Ὁ Ἅγιος Ἰωάνης ὁ Δαμασκηνός κοιμήθηκε τό 749 μ.Χ. Μέ τήν εὐκαιρία συμπλήρωσης 1260 χρόνων ἀπό τήν Κοίμησή του δημοσιεύουμε σέ συνέχειες τό Ἐγκώμιο στό Γενέσιο τῆς Θεοτόκου. Ἡ μετάφραση εἶναι παρμένη ἀπό τό βιβλίο τῶν ἐκδόσεων τῆς Ἀποστολικῆς Διακονίας τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος μέ τίτλο «Ἡ Θεοτόκος». Ἡ λογοτεχνική ἀπόδοση τῆς ὁμιλίας εἶναι τοῦ Ἐλ.Μάϊνα.
Τοῦ ταπεινοῦ μοναχοῦ καί ἱερέα Ἰωάννου τοῦ Δαμασκηνοῦ Λόγος στό Γέννηση τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου Γ΄
«4. Σήμερα χτίζεται ἡ πύλη ποὺ κοιτάει στὴν ἀνατολή, ἀπ’ ὅπου ὁ Χριστὸς «θὰ μπῆ καὶ θὰ βγῆ», ἀφήνοντας τὴν κλεισμένη· στὴν πύλη αὐτή ὁ Χριστὸς εἶναι «ἡ πόρτα τῶν προβάτων». «Ἀνατολή» εἶναι τὸ ὄνομα Ἐκείνου, πού μᾶς ὁδήγησε κοντὰ στὸν ἀρχίφωτο Πατέρα. Σήμερα φύσηξαν χαρᾶς πνοές, προμηνύματα τῆς Χαρᾶς ὅλου τοῦ κόσμου. Ἄς χαμογελάη πάνω ὁ οὐρανός, κι’ ἄς πηδάη ἀπ’ τὴ χαρὰ της κάτω ἡ γῆ, ἄς πάλλεται ἡ θάλασσα τοῦ κόσμου. Μέσα της γεννιέται τὸ στρεῖδι, ποὺ μὲ τὴν ἀστραπὴ τοῦ Θεοῦ ἀπ’ τὰ οὐράνια θὰ συλλάβη στὰ σπλάχνα του, καὶ θὰ γεννήση τὸ πολύτιμο μαργαριτάρι, τὸν Χριστό. Ἀπ’ αὐτὸ τὸ στρεῖδι θά βγῆ ὁ «δοξασμένος βασιλιάς», ντυμένος τὴν πορφύρα τῆς σάρκας, ποὺ ἀφοῦ ἐπισκεφθῆ τοὺς αἰχμαλώτους θὰ διακηρύξη τὴν ἀπελευθέρωσή τους. Ἄς πηδάη ἀπ’ τὴ χαρά της ἡ φύση· γεννιέται ἡ προβατίνα, ποὺ ἀπ’ αὐτὴν ὁ τσοπάνης θὰ ντύση τὸ πρόβατο, καὶ θὰ ξεσχίση τὸ ροῦχο τῆς παλιᾶς θανατικῆς κατάδικής μας. Ἄς χορεύουν οἱ παρθένες, ἀφοῦ γεννήθηκε ὅπως εἶπε ὁ Ἡσαῒας παρθένος, ποὺ θὰ «συλλάβη στὴν κοιλία της καὶ θὰ γεννήση γιό, ποὺ θὰ τοῦ δώσουν τὸ ὄνομα Ἐμμανουήλ», ποὺ σημαίνει «ὁ Θεὸς εἶναι μαζί μας». «Ὁ Θεὸς εἶναι μαζί μας», μάθετέ το καλὰ Νεστόριοι κι’ ἀναγνωρίστε τὸν χαμό σας. «Εἶν’ ὁ Θεὸς μαζί μας»! Ὄχι ἄγγελος, ὄχι ἀπεσταλμένος, ἀλλὰ ὁ ἴδιος ὁ Κύριος θἄρθη καὶ θὰ μᾶς σώση.
«Εὐλογημένος Αὐτὸς ποὺ ἔρχεται στ’ ὄνομα τοῦ Θεοῦ, ὁ Κύριος παρουσιάσθηκε μπροστά μας». Ἄς γιορτάσουμε γιὰ τὴ γέννηση τῆς Θεοτόκου. Χαμογέλασε Ἄννα, «στείρα ποὺ δὲν γεννοῦσες, ξέσπασε σὲ κραυγὲς χαρᾶς, ξεφώνισε, σὺ ποὺ δὲν δοκίμαζες τῆς γέννας πόνους». Πήδησε ἀπ’ τὴ χαρά σου Ἰωακείμ, ἀπὸ τὴν θυγατέρα σου «γεννήθηκε τὸ παιδί μας», ὁ γιὸς πού μᾶς δόθηκε δῶρο καὶ τὄνομά του λέγεται «Ἄγγελος, ποὺ φέρνει τὸ μεγάλο θέλημα τοῦ Θεοῦ γιὰ τὴ σωτήρια τοῦ κόσμου, Θεὸς δυνατός», ἡ σωτηρία ὅλου τοῦ κόσμου. Ἄς ντροπιασθῆ ὁ Νεστόριος, κι ἄς βουλώση μὲ τὸ χέρι του τό στόμα. Τὸ παιδὶ εἶναι Θεός, πῶς δὲν θἆναι Θεοτόκος αὐτή πού τὸ γέννησε; «Ἂν κάποιος δὲν ἀναγνωρίζει τὴν ἅγια Παρθένο Θεοτόκο, βρίσκεται χωρισμενος ἀπ’ τὸν Θεό». Αὐτὰ δὲν εἶναι δικά μου λόγια, ἂν καὶ τὰ λέω ἐγώ. Τὰ πῆρα, θεολογικὴ κληρονομιά, ἀπὸ τὸν πατέρα τῆς Ἐκκλησίας μας, τὸν Θεολόγο Γρηγόριο.
