ΚΕΙΜΕΝΟ
“Ἐὰν οὖν προσφέρῃς τὸ δῶρόν σου ἐπὶ τὸ θυσιαστήριον κἀκεῖ μνησθῇς ὅτι ὁ ἀδελφός σου ἔχει τι κατὰ σοῦ, 24 ἄφες ἐκεῖ τὸ δῶρόν σου ἔμπροσθεν τοῦ θυσιαστηρίου, καὶ ὕπαγε πρῶτον διαλλάγηθι τῷ ἀδελφῷ σου, καὶ τότε ἐλθὼν πρόσφερε τὸ δῶρόν σου.”
ΕΡΜΗΝΕΙΑ
“Ἀφοῦ λοιπόν κάθε προσβολή κατά τῶν ἀδελφῶν μας εἶναι ἀξιόποινος, ἐάν προσφέρῃς τό δῶρον σου εἰς τό θυσιαστήριον καί ἐκεῖ ἐνθυμηθῇς, ὅτι ὁ ἀδελφός σου ἔχει κάτι ἐναντίον σου δι’ ἀδικίαν, τήν ὁποίαν τοῦ ἔκαμες, ἄφησε ἐκεῖ τό δῶρον σου ἐμπρός εἰς τό θυσιαστήριον καί πήγαινε πρῶτον συμφιλιώσου μέ τόν ἀδελφόν σου, καί τότε, ἀφοῦ συνδιαλλαγῇς, ἐλθέ καί πρόσφερε τό δῶρον σου, διότι μόνον τότε τοῦτο θά γίνῃ δεκτόν ἀπό τόν Θεόν” (Ἀπό τήν “ΚΑΙΝΗ ΔΙΑΘΗΚΗ μετά συντόμου ἑρμηνείας” τοῦ Π.Ν.Τρεμπέλα, ἔκδοση “Ο ΣΩΤΗΡ”).
ΣΧΟΛΙΟ
Σέ προηγούμενο ἀνάγνωσμά μας ἀσχοληθήκαμε μὲ τὸ πολὺ σπουδαῖο θέμα τῆς συμφιλιώσεως τῶν ἀνθρώπων ποὺ βρίσκονται σὲ ἔχθρα μεταξύ τους. Τονίσαμε τότε πὼς τὸ ἔργο ἐκείνων ποὺ συμφιλιώνουν τοὺς ἐχθροὺς εἶναι μέγιστο· θεϊκὸ καὶ θεοποιό. Ὑπογραμμίσαμε ὅμως καὶ τὴν ἀνάγκη, αὐτὸς ποὺ εἰρηνεύει τοὺς ἄλλους νὰ εἶναι καὶ ὁ ἴδιος εἰρηνικός.
Σήμερα λοιπὸν θὰ μιλήσουμε γιὰ τὸ θέμα τῆς ἐσωτερικῆς εἰρήνης τοῦ καθενός μας καὶ μάλιστα τῆς ἐσωτερικῆς αὐτῆς εἰρήνης ποὺ εἶναι ἀπολύτως ἀπαραίτητη γιὰ τὴ συμμετοχή μας στὴ θεία λατρεία.
Γιατί ὅμως ἡ εἰρήνη εἶναι τόσο ἀπαραίτητη προκειμένου νὰ μετάσχουμε στὴ θεία λατρεία καὶ κατ᾿ ἐξοχὴν στὸ μυστήριο τῆς θείας Εὐχαριστίας;
α) Διότι στὴ θεία Λειτουργία τελεῖται τὸ μέγα μυστήριο τῆς εἰρήνης καὶ συμφιλιώσεώς μας μὲ τὸν Θεὸ καὶ μεταξύ μας. Εἰρήνης πρωτίστως μὲ τὸν Θεό. «Εἰρήνης ἐστὶ μυστήριον τοῦτο τὸ μυστήριον», τονίζει ὁ ἱερὸς Χρυσόστομος (P.G. 58, 508).Πραγματικὰ αὐτὸ συμβαίνει. Μὲ τὴ θυσία τοῦ Κυρίου ἑνώθηκε ὁ οὐρανὸς μὲ τὴ γῆ, οἱ ἄνθρωποι ἑνωθήκαμε μὲ τὸν Δημιουργό μας. «Αἰδέσθητι τὴν ὑπόθεσιν αὐτῆς τῆς προσφορᾶς», σεβάσου τὸ περιεχόμενο τῆς θείας Λειτουργίας, ἐπισημαίνει πάλι ὁ ἱερὸς Χρυσόστομος· καὶ συνεχίζει: «Ἐσφαγμένος πρόκειται ὁ Χριστός. Καὶ τίνος ἕνεκεν ἐσφάγη καὶ διὰ τί; Ἵνα εἰρηνοποιήσῃ τὰ ἐν τῷ οὐρανῷ καὶ τὰ ἐπὶ τῆς γῆς, ἵνα καὶ ἀγγέλων φίλον σε ποιήσῃ, ἵνα σε τῷ Θεῷ τῶν ὅλων καταλλάξῃ»· μπροστά μας βρίσκεται σφαγμένος ὁ Χριστός. Καὶ γιὰ ποιὸ λόγο ἐσφάγη καὶ μὲ ποιὸ σκοπό; Γιὰ νὰ εἰρηνοποιήσῃ τὸν οὐρανὸ μὲ τὴ γῆ, γιὰ νὰ σὲ κάνῃ φίλο τῶν ἀγγέλων, γιὰ νὰ σὲ συμφιλιώσῃ μὲ τὸν Θεό, τὸν κυρίαρχο τῶν πάντων (Εἰς τὴν προδοσίαν τοῦ Ἰούδα α΄, P.G. 49, 381).
Τὸ κατανοοῦμε καὶ αἰσθητότερα αὐτό, ἀφοῦ ὑπὸ τὰ εἴδη τοῦ καθαγιασμένου ἄρτου καὶ τοῦ οἴνου μᾶς προσφέρεται ὁ ἴδιος ὁ Θεός, ὁ Δημιουργός μας· ἑνώνεται μαζί μας, κατοικεῖ στὰ βάθη τῆς καρδιᾶς τοῦ καθενός μας καὶ μᾶς χαρίζει τὴ δική του θεϊκὴ εἰρήνη.
β) Εἶναι ὅμως ἡ θεία Λειτουργία καὶ μυστήριο ἑνώσεως τῶν ἀνθρώπων μεταξύ μας. Καὶ πῶς νὰ μὴν εἶναι, ἀφοῦ μετέχουμε ὅλοι στὸ ἴδιο Ποτήριο τοῦ Αἵματος τοῦ Κυρίου, κοινωνοῦμε τὸ Σῶμα καὶ τὸ Αἷμα τοῦ Χριστοῦ. Αὐτὸ σημαίνει ὅτι γινόμαστε οὐσιαστικὰ ἕνα μὲ τὸν Χριστό, μέλη τοῦ Χριστοῦ, γινόμαστε Χριστός, ἀποτελοῦμε τὸ Σῶμα τοῦ Χριστοῦ, ὅπως τόσο ἐπιτυχημένα τὸ διετύπωσε ὁ ἀπόστολος Παῦλος (Α΄ Κορ. ιβ΄ 27). Στὴ θεία Λειτουργία ἡ Ἐκκλησία γίνεται αὐτὸ ποὺ πραγματικὰ εἶναι:Ἐκκλησία! Γίνεται Σῶμα Χριστοῦ. Ἔτσι οἱ πιστοὶ δὲν εἴμαστε πιὰ ξένοι καὶ ἄγνωστοι μεταξύ μας. Εἴμαστε ἀδελφοί, μέλη τοῦ ἰδίου Σώματος. Μιὰ ὡραία λειτουργικὴ εὐχή, ποὺ βρίσκεται σὲ ἕνα πρωτοχριστιανικὸ κείμενο, τὴν Διδαχὴ τῶν δώδεκα Ἀποστόλων (γύρω στὸ 100 μ.Χ.), παρομοιάζει τὴν ἑνότητα τῶν πιστῶν κατὰ τὴ θεία Λειτουργία μὲ τὴν εἰκόνα τῶν κόκκων τοῦ σιταριοῦ ποὺ ἀποτελοῦν τὸ ψωμί: «Ὥσπερ ἦν τοῦτο τὸ κλάσμα (τοῦ ἄρτου) διεσκορπισμένον ἐπάνω τῶν ὀρέων καὶ συναχθὲν ἐγένετο ἕν, οὕτω συναχθήτω σου ἡ Ἐκκλησία ἀπὸ τῶν περάτων τῆς γῆς εἰς τὴν σὴν βασιλείαν»· ὅπως ἦταν σκορπισμένο αὐτὸ τὸ τμῆμα τοῦ ἄρτου ἐπάνω στὰ βουνὰ καὶ κατόπιν (μὲ τὸ ἄλεσμα καὶ τὸ ζύμωμα καὶ ψήσιμο) ἔγινε ἕνα, ἔτσι ἂς ἑνωθῇ καὶ ἡ Ἐκκλησία σου ἀπὸ τὰ πέρατα τῆς γῆς στὴ βασιλεία σου (κεφ. 9). Αὐτὸς δὲ εἶναι καὶ ὁ λόγος γιὰ τὸν ὁποῖο τόσες φορὲς κατὰ τὴ διάρκεια τῆς θείας Λειτουργίας προτρεπόμαστε οἱ πιστοὶ νὰ ἔχουμε εἰρήνη, ὅπως τὸ διαβάσαμε καὶ στὸ κείμενο τοῦ ἁγίου Νικοδήμου.
