ΚΕΙΜΕΝΟ
«Αὕτη ἐστίν ἡ ἐντολή ἡ ἐμή, ἵνα ἀγαπᾶτε ἀλλήλους καθώς ἠγάπησα ἡμᾶς»
ΕΡΜΗΝΕΙΑ
«Δέν εἶναι δέ ἀνάγκη νά σᾶς εἴπω πολλά διά τάς ἐντολάς, τάς ὁποίας πρέπει νά τηρήσετε, διά νά μείνετε εἰς τήν ἀγάπην ἐμοῦ καί τοῦ Πατρός μου, ἡ ὀποία θά σᾶς καταστήσῃ καί συμμετόχους τῆς χαρᾶς μου. Μία εἶναι ἡ ἐντολή ἡ ἰδική μου• αὐτή καί μόπνη: Νά ἀγαπᾶτε ὁ ἕνας τόν ἄλλον, καθώς ἐγώ σᾶς ἠγάπησα» ( Ἀπό τήν «ΚΑΙΝΗ ΔΙΑΘΗΚΗ μετά συντόμου ἑρμηνείας τοῦ Π.Ν.Τρεμπέλα, ἔκδοση «Ο ΣΩΤΗΡ»)
ΣΧΟΛΙΟ
«Αὕτη ἐστιν ἡ ἐντολή ἡ ἐμή, ἵνα ἀγαπᾶτε ἀλλήλους». Καί εἰς ἄλλην περίπτωσιν εἶχεν εἴπει ἡ ἄπειρος Σοφία, ὅτι «ἐν ταύταις ταῖς δυσίν ἐντολαῖς (τή ἀγάπη πρός τόν Θεόν καί τή ἀγάπη πρός τούς ἀνθρώπους) ὅλος ὁ νόμος καί οἱ προφῆται κρέμονται» (Ματθ. κδ’ 40). Καί ὁ θεῖος ἀπόστολος Παῦλος ἐν Πνεύματι Ἁγίῳ ὁμιλῶν βεβαιώνει, ὅτι «ἡ ἀγάπη εἶναι ὁ σύνδεσμος τῆς τελειότητος» (Κολασ. γ’ 14). Δηλαδή σάν ἕνας κρίκος ἑνώνει μαζῆ ὅλας τάς ἀρετάς. Θαυμάσια δέ ὁ αὐτός Ἀπόστολος, διαζωγραφίζων εἰς τόν περίφημον ὕμνον τῆς ἀγάπης (Α’ Κορινθ. κεφ. ιγ’) τά γνωρίσματά της, βεβαιώνει πάλιν, ὅτι χωρίς αὐτήν οὔτε καί μαρτύριον ἀκόμη εἶναι δυνατόν νά ὠφελήση τόν ἄνθρωπον.
Διατι ὅμως τόση εἶναι ἡ δύναμις τῆς ἀγάπης, ὥστε ὅταν αὐτή ὑπάρχη, νά συνυπάρχουν ὅλαι αἱ ἄλλαι ἀρεταί; Διότι ἀποτελεῖ τόν ἐγκέφαλον τῆς χριστιανικῆς ἀρετῆς. Καί ὅταν εἶναι πραγματική, ὅλας τάς δυνάμεις τοῦ ἀνθρώπου τάς αἰχμαλωτίζει καί τάς κάμνει ὄργανα ἐξασκήσεως τῆς ἀρετῆς. Ἐάν ὁ ἄνθρωπος ἀγαπᾶ μέ ὅλην τήν δύναμιν τῆς διανοίας του καί τῆς καρδίας του τόν Κύριον καί τόν ἀδελφόν του τόν ἀγαπᾶ ὡς τόν ἑαυτόν του, πῶς θά εὕρουν τρόπον νά εἰσχωρήσουν εἰς τήν καρδίαν αὐτήν κακίαι καί πάθη, τά ὁποῖα χωρίζουν ἀπό τόν Θεόν; Ἀγαπᾶς πράγματι τόν Θεόν; Θά διαθέσης τάς δυνάμεις σου νά τόν δοξάσης. Μέ τήν γλῶσσαν σου θά τόν δοξολογήσης, μέ τήν ζωήν σου θά τόν τιμήσης, θά τόν λατρεύσης ἐν τῷ πνευματί σου. Θά χρησιμοποιήσης τάς δυνάμεις σου τάς ψυχικάς καί τάς σωματικάς διά νά γνωρίση ὁ κόσμος τήν ἀλήθειάν Του καί τήν ἀγάπην Του. Θά προσευχηθῆς θερμά εἰς Ἐκεῖνον. Θά ζητήσης νά ἐπικρατήση ἡ βασιλεία του ἐπί τῆς γῆς. Ὅπου ὑπάρχει τοιαύτη ἀγάπη, εἶναι δυνατόν νά σταθῆ ἐγωϊστική ἀντιμετώπισις καί παράπονον καί ἀχαριστία καί φθόνος καί κακία;
Ἀλλά καί εἰς τήν πρός τόν πλησίον ἀγάπην, ἡ ὁποία «τῷ πλησίον κακόν οὐκ ἐργάζεται» (Ρωμ. ιγ’ 10), δέν ὑπάρχει ἡ τελειοτάτη ἔκφρασις τῶν θείων ἐντολῶν; Ὅταν αὐτή κυριαρχῆ εἰς τήν καρδίαν, εἶναι δυνατόν νά σταθῆ ἀδικία καί ἐχθρότης καί μῖσος καί σκέψεις ἐκδικητικαί κατά τοῦ ἀδελφοῦ καί πράξεις ἀνομίας, αἱ ὁποῖαι προσβάλλουν τόν συνάνθρωπον; Ἀφοῦ καί ἐκεῖνος εἶναι μέλος τοῦ σώματός μου καί ὡς τοιοῦτον τόν βλέπω, ὄχι ἁπλῶς δέν θά ἐπιτρέψω εἰς τόν ἑαυτόν μου νά τόν ἀδικήση, ἀλλ’ ἀπ’ ἐναντίας πᾶν ὅ,τι ἔχω θά τό θυσιάσω διά νά τόν βοηθήσω καί τόν ἀνακουφίσω, διά νά τόν χαροποιήσω καί τόν λυτρώσω ἀπό τά δεινά του. Ἰδού διατί ὁ Κύριος τήν ἀγάπην τήν ὠνόμασεν «ἰδικήν του ἐντολήν». Καί ἰδού διατί ἐν τῇ ἐφαρμογῇ τῆς ἀγάπης εὐριίσκει ἐφαρμογήν ὁ ὅλος ἠθικός τοῦ Εὐαγγελίου νόμος.
Ἀλλά τό πρᾶγμα ἔχει καί μίαν ἄλλην πλευράν. Κάθ᾽ ὅσον δηλαδή ὁ ἄνθρωπος θά προσπαθῆ νά ἐξομοιώνεται πρός τόν Θεόν διά τῆς ἀγάπης, ἐπί τοσοῦτον καί θά αἰσθάνεται τήν χαράν νά γίνεται μεγαλυτέρα καί νά κυριεύη τοῦ ἐσωτερικοῦ του κόσμου. Ἀλλά ἀκόμη καί κατά τό μέτρον τῆς ἐξομοιωσεώς μᾶς πρός τόν Χριστόν θά αἰσθανώμεθα καί τήν ἀγάπην τοῦ Θεοῦ νά ἐκδηλώνεται καί εἰς ἡμᾶς.
Ποῖον δέ εἶναι τό μέτρον τῆς πρός ἀλλήλους ἀγάπης; «Καθώς ἠγάπησα ὑμᾶς». Δηλαδή μέ τήν ἰδίαν ἔντασιν καί πληρότητα μέ τήν ὁποίαν ἐγώ σᾶς ἠγάπησα. Μέ τήν ἀγάπην, ἡ ὁποία φθάνει μέχρι τοῦ νά παραδώσω τόν ἑαυτόν μου εἰς θάνατον χάριν ὑμῶν.» (Ἀπό τό βιβλίο τοῦ Ἀρχ.Γεωργίου Δημοπούλου «Πρό τῆς Θυσίας, κεφ. Ἡ ἐντολή τοῦ Κυρίου σ. 104, ἔκδοση «Ο ΣΩΤΗΡ»)