Τρίτη 1 Μαρτἰου 2011
Ὁσίου Ἐφραίμ τοῦ Σύρου
Στό ρητό· πρόσεχε στόν ἑαυτό σου, Κεφάλαια δώδεκα
Κεφάλαιο δέκατο
Ἂς προσέξουμε τοὺς ἑαυτούς μας, ἀγαπητοί, διότι ἔχουμε σκληροὺς καὶ ἄσπλαχνους ἐχθρούς, ποὺ χαίρονται μὲ τὸ πέσιμο τοῦ ἀνθρώπου, καὶ ποὺ αὐτή εἶναι ἡ μοναδικὴ χαρά τους. Γι’ αὐτό, ἐπειδὴ οἱ ἅγιοι Πατέρες γνώριζαν καλὰ τὶς ἐναντίον μας κακουργίες τους, δὲν ἔδειχναν ἀμέλεια, δὲν παρασύρονταν σὲ περισπασμούς, ἀλλὰ πρόσεχαν τὸν ἑαυτό τους, καὶ προσέχοντας τὸν ἑαυτό τους, καὶ τὸν Θεὸ εὐαρεστοῦσαν καὶ τοὺς ἀνθρώπους παρακινοῦσαν μὲ τὴ ζωή τους στὸ ἀγαθό. Τέτοιος ἀναδείχθηκε ὁ ἅγιος Ἀντώνιος, ὅπως ἀνέφερε καὶ ὁ ἅγιος Ἀθανάσιος, ὁ ἀρχιεπίσκοπος, στὸ βίο ποὺ ἔγραψε γι’ αὐτόν. Καὶ μάλιστα ζοῦσε μὲ πολλὴ καὶ ἐντατικὴ ἄσκηση, διότι νήστευε πάντοτε καὶ τὸ ἔνδυμά του ἦταν ἐσωτερικὰ τρίχινο, ἐξωτερικὰ ὅμως δερμάτινο, καὶ αὐτὰ τὰ κράτησε ὡς τὸ θάνατό του, χωρὶς νὰ λούσει μὲ νερὸ τὸ σῶμα του γιὰ νὰ τὸ καθαρίσει ἀπὸ τὸν ρύπο, καὶ χωρὶς καθόλου νὰ πλύνει τὰ πόδια του ἤ καὶ νὰ τὰ βάλει μόνο μέσα στὸ νερό, δίχως κάποια ἀνάγκη• ἀλλά καὶ οὔτε τὸν ἔχει δεῖ κανεὶς νὰ γυμνωθεῖ, οὔτε ἔχει δεῖ κανεὶς γυμνὸ τὸ σῶμα τοῦ Ἀντωνίου, παρὰ μόνο ὅταν πέθανε καὶ γινόταν ἡ ταφή του. Καὶ ἀκόμη εἶπε• Ἂν καὶ αὐτὰ εἶναι μικρὰ σὲ σχέση μὲ τὴν ἀρετὴ ἐκείνου, ὅμως ἔλα νὰ ἀναλογισθοῦμε ἀπὸ αὐτά, τί λογῆς ἦταν ὁ ἄνθρωπος τοῦ Θεοῦ Ἀντώνιος, ποὺ ἀπὸ τὴ νεανικὴ ἡλικία ὡς τὰ γηρατειὰ του κράτησε ἀμείωτη τὴν προθυμία γιὰ τὴν ἄσκηση• καὶ παρόλο ποὺ δὲν ὑποχώρησε ἐξαιτίας τῶν γηρατειῶν στὴν πολυτέλεια τῶν φαγητῶν καὶ δὲν ἄλλαξε ἐξαιτίας τῆς ἀδυναμίας τοῦ σώματός του τὸ εἶδος τοῦ ἐνδύματος, ἀλλὰ καὶ παρόλο ποὺ δὲν ἔπλυνε οὔτε τὰ πόδια του μὲ νερό, διατηρήθηκε ὅμως σὲ ὅλα ἀβλαβής καὶ μάλιστα, εἶχε καὶ τὰ μάτια του γερὰ καὶ τέλεια, καὶ ἔβλεπε καλά.
Καὶ γιὰ νὰ μὴ λέμε γιὰ τὸ καθένα χωριστά, φτάνει νὰ ποῦμε ὅτι ἀπ’ ὅλους αὐτοὺς ποὺ χρησιμοποιοῦσαν πλούσια φαγητὰ καὶ λουτρὰ καὶ πολυτελῆ ἐνδύματα, φαινόταν ὁ ἴδιος καὶ λαμπρότερος καὶ προθυμότερος, συγκριτικὰ μὲ τὴ δύναμή του. Ἐμεῖς ὅμως ποὺ ἐπινοοῦμε αὐτὰ ποὺ ἀποχαυνώνουν τὸ σῶμα, ὑπερηφανευόμαστε γιὰ τὸν ἑαυτό μας, χωρὶς νὰ ἀντιλαμβανόμαστε πόσο σκληροὺς ἀντιπάλους ἔχουμε• γι’ αὐτὸ καὶ οἱ ἴδιοι οἱ ἀντίπαλοί μας βλέποντας τὴν τόσο μεγάλη ἀπροσεξία μας γίνονται πιὸ πρόθυμοι ἐναντίον μας καὶ ρίχνουν ἐπάνω μας συνεχῶς τὰ βέλη τῆς ἀσέλγειας. Ἂς προσέξουμε λοιπὸν τοὺς ἑαυτούς μας, γιὰ νὰ ἐξαφανίσει ὁ Κύριος τὰ ἐναντίον μας ἐχθρικά τους σχέδια. Καὶ αὐτὰ τὰ λέω, ἀδελφοί, ὄχι ἐπειδὴ ἔχω ἀποκτήσει καθαρὴ ζωή• γιατί ἂν ὁ Κύριος ξεσκεπάσει τὶς ἁμαρτίες μου, προτοῦ νὰ ὁδηγηθῶ στὴν κόλαση, ἡ ντροπὴ γιὰ τὶς πράξεις μου θὰ γίνει γιὰ μένα μέρος ἀπὸ τὴν κόλαση. Ἀλλά αὐτὰ τὰ εἶπα ἐγώ μὲ τὴ βοήθεια τῆς χάριτος τοῦ Κυρίου, ὥστε μὲ τὸ νὰ ὠφελεῖσθε ἐσεῖς μὲ τὴν καλὴ συμβουλὴ νὰ ἔχω ἐγώ ὁ τιποτένιος μισθὸ γιὰ τὴ δική μου καλὴ συμβουλή• γιατί ὅπως ἀκριβῶς αὐτὸς ποὺ παρακινεῖ κάποιες ψυχὲς στὴν καταστροφή, θὰ ἔχει μερίδα στὴν ἀπώλεια καὶ στὴν καταστροφή, ἔτσι καὶ αὐτὸς ποὺ συμβουλεύει γιὰ τὴ διόρθωση, θὰ ἔχει ἀπὸ τὸν Κύριο καλὴ μερίδα, ἂν ἀπέχει στὸ ἑξῆς καὶ ὁ ἴδιος ἀπὸ τὰ ἀνώφελα ἔργα." (Τά κείμενα πού δημοσιεύουμε εἶναι παρμένα ἀπό τό ἔργο: «Ὁσίου Ἐφραίμ τοῦ Σύρου Ἔργα, τόμος 2ος τῶν ἐκδόσεων «Τό Περιβόλι τῆς Παναγίας, σελ. 79 κ.ἑ.)
