«Μὲ ποῖον τρόπον οἱ Χριστιανοὶ πρέπει νὰ στέκωνται εἰς τὴν Ἐκκλησίαν» μέρος Β΄
Ἁγίου Νικοδήμου τοῦ Ἁγιορείτου,
Χρηστοήθεια τῶν Χριστιανῶν
Ἀκούεις, Χριστιανέ, τὸν Ἀρχιερέα ὅπου λέγει εἰς τὴν ἐκκλησίαν ὄχι ἁπλῶς «εἰρήνη ὑμῖν», ἀλλὰ «εἰρήνη πᾶσι», ἤγουν ἂς εἶναι εἰρήνη εἰς ὅλους· καὶ ἐσὺ πῶς κάμνεις τὸ ἐναντίον καὶ δὲν ἔχεις εἰρήνην, μὲ ἄλλους δὲ ἔχεις μάχην; Δὲν ἠξεύρεις πὼς ἡ μερικὴ αὕτη εἰρήνη τίποτε δὲν σὲ ὠφελεῖ; ὡς λέγει ὁ Χρυσόστομος· «καὶ οὐ λέγει ὁ τῆς Ἐκκλησίας προεστὼς εἰρήνη ὑμῖν ἁπλῶς· ἀλλ’ εἰρήνη πᾶσι· τί γὰρ ὄφελος ἂν μετὰ τοῦδε μὲν εἰρήνην ἔχωμεν, μεθ’ ἑτέρου δὲ πόλεμον καὶ μάχην;» (Λόγ. γ΄ πρὸς Κολασ.). Ἀκούεις τὸν ἱερέα ὅπου λέγει τὸ αὐτό, «εἰρήνη πᾶσι»· ἀκούεις καὶ τὸν διάκονον ὅπου αἰτεῖ νὰ μᾶς δοθῇ ἄγγελος εἰρήνης;… Ἀκούεις πὼς δὲν λέγουν οὗτοι μίαν φορὰν μόνον τὸ «εἰρήνη πᾶσι»· ἀλλὰ δύο καὶ τρεῖς πολλάκις, κατὰ τὸν Χρυσόστομον λέγοντα· «ὅταν εἰσέλθῃ ὁ τῆς ἐκκλησίας προεστώς, εὐθέως λέγει, εἰρήνη πᾶσι· ὅταν ὁμιλῇ, εἰρήνη πᾶσι· ὅταν εὐλογῇ, εἰρήνη πᾶσι· ὅταν ἀσπάζεται, κελεύει, εἰρήνη πᾶσι· ὅταν ἡ θυσία τελεσθῇ, εἰρήνη πᾶσι καὶ μεταξὺ πάλιν χάρις ὑμῖν καὶ εἰρήνη» (Αὐτόθι). Καὶ ἆρά γε διατί τοῦτος ὁ λόγος τόσον συχνάκις λέγεται ἐν τῇ ἐκκλησίᾳ; Ἐπειδὴ ἡ εἰρήνη εἶναι μήτηρ ὅλων τῶν ἀγαθῶν· ἐπειδὴ ἡ εἰρήνη εἶναι ἡ ὑπόθεσις τῆς χαρᾶς· ἡ εἰρήνη εἶναι ἡ στράτα, ὅπου φέρει τὸν ἄνθρωπον εἰς τὴν ἀγάπην· ἐπειδὴ κανένα πρᾶγμα δὲν εἶναι ἰσότιμον μὲ τὴν εἰρήνην, ὡς λέγει ὁ αὐτὸς Χρυσορρήμων. «Πανταχοῦ εἰρήνην αἰτοῦμεν· οὐδὲν γὰρ ταύτης ἴσον… ὅτι αὕτη μήτηρ πάντων τῶν ἀγαθῶν ἐστι· αὕτη τῆς χαρᾶς ὑπόθεσις»… (Λόγος γ΄ πρὸς Κολασ.). Τὸ λοιπόν, ἀνίσως τόσον συχνὰ ἀκούῃς νὰ λέγεται τὸ ὄνομα τῆς εἰρήνης εἰς τὴν τοῦ Θεοῦ ἐκκλησίαν, καὶ ἀνίσως τόσον μεγάλον ἀγαθὸν εἶναι ἡ εἰρήνη στοχάσου πλέον ἐσύ, Χριστιανέ, πόσην μεγάλην ἁμαρτίαν κάμνεις, ὅταν δὲν ἔχῃς εἰρήνην εὑρισκόμενος ἐν τῇ ἐκκλησίᾳ, ἀλλὰ προξενεῖς σύγχυσιν καὶ ταραχὴν εἰς τοὺς ἄλλους. Διότι ὅσον τὸ κατὰ σὲ ἀποδείχνεις πὼς εἶναι ψεύτικη ἡ ἐκκλησία, καὶ πὼς ὅλα τὰ εἰς αὐτὴν λεγόμενα λόγια περὶ εἰρήνης, δὲν εἶναι πράγματα καὶ ἀλήθειες, ἀλλ’ εἶναι πλάσματα καὶ σχήματα μόνον.