ΚΕΙΜΕΝΟ
“Θλίψεις καὶ ἀνάγκαι εὕροσάν με· αἱ ἐντολαί σου μελέτη μου”
ΕΡΜΗΝΕΙΑ
“Μέ βρῆκαν θλίψεις καί στενοχώριες καί ἀνάγκες πιεστικές· οἱ ἐντολές σου εἶναι ἡ σπουδή καί ἡ μελέτη πού μέ παρηγορεῖ καί μέ ἐνισχύει” (Ἀπό τήν “ΠΑΛΑΙΑ ΔΙΑΘΗΚΗ μετά συντόμου ἑρμηνείας”, τόμος 10ος, ἔκδοση “Ο ΣΩΤΗΡ”)
ΣΧΟΛΙΟ Β´(συνέχεια ἀπό τό προηγούμενο)
γ) Τὸ Ψαλτήριο εἶναι ἐπιπλέον ἕνα προσωπικὸβιβλίο στηριγμοῦ καὶ προσευχῶν τοῦ καθενὸς πιστοῦ. Ὁ Μέγας Ἀθανάσιος τὸ τονίζει ἰδιαιτέρως αὐτό. Τὸ βιβλίο τῶν Ψαλμῶν, λέγει, ἔχει ἕνα ἀκόμη δικό του ξεχωριστὸ θαῦμα: ὅτι περιέχει «καὶ τὰ ἑκάστης ψυχῆς κινήματα», τῆς κάθε μιᾶς ψυχῆς τὶς ἐνέργειες. Καὶ συμβαίνει αὐτὸ τὸ παράδοξο. καθένας ποὺ διαβάζει τοὺς ψαλμοὺς τοὺς καταλαβαίνει «ὡς περὶ ἑαυτοῦ γραφέντας», σὰν νὰ ἔχουν γραφῆ γιὰ τὸν ἑαυτό του, τὰ δὲ λόγια τους τὰ αἰσθάνεται ὡς δικά του λόγια, μὲ τὰ ὁποῖα μπορεῖ νὰ ἀπευθύνεται ὁλόψυχα στὸν Δημιουργό του (Πρὸς Μαρκελλῖνον, P.G. 27, 12-45). Διότι οἱ ψαλμοὶ περιλαμβάνουν ὅλες τὶς καταστάσεις τῆς ἀνθρωπίνης ψυχῆς. Ὅλοι ἐκεῖνοι ποὺ τοὺς μελετοῦν ἐπιμελῶς, βεβαιώνουν ὅτι δὲν ὑπάρχει θλῖψι καὶ πειρασμὸς τῆς ζωῆς μας ποὺ νὰ μὴν τὴν περιέχουν. Περιέχουν τὶς ἀνησυχίες της, τοὺς ἀγῶνες καὶ τὶς ἀγωνίες της, τοὺς θρήνους καὶ τοὺς στεναγμούς της, τὶς ἐλπίδες, τὶς ἀπογοητεύσεις καὶ τὶς προσδοκίες της, τὶς πτώσεις καὶ τὰ τραύματά της. Ἔτσι μέσα ἐκεῖ καθένας μπορεῖ νὰ βρῇ τὸν ἑαυτό του. Γίνονται οἱ ψαλμοί, λέγει ὁ Μέγας Ἀθανάσιος, «ὥσπερ ἔσοπτρον», σὰν καθρέφτης, μέσα στὸν ὁποῖο βλέπει κανεὶς καὶ κατανοεῖ τὸν ἴδιο τὸν ἑαυτό του. Φαίνεται σὰν κάποιος νὰ τὰ προαισθάνθηκε ὅλα αὐτὰ καὶ νὰ τὰ κατέγραψε. Αὐτό, λέγει ὁ ἅγιος, εἶναι χωρὶς ἀμφιβολία ἔργο τοῦ Ἁγίου Πνεύματος.
Ὁ δὲ Μέγας Βασίλειος σημειώνει ὅτι τὸ Ψαλτήριο θεραπεύει τὰ τραύματα τῆς ψυχῆς, περιποιεῖται τὰ ἄρρωστα μέρη της καὶ τὴν ἀπαλλάσσει ἀπὸ τὰ πάθη. Λέγει ἀκόμη ὅτι καὶ ἀπὸ πέτρινη καρδιὰ μποροῦν νὰ βγάλουν δάκρυα μετανοίας οἱ ψαλμοί (Εἰς τὸν α΄ ψαλμόν, P.G. 29, 212).
Πλῆθος εἶναι τὰ παραδείγματα τῶν πιστῶν ποὺ εἶχαν μελέτημα ἀγαπημένο σὲ ὅλη τους τὴ ζωὴ τὸ Ψαλτήριο. Ἡ ἁγία Γοργονία, ἀδελφὴ τοῦ ἁγίου Γρηγορίου τοῦ Θεολόγου, ἔφυγε ἀπὸ τὸν κόσμο αὐτὸ ψιθυρίζοντας τὸν ψαλμικὸ στίχο «ἐν εἰρήνῃ ἐπὶ τὸ αὐτὸ κοιμηθήσομαι καὶ ὑπνώσω». Ἡ ὁσία Παύλα ἐπίσης ἐκοιμήθηκε λέγοντας τὸν στίχο «ὡς ἀγαπητὰ τὰ σκηνώματά σου, Κύριε τῶν δυνάμεων». Παραλείποντας πολλὰ ἀκόμη παρόμοια παραδείγματα ἂς ἐνθυμηθοῦμε μόνον αὐτὸ τοῦ ἁγίου Κοσμᾶ τοῦ Αἰτωλοῦ, ὁ ὁποῖος πρὶν τὸν ἀπαγχονισμό του πρόφερε τὰ ψαλμικὰ λόγια «διήλθομεν διὰ πυρὸς καὶ ὕδατος καὶ ἐξήγαγες ἡμᾶς εἰς ἀναψυχήν».
