν πλημμύρα τοῦ κακοῦ. Οὔτε εἶπαν μέσα τους· «᾿Αφοῦ ὅλος ὁ κόσμος ζῇ στήν ἁμαρτία καί ἀδιαφοροῦν ὅλοι γιά τήν ψυχή τους, γιατί ἐμεῖς νά ἀποτελοῦμε ἐξαίρεσι; Γιατί νά δυσκολευώμαστε, νά προσέχουμε καί νά ἀποφεύγουμε ὅ,τι κάνουν οἱ ἄλλοι;».
Τίποτε ἀπό αὐτά! ᾿Αντιθέτως, ὅπως ἄλλοτε ὁ εὐλογημένος ἐκεῖνος ἀνεψιός τοῦ ᾿Αβραάμ, ὁ Λώτ, ἔμεινε ἀνεπηρέαστος ἀπό τήν διαφθορά τῶν Σοδομιτῶν καί μόνος αὐτός μέ τήν οἰκογένειά του ἐζοῦσε μέ εὐλάβεια καί καθαρότητα (Γεν. ιθ´), ἔτσι καί οἱ εὐλογημένοι ἐκεῖνοι Χριστιανοί τῶν Σάρδεων. ᾿Αντιστέκονταν στά κύματα τοῦ κακοῦ, ξεπερνοῦσαν τούς πειρασμούς τῆς ἁμαρτίας καί, παρά τήν δυσκολία τοῦ πράγματος καί τήν γενική κατάπτωσι, αὐτοί κρατοῦσαν ἀμόλυντο τό ἔνδυμα τῆς ψυχῆς, πού εἶχαν φορέσει κατά τό Βάπτισμα.
Κι ἄν κάποτε ἔπεφταν κάπου, γλιστροῦσαν καί ἁμάρταναν, σάν ἄνθρωποι ἀδύνατοι πού ἦσαν, δέν ἔμεναν στήν πτῶσι τους. Δέν συμβιβάζονταν μέ τούς μολυσμούς. Δέν ἄφηναν τήν ἁμαρτία νά «πιάσῃ» καί νά «δέσῃ» μέσα τους καί νά ἀμαυρώσῃ τήν λαμπρότητα τῆς ψυχῆς τους. ᾿Εγνώριζαν τόν τρόπο μέ τόν ὁποῖον θά ἀποκτοῦσαν καί πάλι τήν λευκότητα καί καθαρότητά τους. Μέ τήν μετάνοια καί τήν βοήθεια τῶν Μυστηρίων ἐλεύκαιναν τήν ψυχή τους. Τήν ἐλεύκαιναν μέ τήν Χάρι, πού ἀπέρρευσε ἀπό τό πανάγιο Αἷμα τοῦ Κυρίου, τό ὁποῖο ἐχύθη στόν Γολγοθᾶ, γιά νά ξεπλύνῃ τίς ἁμαρτίες μας.
Τό εἶχαν ἀκούσει πολλές φορές στήν ᾿Εκκλησία, ὅτι ὁ Θεός ἐβεβαίωνε ἀπό τά παλιά τά χρόνια μέ τό στόμα τοῦ Προφήτου ὅτι ἡ μετάνοια ξαναδίνει τήν λευκότητα τῆς ψυχῆς. «…καί ἐάν ὦσιν αἱ ἁμαρτίαι ὑμῶν ὡς φοινικοῦν, ὡς χιόνα λευκανῶ», ἔλεγε ὁ προφήτης ῾Ησαΐας ἐκ μέρους τοῦ Θεοῦ (῾Ησ. α´ 18). ᾿Ακόμη καί ἄν εἶναι τόσο ἔντονες οἱ ἁμαρτίες σας σάν τό ζωηρό κόκκινο χρῶμα, μπορῶ, ἄν μετανοήσετε, νά σᾶς κάνω ὁλόλευκους ψυχικά σάν τό χιόνι.
῎Ετσι μέ τόν ἀγῶνα τους τόν προσωπικό καί μέ τήν Χάρι τοῦ Θεοῦ οἱ πιστοί Χριστιανοί τῶν Σάρδεων ἔμεναν καθαροί ψυχικά. Καί ἔγιναν ἀπό τότε αἰώνιο παράδειγμα γιά ὅλους μας. Παράδειγμα πού προβάλλει στόν καθένα μας τό καθῆκον, πού μᾶς ὑποδεικνύει καί ὁ ἅγιος ᾿Αδελφόθεος ᾿Ιάκωβος, ὅταν παραγγέλλῃ στόν κάθε πιστό «ἄσπιλον ἑαυτόν τηρεῖν ἀπό τοῦ κόσμου» (᾿Ιακ. α´ 27). Καθῆκον ἐπιτακτικό γιά καθένα πού θέλει νά βρεθῇ στήν Βασιλεία τοῦ Θεοῦ, γιατί, ὅπως γράφει στήν πρώτη Καθολική ᾿Επιστολή του ὁ ἅγιος ᾿Ιωάννης, αὐτός πού ἔχει στηριγμένη τήν ἐλπίδα του στόν Χριστό καί περιμένει ἀπό ᾿Εκεῖνον τήν σωτηρία καί δόξα τοῦ οὐρανοῦ, «ἁγνίζει ἑαυτόν, καθώς ἐκεῖνος ἁγνός ἐστι» (Α´ ᾿Ιω. γ´ 3). Μόνο «οἱ καθαροί τῇ καρδίᾳ» θά ἀξιωθοῦν νά ἰδοῦν τόν Θεό στήν Βασιλεία Του (Ματθ. ε´ 8). Μόνο οἱ λευκοφορεμένες ψυχές θά ἀξιωθοῦν νά «περιπατοῦν», νά ζοῦν δηλαδή μέ τόν πανάγιο Κύριο στήν εὐτυχία τοῦ οὐρανοῦ. ᾿Εκεῖ ὅπου οἱ «δίκαιοι» καί ἐνάρετοι ἄνθρωποι θά «ἐκλάμψουν ὡς ὁ ἥλιος», ὅπως μᾶς εἶπε ὁ Θεάνθρωπος (Ματθ. ιγ´ 43). ᾿Εκεῖ ὅπου ὅλα θά εἶναι φωτεινά, καθαρά, χαρούμενα. Χωρίς καμιά σκιά καί κηλῖδα. Σάν ἕνας ἀτελείωτος πανευφρόσυνος περίπατος στήν ροδοδάκτυλη αὐγή μέσα σ’ ἕνα κῆπο μέ μύρια χρώματα καί μύρα. Ζωή μέσα στό ὑπερκόσμιο φῶς τῆς παρουσίας τοῦ Θεοῦ.
Τήν ποθοῦμε ἀσφαλῶς ὅλοι μας αὐτήν τήν πανευφρόσυνη ζωή. Σκιρτᾷ ἡ καρδιά μας, γιά νά ἀξιωθοῦμε κι ἐμεῖς νά «περιπατῶμεν» μέ τόν Κύριο στήν Βασιλεία Του. ῎Ας κάνουμε λοιπόν ὅ,τι ἐξαρτᾶται ἀπό ἐμᾶς, ὥστε νά εἴμαστε καθαροί καί ἀμόλυντοι ἀπό κάθε ἁμαρτία, ὅπως τό ζητεῖ ὁ Χριστός. ῎Ας φαίνεται καί ἄς εἶναι δύσκολο τοῦτο. ῞Οπως τό κατώρθωσαν οἱ πιστοί ἐκεῖνοι τῶν Σάρδεων καί ἀναρίθμητοι ῞Αγιοι μέσα στούς αἰῶνες, μποροῦμε νά τό ἐπιτύχουμε κι ἐμεῖς. ῾Η ᾿Εκκλησία θέτει στήν διάθεσί μας τά ἴδια ὅπως καί τότε ἱερά Μυστήρια καί ὅλα τά βοηθητικά μέσα πρός τοῦτο. Καί ὁ Κύριος εἶναι ἕτοιμος νά μᾶς ἐνισχύσῃ καί νά βραβεύσῃ τόν ἀγῶνα μας. Διατί μᾶς ἀγαπᾷ καί μᾶς θέλει αἰώνια κοντά Του. ( Ἀπό τό βιβλίο τοῦ Γ.Ψαλτάκη «Μηνύματα ἀπό τό βιβλίον τῆς Ἀποκαλύψεως).
