ΚΕΙΜΕΝΟ
“Μακάριοι οἱ πεινῶντες νῦν, ὅτι χορτασθήσεσθε”
ΕΡΜΗΝΕΙΑ
“Μακάριοι εἶσθε σεῖς, πού πεινᾶτε τώρα καί ὑπομένετε καρτερικῶς καί χωρίς νά γογγύζετε τάς στερήσεις καί τάς ἀνάγκας τῆς πτωχείας, διότι θά χορτασθῆτε μέ τά πνευματικά ἀγαθά τῆς οὐρανίου βασιλείας” (Ἀπό τήν “ΚΑΙΝΗ ΔΙΑΘΗΚΗ μετά συντόμου ἑρμηνείας” τοῦ Π.Ν.Τρεμπέλα, ἔκδοση “Ο ΣΩΤΗΡ”)
ΣΧΟΛΙΟ
Τὰ λόγια αὐτὰ τοῦ Κυρίου μας σίγουρα μᾶς ἐντυπωσίασαν καὶ μᾶς προβλημάτισαν πολύ. Πρὶν ὅμως ἀναφερθοῦμε στὴν ἀξία καὶ τὴν σημασία τῆς νηστείας, ἂς ἀσχοληθοῦμε πρῶτα μὲ τὸ πρόβλημα τῆς πολυφαγίας καὶ τοῦ ἐμπλησμοῦ ἀπὸ ἐπίγειες ἀπολαύσεις, γιὰ τὰ ὁποῖα μιλάει ἐδῶ ὁ Κύριος καὶ τὰ ὁποῖα ἐκδηλώνονται στὴν ἐποχή μας μὲ τὴν μορφὴ ἑνὸς ἀνεξέλεγκτου καταναλωτισμοῦ.
Νά δοῦμε τί προβλήματα δημιουργεῖ αὐτὴ ἡ ὑπερβολικὴ κατανάλωσι τροφῶν καὶ ἡ μανία τῶν ἀπολαύσεων, ποὺ σὰν ἐπικίνδυνη ἐπιδημία ἔχει διαδοθῆ καὶ ἐπικρατήσει στὴ σημερινή μας κοινωνία;
Πρῶτον ἔγινε πηγὴ πολλῶν ἀσθενειῶν καὶ ἄλλων κακῶν. Πραγματικά, ὅπως ὅλοι γνωρίζουμε, βρισκόμαστε σὲ ἕνα φαινόμενο κατ’ ἐξοχὴν ἀνησυχητικό. Ἡ ὑπερκατανάλωσι τροφῶν καὶ ἡ μανία τῶν ὑλικῶν ἀπολαύσεων ἔχουν γίνει αἰτία πλήθους ἀσθενειῶν, πολλὲς ἀπὸ τὶς ὁποῖες μάλιστα ἐπιφέρουν πρόωρα τὸν θάνατο. Ἕνα ἰδιαίτερα μεγάλο ποσοστὸ τῶν καρδιοπαθειῶν ὀφείλεται ἀναμφίβολα σ’ αὐτὸ τὸ πρόβλημα. Καὶ δὲν εἶναι μόνον αὐτό. Ὅπως πολὺ χαρακτηριστικὰ ἐπισημαίνει ἕνα παλαιὸ ἄρθρο στὸ τεῦχος 1518 τοῦ περιοδικοῦ «Ο ΣΩΤΗΡ» τοῦ ἔτους 1993, καὶ ἡ ἐμφάνισί μας ἀκόμη ἔγινε ἐλεεινή. Παχυσαρκία, πλαδαρότητα, δυσκινησία – θέαμα ἀποκρουστικό. Ἀκόμη καὶ αὐτὰ τὰ παιδιά, σημειώνει τὸ ἄρθρο, εἶναι «παχουλά, καλοθρεμμένα, βαριά, δυσκίνητα». Εἶναι δὲ χαρακτηριστικὸς ἐν προκειμένῳ καὶ ὁ τίτλος καὶ ὁ ὑπότιτλος μιᾶς ἔρευνας σὲ ἐφημερίδα τῶν Ἀθηνῶν. Ὁ τίτλος ἦταν: «Η ΠΕΙΝΑ ΘΕΡΙΖΕΙ 800.000.000» καὶ ὁ ὑπότιτλος: «…ΚΑΙ Η ΧΟΛΗΣΤΕΡΙΝΗ ΤΑ ΕΛΛΗΝΟΠΟΥΛΑ»! Ἡ ἔρευνα ἀναφερόταν ἀφ’ ἑνὸς μὲν σὲ ἀνακοίνωσι τοῦ Παγκοσμίου Ὀργανισμοῦ Ὑγείας, σύμφωνα μὲ τὴν ὁποία 800.000.000 ἄνθρωποι σὲ ὅλο τὸν κόσμο μαστίζονται ἀπὸ τὴν πεῖνα, ἀφ’ ἑτέρου δὲ σὲ ταυτόχρονη διαπίστωσι ὅτι ἕνα στὰ τέσσερα παιδιὰ στὴν Ἑλλάδα ἔχει αὐξημένη χοληστερίνη λόγῳ ὑπερβολικοῦ πάχους. Φοβερὸ τὸ πρόβλημα! Σχεδὸν ὅλοι σήμερα προσπαθοῦμε νὰ χάσουμε κιλὰ μὲ εἰδικὴ ἄσκησι καὶ γυμναστική. Κάποτε οἱ ἄνθρωποι περπατοῦσαν, διότι δὲν εἶχαν τὰ ἀναγκαῖα χρήματα νὰ πληρώσουν στὰ μεταφορικὰ μέσα^ σήμερα ἀναγκαζόμαστε νὰ βαδίζουμε, ἐπειδὴ μὲ τὰ πολλὰ χρήματα ἐπιβαρύναμε τὴν ὑγεία μας.
Δὲν εἶναι ὅμως μόνον αὐτὸ τὸ κακό. Κατὰ τὸ γνωστὸ γνωμικὸ «ἑνὸς κακοῦ δοθέντος, μυρία ἕπονται», καὶ ἐδῶ τὰ προβλήματα αὐτὰ τῆς ὑγείας δημιούργησαν μιὰ ἁλυσίδα πολλῶν ἄλλων κακῶν, ὅπως εἶναι τὰ ὑπέρογκα ἔξοδα νοσηλείας, τὰ ὁποῖα τελικὰ βαρύνουν ὅλο τὸ κοινωνικὸ σύνολο, ἡ κατασπατάλησι χρημάτων καὶ τροφῶν, τὴν ὥρα μάλιστα ποὺ ἑκατομμύρια ἄνθρωποι πεθαίνουν ἀπὸ τὴν πεῖνα^ ἀκόμη ἡ ἀνεξέλεγκτη ἐκμετάλλευσι καὶ κερδοσκοπία, ἡ καταστροφὴ τοῦ περιβάλλοντος ἀπὸ τὴν ὑπερβολικὴ χρῆσι φυτοφαρμάκων καὶ ὁρμονῶν γιὰ αὔξησι τῆς παραγωγῆς καὶ τόσα ἄλλα. Ἔτσι βρῆκε πλήρη ἐφαρμογὴ τὸ ἄλλο ἐκεῖνο γνωμικὸ ποὺ λέει: «Μητέρα ὅλων τῶν κακῶν ἡ πεπληρωμένη γαστέρα».
Αὐτὴ ἡ μανία τῆς κοιλιοδουλίας ὅμως βλάπτει κυρίως τὴν ψυχή. Διότι ὅσο ὁ ἄνθρωπος βαραίνει σωματικά, τόσο ἀδειάζει πνευματικά. Ἐδῶ μάλιστα βρίσκεται καὶ τὸ σοβαρώτερο πρόβλημα. Μὲ τί δύναμι νὰ στραφῇ ἡ ψυχὴ πρὸς τὸν Οὐρανό, ὅταν τὸ βαρυφορτωμένο σῶμα τὴν καθηλώνῃ στὸ ἔδαφος τῆς γῆς; Καὶ δὲν τὴν καθηλώνει μόνον, ἀλλὰ τὴν γεμίζει μὲ πάθη πολλά. Γι’ αὐτὸ ὁ ἅγιος Ἰωάννης τῆς Κλίμακος γράφει ὅτι «ἄρχων δαιμόνων ὁ πεσὼν ἑωσφόρος καὶ ἄρχων παθῶν ὁ λαιμὸς τῆς κοιλίας» (Κλῖμαξ ΙΔ΄ κζ΄) παραγγέλλει δὲ νὰ φροντίσουμε νὰ ἐξουσιάσουμε τὴν κοιλιά μας, πρὶν μᾶς ἐξουσιάσῃ ἐκείνη: «κράτει κοιλίας, πρὶν αὕτη σοῦ κρατήσῃ» (ΙΔ΄ ιδ΄). Τώρα λοιπὸν καταλαβαίνουμε καλύτερα πόσο σημαντικὸς εἶναι ὁ λόγος τοῦ Κυρίου ποὺ μελετοῦμε: «οὐαὶ ὑμῖν οἱ ἐμπεπλησμένοι»! Διότι οἱ ἐμπεπλησμένοι ἀπὸ τὶς τροφὲς γίνονται ἐμπεπλησμένοι καὶ ἀπὸ τὰ ἁμαρτωλὰ πάθη.