Παράγειγμα ἀνεξικακίας
Ἁγίου ἰωάννου Χρυσοστόμου, ΚΑ΄Ὁμιλία εἰς ἀνδριάντας § γ΄PG 49, 216
Λέγεται ὅτι ὁ μακάριος αὐτοκράτορας Κωνσταντῖνος, ὅταν κάποτε ἕνα ἄγαλμά του κτυπήθηκε πολὺ μὲ πέτρες καὶ τὸν πλησίασαν πολλοὶ γιὰ νὰ τὸν ἐκνευρίσουν λέγοντας ὅτι πρέπει νὰ ἐπιτεθεῖ ἐναντίον ἐκείνων ποὺ τὸν προσέβαλαν μὲ τὸν τρόπο αὐτὸ καὶ νὰ ζητήσει τὴ δίκαιη τιμωρία τους, διότι πλήγωσαν ὅλο τὸ πρόσωπό του, ἐ- κεῖνος ψηλάφησε μὲ τὸ χέρι του τὸ πρόσωπό του καὶ ἀφοῦ χαμογέλασε ἤρεμα εἶπε: «Δὲν βλέπω νὰ ἔγινε καμιὰ πληγὴ πουθενὰ στὸ μέτωπό μου. Εἶναι ὑγιὴς ἡ κεφαλή, ὑγιὲς καὶ ὅλο τὸ πρόσωπό μου». Τότε αὐτοὶ ποὺ ἦλθαν καὶ τοῦ εἶπαν αὐτὴ τὴν ἄδικη συμβουλή, νὰ τιμωρήσει δηλαδὴ τοὺς ἐνόχους, κοκκίνισαν, ντράπηκαν καὶ ἔφυγαν. Τὸ περιστατικὸ αὐτὸ καὶ τὰ λόγια αὐτὰ τοῦ Κωνσταντίνου μέχρι τώρα τὰ ἐξυμνοῦν ὅλοι· καὶ ἐνῶ πέρασε τόσος χρόνος, δὲν μαράθηκε τὸ γεγονὸς οὔτε ἔσβησε ἡ ἀνάμνηση αὐτῆς τῆς ὡραίας ἀπαντήσεώς του καὶ συμπεριφορᾶς. Ἀπὸ πόσους ἀλήθεια θριάμβους του εἶναι λαμπρότερο αὐτὸ τὸ περιστατικό; Ἐκεῖνος ἔκτισε πολλὲς καὶ μεγάλες πόλεις καὶ νίκησε πολλοὺς βαρβάρους. Τίποτε ὅμως ἀπὸ αὐτὰ δὲν θυμόμαστε. Ἀντιθέτως αὐτὸ ποὺ εἶπε καὶ ἔκαμε τότε ἐξυμνεῖται μέχρι σήμερα· καὶ θὰ τὸ ἀκούσουν ὅλοι οἱ ἀπόγονοί μας καὶ οἱ ἀπόγονοι τῶν ἀπογόνων μας. Δὲν εἶναι δὲ θαυμαστὸ ὅτι θὰ τὸ ἀκούσουν ἁπλῶς, ἀλλὰ καὶ ὅσοι θὰ τὸ διηγοῦνται καὶ ὅσοι θὰ τὸ ἀκούουν, θὰ τὸ ἐπαινοῦν καὶ θὰ τὸ ἐγκωμιάζουν. Δὲν θὰ ὑπάρξει κανεὶς ποὺ θὰ τὸ ἀ- κούσει ἀδιάφορα καὶ χωρὶς μιλιά· ἀλλὰ μόλις τὸ ἀκούσει, θὰ φωνάξει ἀμέσως ἐπαινώντας αὐτὸν ποὺ τὸ εἶπε καὶ θὰ εὔχεται νὰ τοῦ δοθοῦν μύρια ἀγαθά, ἔστω κι ἂν πέθανε. Καὶ ἐὰν γι’ αὐτὰ τὰ λόγια του δοξάσθηκε τόσο πολὺ ἀπὸ τοὺς ἀνθρώπους, πόσους ἄραγε ἀμαράντινους στεφάνους δόξης θὰ ἀπολαύσει ἀπὸ τὸν μισθαποδότη φιλάνθρωπο Θεό;