Ὁ Ἅγιος Ἰωάνης ὁ Δαμασκηνός κοιμήθηκε τό 749 μ.Χ. Μέ τήν εὐκαιρία συμπλήρωσης 1260 χρόνων ἀπό τήν Κοίμησή του δημοσιεύουμε σέ συνέχειες τό ἔργο του «Ἔκδοσις ἀκριβής Ὀρθοδόξου Πίστεως». Ἡ μετάφραση εἶναι τοῦ Ἀρχ.Δωροθέου Πάπαρη, καί εἶναι παρμένη ἀπό τήν ἰστοσελίδα www.phys.uoa.gr. Ἡ μετατροπή στό σύστημα πολυτονικῆς γραφῆς εἶναι δική μας.
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 59 (Β)
Γιά τίς ἐνέργειες πού ἔχει ὁ Κύριός μας Ἰησοῦς Χριστός
Ὅπως ἡ σάρκα τοῦ θεώθηκε χωρίς νά πάθει καμιά μεταβολή τῆς φύσεώς του, παρόμοια καί ἡ θέληση καί ἡ ἐνέργειά του θεώθηκαν χωρίς νά χάσουν τή φυσική τους κατάσταση. Διότι ὁ ἴδιος εἶναι καί τό ἕνα καί τό ἄλλο, πού θέλει καί ἐνεργεῖ καί ἔτσι καί ἀλλιῶς, δηλαδή καί θεϊκά καί ἀνθρώπινα. Ὑποχρεωτικά, λοιπόν, ὁμολογοῦμε ὅτι δύο εἶναι οἱ ἐνέργειες τοῦ Χριστοῦ, ἐπειδή ἔχει διπλή φύση. Διότι αὐτά πού ἔχουν διαφορετική φύση, καί ἡ ἐνέργειά τους εἶναι διαφορετική• καί ὅποια ἔχουν διαφορετική ἐνέργεια, καί ἡ φύση τούς εἶναι διαφορετική. Καί τό ἀντίστροφο• αὐτά πού ἔχουν ἴδια φύση, ἔχουν καί ἴδια ἐνέργεια• καί ὅποια ἔχουν μία ἐνέργεια, ἔχουν καί μία φύση, σύμφωνα μέ τούς θεοφώτιστους Πατέρες. Εἶναι ἀνάγκη, λοιπόν, νά παραδεχθοῦμε ἕνα ἀπό τά δύο: ἤ λέγοντας ὅτι ὁ Χριστός ἔχει μία ἐνέργεια ὁμολογοῦμε ὅτι ἔχει καί μία οὐσία ἤ ἐάν ἀκολουθοῦμε τήν ἀλήθεια καί ὁμολογοῦμε, σύμφωνα μέ τό Εὐαγγέλιο καί τούς Πατέρες, ὅτι ἔχει δύο οὐσίες νά δεχόμαστε συγχρόνως, ὅπως ἁρμόζει, ὅτι ἔχει καί δύο ἐνέργειες. Διότι, ὄντας ὁμοούσιος μέ τό Θεό καί Πατέρα στή θεία φύση, θά εἶναι ἴσος καί στή (θεία) ἐνέργεια• ὁ ἴδιος, ὄντας πάλι ὁμοούσιος μέ μᾶς στήν ἀνθρώπινη φύση, θά εἶναι ἴσος καί στήν (ἀνθρώπινη) ἐνέργεια. Διότι λέει ὁ μακάριος Γρηγόριος, ἐπίσκοπος Νύσσης: «Ὅποιοι ἔχουν μία ἐνέργεια, ὁπωσδήποτε ἔχουν καί τήν ἴδια δύναμη• διότι κάθε ἐνέργεια εἶναι ἀποτέλεσμα τῆς δυνάμεως».
Εἶναι ἀδύνατο, λοιπόν, ἡ ἄκτιστη φύση νά ἔχει μία καί τήν ἴδια φύση ἤ δύναμη ἤ ἐνέργεια μέ τήν κτιστή. Καί ἄν δεχθοῦμε ὅτι ὁ Χριστός ἔχει μία ἐνέργεια, τότε τά πάθη τῆς νοερῆς ψυχῆς ἐννοῶ τό φόβο, τή λύπη καί τήν ἀγωνία θά τ’ ἀποδώσουμε στή θεότητα τοῦ Λόγου. Καί ἄν λένε ὅτι, ἀναφερόμενοι οἱ ἅγιοι Πατέρες στήν Ἁγία Τριάδα, τάχα εἶπαν: «αὐτοί πού ἔχουν μία οὐσία, ἔχουν καί μία ἐνέργεια, κι αὐτοί πού ἔχουν διαφορετική οὐσία ἔχουν καί διαφορετική ἐνέργεια», καί ἀκόμη εἶπαν ὅτι δέν πρέπει νά ἀποδίδουμε στήν οἰκονομία (=σχέδιο τῆς σωτηρίας τῶν ἀνθρώπων) αὐτά πού ἀνήκουν στή θεολογία (=ἀφορᾶ τήν ἐσωτερική ζωή τοῦ Θεοῦ), θά ἀπαντήσουμε: ἄν οἱ Πατέρες τά εἶπαν αὐτά μόνο γιά τή θεολογία καί ἄν ὁ Υἱός μετά τή σάρκωσή του δέν ἔχει τήν ἴδια ἐνέργεια μέ τόν Πατέρα, δέν θά ἔχει οὔτε τήν ἴδια οὐσία. Καί σέ ποιόν θ’ ἀποδώσουμε τό νόημα τῶν φράσεων «ὁ Πατέρας μου ἀκόμη ἐργάζεται, τό ἴδιο κι ἐγώ», «ὁ Υἱός αὐτά πού βλέπει νά κάνει ὁ Πατέρας τά κάνει καί αὐτός», «ἐάν δέν πιστεύετε ἐμένα, πιστέψτε στά ἔργα μου», «τά ἔργα πού κάνω δίνουν μαρτυρία γιά μένα» καί «ὅπως ὁ Πατέρας ἀνασταίνει καί δίνει ζωή στούς νεκρούς, ἔτσι καί ὁ Υἱός ὅποιους θέλει τούς χαρίζει τή ζωή»; Διότι ὅλα αὐτά ἀποδεικνύουν ὅτι ὁ Υἱός ὄχι μόνον εἶναι ὁμοούσιος μέ τόν Πατέρα μετά τή σάρκωση, ἀλλά ἔχει καί τήν ἴδια ἐνέργεια.
