ΚΕΙΜΕΝΟ
” Καὶ ἤκουσα ἄλλην φωνὴν ἐκ τοῦ οὐρανοῦ λέγουσαν· ἔξελθε ἐξ αὐτῆς ὁ λαός μου, ἵνα μὴ συγκοινωνήσητε ταῖς ἁμαρτίαις αὐτῆς, καὶ ἵνα ἐκ τῶν πληγῶν αὐτῆς μὴ λάβητε”
ΕΡΜΗΝΕΙΑ
“Καί ἤκουσα ἄλλην φωνήν ἀπό τόν οὐρανόν νά λέγῃ· Ἐβγᾶτε ἔξω ἀπό τήν πόλιν αὐτήν ὅσοι ἀποτελεῖτε τόν λαόν ἐμοῦ τοῦ Θεοῦ, διά νά μή γίνετε συμμέτοχοι καί συνυπεύθυνοι εἰς τάς ἁμαρτίας της καί νά μή λάβετε καί σεῖς μέρος ἀπό τάς τιμωρίας καί τάς πληγάς, μέ τάς ὁποίας θά κτυπηθῇ” (Ἀπό τήν “ΚΑΙΝΗ ΔΙΑΘΗΚΗ μετά συντόμου ἑρμηνείας” τοῦ Π.Ν.Τρεμπέλα, ἔκδοση “Ο ΣΩΤΗΡ”).
ΣΧΟΛΙΟ
Μιὰ προφητεία τοῦ ἁγίου Κοσμᾶ τοῦ Αἰτωλοῦ ἔλεγε ὅτι κάποτε θὰ ἀνακαλυφθεῖ ἕνα κουτὶ ποὺ τὰ κέρατά του θὰ φτάνουν μέχρι τὴ σκεπὴ τοῦ σπιτιοῦ καὶ θὰ τρελάνει τὸν κόσμο. Δὲν χρειάζεται νὰ εἶναι κανεὶς προφήτης γιὰ νὰ καταλάβει ὅτι ἡ προφητεία αὐτὴ τοῦ ἁγίου ἔχει ἤδη πραγματοποιηθεῖ στὶς μέρες μας μὲ τὴν τηλεόραση, τῆς ὁποίας οἱ κεραῖες βρίσκονται στὶς στέγες τῶν σπιτιῶν καὶ ἡ ὁποία ἤδη ἔχει σχεδὸν τρελάνει τὸν κόσμο.
Μὲ τὸ πολὺ σπουδαῖο αὐτὸ ζήτημα θὰ ἀσχοληθοῦμε στό σημερινό καί τό αὐριανό μας ἀνάγνωσμα.
Ἡ τηλεόραση ἀποκαλεῖται ἀπό πολλούς μάγισσα· Εἶναι εὔστοχος ὁ χαρακτηρισμός ἤ ἄδικος καὶ ποιὰ εἶναι τὰ ἀποτελέσματά της στὴ ζωή μας;
α) Ἀποκαλεῖται μάγισσα, διότι μαγνητίζει τοὺς ἀνθρώπους, τοὺς μαγεύει καὶ τοὺς ὑποδουλώνει. Οἱ περισσότεροι ἄνθρωποι αἰσθάνονται μιὰ ἀκατανίκητη ἕλξη ἀπὸ τὴν τηλεόραση, γι᾿ αὐτὸ καὶ κάθονται προσκολλημένοι σ᾿ αὐτὴν ἐπὶ πολλὲς ὧρες τὴν ἡμέρα. Δὲν εἶναι ἀνεξήγητο αὐτὸ τὸ πράγμα. Πρῶτον, διότι γενικῶς ἡ εἰκόνα ἔχει πολὺ μεγάλη δύναμη καὶ βέβαια πολὺ μεγαλύτερη δύναμη ἔχει ἡ ζωντανὴ εἰκόνα τῆς τηλεοράσεως· καὶ δεύτερον, διότι τὰ προβαλλόμενα ἀπὸ τὴν τηλεόραση εἶναι ἔτσι κατασκευασμένα, ὥστε νὰ κρατοῦν ἀμείωτο τὸ ἐνδιαφέρον τῶν τηλεθεατῶν, πράγμα ποὺ σημαίνει ὅτι αὐτοὶ ποὺ τὰ προβάλλουν δὲν ἐνδιαφέρονται γιὰ τὸ περιεχόμενο τῶν ἐκπομπῶν, γιὰ τὴν ποιότητα ἢ τὴν ἀλήθεια τους, ἀλλὰ μόνο γιὰ τὸ πόσο αὐτὲς θὰ φανοῦν ἐνδιαφέρουσες καὶ συναρπαστικὲς στοὺς τηλεθεατές. Τὸ ἀποτέλεσμα εἶναι ὅτι ἐπιλέγονται γιὰ προβολὴ τὰ πάντα, ἔστω καὶ ἂν αὐτὰ εἶναι ψευδή ἢ ἔχουν περιεχόμενο χυδαῖο, πρόστυχο καὶ ποταπό. Προβάλλεται σὲ πολὺ μεγάλο βαθμὸ ἡ ἀπάτη, ἡ κλοπή, ἡ ἀτιμία, τὸ μίσος, τὸ ἔγκλημα, ἡ αἰσχρότητα, ἡ διαφθορά. Ἀκόμη καὶ στὰ δελτία εἰδήσεων ἡ ἐπιλογὴ γίνεται κάποτε μὲ παρόμοια κριτήρια. Προβάλλεται τὸ κακὸ καὶ ἡ διαφθορά, διότι, ὅπως λένε, ἡ καλὴ εἴδηση δὲν εἶναι εἴδηση, εἶναι μὴ εἴδηση!
Ἐκ πρώτης ὄψεως αὐτὸ φαίνεται παράδοξο, αὐτὴ ὅμως εἶναι ἡ πραγματικότητα. Τὸ κακὸ ἑλκύει τὸν ἄνθρωπο πολὺ πιὸ δυνατὰ ἀπὸ τὸ καλό. Ὁ μεγάλος Σέρβος θεολόγος καὶ ὁμολογητὴς τῆς πίστεως μακαριστὸς π. Ἰουστῖνος Πόποβιτς σὲ ἕνα πολὺ σημαντικὸ κείμενό του τονίζει ὅτι τὸ μυστήριο τοῦ κακοῦ εἶναι συχνὰ περισσότερο ἑλκυστικὸ ἀπὸ τὸ μυστήριο τοῦ καλοῦ. Καὶ τὸ διευκρινίζει: «Τὸ μυστήριον τοῦ κακοῦ εἶναι ἐντέχνως ἑλκυστικόν· γοητεύει τὸν ἄνθρωπον μέχρις ἔρωτος, καὶ ὁ ἄνθρωπος προσφέρει μὲ ἐνθουσιασμὸν τὸν ἑαυτόν του εἰς τὴν μεγάλην καὶ φοβερὰν ἀγάπην του ὡς θυσίαν ὁλοκαυτώσεως».
Αὐτὴ ἡ θυσία τῆς ὁλοκαυτώσεως προσφέρεται καθημερινὰ καὶ ἐπὶ πολλὲς ὧρες μπροστὰ στὸν βωμὸ τῆς τηλεοράσεως ἀπὸ πλήθη ἀνθρώπων. Καὶ ποιὸ εἶναι τὸ ἀποτέλεσμα;
β) Τὸ ἀποτέλεσμα εἶναι καταστρεπτικό. Αὐτὴ εἶναι ἡ ἀλήθεια δυστυχῶς. Καὶ λέμε «δυστυχῶς», διότι ἡ τηλεόραση θὰ μποροῦσε νὰ ἀποτελεῖ θαυμαστὸ μέσο παιδείας, μορφώσεως, πνευματικῆς καλλιεργείας καὶ προκοπῆς στὸ καλὸ καὶ τὴν ἀρετὴ τῶν ἀνθρώπων, ἰδιαιτέρως τῶν παιδιῶν. Τώρα σὲ ἐλάχιστο βαθμό, κυρίως ἀπὸ τὰ κρατικὰ κανάλια καὶ λιγότερο ἀπὸ λίγα ἰδιωτικά, γίνεται αὐτό. Ὡς ἐπὶ τὸ πλεῖστον ἡ ἐπίδραση εἶναι ἀρνητικὴ καὶ καταστρεπτική.
Καταστρεπτικὴ σὲ τί; Ποιὰ εἶναι τὰ ἀποτελέσματά της; Πρῶτο εἶναι ἡ ἐξάρτηση αὐτὴ ποὺ ἀποχαυνώνει τὸν ἄνθρωπο, τὸν κάνει ἄβουλο, ρηχὸ καὶ ἐπιπόλαιο, ἔτσι ποὺ νὰ μὴν μπορεῖ νὰ σκεφθεῖ κάτι βαθύτερο, οὐσιαστικὸ καὶ ὠφέλιμο, νὰ μὴν ἐνδιαφέρεται γιὰ κάτι ἀνώτερο, νὰ μὴν τὸν ἀπασχολεῖ ποιὸς εἶναι ὁ σκοπὸς τῆς ζωῆς του. Μένει ἔτσι ὑποταγμένος στὴ γενικὴ νοοτροπία τῶν ἀπολαύσεων, τῆς ἀνέσεως, τῶν ὑλικῶν ἀγαθῶν. Οὐσιαστικὰ ἀσκεῖ ἀπόλυτο σχεδὸν ἔλεγχο στὸν τρόπο σκέψεώς του. Εἶναι μιὰ ἀνεπαίσθητη δικτατορία, ἕνας ἀσυνειδητοποίητος ὁλοκληρωτισμὸς ποὺ μεταβάλλει τοὺς ἀνθρώπους σὲ ἄβουλα ὄντα, σὲ ρομπὸτ χωρὶς ψυχὴ καὶ χωρὶς προσωπικότητα.
Δεύτερον, ἡ τηλεόραση ἐξοικειώνει τὸν ἄνθρωπο μὲ τὸ κακό, τοῦ ἀμβλύνει καὶ τοῦ διαστρέφει τὰ κριτήρια, ὥστε νὰ μὴν ξεχωρίζει εὔκολα τὸ καλὸ ἀπὸ τὸ κακό. Ἰδιαιτέρως αὐτὸ συμβαίνει στὰ παιδιὰ καὶ τοὺς νέους, ποὺ συνηθίζουν τὸ κακὸ καὶ θεωροῦν ὅτι αὐτὸ εἶναι ὁ κανόνας ποὺ πρέπει νὰ ἀκολουθήσουν στὴ ζωή τους γιὰ νὰ προκόψουν καὶ νὰ ἀναδειχθοῦν.
Τρίτο ἐπίσης καταστρεπτικὸ ἀποτέλεσμα τῆς τηλεοράσεως εἶναι ἡ ἀπομόνωση στὴν ὁποία ὁδηγεῖ τοὺς ἀνθρώπους καὶ μάλιστα τὰ μέλη τῆς οἰκογενείας. Δὲν μιλοῦν μεταξύ τους, ἁπλῶς κάθονται κλεισμένοι στὸν ἑαυτό τους καὶ χαζεύουν μπροστὰ στὸ «χαζοκούτι», ὅπως ἐπιτυχημένα ἔχουν ὀνομάσει τὴν τηλεόραση.
