Ἁγίου Ἐφραίμ τοῦ Σύρου
Μακαρισμοί, πενήντα πέντε κεφάλαια (ε)
"Μακάριοι αὐτοί πού προσέχουν συνεχῶς σύμφωνα μέ τό θέλημα τοῦ Θεοῦ• διότι θά σκεπασθοῦν προστατευτικά ἀπό τόν Θεό τήν ἡμέρα της κρίσεως• καί ἐπειδή ἔγιναν φίλοι τοῦ νυμφώνα, θά δοῦν τόν Νυμφίο μέ ἀγαλλίαση καί χαρά. Ἐγώ ὅμως καί οἱ ὅμοιοί μου ράθυμοι καί φιλήδονοι, θά κλάψουμε καί θά πενθήσουμε βλέποντας τούς ἀδελφούς μας νά εἶναι μέσα σέ ἀπερίγραπτη δόξα καί τούς ἑαυτούς μας μέσα σέ βασανιστήρια.
Ἐξετάζω τόν ἑαυτό μου, ἀγαπητοί, καί γεμίζω ἀπό δάκρυα, διότι ἐνῶ ἄρχισα νά τρέχω, ἐξαντλήθηκα, καί στή μέση της διαδρομῆς σταμάτησα τό τρέξιμο καί ἔγινα ἀξιολύπητο θέαμα σ’ αὐτούς πού μέ ἔβλεπαν. Πῶς νά μήν πενθήσω τήν πολλή ραθυμία μου, τήν πολλή ἀμέλειά μου; Διότι ἄλλοι ταπείνωσαν τούς ἑαυτούς των φορώντας σάκκους καί σίδερα, καί ἄλλοι ὑπηρέτησαν τόν Κύριο μέ ἐγκλεισμό καί νηστεία, καί κάποιοι ἄλλοι ἔκαναν τόν ἀγῶνα τούς ἄμεμπτα ἐπάνω σέ στύλους• ἄλλοι ἐπέτυχαν τήν ἀρετή στήν ἐρημιά καί στήν ἀπομόνωση, ἄλλοι πῆραν τά στεφάνια τῆς νίκης μέσα στήν ὑπακοή• ἔγω ὅμως ὁ ἄθλιος καί οἱ ὅμοιοί μου ράθυμοι καί φιλόδοξοι, φορέσαμε βέβαια τό σχῆμα τῆς εὐσέβειας, ἀλλά μέ τά ἔργα μας ἀποβάλαμε ἀπό τόν ἑαυτό μας τήν εὐσέβεια.
Ποιός λοιπόν ἀναλογίζεται τά παθήματα τῶν ἁγίων Μαρτύρων, ὄχι μόνο τῶν ἀνδρῶν, ἀλλά καί τῶν γυναικῶν, καί δέ μένει κατάπληκτος; Ἐκεῖνοι μιμούμενοι τόν δικό τους Δεσπότη ταπείνωναν τούς ἑαυτούς των ἐμεῖς ἀπεναντίας ἐπιθυμοῦμε τιμές καί τιμητικούς χαιρετισμούς στίς ἀγορές. Ἐκεῖνοι κλείστηκαν σέ φυλακές ὑποφέροντας τήν πείνα καί τά βασανιστήρια καί τά δεσμά γιά χάρη τῆς πίστεως• ἐμεῖς ἀπεναντίας δέν μποροῦμε νά ὑπομείνουμε μέ τή θέλησή μας κάποια μικρή δυσκολία, ἀλλά ἐπιδιώκουμε μέ ὅλη μας τή δύναμη τίς ἀπολαύσεις. Ἐκεῖνοι ὑβριζόμενοι καί ὀνειδιζόμενοι καί περιφρονούμενοι ὡς τό θάνατο, τά ὑπέφεραν ὅλα μέ εὐχαρίστηση• ἐμεῖς ἀπεναντίας, ἄν καί μᾶς παροτρύνουν, ἀδιαφοροῦμε. Ἐκεῖνοι νίκησαν τή φωτιά• ἐμεῖς ἀπεναντίας δέν ἀνεχόμαστε οὔτε ἕνα σκληρό λόγο. Ἐκεῖνοι μέ βασανιστήρια διαπομπεύονταν δημόσια καί βάδιζαν μέ χαρά• ἐμεῖς ἀπεναντίας, ἄν καί ἀκοῦμε τούς ἀγῶνες τους καί μένουμε κατάπληκτοι, ὅμως δέν ἀποφασίζουμε νά μιμηθοῦμε τούς ἀγῶνες τους.
Γι’ αὐτό λοιπόν ἔχουμε ἀνάγκη ἀπό πολλούς στεναγμούς καί πολλά δάκρυα, γιά νά μή ριχθοῦμε μακριά ἀπό τή βασιλεία τῶν οὐρανῶν, ἐπειδή ἔχει ἀποθησαυριστεῖ πολλή δόξα γιά ὅσους ἀγωνίζονται. Ἄς μήν ἀμελήσουμε λοιπόν, οὔτε νά ἀδιαφορήσουμε στά διακονήματα, διότι ὁ Θεός δέν εἶναι ἄδικος, ὥστε νά λησμονήσει τό ἔργο τῶν δούλων του, οἱ ὁποῖοι πρόσφεραν τελείως τόν ἑαυτό τους στό θέλημά του, ἀπαρνήθηκαν γιά τό ὄνομά του αὐτή τή ζωή, ἀπομακρύνθηκαν ἀπό τούς σαρκικούς γονεῖς, χτυποῦν στή θύρα του κατά τήν τρίτη ὥρα, κατά τήν ἕκτη, τήν ἐνάτη, κατά τόν ἑσπερινό, τόν ὄρθρο, ἤ καλύτερα ὅλη τή μέρα καί ὅλη τή νύχτα• καί νομίζεις ὅτι εἶναι δυνατό νά παραβλέψει ὁ Θεός τήν τόσο μεγάλη ταπείνωση; Ποτέ κάτι τέτοιο! Διότι αὐτοί ὑπομένουν τόν ἐγκλεισμό καί τό ἐργόχειρο• ὑπομένουν τή νηστεία καί τήν ἀγρυπνία καί τίς ἐπιθέσεις τῶν πονηρῶν πνευμάτων γονατίζουν στήν προσευχή• χτυποῦν συνεχῶς τό μέτωπό τους στό ἔδαφος, παρακαλώντας τήν ἀγαθότητα τοῦ Θεοῦ· καί νομίζεις ὅτι εἶναι δυνατό νά παραβλέψει τήν τόση πολλή ἱκεσία; Ποτέ κάτι τέτοιο! Ἄν κανείς πάει νά παρακαλέσει μέ λεπτότητα ἕναν ἄνθρωπο σκληρό καί ἄσπλαχνο, αὐτός λυγίζει καί δείχνει συμπάθεια. Καί ὁ Θεός ὁ φιλάνθρωπος, ὁ ἀγαθός, ὁ Θεός πού εἶναι πλούσιος σέ εὐσπλαχνία καί πού σπλαχνίζεται τούς ἀχάριστους, εἶναι δυνατό νά παραβλέψει τήν τόση πολλή κακουχία, τήν εὐλάβεια, τό στεναγμό, τά δάκρυα, τή φιλευσπλαχνία, τόν ἁγιασμό, τήν ταπείνωση, τή σιωπή, τήν ἐγκράτεια, τήν ὑπομονή τήν ἐξουδένωση τῶν ὑπερήφανων; Μέ κανένα τρόπο!" (Τά κείμενα πού δημοσιεύουμε εἶναι παρμένα ἀπό τό ἔργο: «Ὁσίου Ἐφραίμ τοῦ Σύρου Ἔργα, τόμος 2ος τῶν ἐκδόσεων «Τό Περιβόλι τῆς Παναγίας)