Τετάρτη 9 Ἰουνίου 2010
ΚΕΙΜΕΝΟ
«Ὁ Θεὸς ἡμῶν καταφυγὴ καὶ δύναμις, βοηθὸς ἐν θλίψεσι ταῖς εὑρούσαις ἡμᾶς σφόδρα»
ΕΡΜΗΝΕΙΑ
Ὁ Θεός εἶναι ἡ καταφυγή καί ἠ δύναμίς μας, εἶναι ὁ πανίσχυρος βοηθός μας εἰς τάς θλίψεις πού μᾶς εὗρον» ( Ἀπό τήν ΠΑΛΑΙΑ ΔΙΑΘΗΚΗ μετά συντόμου ἑρμηνείας» , τ. 10ος, ἔκδοση «Ο ΣΩΤΗΡ»)
ΣΧΟΛΙΑ
Ὅποιος μελετᾶ προσεκτικὰ τὸν τεσσαρακοστὸ πέμπτο Ψαλμό, μένει ἔκπληκτος ἐμπρὸς στὸ θάρρος καὶ στὴν ἀφοβία, ποὺ γέμιζαν τὴν καρδιὰ τοῦ Ψαλμωδοῦ. Δὲν θὰ φοβηθοῦμε, ἔψαλλε μὲ ἐνθουσιασμό, ἀκόμη κι ἂν ταραχθῆ ἡ γῆ καὶ ἀποσπασθοῦν βουνὰ ἀπό τὴ θέσι τους καὶ ἐκσφενδονισθοῦν καὶ πέσουν στὰ βάθη τῆς θαλάσσης!
Ποῦ εὕρισκε ἀλήθεια αὐτὴ τὴν γενναιότητα ὁ εὐλογημένος ἐκεῖνος ἄνθρωπος; Πῶς μποροῦσε νὰ μένη ἀτάραχος, κι ἂν ὅλα γύρω του χάνονταν; Πῶς δὲν ἔχανε τὴν ψυχραιμία, τὴν εἰρήνη καὶ τὴν γαλήνη τῆς καρδιᾶς του;
Τὴν ἀπάντησι μᾶς τὴν δίνει ὁ ἴδιος στὴν ἀρχὴ τοῦ Ψαλμοῦ του. «Ὁ Θεὸς ἡμῶν καταφυγὴ καὶ δύναμις, βοηθὸς ἐν θλίψεσι ταῖς εὑρούσαις ἡμᾶς σφόδρα», φωνάζει καὶ τὸ στόμα του λὲς καὶ ξεχειλίζει ἀπό χαρὰ καὶ ἐνθουσιασμὸ (Ψαλμ. με’ 2). Ὁ Θεὸς εἶναι ἡ καταφυγὴ καὶ ἡ δύναμί μας. Ἐκεῖνος εἶναι ὁ παντοδύναμος βοηθός μας στὶς ὧρες τῶν μεγάλων θλίψεων, πού μᾶς βρίσκουν, γι’ αὐτὸ καί δὲν φοβόμαστε τίποτε. Γι’ αὐτὸ καὶ δὲν λυγίζουμε ἐμπρὸς καὶ στὴν μεγαλύτερη συμφορά.
Νὰ τὸ μυστικὸ τῆς γενναίας καί ἡρωικῆς ἐκείνης ψυχῆς, ποὺ ἐδῶ καὶ τρεῖς περίπου χιλιάδες χρόνια ἀναμεταδίδεται συνεχῶς σ’ ὅλα τὰ γεωγραφικὰ πλάτη καὶ μήκη τοῦ πλανήτη μας. Ἀναμεταδίδεται καὶ ἐμπνέει μυριάδες ψυχῶν καὶ τὶς κρατεῖ ὄρθιες καὶ ἀλύγιστες ἀνάμεσα στὰ ἀπειλητικὰ κύματα τῶν πειρασμῶν καὶ δυσκολιῶν τῆς ζωῆς.
Ὅπως μάλιστα παρατηροῦν οἱ Ἑρμηνευταί, ἐδῶ ὁ Ψαλμωδὸς δὲν μιλάει μόνο γιὰ μικρὲς καὶ ἁπλές θλίψεις καὶ δοκιμασίες, ἀλλὰ ἀναφέρεται σὲ συγκλονιστικὰ γεγονότα, σὲ γενικώτερες ἀναστατώσεις καὶ ταραχές. Σεισμοί, πόλεμοι, θεομηνίες καὶ ἄλλες ἔκτακτες ἀναταραχὲς βρίσκονται κρυμμένες μέσα στὰ λόγια του αὐτά. Καί σ’ ὅλα αὐτὰ παρέμενε ἤρεμος καὶ ἀτάραχος! Γιατί κατέφευγε στὸν Κύριο καὶ Θεό του καὶ εὕρισκε ἀσφάλεια κάτω ἀπὸ τὴν κραταιὰ σκέπη Του.
Μέσα στὰ λόγια αὐτά, σημειώνουν οἱ ἅγιοι Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας μας, ὑπονοεῖται ἐπίσης καὶ ἡ ἀφοβία καὶ ἀταραξία τοῦ πιστοῦ ὄχι μόνο ἐμπρὸς σὲ ἔκτακτα φυσικὰ φαινόμενα, ἀλλά καὶ σὲ καιροὺς ποὺ δαίμονες καὶ ἄνθρωποι στρέφονται μὲ μανία ἐναντίον του. Ὅταν κάποιος ἔχη καταφυγὴ του τὸν Πανίσχυρο Κύριο, δὲν φοβᾶται κανένα κίνδυνο, κανένα ἐχθρό, οὔτε ὁρατὸ οὔτε ἀόρατο. «Ἀνίσως δὲν θέλωμεν φοβηθῶμεν», γράφει ὁ ἅγιος Νικόδημος ὁ Ἁγιορείτης, «ἐὰν ἔτζι ταραχθοῦν τὰ στοιχεῖα καί γένη ἄνω κάτω ὁ κόσμος, πόσω μᾶλλον δὲν θέλομεν φοβηθῶμεν ἀνίσως οἱ τύραννοι καὶ διῶκται σηκώνωνται κατ’ ἐπάνω μας;» (Ἑρμ. εἰς με’ Ψαλμ.).
Μὲ τὰ λόγια του αὐτὰ ὁ μακάριος Ψαλμωδὸς γίνεται παράδειγμα δυνατό, ποὺ ἐκπέμπει μήνυμα σωτήριο γιὰ τὴ ζωή μας. Ἂν θέλης, ἄνθρωπε, λέει στὸν καθένα μας, «τὴν ἄμαχον ἰδεῖν δύναμιν, τὴν καταφυγὴν τὴν ἀχείρωτον, τὸ φρούριον τὸ ἄσυλον, τὸν πύργον τὸν ἄσειστον, ἐπί τὸν Θεὸν κατάφευγε» (Ἱεροῦ Χρυσοστό¬μου, Ὁμιλία εἰς με’ Ψαλμ.). Μάθε νὰ καταφεύγης στὸν Κύριο τῶν δυνάμεων. Μάθε νὰ ζητᾶς μὲ τὴν προσευχή σου τὴν ἀκατανίκητη προστασία καί βοήθειά Του. Κανείς ἄλλος ἐκτός ἀπό Ἐκεῖνον δὲν μπορεῖ νὰ σὲ ἀσφαλίση καὶ νὰ σὲ σώση. Κανεὶς ἄλλος δὲν ἔχει τὴν δύναμι νὰ σοῦ χαρίση τὸ θάρρος καί τὴν ἀφοβία ἐμπρὸς στοὺς ὁποιουσδήποτε κινδύνους καί ἐχθρούς.
Εὐτυχισμένοι πραγματικὰ οἱ ἄνθρωποι, ποὺ ἔκαναν καί δικό τους μυστικὸ τὸ μυστικὸ αὐτὸ τοῦ Ψαλμωδοῦ. Εὐτυχισμένοι καὶ τρισμακάριοι ὅσοι γνωρίζουν ἐκ πείρας τί σημαίνει καταφυγὴ στὸν Θεὸ καί ἀσφάλεια κάτω ἀπό τὴν προστασία τῆς παντοδυνάμου ἀγάπης Του.
Καί εἶναι πολλοὶ αὐτοί, ποὺ καί σήμερα μποροῦν καὶ ἐπαναλαμβάνουν τὰ λόγια αὐτὰ τοῦ Ψαλμωδοῦ. Εἶναι πολλοὶ ποὺ καί στοὺς πολέμους, ποὺ γνώρισε στὸν αἰῶνα μας ἡ πατρίδα μας, καί στοὺς σεισμοὺς καί στὶς πλημμύρες καὶ στὶς ἄλλες θεομηνίες, ποὺ ἔπληξαν τὴν χώρα μας, δὲν ἔχασαν τὸ θάρρος τους, ἀλλ’ ἔμειναν ἀπτόητοι. Γιατί εἶχαν μάθει νὰ ἐμπιστεύωνται στὴν δύναμι καί πρόνοια τοῦ Θεοῦ. Εἶχαν βρεῖ τὸ ἀσφαλέστατο καταφύγιο τῆς θείας Παντοδυναμίας, ποὺ εἶναι ἀπρόσβλητο ἀπό κάθε ἐπίθεσι.
Ὑπάρχουν βέβαια καὶ ἄλλοι, ποὺ δὲν βρῆκαν ἴσως ἀκόμη αὐτὸ τὸ καταφύγιο. Ὑπάρχουν καί αὐτοί, ποὺ φοβοῦνται καί ταράσσονται καί ἀνησυχοῦν καί ἀναστατώνονται, ὅταν τοὺς περικυκλώσουν τὰ δεινά της ζωῆς. Ζαλίζονται καί τὰ χάνουν καὶ λυγίζουν κάτω ἀπό τὸ βάρος τῶν δυσκολιῶν.
Γιὰ ὅλους αὐτούς, ποὺ ἴσως ἀνάμεσά τους νὰ βρισκώμαστε γιὰ μικρὸ ἢ μεγάλο διάστημα καί ἐγὼ καὶ σύ, ἀγαπητέ μου ἀναγνῶστα, ἄφησε τὴν συμβουλὴ του στὸ τέλος τοῦ Ψαλμοῦ του ὁ θεόπνευστος ποιητής. «Σχολάσατε, μᾶς λέει, καί γνῶτε ὅτι ἐγώ εἰμι ὁ Θεός». Ἠρεμῆστε καὶ σκεφθῆτε καλύτερα καὶ βαθύτερα καὶ θὰ βρῆτε τὸν Θεό. Ξεφύγετε ἀπὸ τὸ πνιγηρὸ «νέφος» τῶν κοσμικῶν περισπασμῶν καί ξανοιχθῆτε στὴν καθαρὴ ἀτμόσφαιρα τῆς πίστεως στὴν προστασία Του. Μὴν ἀφήνετε τίς μέριμνες τοῦ βίου καί τὴν ἁμαρτία νὰ φουντώσουν σὰν ἄλλα ἀγκάθια καί νὰ ἐμποδίσουν τὸ λουλούδι τῆς Πίστεως νὰ δέση τὸν γλυκὸ του καρπό. Ἀφῆστε ἐλεύθερη τὴν καρδιά σας νὰ μιλήση μὲ τὸν Θεὸ καὶ θὰ δῆτε ἐπάνω στὰ πράγματα τί σημαίνει πίστι σ’ Ἐκείνον. Θὰ δῆτε καί θὰ διαπιστώσετε ὅτι ὅσοι καταφεύγουν στὴν σκέπη Του δὲν φοβοῦνται καμμιὰ θύελλα. Δὲν τρέμουν ἐμπρὸς σ’ ὁποιονδήποτε ἀνεμοστρόβιλο. Μένουν ἤρεμοι καὶ γαλήνιοι κοντὰ στὸν Κύριο καὶ Θεό τους. Σ’ Ἐκεῖνον ποὺ ἀποδεικνύεται καὶ γι’ αὐτοὺς καταφυγὴ καὶ δύναμί τους. (Ἀπό τό περιοδικό «Ο ΣΩΤΗΡ»τ. 1984, σ.443-444)
