Ἅγιος Ἰωάνης ὁ Δαμασκηνός.
«Ἔκδοσις ἀκριβής Ὀρθοδόξου Πίστεως».
Ἡ μετάφραση εἶναι τοῦ Ἀρχ.Δωροθέου Πάπαρη, καί εἶναι παρμένη ἀπό τήν ἰστοσελίδα www.phys.uoa.gr.
Ἡ μετατροπή στό σύστημα πολυτονικῆς γραφῆς εἶναι δική μας.
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 79
Γιὰ τὸ πότε ὀνομάσθηκε Χριστός.
Ὁ νοῦς δὲν ἑνώθηκε μὲ τὸ Θεὸ Λόγο πρὶν ἀπὸ τὴ σάρκωσή του ἀπὸ τὴν Παρθένο καὶ ἀπὸ τότε ὀνομάσθηκε Χριστός, ὅπως ὁρισμένοι ψεύδονται. Αὐτὸ τὸ ἀτόπημα ἀνήκει στὶς φλυαρίες τοῦ Ὠριγένη, ὁ ὁποῖος δογμάτισε προΰπαρξη τῶν ψυχῶν. Ἐμεῖς ὅμως ὁμολογοῦμε ὅτι ὁ Υἱὸς καὶ Λόγος ἔγινε καὶ ὀνομάσθηκε Χριστὸς ἀπὸ τότε ποὺ συλλήφθηκε μέσα στὴν κοιλία τῆς ἁγίας Ἀειπαρθένου καὶ πῆρε σάρκα ἀπ’ αὐτὴν χωρὶς μετατροπὴ καὶ ἡ σάρκα χρίσθηκε μὲ τὴ θεότητα· ὅπως λέει ὁ θεολόγος Γρηγόριος, «αὐτὴ εἶναι ἡ χρίση τῆς ἀνθρωπίνης φύσεως». Καὶ ὁ ἱερότατος Κύριλλος Ἀλεξανδρείας, γράφοντας στὸ βασιλέα Θεοδόσιο, τοῦ λέει τὰ ἑξῆς: «Ἐγὼ νομίζω ὅτι δὲν πρέπει νὰ ὀνομάζεται Ἰησοῦς Χριστὸς οὔτε ὁ Θεὸς Λόγος χωρὶς τὴν ἀνθρώπινη φύση, οὔτε ὅμως «ὁ ναός» (τὸ κατοικητήριο) ποὺ γεννήθηκε ἀπὸ τὴν γυναίκα χωρὶς νὰ ἔχει ἑνωθεῖ μὲ τὸ Λόγο· διότι Χριστὸς θεωρεῖται ὁ Λόγος τοῦ Θεοῦ ποὺ εἶναι ἑνωμένος μὲ ἀπόρρητο τρόπο μὲ τὸν ἄνθρωπο καὶ σύμφωνα μὲ τὸ σχέδιο τῆς θείας οἰκονομίας». Καὶ πρὸς τὶς βασίλισσες ἔτσι εἶπε: «Μερικοὶ λένε ὅτι τὸ ὄνομα Χριστὸς ἁρμόζει στὸ Λόγο ποὺ γεννήθηκε ἀπὸ τὸ Θεὸ Πατέρα, ποὺ νοεῖται καὶ ὑπάρχει μόνος καὶ ξεχωριστά. Ἐμεῖς ὅμως δὲν διδαχθήκαμε νὰ πιστεύουμε καὶ νὰ λέμε αὐτά· διότι, ὅταν ὁ Λόγος σαρκώθηκε, τότε λέμε ὅτι καὶ ὀνομάσθηκε αὐτὸς Ἰησοῦς Χριστός. Ἐπειδὴ δηλαδὴ χρίσθηκε μὲ τὸ ἔλαιο τῆς ἀγαλλιάσεως, δηλαδὴ ἀπὸ τὸ Θεὸ Πατέρα μὲ τὴ χάρη του Ἁγίου Πνεύματος, γι’ αὐτὸ καὶ ὀνομάζεται Χριστός.
Καὶ κανεὶς ἀπ’ αὐτοὺς ποὺ σκέφτονται συνετὰ δὲν θὰ διστάσει νὰ πεῖ ὅτι ἡ χρίση ἀναφέρεται στὴν ἀνθρώπινη φύση. Καὶ ὁ ὀνομαστὸς σὲ ὅλους Ἀθανάσιος, στὸ λόγο του γιὰ τὴ Ἐπιφάνεια τοῦ Σωτῆρος, κάπως ἔτσι λέει: «Ὁ προαιώνιος Θεός, πρὶν ἀπὸ τὴν ἔνσαρκη παρουσία του, δὲν ἦταν ἄνθρωπος, ἀλλὰ Θεὸς κοντὰ στὸ Θεό, ἀόρατος καὶ ἀπαθής· ὅταν ὅμως ἔγινε ἄνθρωπος, δέχεται τὸ ὄνομα Χριστὸς ἐξαιτίας τῆς σαρκώσεως, ἐπειδὴ τὸ ὄνομα αὐτὸ τὸ ἀκολουθεῖ τὸ πάθος καὶ ὁ θάνατος». Ἂν καὶ ἡ Ἁγία Γραφὴ λέει, «γι’ αὐτὸ σὲ ἔχρισε ὁ Θεὸς Πατέρας σου μὲ λάδι ἀγαλλιάσεως», πρέπει νὰ γνωρίζουμε ὅτι πολλὲς φορὲς ἡ Ἁγία Γραφὴ χρησιμοποιεῖ παρελθόντα χρόνο ἀντὶ τοῦ μέλλοντος, ὅπως στὴ φράση «μετὰ ἀπ’ αὐτὰ φανερώθηκε στὴ γῆ καὶ συναναστράφηκε μέ τους ἀνθρώπους»· διότι, ὅταν λεγόταν αὐτά, ὁ Θεὸς δὲν εἶχε φανεῖ ἀκόμη οὔτε συναναστραφεῖ μὲ τοὺς ἀνθρώπους· τὸ ἴδιο καὶ ἡ φράση «καθήσαμε καὶ κλάψαμε ἐκεῖ, στὰ ποτάμια τῆς Βαβυλώνας»· καὶ αὐτὰ δὲν εἶχαν γίνει ἀκόμη.
