ΚΕΙΜΕΝΟ
«Ἠκούσατε ὅτι ἐγώ εἶπον ὑμῖν ὑπάγω καί ἔρχομαι πρός ὑμᾶς· Εἰ ἠγαπᾶτέ με, ἐχάρητε ἄν, ὅτι εἶπον ὑμῖν· Πορεύομαι πρός τόν πατέρα, ὅτι ὁ πατήρ μου μείζων μού ἐστι».
ΕΡΜΗΝΕΙΑ
«Ὄχι μόνο δέν πρέπει νά ταράσσεσθε, ἀλλά μᾶλλον θά ἔπρεπε νά χαίρετε. Ἠκούσατε ὅτι ἐγώ σᾶς εἶπον, πηγαίνω πρός τόβ Πατέρα καί ἐντός ὀλίγου θά ἔλθω πάλιν πρός σᾶς. Ἐάν μέ ἠγαπᾶτε, θά εἴχατε καταληφθῇ ἀπό χαράν, διότι σᾶς εἶπα• Πηγαίνω πρός τόν Πατέρα• διότι ὁ Πατήρ μου εἶναι μεγαλύτερος ἀπό ἐμέ. Καί εἶναι μεγαλύτερος, διότι ἐγώ φέρω τώρα δούλου μορφήν, διά τῆς ἐπανόδου ὅμως εἰς τόν Πατέρα πρόκειται καί ὡς ἄνθρωπος νά ὑψωθῶ καί νά δοξασθῶ, ὑψώνων καί δοξάζων τήν ὄλην ἀνθρωπίνην φύσιν, συνεπῶς δέ καί σᾶς καί ὄλους ἐν γένει τούς πιστούς. Δι᾽αὐτό ἔπρεπε νά χαρῆτε. Ἀλλά ἐσεῖς ἐλυπήθητε» ( Ἀπό τήν «ΚΑΙΝΗ ΔΙΑΘΗΚΗ μετά συντόμου ἑρμηνείας τοῦ Π.Ν.Τρεμπέλα, ἔκδοση «Ο ΣΩΤΗΡ»)
ΣΧΟΛΙΟ (β)
«Τί θά εἴχομεν νά ἀπαντήσωμεν εἰς αὐτά; Ὤ! Δέν ὑπάρχει ἀπάντησις. Ἀναγνώρισις μόνον ὑπάρχει. Ἀναγνώρισις ἀπό καρδίας. Καί θερμή, θερμοτάτη παράκλησις νά θερμάνη Ἐκεῖνος τήν ἀγάπην μας καί νά τήν κάμη ἀξίαν τῆς ἰδικῆς Του ἀγάπης.
«Ὅτι ὁ πατήρ μου μείζων μού ἐστιν». Ἄς εἴπωμεν ὀλίγας λέξεις καί ἐπί τῆς φράσεως αὐτῆς τοῦ Κυρίου. Ὁ Πατήρ μου εἶναι μεγαλύτερος ἀπό ἐμέ, εἶπεν ὁ Κύριος. Καί ἐστηρίχθησαν πολλοί εἰς τήν φράσιν αὐτήν διά νά διατυπώσουν διδασκαλίας βλασφήμους καί αἱρετικάς, «πρός τήν ἰδίαν αὐτῶν ἀπώλειαν» (Β’ Πετρ. γ’16). Εἶναι οἱ διάφοροι αἱρετικοί, οἱ ὁποῖοι εἶδον εἰς τήν φράσιν αὐτήν ὁμολογίαν τοῦ Κυρίου, ὅτι δέν εἶναι ἴσος πρός τόν Πατέρα, ὁμοούσιος καί συνάναρχος, ἀλλά μικρότερος ἀπό Ἐκεῖνον καί ὄχι Θεός ἀληθινός. Οἱ τοιοῦτοι, τυφλοί δυστυχῶς, δέν βλέπουν τά τόσα ἄλλα χωρία τῆς Καινῆς Διαθήκης, εἰς τά ὁποῖα κατά τρόπον ὁλοφώτεινον καί ἀνεπίδεκτον οὐδεμιᾶς παρερμηνείας ἀνακηρύσσεται ἡ θεότης τοῦ Κυρίου ἡμῶν, τό συνανάρχον καί τό ὁμοούσιον πρός τόν Πατέρα (ἰδέ Λουκ. ι’ 22, Ματθ. κδ’ 30, Ἰωάν. α’ 13, 14, 18, Ἑβρ. α’ 12, ιγ’ 8). Ποῖον ὅμως εἶναι τό ἀληθινόν νόημα τῆς φράσεως; Ἔπρεπε νά χαρῆτε, λέγει ὁ Κύριος εἰς τούς μαθητάς του, διότι πηγαίνω πρός τόν Πατέρα μου καί ὁ Πατέρας μου εἶναι μεγαλύτερος ἀπό ἐμέ. Ἡ φράσις ἀναφέρεται εἰς τήν ἀνθρωπίνην φύσιν τοῦ Κυρίου. Καί, ὅπως σημειώνει ὁ ἱερός Κύριλλος Ἀλεξανδρείας, «εἶναι μεγαλύτερος ὁ Πατήρ, διότι ἀκόμη ὁ Υἱός, ἐπειδή εὑρίσκεται ἐν μέσῳ τῶν ἀνθρώπων, ἔχει δούλου μορφήν. Δι’ αὐτό καί ὀνομάζει τόν Θεόν Θεόν του. Καί τό κάμνει αὐτό, διότι ὁμιλεῖ μέ τρόπον, ὁ ὁποῖος ἁρμόζει εἰς τήν τελείαν ἀνθρωπίνην Του φύσιν, εἰς τήν ὁποίαν ἀποδίδει τά δικαιώματά της. Διότι, ἐάν πιστεύωμεν ὅτι ἐκένωσε καί ἐταπείνωσε τόν ἑαυτόν του, πῶς δέν εἶναι εἰς ὅλους ὁλοφάνερον, ὅτι ἀπό μίαν μεγάλην καί ὑπέροχον θέσιν, τήν ὁποίαν κατεῖχε, κατέβη χαμηλά καί ἠλάττωσε τόν ἑαυτόν Του; Καί τί λέγω ἀπό ὑπέροχόν τινα θέσιν; Ἀπό τήν ἰσότητα πρός τόν Πατέρα ἐκένωσε τόν ἑαυτόν Του καί τόν παρουσίασεν ἔτσι, πού προτήτερα δέν τόν εἶχε, δηλαδή μέ ἀνθρωπίνην φύσιν. Τίποτε ἀπό αὐτά δέν ἔχει ὑπομείνει ὁ Πατήρ. Ἔμεινε δέ καί εἶναι εἰς τήν θέσιν, εἰς τήν ὁποίαν ἦτο ἀπ’ ἀρχῆς. Ἑπομένως εἶναι μεγαλύτερος, θεωρούμενος ἀπό τήν θέσιν ἐκείνου, ὁ ὁποῖος ἐπροτίμησε τήν ἐλάττωσιν καί τήν ταπείνωσιν διά νά οἰκονομήση τήν σωτηρίαν τῶν ἀνθρώπων». Καί ὁ Ἱερός Αὐγουστῖνος πάλιν σημειώνει. Ὁ Κύριος «προσέλαβε δούλου μορφήν, χωρίς νά ἀποβάλη τήν θείαν. Ἐν τῇ προσλήψει τοῦ ἑνός δέν κατηργήθη τό ἄλλο. Καί ἀναφερόμενος πρός τήν πρόσληψιν λέγει ὁ Πατήρ μου μείζων μού ἐστι. Διά τό ἄλλο δέ λέγει: Ἐγώ καί ὁ Πατήρ ἕν ἐσμεν. Ἄς προσέξωσιν εἰς τοῦτο οἱ Ἀρειανοί καί διά τῆς προσοχῆς των ἄς εὕρωσιν ἴασιν… Διότι ἐφ’ ὅσον ὁ Υἱός τοῦ Θεοῦ ἦτο ἐν δούλου μορφῇ ἦτο μικρότερος ὄχι μόνον τοῦ Πατρός, ἀλλα καί τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, καί ἐπί πλέον μικρότερος καί ἑαυτοῦ, διότι καί αὐτός ὁ ἴδιος ὡς Θεός εἶναι μείζων ἑαυτοῦ». Ἐφ’ ὅσον λοιπόν ἐνταῦθα ὁμιλεῖ ὁ Κύριος περί ἐπανόδου πρός τόν Πατέρα, εἶναι φανερόν, ὅτι οἱ λόγοι τοῦ ἀναφέρονται εἰς τήν ἀνθρωπίνην Του φύσιν.
«Καί νῦν εἴρηκα ὑμῖν πρίν γενέσθαι, ἵνα ὅταν γένηται, πιστεύσητε». Ἡ φράσις αὕτη μαρτυρεῖ περιτράνως τήν θείαν τοῦ Κυρίου ἰδιότητα, κατά τήν ὁποίαν προγνωρίζει μέ πᾶσαν ἀκρίβειαν τά μέλλοντα νά συμβοῦν καί τά προλέγει μέ πᾶσαν λεπτομέρειαν. Πράγματι ἄχρονος καί ὑπέρχρονος καί ἔξω τῶν περιορισμῶν τοῦ χρόνου εὑρισκόμενος ὁ Κύριος γνωρίζει τά πάντα ὡς ἐάν ἦσαν ἕν διαρκές παρόν. Δέν ὑπάρχουν δι’ Ἐκεῖνον οἱ χρονικοί περιορισμοί, παρελθόν, παρόν καί μέλλον, οἱ ὁποῖοι ἰσχύουν δι’ ἡμᾶς. Τό παρελθόν, τό παρόν καί τό μέλλον εἶναι διά τούς ἀνθρώπους τούς πεπερασμένους, οἱ ὁποῖοι εὑρίσκονται κάτω ἀπό τήν ἐπίδρασιν τοῦ χρόνου. Νά ἐμπιστευώμεθα λοι¬πόν οἱ μικροί καί περιωρισμένοι ἄνθρωποι εἰς τήν παγγνωσίαν τοῦ Κυρίου. Νά παραδίδωμεν τόν ἑαυτόν μας τελείως εἰς Αὐτόν. Καί οἱ λόγοι Του καί αἱ ἐντολαί Του καί τά προστάγματά Του νά μᾶς εἶναι νόμος, θά ἀποκτῶμεν τότε βίωμα καί πεῖραν πνευματικήν, ὅτι πᾶν ὅ,τι ὁ Κύριος λέγει ἤ ὑπόσχεται ὡρισμένως θά πραγματοποιηθῆ. Τό ἐβεβαίωσεν ὁ Ἴδιος: «Τά ἐκπορευόμενα διά τῶν χειλέων μου οὐ μή ἀθετήσω» (Ψαλμ. πη’ 35).» (Ἀπό τό βιβλίο τοῦ Ἀρχ.Γεωργίου Δημοπούλου «Πρό τῆς Θυσίας» Κεφ. Ἄς ἐμπιστευώμεθα εἰς τόν Κύριον.σελ.76, Ἔκδοση «Ο ΣΩΤΗΡ»).
