Δευτέρα 16 Αὐγούστου 2010
ΚΕΙΜΕΝΟ
"Μὴ δῴης εἰς σάλον τὸν πόδα σου, μηδὲ νυστάξῃ ὁ φυλάσσων σε"
ΕΡΜΗΝΕΙΑ
"Εἴθε νά μή σαλευθῇ ὁ πούς σου, ὦ ψυχή μου. Εἴθε νά μή εἰσέλθῃς εἰς πειρασμόν καί νά μή ἀφήσῃς τήν θέλησίν σου νά ὀλισθήσῃ καί παρεκκλίνῃ εἰς τό κακόν, ὥστε νά μή νυστάξῃ καί ὁ φυλάσσων σε" (Ἀπό τήν "ΠΑΛΑΙΑ ΔΙΑΘΗΚΗ μετά συντόμου ἑρμηνείας", τ. 10ος, ἔκδοση "Ο ΣΩΤΗΡ")
ΣΧΟΛΙΟ (α)
Δεύτερος στήν σειρά τῶν ψαλμῶν τῶν Ἀναβαθμῶν εἶναι ὁ ἑκατοστός εἰκοστός. Ψαλμός πού «προκαλεῖ πράγματι βαθυτάτην ἐντύπωσιν μέ τήν ἀκλόνητον πεποίθησιν, τήν ὁποίαν ἔχει ὁ ποιητής καί τήν ὁποίαν τόσον ἁπλά, τόσον ἤρεμα, ἄνευ ρητορικῶν σχημάτων, ἐξεζητημένων λέξεων καί ζωηρῶν φράσεων διατυπώνει» (Β. Βέλλας).
Θέμα του ἡ ἀπόλυτη καί ἀκλόνητη ἐμπιστοσύνη στήν Πρόνοια τοῦ Θεοῦ. Δανείζεται μάλιστα ὁ Ψαλμῳδός φράσεις ἀπό σκηνές τῆς καθημερινῆς ζωῆς, γιά νά δείξη τό συνεχές ἐνδιαφέρον τοῦ Κυρίου γιά τόν καθένα. Λέει δηλαδή ὅτι δέν νυστάζει καί δέν κοιμᾶται ποτέ ὁ Θεός, ἀλλ’ ἀγρυπνεῖ διαρκῶς γιά τήν διαφύλαξι καί προστασία μας.
«Εἶναι δυνατόν ἄνθρωποι νά παραμείνουν συνεχῶς ἄγρυπνοι; Φυσικῶς ἀδύνατον… Ὁ Θεός ὅμως δέν ὑπνώττει οὐδέ νυστάζει ποτέ… Εἶναι… ἄγρυπνος καί ἀνύστακτος φρουρός του πρός αὐτόν ἐλπίζοντος ἀνθρώπου» (Π. Ν. Τρεμπέλας).
Ὁ μακάριος ὅμως Ψαλμῳδός βάζει κατά κάποιον τρόπον ἕνα περιορισμόν σ’ αὐτήν τήν ἀγρυπνία καί ἀκοίμητη προστασία τοῦ Θεοῦ. Τότε, λέει, δέν θά νυστάξη καί δέν θά κοιμηθῆ Ἐκεῖνος, ὅταν καί σύ, ὁ ὁποιοσδήποτε ἄνθρωπος, δέν ρίχνης τόν ἑαυτό σου σέ πειρασμούς καί δέν βαδίζης σέ ὀλισθηρό ἔδαφος. «Μή δώης εἰς σάλον τόν πόδα σου, μηδέ νυστάξη ὁ φυλάσσων σε» (Ψαλμ. ρκ’ 3).
Καί ἑρμηνεύει ὁ ἅγιος Νικόδημος ὁ Ἁγιορείτης: «Μή δώσης, ὦ ἀδελφέ, εἰς παρατροπήν καί κρημνισμόν τό ποδάρι τῆς ψυχῆς σου, μηδέ ἀφήσης τήν ἴσην στράταν, ἥτις εἶναι ἡ ἀρετή, ἵνα μή καί ὁ Θεός, ὅπου σέ φυλάττει νυστάξη καί σέ ὑστερήση τῆς χάριτος καί ἐπισκοπῆς του. Καί ἐπειδή ἐσύ ἐγλύστρησες ἀπό τήν ἀπροσεξίαν σου εἰς τήν ἁμαρτίαν, φοβοῦ μήπως ἀμελήση πλέον ὁ Θεός εἰς τό νά σέ φυλάττη» Ἑρμ. εἰς ρκ’ Ψαλμ.).
Μᾶς φυλάει δηλαδή καί μᾶς προστατεύει ὁ Θεός ὑπό ὅρους. Ἄν βάζουμε μόνοι μας ἀπερίσκεπτα τόν ἑαυτό μας σέ παγίδες καί σέ σκάνδαλα καί δέν ἀποφεύγουμε τίς αἰτίες καί τίς ἀφορμές, πού ὁδηγοῦν στήν ἁμαρτία, δέν πρέπει νά περιμένουμε καί νά ἔχουμε τήν ἀπαίτησι νά μᾶς βοηθήση καί νά μᾶς προστατεύση ὁ Κύριος.
Τό καταλαβαίνουμε αὐτό ὅλοι μας καί ἀπό ἀνάλογα παραδείγματα τῆς καθημερινῆς ζωῆς: Εἶναι λογικό, λόγου χάριν, νά βαδίζουμε ἀπρόσεκτα στούς δρόμους, ὅπου τρέχουν ἀδιάκοπα τά αὐτοκίνητα, καί νά περιμένουμε νά μᾶς βοηθήση καί νά μᾶς γλυτώση ὁ Θεός ἀπό κάποιο ἀτύχημα; Εἶναι φυσικό νά τρῶμε ἀδιάκριτα ὁποιαδήποτε τροφή καί νά νομίζουμε ὅτι θά μᾶς φυλάξη ὁ Θεός καί δέν θά χαλάση τό στομάχι μας; Εἶναι νοητό νά ἀφήνουμε ἀφύλακτο τόν ἑαυτό μας καί μάλιστα καταπονημένο καί ἱδρωμένο στά ρεύματα καί νά ἐλπίζουμε ὅτι θά μᾶς σκεπάση ὁ Κύριος καί δέν θά πλευριτώσουμε;" ( Ἀπό τό περιοδικό «Ο ΣΩΤΗΡ» τόμος 1987 σ. 187) (ἡ συνέχεια αὔριο)
