ΚΕΙΜΕΝΟ
«Βίβλος γενέσεως Ἰησοῦ Χριστοῦ, υἱοῦ Δαυῒδ υἱοῦ Ἀβραάμ. Ἀβραὰμ ἐγέννησε τὸν Ἰσαάκ, Ἰσαὰκ δὲ ἐγέννησε τὸν Ἰακώβ, Ἰακὼβ δὲ ἐγέν-νησε τὸν Ἰούδαν καὶ τοὺς ἀδελφοὺς αὐτοῦ, Ἰούδας δὲ ἐγέννησε Φαρές καὶ τὸν Ζαρὰ ἐκ τῆς Θάμαρ, Φαρὲς δὲ ἐγέννη-σε τὸν Ἐσρώμ, Ἐσρὼμ δὲ ἐγέννησε τὸν Ἀράμ, Ἀρὰμ δὲ ἐγέννησε τὸν Ἀμιναδάβ, Ἀμιναδὰβ δὲ ἐγέν-
νησε τὸν Ναασσών, Ναασ-σὼν δὲ ἐγέννησε τὸν Σαλμών, Σαλμὼν δὲ ἐγέννησε τὸν Βοὸζ ἐκ τῆς Ραχάβ, Βοὸζ δὲ ἐγέννησε τὸν Ὠβὴδ ἐκ τῆς Ρούθ, Ὠβὴδ δὲ ἐγέννησε τὸν Ἰεσσαί, Ἰεσσαὶ δὲ ἐγέννησε τὸν Δαυῒδ τὸν βασιλέα. Δαυῒδ δὲ ὁ βασιλεὺς ἐγέννησε τὸν Σολομῶνα ἐκ τῆς τοῦ Οὐ-ρίου, Σολομὼν δὲ ἐγέννησε τὸν Ροβοάμ, Ροβοὰμ δὲ ἐ-γέννησε τὸν Ἀβιά, Ἀβιὰ δὲ ἐγέννησε τὸν Ἀσά, Ἀσὰ δὲ ἐγέννησε τὸν Ἰω-σαφάτ, Ἰωσαφὰτ δὲ ἐγέν-νησε τὸν Ἰωράμ, Ἰωρὰμ δὲ ἐγέννησε τὸν Ὀζίαν, Ὀζίας δὲ ἐγέννησε τὸν Ἰωάθαμ, Ἰωάθαμ δὲ ἐγέν-νησε τὸν Ἄχαζ, Ἄχαζ δὲ ἐ-γέννησε τὸν Ἐζεκίαν, Ἐζεκίας δὲ ἐγέννησε τὸν Μανασσῆ, Μανασσῆς δὲ ἐγέννησε τὸν Ἀμών, Ἀμὼν δὲ ἐγέννησε τὸν Ἰωσίαν, Ἰωσίας δὲ ἐγέννησε τὸν Ἰεχονίαν καὶ τοὺς ἀδελφοὺς αὐτοῦ ἐπὶ τῆς μετοικεσίας Βαβυλῶνος. Μετὰ δὲ τὴν μετοικεσίαν Βαβυλῶνος Ἰεχονίας ἐγέννησε τὸν Μαλαθιήλ, Μαλαθιὴλ δὲ ἐγέννησε τὸν Ζοροβάβελ, Ζοροβάβελ δὲ ἐγέννησε τὸν Ἀβιούδ, Ἀβιοὺδ δὲ ἐγέννησε τὸν Ἐλιακείμ, Ἐλιακεὶμ δὲ ἐγέννησε τὸν Ἀζώρ, Ἀζὼρ δὲ ἐγέννησε τὸν Σαδώκ, Σαδὼκ δὲ ἐγέννησε τὸν Ἀχείμ, Ἀχεὶμ δὲ ἐγέννησε τὸν Ἐλιούδ, Ἐλιοὺδ δὲ ἐγέννησε τὸν Ἐλεάζαρ, Ἐλεάζαρ δὲ ἐγέννησε τὸν Ματθάν, Ματθὰν δὲ ἐγέννησε τὸν Ἰακώβ, Ἰακὼβ δὲ ἐγέννησε τὸν Ἰωσὴφ τὸν ἄνδρα Μαρίας, ἐξ ἧς ἐγεννήθη Ἰησοῦς ὁ λεγόμενος Χριστός.Πᾶσαι οὖν αἱ γενεαὶ ἀπὸ Ἀβραὰμ ἕως Δαυῒδ γενεαὶ δεκατέσσαρες, καὶ ἀπὸ Δαυῒδ ἕως τῆς μετοικεσίας Βαβυλῶνος γενεαὶ δεκατέσσαρες, καὶ ἀπὸ τῆς μετοικεσίας Βαβυλῶνος ἕως τοῦ Χριστοῦ γενεαὶ δεκατέσσαρες.»
ΕΡΜΗΝΕΙΑ
ΣΧΟΛΙΟ Α´
Τὸ μεγαλύτερο, τὸ συγκλονιστικότερο γεγονὸς τῆς ἱστορίας τοῦ κόσμου εἶναι ἡ Γέννηση τοῦ Χριστοῦ μας. Θαῦμα θαυμάτων! Ὁ Θεὸς ἔγινε ἄνθρωπος, γεννήθηκε ὡς ἄνθρωπος μέσα ἀπὸ τὰ σπλάχνα τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου καὶ ἦρθε ἀνάμεσά μας. Γι᾿ αὐτὸ ἡ ἑορτὴ τῶν Χριστουγέννων εἶναι ἡ πρώτη μεγάλη χαρὰ τοῦ κόσμου. Εἶναι ἡ χαρὰ τῆς Ἐκκλησίας, ἡ πηγὴ τῆς χαρᾶς ὅλων τῶν πιστῶν, ὅλων μας.
Σήμερα θά μελετήσουμε τό εὐαγγελικό ἀνάγνωσμα τῆς Κυριακῆς πρίν ἀπό τά Χριστούγεννα.
(Τὸ κείμενο αὐτό, ὅταν τὸ ἀκοῦμε ἢ τὸ μελετοῦμε, μᾶς φαίνεται πληκτικό, ἀνιαρὸ καὶ μονότονο. Μιὰ ἀτέλειωτη σειρὰ ἑβραϊκῶν ὀνομάτων, πολλὰ ἀπὸ τὰ ὁποῖα ἠχοῦν στὰ αὐτιά μας παράξενα. Κάποια μάλιστα φράση τοῦ καταλόγου ἔχει περάσει μέχρι καὶ σήμερα στὶς συζητήσεις μας ὅταν λέμε ὅτι ἕνας ἄνθρωπος κάποιον ἄλλο «τὸν πέρασε γενεὲς δεκατέσσερις»!
Πρὶν ὅμως ἀναφερθοῦμε στὰ μεγάλα καὶ βαθύτατα νοήματα αὐτοῦ τοῦ ἐκπληκτικοῦ κειμένου, ἂς διευκρινίσουμε ὁρισμένα σημεῖα του.
1. Ὁ κατάλογος τῶν ὀνομάτων διαιρεῖται ἀπὸ τὸν ἱερὸ Εὐαγγελιστὴ σὲ 3 τμήματα μὲ βάση καίρια γεγονότα τῆς ἱστορίας τοῦ λαοῦ· ἕνα ἀπὸ τὸν Ἀβραὰμ (περίπου 1750 π.Χ.) μέχρι τὸν βασιλιὰ Δαβίδ (περίπου 1000 π.Χ.), δεύτερο ἀπὸ τὸν Δαβὶδ μέχρι τὴν βαβυλωνιακὴ αἰχμαλωσία (περίπου 600 π.Χ.) καὶ τὸ τρίτο ἀπὸ τὴ βαβυλωνιακὴ αἰχμαλωσία μέχρι τὴ Γέννηση τοῦ Κυρίου. Ὁ Εὐαγγελιστὴς σημειώνει ὅτι καθεμιὰ ἀπὸ τὶς περιόδους αὐτὲς περιέχει δεκατέσσερις γενιές. Εἶναι φανερὸ ὅτι ὁ κατάλογος εἶναι σχηματοποιημένος· ἀναφέρονται μόνο οἱ σημαντικότεροι ἐκπρόσωποι στὴ διαδοχὴ τῶν γενεῶν. Στὸ 3ο μέρος μάλιστα ἀναφέρονται 12 ἀντὶ γιὰ 14 γενιές. Προφανῶς ὑπολογίζεται ὡς μία γενιὰ καὶ τὸ διάστημα τῆς αἰχμαλωσίας (ὁ Ἰεχονίας τοῦ στίχου 11 εἶναι διαφορετικὸς ἀπὸ τὸν Ἰεχονία τοῦ στίχου 12) καὶ 14η γενιὰ θεωρεῖται ὁ ἴδιος ὁ Κύριος.
2. Ὑπάρχουν διαφορὲς μεγάλες στὸ 3ο τμῆμα ἀνάμεσα στὸν κατάλογο αὐτὸν καὶ στὸν κατάλογο ποὺ παραθέτει ὁ Εὐαγγελιστὴς Λουκᾶς (γ΄ 23-38). Οἱ διαφορὲς ὀφείλονται στὸ ὅτι ὁ Λουκᾶς παραθέτει τὴν πραγματικὴ καταγωγὴ τοῦ Ἰωσήφ (φυσικὸς πατέρας τοῦ ὁποίου ἦταν ὁ Ἠλί) ἐνῶ ὁ Ματθαῖος τὴν «κατὰ νόμον», δηλαδὴ τοῦ θετοῦ του πατέρα, τοῦ ὁποίου ἦταν νόμιμος κληρονόμος.
3. Γενεαλογεῖται ὁ Ἰωσὴφ ποὺ δὲν εἶχε καμία συμμετοχὴ στὴ Γέννηση τοῦ Κυρίου καὶ ὄχι ἡ Παναγία. Γιατί;
Αὐτὸ γίνεται διότι α) Δὲν ἐπιτρεπόταν στοὺς Ἑβραίους νὰ γενεαλογοῦνται οἱ γυναῖκες. β) Ὑπῆρχε νόμος ποὺ ἐπέβαλε νὰ νυμφεύονται ἀπὸ τὴν ἴδια φυλὴ καὶ τὴν ἴδια γενιά (πατριά), ὁπότε γενεαλογώντας τὸν Ἰωσὴφ γενεαλόγησε οὐσιαστικὰ καὶ τὴν Παναγία, ἀποδεικνύοντας ὅτι καὶ ἐκείνη κατάγεται ἀπὸ τὴ βασιλικὴ γενιὰ τοῦ Δαβίδ.
