ΚΕΙΜΕΝΟ
«Πᾶν κλῆμα ἐν ἐμοί μή φέρον καρπόν, αἴρει αὐτό, καί πᾶν τό καρπόν φέρον, καθαίρει αὐτό, ἵνα πλείονα καρπόν φέρει»
ΕΡΜΗΝΕΙΑ
«Κάθε ἄνθρωπον, πού σάν ἄλλος κλάδος καί κλῆμα πνευμα¬τικόν εἶναι μέν τυπικῶς ἡνωμένος μέ ἐμέ διά τῆς πίστεως, δέν παράγει ὅμως καρπούς ἀρετῆς, ὁ ἀμπελουργός Πατήρ μου τόν ἀποκόπτει καί τόν ἀποχωρίζει ἀπό τήν κληματαριάν. Καί κάθε πνευματικόν κλῆμα, πού εἶναι καρποφόρον, τό καθαρίζει καί τό κλαδεύει διά νά φέρη περισσότερον καρπόν»
ΣΧΟΛΙΟ (β)
«Ἀντιθέτως ὅμως πρός τό ἄκαρπον κλῆμα, «πᾶν τό καρπόν φέρον καθαίρει αὐτό, ἵνα πλείονα καρπόν φέρῃ». Τί θά εἰπῆ «καθαίρει»; ἐρωτᾶ ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος. Καί ἀπαντᾶ «Τό καθαίρει αὐτό περικόπτει ἐστίν». Δηλαδή περιορίζει μέ τό κλάδευμα τήν ὑπερβολικήν αὔξησιν τῶν κλάδων διά τῆς ἀποκοπῆς τῶν πλεοναζόντων ὀφθαλμῶν. Διότι ἴδιον τοῦ κλήματος εἶναι νά πετᾶ μεγάλες βέργες. Ἀλλά τό πλούσιον καί μεγάλο ἅπλωμά των εἶναι εἰς βάρος τῶν καρπῶν, θά κάμη μέν καρπούς, θά δώση σταφύλια, ἀλλά ξυνά, ἀκατάλληλα νά τά φάγουν οἱ ἄνθρωποι. Δι’ αὐτό ὁ ἀμπελουργός καί κλαδεύει, καί περιορίζει τήν ἔκτασιν, καί κορφολογεῖ. Καί ἔτσι ἀποδίδει καρπόν πλούσιον, γλυκύν, εὔγευστον, θρεπτικόν. Δακρύζει βεβαίως τό κλῆμα, ὅταν ἀποκόπτεται. Εἶναι ὡσάν νά παραπονῆται διότι ὁ ἀμπελουργός τό κάμνει τρόπον τινά νά πονάη. Ὅμως ὅταν ἔλθη ἡ καρποφορία, τότε ἀποδεικνύεται πόσον εὐεργετική ἦτο ἡ ἐνέργεια τοῦ ἀμπελουργοῦ.
Αὐτό κάμνει καί ὁ Θεός εἰς τάς ἐπιδεκτικάς ψυχάς. Τάς καθαίρει. Τάς περικόπτει. Τάς καθαρίζει. Μέσα στοργικά χρησιμοποιεῖ κατ’ ἀρχάς. Τήν χάριν τοῦ Πνεύματος δίδει πλουσίαν. Τήν τροφήν τήν πνευματικήν. Τήν διά τῶν μυστηρίων πνευματικήν τροφοδοσίαν. Τήν παντός εἴδους ἐπιμέλειαν. Ἐάν ὅμως ὅλα αὐτά δέν τελεσφορήσουν, τότε δέν διστάζει νά χρησιμοποιήση καί τό κλαδευτήρι τῶν θλίψεων. Ἐπιτρέπει θλίψεις καί δοκιμασίας εἰς τήν ψυχήν, ἀπό τήν ὁποίαν περιμένει περισσοτέραν καρποφορίαν. Δημιουργεῖ βεβαίως πόνον ἡ θλῖψις, οἱαδήποτε καί ἄν εἶναι αὐτή. Ὅμως ὁ πόνος ἐξαγνίζει καί δημιουργεῖ εἰς τήν ψυχήν τό ἀπαραίτητον ψυχικόν κλῖμα διά καρποφορίαν. Ὁδηγεῖ εἰς τήν εὐλογημένην ταπείνωσιν. Κάμνει τόν ἄνθρωπον νά ἐννοήση τό μάταιον τῶν ἀνθρωπίνων πραγμάτων καί τό περιττόν τῶν ἀπολαύσεων. Δίδει δέ εἰς τόν πιστόν νά ἐννοήση, ὅτι ἔχει ἀνάγκην περαιτέρω καλλιεργείας. Πόσοι εὐλογοῦν τήν στιγμήν, κατά τήν ὁποίαν τούς ἐπεσκέφθη ἡ θλῖψις, ὁ πόνος, ἀσθένεια, ἡ ἀποτυχία, μία οἰκονομική δυσκολία, ὁ θάνατος ἀκόμη προσφιλοῦς των προσώπου! Διότι ἔπειτα ἀπό αὐτήν αἱ ψυχαι των ἐξεκόλλησαν ἀπό τά γήινα καί φθαρτά, ἀπό προσκολλήσεις πολλάκις ἐνόχους καί ἁμαρτωλάς, καί προσεκολλήθησαν εἰς τόν Θεόν, πού ἔχει τήν δύναμιν νά γεμίζη τήν καρδίαν τοῦ ἀνθρώπου καί νά ἱκανοποιῆ τάς ἀνωτέρας πνευματικάς του ἐπιθυμίας. «Διά τῶν θλίψεων, σημειώνουν οἱ Πατέρες, οἱ πιστοί γονιμώτεροι γίνονται, ὅπως καί τά κλίματα μέ τό κλάδευμα» Καί «οἱ πειρασμοί μᾶλλον αὐτοί (τούς πιστούς) ἰσχυροτέρους ἐργάζονται», σημειώνει ὁ ἱερός Χρυσόστομος. Καί ἄλλος πάλιν Πατήρ παρατηρεῖ, ὅτι «ὁ Θεός παραχωρεῖ τούς πειρασμούς νά ἔρχωνται εἰς τόν πιστόν καί δίκαιον, διότι αὐτοί ἀποξέουν κάθε τί τό βλαβερόν, τοῦ χαρίζουν δέ πᾶσαν στερρότητα καί γονιμότητα καί ἐπιμονήν εἰς μεγαλυτέραν καί περισσοτέραν ἀρετήν». Δέν εἶναι λοιπόν ἀπορίας ἄξιον, ἐάν καί οἱ πιστοί δοκιμάζουν καί ἐκεῖνοι θλίψεις καί δοκιμασίας καί ἀντιμετωπίζουν πειρασμούς. Ἔχουν καί αὐτοί τάς ἀτελείας καί ἀδυναμίας των. Ἔχουν τάς ἀσθενεῖς πλευράς των. Ἔχουν ἴσως, μικρά μέν, ἀλλά κρυμμένα ἐλαττώματα. Πρέπει ἀπ’ αὐτά νά ἀπαλλαγοῦν καί εἰς μεγαλύτερον ὕψος ἀρετῆς νά ἀναβοῦν καί καρπούς περισσοτέρους πνευματικῆς ζωῆς νά ἀποδώσουν. Καί ὅταν καί αὐτοί τοιούτους πειρασμούς ἀντιμετωπίζουν, θά σκέπτωνται ἀσφαλῶς, ὅτι πᾶσα παιδαγωγία πρός τό παρόν μέν (ὅσον δηλαδή διαρκεῖ ἡ παίδευσις) δέν φαίνεται πρόξενος χαρᾶς, ἀλλά προκαλεῖ λύπην, ὕστερα ὅμως ἀνταμεί¬βει ἐκείνους πού ἐγυμνάσθησαν καί ἐπαιδαγωγήθησαν δι’ αὐτῆς μέ καρπόν εἰρηνικόν, ὁ καρπός δέ αὐτός εἶναι ἡ δικαιοσύνη καί ἡ ἁγιότης, πού ἔγινε κτῆμα τῶν παιδαγωγηθέντων (Ἑβρ. ιβ’ 11).
Δοξασμένον, λοιπόν, ἄς εἶναι τό ὄνομα τοῦ Κυρίου διά τήν τόσον πολύτιμον παιδαγωγίαν, τήν ὁποίαν ἐπιφυλάσσει εἰς ὅσους φέρουν καρπόν. Καί πλουσιωτέραν καρποφορίαν ἄς ἀποδίδουν οἱ κατά τοιοῦτον τρόπον παιδαγωγούμενοι καί καθαιρόμενοι. Τοιοῦτοι ἦσαν οἱ Ἀπόστολοι. » (Ἀπό τό βιβλίο τοῦ Ἀρχ.Γεωργίου Δημοπούλου «Πρό τῆς Θυσίας» Κεφ. Ἡ φροντίς διά τήν ἔμπελον σ.88, Ἔκδοση «Ο ΣΩΤΗΡ»).
