ΚΕΙΜΕΝΟ
«Ἐξομολογεῖσθε ἀλλήλοις τὰ παραπτώματα, καὶ εὔχεσθε ὑπὲρ ἀλλήλων, ὅπως ἰαθῆτε· πολὺ ἰσχύει δέησις δικαίου ἐνεργουμένη.»
ΕΡΜΗΝΕΙΑ
«Γενικότερα σᾶς προτρέπω νά ἐξομολογεῖσθε μεταξύ σας τίς ἁμαρτίες σας καί νά προσεύχεσθε ὁ ἕνας γιά χάρη τοῦ ἄλλου, γιά νά γιατρευτεῖτε ὄχι μόνο ἀπό τίς σωματικές σας ἀσθένειες ἀλλά καί ἀπό τίς ψυχικές. Ἔχει μεγάλη δύναμη ἡ δέηση τοῦ δικαίου καί ἐνεργεῖ δραστικά καί ἀποτελεσματικά ἐπιφέροντας μεγάλες ὠφέλειες.» Ἀπό τήν «ΚΑΙΝΗ ΔΙΑΘΗΚΗ ΜΕ ΣΥΝΤΟΜΗ ΕΡΜΗΝΕΙΑ», ἔκδοση «Ο ΣΩΤΗΡ»)
ΣΧΟΛΙΟ Α´
Κοιλάδα κλαυθμῶνος, δηλαδὴ τόπο δακρύων καὶ θρήνων, ὀνομάζει ὁ Ψαλμωδὸς τὴ ζωὴ τοῦ ἀνθρώπου (Ψαλμ. πγ΄ 7). Καὶ πραγματικὰ ἔτσι εἶναι. Ἀπὸ πολὺ παλαιά, ἀπὸ τὸ ξεκίνημα σχεδὸν τῆς ἀνθρώπινης ζωῆς, ὁ πόνος καὶ τὰ δάκρυα περισσεύουν πάνω στὴ γῆ. Κόποι, ταλαιπωρίες, κίνδυνοι, καταστροφές, ἀρρώστιες, πόλεμοι, ἀναρίθμητες εἶναι οἱ πηγὲς ἀπὸ τὶς ὁποῖες πηγάζουν τὰ δάκρυα στὰ μάτια τῶν ἀνθρώπων καὶ μετατρέπουν τὴ γῆ σὲ κοιλάδα κλαυθμῶνος. Αὐτὴν τὴν κοιλάδα τοῦ κλαυθμῶνος διασχίζουμε καὶ ἐμεῖς στὸ σύντομο καὶ φευγαλέο πέρασμά μας ἀπὸ τὸν κόσμο τοῦτο. Καὶ ὅλοι μας ἔχουμε δοκιμάσει καὶ ἐξακολουθοῦμε καὶ θὰ ἐξακολουθοῦμε νὰ δοκιμάζουμε τὸν κατάπικρο καρπὸ τοῦ πόνου. •”ὸν δοκιμάζουμε εἴτε στὸν ἴδιο τὸν ἑαυτό μας εἴτε συμμετέχοντας στὸν πόνο ἄλλων ἀνθρώπων. Γι’ αὐτὸ τὸ τελευταῖο θὰ μιλήσουμε σήμερα, γιὰ τὴ συμμετοχή μας κυρίως μὲ τὴν προσευχὴ στὸν πόνο τῶν ἄλλων καὶ μάλιστα αὐτῶν ποὺ δοκιμάζονται ἀπὸ κάποια ἀσθένεια.
Γιατί ὅμως ὁ Θεὸς ἐπιτρέπει νὰ ὑπάρχουν ἀρρώστιες στὸν κόσμο καὶ νὰ ὑποφέρουν τόσο πολὺ ἀπὸ αὐτὲς οἱ ἄνθρωποι;
Οἱ ἀρρώστιες καὶ ἄλλα θεωρούμενα κακὰ ἔχουν εὐεργετικὴ ἐπίδραση στὴ ζωή μας. Ὁ Θεὸς δὲν δημιούργησε τὸν ἄνθρωπο μὲ ἀρρώστιες καὶ ἀναπηρίες καὶ τὰ ἄλλα κακά. Ὅλα ὅσα δημιούργησε ὁ Θεὸς ἦσαν «καλὰ λίαν». Οἱ ἀρρώστιες καὶ τὰ ἄλλα κακὰ καὶ ὁ θάνατος μπῆκαν στὴ ζωὴ τοῦ ἀνθρώπου μὲ τὴν ἁμαρτία. Δὲν μποροῦσε ἆραγε ὁ Θεὸς αὐτὰ νὰ τὰ σταματήσει καὶ νὰ τὰ ἐξαφανίσει; Μποροῦσε ἀσφαλῶς, ἀλλὰ δὲν τὸ θέλει. Καὶ δὲν τὸ θέλει, διότι αὐτὰ τὰ κακὰ στὴν οὐσία εἶναι φάρμακα ποὺ θεραπεύουν ἄλλα χειρότερα καὶ πολὺ βαρύτερα κακά.
Ξεχώρισέ τα μέσα σου, λέγει ὁ Μέγας Βασίλειος, τὰ εἴδη τοῦ κακοῦ. Νὰ καταλάβεις καλὰ ὅτι τὸ πραγματικὰ κακὸ εἶναι ἡ ἁμαρτία, ποὺ ὁδηγεῖ τὸν ἄνθρωπο στὴν καταστροφή. Φαινομενικὸ δὲ κακὸ εἶναι οἱ διάφορες κακουχίες, ποὺ τὶς ἐπιτρέπει ὁ Θεὸς γιὰ νὰ ἐμποδίσουν τὴν ἁμαρτία καὶ νὰ χαρίσουν τὴν αἰώνια σωτηρία στὸν ἄνθρωπο. Ἑπομένως, ξεκαθαρίζοντας αὐτὰ μέσα σου, πάψε νὰ δυσαρεστεῖσαι γιὰ τὸν τρόπο μὲ τὸν ὁποῖο ὁ Θεὸς διοικεῖ τὰ πράγματα. «Αἵ τε γὰρ κατὰ τὸ σῶμα κακώσεις, καὶ τὰ ἐκτὸς ἐπίπονα, πρὸς ἐποχὴν τῆς ἁμαρτίας ἐπινενόηνται»· διότι καὶ οἱ ἀσθένειες τοῦ σώματος καὶ τὰ ἐκτὸς τοῦ σώματος βάσανα γιὰ τὴν παρεμπόδιση τῆς ἁμαρτίας ἔχουν ἐφευρεθεῖ («Ὅτι οὐκ ἔστιν αἴτιος τῶν κακῶν ὁ Θεός» P.G. 31,337 καὶ 341). Ὁ Θεὸς ἐπιτρέπει ἢ καὶ ἐπιφέρει τὸ φαινομενικὸ κακὸ προκειμένου νὰ ἐμποδίσει τὸν ἄνθρωπο νὰ ἁμαρτάνει, νὰ τὸν φέρει σὲ συναίσθηση τῆς καταστάσεώς του καὶ νὰ τὸν ὁδηγήσει στὸ τέλος στὴν μετάνοια καὶ τὴν ἀλλαγὴ τῆς καταστροφικῆς πορείας τῆς ζωῆς του.
Καὶ ὄχι μόνο γιὰ νὰ παρεμποδίσουν τὴν ἁμαρτία τοῦ ἰδίου τοῦ ἀνθρώπου ποὺ ὑποφέρει ἔρχονται οἱ διάφορες συμφορές, ἐξηγεῖ ὁ ἅγιος, ἀλλὰ καὶ γιὰ νὰ ἀποτελέσουν παράδειγμα γιὰ τοὺς ἄλλους ἢ γιὰ νὰ φανερώσουν καὶ αὐξήσουν τὴν ἀρετὴ τοῦ ἀνθρώπου ποὺ πάσχει. Γιὰ τὴν πρώτη περίπτωση χαρακτηριστικὰ παραδείγματα εἶναι αὐτὰ τοῦ Φαραὼ καὶ τῶν Σοδόμων καὶ Γομόρρων. Γιὰ τὴ δεύτερη περίπτωση τὸ χαρακτηριστικότερο παράδειγμα εἶναι αὐτὸ τοῦ Ἰώβ.
