ΚΕΙΜΕΝΟ
“Μείνατε ἐν ἐμοί, κἀγὼ ἐν ὑμῖν. καθὼς τὸ κλῆμα οὐ δύναται καρπὸν φέρειν ἀφ’ ἑαυτοῦ, ἐὰν μὴ μείνῃ ἐν τῇ ἀμπέλῳ, οὕτως οὐδὲ ὑμεῖς, ἐὰν μὴ ἐν ἐμοὶ μείνητε.” (στ.4)
ΕΡΜΗΝΕΙΑ
“Μείνατε ἑνωμένοι μέ ἐμέ, διά νά μένω καί ἐγώ ἑνωμένος μέ σᾶς. Καθώς τό κλῆμα δέν ἠμπορεῖ νά φέρῃ ἀπό τόν ἑαυτόν του καρπόν, ἐάν δέν μείνῃ προσκολλημένον εἰς τήν κληματαριάν, ἔτσι οὔτε καί σεῖς δέν θά καρποφορήσετε ἔργα ἀρετῆς καί ἁγιότητος, ἐάν δέν μείνετε ἑνωμένοι μέ ἐμέ” (Ἀπό τήν “ΚΑΙΝΗ ΔΙΑΘΗΚΗ μετά συντόμου ἑρμηνείας” τοῦ Π.Ν.Τρεμπέλα, ἔκδοση “Ο ΣΩΤΗΡ”).
ΣΧΟΛΙΟ
Ὁ εὐαγγελιστὴς Ἰωάννης ἀπὸ τὸν στίχο 31 τοῦ 13ου μέχρι τὸ τέλος τοῦ 16ου κεφαλαίου μᾶς διέσωσε μιὰ θαυμάσια ὁμιλία τοῦ Κυρίου μας πρὸς τοὺς Μαθητάς του λίγο πρὶν ἀπὸ τὸ Πάθος του, μὲ τὴν ὁποία Ἐκεῖνος τοὺς προετοίμαζε γιὰ τὶς δύσκολες ὧρες ποὺ θὰ ἀκολουθοῦσαν καὶ τοὺς ἀπεκάλυψε νοήματα μοναδικὰ γύρω ἀπὸ τὸ Πρόσωπό του καὶ μάλιστα τὶς μεγάλες καὶ σημαντικὲς ἀλήθειες περὶ τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Στὸ κείμενο ποὺ ἐπιλέξαμε, καὶ τὸ ὁποῖο θὰ μελετήσουμε βαθύτερα στὴ συνέχεια, ὁ Κύριος ὁμιλεῖ γιὰ τὴν ἕνωσι καὶ τὸν σύνδεσμο τῶν πιστῶν μαζί Του, καὶ τονίζει πὼς μόνον αὐτὴ ἡ ἕνωσι μπορεῖ νὰ τοὺς μεταδώσῃ ἀληθινὴ ζωὴ μὲ καρποὺς πνευματικούς. Χρησιμοποιεῖ δὲ ὡς παράδειγμα τὴν κληματαριὰ καὶ τὶς κληματόβεργες γιὰ νὰ τονίσῃ πόσο ἀπαραίτητη καὶ ἀναγκαία εἶναι ἡ ἕνωσι τῶν πιστῶν μαζί Του.
Γιατί ὅμως ὁ Κύριος φέρνει ὡς παράδειγμα τὴν κληματαριὰ καὶ τὶς κληματόβεργες γιὰ νὰ παραστήσῃ τὴ σχέσι του μὲ τοὺς πιστούς του; Τί φανερώνει μὲ τὸ παράδειγμα αὐτό; α) Φανερώνει τὸν βαθμὸ τῆς ἑνότητος τοῦ Κυρίου μὲ τοὺς πιστούς. Δὲν εἶναι ἡ σχέσι του μαζί μας ἁπλῶς ὅπως ἡ σχέσι ἑνὸς διδασκάλου μὲ τοὺς μαθητές του. Εἶναι κάτι ἀσυγκρίτως ἀνώτερο. Οἱ διάφοροι διδάσκαλοι καὶ φιλόσοφοι, ὅσο κι ἂν ἀγαποῦν τοὺς μαθητές τους, μένουν ξένοι πρὸς αὐτοὺς καὶ μετὰ τὸν θάνατό τους χωρίζονται ἐντελῶς ἀπὸ αὐτούς. Ὅσο σπουδαῖος κι ἂν ἦταν ὁ Σωκράτης, ὁ Πλάτων καὶ ὁποιοσδήποτε ἄλλος διδάσκαλος, φιλόσοφος ἢ ἱδρυτὴς κάποιας θρησκείας, κι ὅσο κι ἂν ἀγάπησε τοὺς μαθητές του, ποτὲ δὲν ἀπετέλεσε μιὰ ἀδιάσπαστη ἑνότητα μὲ αὐτούς. Μετὰ δὲ τὸν θάνατό του, τὸν ἔχασαν ἐντελῶς, καὶ μόνον τὰ λόγια του εἶχαν ὡς κληρονομιὰ μαζί τους. Δὲν συμβαίνει ὅμως τὸ ἴδιο μὲ τὸν Κύριό μας. Ὁ Κύριος ἔχει ἕνα μοναδικὸ σύνδεσμο μὲ ὅλους τοὺς πιστοὺς καὶ ἀκολούθους του σὲ ὅλους τοὺς αἰῶνες. Δὲν εἶναι ἁπλῶς διδάσκαλός μας ἀλλὰ καὶ μένει γιὰ πάντα μαζί μας καὶ εἶναι ἑνωμένος μαζί μας. Εἶναι δὲ ἑνωμένος μαζί μας τόσο στενὰ καὶ ζωτικά, ὅσο ἡ κληματαριὰ μὲ τὰ κλήματα. Τὰ κλήματα καὶ ἡ κληματαριὰ εἶναι οὐσιαστικὰ ἕνα πρᾶγμα. Ἔτσι εἶναι ἑνωμένος καὶ ὁ Κύριος μὲ μᾶς τοὺς πιστούς του μέσα στὴν Ἐκκλησία του. Ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος τὸ διατυπώνει αὐτὸ μὲ μιὰ πολὺ δυνατὴ φράσι: «Ἡμεῖς καὶ ὁ Χριστὸς ἕν ἐσμεν» (P.G. 63,58), λέγει.
β) Φανερώνει ἀκόμη πόσο ἀναγκαία εἶναι αὐτὴ ἡ ἑνότητα. Χωρὶς ἐμένα δὲν μπορεῖτε νὰ κάνετε τίποτε γιὰ τὴ σωτηρία σας, λέγει ὁ Κύριος. Ὅπως μιὰ κομμένη κληματόβεργα εἶναι ἀδύνατον νὰ φέρῃ καρπούς, ἔτσι καὶ ὁ ἄνθρωπος ποὺ δὲν εἶναι ἑνωμένος μὲ τὸν Κύριο εἶναι ἀπολύτως ἀδύνατο νὰ κάνῃ κάτι καλό. Ὁ χωρισμένος ἀπὸ τὸν Χριστὸ ἄνθρωπος εἶναι πνευματικὰ νεκρός. Εἶναι μιὰ κομμένη κληματόβεργα, ξερὴ καὶ ἄκαρπη, ποὺ τὴν περιμένει ἡ φωτιά. Μόνο ἑνωμένος μαζί Του ἔχει ἐλπίδα αἰωνίου ζωῆς καὶ σωτηρίας.