Δευτέρα 3 Μαῒου 2010
Ὁ Ἅγιος Ἰωάνης ὁ Δαμασκηνός κοιμήθηκε τό 749 μ.Χ. Μέ τήν εὐκαιρία συμπλήρωσης 1260 χρόνων ἀπό τήν Κοίμησή του δημοσιεύουμε σέ συνέχειες τό ἔργο του «Ἔκδοσις ἀκριβής Ὀρθοδόξου Πίστεως». Ἡ μετάφραση εἶναι τοῦ Ἀρχ.Δωροθέου Πάπαρη, καί εἶναι παρμένη ἀπό τήν ἰστοσελίδα www.phys.uoa.gr. Ἡ μετατροπή στό σύστημα πολυτονικῆς γραφῆς εἶναι δική μας.
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 92 (Β)
Ὅτι ὁ Θεὸς δὲν εἶναι αἴτιος τῶν κακῶν
Ἡ Ἁγία Γραφή, λοιπόν, συνηθίζει νὰ χαρακτηρίζει τὴν παραχώρηση τοῦ Θεοῦ ὡς ἐνέργεια καὶ ἔργο του. Καὶ μάλιστα ὅταν λέει, «ὁ Θεὸς φτιάχνει τὰ κακὰ καὶ δὲν ὑπάρχει κακία στὴν πόλη, τὴν ὁποία νὰ μὴν τὴν ἔφτιαξε ὁ Θεός», δὲ σημαίνει αὐτὸ τὸ πράγμα ὅτι ὁ Θεὸς εἶναι αἴτιος τῶν κακῶν, ἐπειδὴ τὸ ὄνομα τῆς κακίας ἐκφράζει δυὸ πράγματα καὶ ἔχει δυὸ σημασίες· ἄλλοτε, δηλαδή, σημαίνει τὸ φυσικὸ κακό, τὸ ὁποῖο εἶναι ἀντίθετο στὴν ἀρετὴ καὶ τὴ θέληση τοῦ Θεοῦ, καὶ ἄλλοτε σημαίνει τὴν κακία καὶ ταλαιπωρία σύμφωνα μὲ τὴ δική μας ἀντίληψη, δηλαδὴ τὶς θλίψεις καὶ κακουχίες. Αὐτές, λοιπόν, φαινομενικὰ ἀποτελοῦν κακίες, ἐπειδὴ εἶναι ὀδυνηρές, ἐνῶ στὴν πραγματικότητα βγαίνουν σὲ καλό· διότι γίνονται αἰτία ἐπιστροφῆς καὶ σωτηρίας σ’ αὐτοὺς ποὺ τὶς δοκιμάζουν. Ἡ Γραφὴ λέει ὅτι αὐτὲς οἱ θλίψεις γίνονται μὲ παραχώρηση Θεοῦ. Καὶ πρέπει νὰ γνωρίζουμε ὅτι ἐμεῖς εἴμαστε αἴτιοι καὶ αὐτῶν· διότι τὰ ἀθέλητα κακὰ προκαλοῦν καὶ αὐτὰ (κακά) ποὺ ἔρχονται μὲ τὴ θέλησή μας. Πρέπει ἀκόμη νὰ γνωρίζουμε καὶ τὸ ἑξῆς, ὅτι ἡ Ἁγία Γραφὴ συνηθίζει ὁρισμένα ποὺ ἐπιβάλλεται νὰ λέγονται ὡς ἀποτέλεσμα, νὰ τὰ λέει ὡς αἰτία, ὅπως τὸ (χωρίο) «μπροστά σου μόνο ἁμαρτάνω καὶ κάνω τὸ πονηρό, γιὰ νὰ ἐκπληρωθοῦν τὰ λόγια σου καὶ νὰ δικαιωθοῦν οἱ κρίσεις σου»· δὲν ἁμάρτησε ὁ ἁμαρτωλός, γιὰ νὰ δικαιωθεῖ μὲ τὴ νίκη τοῦ ὁ Θεός, οὔτε πάλι ὁ Θεὸς ἐξαρτόταν ἀπὸ τὴ δική μας ἁμαρτία, γιὰ νὰ βγεῖ ἀπ’ αὐτὴν νικητής. Διότι χωρὶς σύγκριση ἡ δόξα τῆς νίκης τοῦ ἀνήκει περισσότερο ἀπ’ ὅλους, ἀκόμη κι ἀπ’ αὐτοὺς ποὺ δὲν ἁμάρτησαν, ἐπειδὴ εἶναι ὁ Δημιουργός, ἀκατάληπτος, ἄκτιστος καὶ ἔχει τὴ δόξα ἀπὸ τὴ φύση του καὶ ὄχι ὡς ἀπόκτημα. Διότι ἀποδεικνύεται νικητὴς τῆς κακίας μας· καὶ ὅταν ἐμεῖς ἁμαρτάνουμε, δὲν εἶναι ἄδικος ποὺ ὀργίζεται ἐναντίον μας· καὶ ὅταν μετανοοῦμε, μᾶς συγχωρεῖ. Καὶ ἐμεῖς βέβαια δὲν ἁμαρτάνουμε σκόπιμα, ἀλλὰ διότι ἔτσι συμβαίνουν τὰ πράγματα· ὅπως ἀκριβῶς, ἂν ἀναπαύεται κανεὶς ἀπὸ τὴν ἐργασία του, καὶ ἔλθει κάποιος φίλος του, λέει ὅτι ἦλθε φίλος καὶ δὲν θὰ ἐργασθῶ σήμερα. Ὁ φίλος βέβαια δὲν ἦλθε, γιὰ νὰ μὴν ἐργασθεῖ, ἀλλὰ ἔτσι συνέπεσε· καὶ ἐπειδὴ ἀσχολεῖται μὲ τὴ φιλοξενία τοῦ φίλου, δὲν ἐργάζεται. Καὶ αὐτὰ λέγονται σύμφωνα μὲ τὸ ἀποτέλεσμα, διότι ἔτσι τὰ πράγματα καταλήγουν. Ὁ Θεὸς ὅμως δὲν ἐπιθυμεῖ νὰ εἶναι ὁ μόνος δίκαιος, ἀλλὰ ὅλοι, κατὰ δύναμη, νὰ τοῦ ὁμοιάσουν.
