ΚΕΙΜΕΝΟ
«Ὥσπερ δοκιμάζεται ἐν καμίνῳ ἄργυρος καί χρυσός, οὕτως ἐκλεκταί καρδίαι παρά Κυρίου»
ΕΡΜΗΝΕΙΑ
«Ὅπως τό ἀσῆμι καί τό χρυσάφι ἀπαλλάσσονται ἀπό κάθε σκωρίαν μέσα εἰς τό καμίνι τῆς φωτιᾶς τοῦ χρυσοχόου καί γίνονται γνήσια καί ἀνόθευτα, ἔτσι καί οἱ ἐκλεκτοί ἄνθρωποι τοῦ θεοῦ θά ἐξαγνισθοῦν διά μέσου τῶν θλίψεων, διά νά γίνουν δόκιμοι ἐνώπιόν του» ( Ἀπό τήν ΠΑΛΑΙΑ ΔΙΑΘΗΚΗ μετά συντόμου ἑρμηνείας», τ.12ος, ἔκδοση «Ο ΣΩΤΗΡ»).
ΣΧΟΛΙΟ
«Μὲ κόπους πολλοὺς καὶ θανάσιμους κινδύνους πολλὲς φορὲς ὁ ἄνθρωπος ἀνασύρει ἀπὸ τὰ ἔγκατα τῆς γῆς τὰ πολύτιμα καὶ εὐγενῆ μέταλλα, τὸν ἄργυρο καὶ τὸ χρυσάφι. Ὅταν τὰ μέταλλα αὐτὰ βγοῦν στὴν ἐπιφάνεια συνήθως δὲν εἶναι ἀνόθευτα. Εἶναι ἀνακατεμένα μὲ ἄλλα ἀγενῆ καὶ κατώτερα μέταλλα. Ὅσο μεγαλύτερη εἶναι ἡ ἀνάμειξη τῶν εὐγενῶν μὲ τὰ ἀγενῆ μέταλλα, τόσο μικρότερη εἶναι ἡ ἀξία τους. Πῶς θὰ γίνει ὁ καθαρισμός τους; Πῶς τὸ χρυσάφι καὶ ὁ ἄργυρος θὰ ἀπαλλαγεῖ ἀπό τὸν μόλυβδο, τὸν χαλκὸ καὶ τὰ ἄλλα κατώτερα μέταλλα; Ἀδελφέ μου, δὲν τὸ γνωρίζεις; Νά, ἐκεῖ κοντὰ στὸ χρυσωρυχεῖο ἤ κάπου ἀλλοῦ ὑπάρχει τὸ καμίνι τῆς δοκιμασίας καὶ τῆς καθάρσεως. Σκοτεινὸς ἀνεβαίνει ὁ καπνὸς καὶ πυκνός, καθὼς κατακαίονται στὴ φοβερὴ φωτιὰ τῆς καμίνου τὰ εὐτελῆ μέταλλα, ἐνῶ τὸ χρυσάφι καὶ ὁ ἄργυρος καθαρίζονται καὶ γίνονται πολύτιμα μέταλλα μὲ ἐξαιρετικὴ ἀξία. Σὲ λίγο, ἀπό τὸ πεντακάθαρο χρυσάφι καὶ τὸν ἀστραφτερὸ
ἄργυρο θὰ κατασκευασθοῦν στέμματα βασιλικά. Λαμπρὰ ἔργα τέχνης θὰ φιλοτεχνηθοῦν ἀπό ἐξειδικευμένους τεχνίτες. Χρυσὰ νομίσματα θὰ κοποῦν, γιὰ νὰ ἀποτελέσουν τὸν πολύτιμο θησαυρὸ ἀτόμων καὶ κρατῶν. Σταυροὶ ὁλόχρυσοι θὰ κοσμοῦν τὰ στήθη μυριάδων Χριστιανῶν. Ἅγια δισκοπότηρα, ἀσημένια, ἐπίχρυσα, ὁλόχρυσα θὰ δέχονται ὅ,τι πιὸ σεβαστὸ καὶ πολύτιμο ὑπάρχει γιὰ τοὺς πιστοὺς στὴ γῆ, τὸ πάντιμο Σῶμα καὶ πανάγιο Αἷμα τοῦ Θεανθρώπου. Τὸ καμίνι τῆς δοκιμασίας καὶ καθάρσεως ἦταν ἐκεῖνο ποὺ ἀνέδειξε τὸν ἄργυρο καὶ τὸ χρυσάφι μέταλλα κατάλληλα γιὰ τέτοιες τιμητικὲς καὶ ἱερὲς χρήσεις.
Ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ ὅμως χρησιμοποιεῖ τὸ παράδειγμα αὐτό, γιὰ νὰ μᾶς διδάξει πολὺ σπουδαία ἀλήθεια. Τί μᾶς λέει;
«Ὥσπερ δοκιμάζεται ἐνκ ἄργυρος χαὶ χρυσός, οὕτως ἐκλεκταί καρδίαι παρὰ Κυρίῳ».
Τὶς ἐκλεκτὲς ψυχές, τοὺς δικούς Του ἀνθρώπους, ποὺ ἰδιαίτερα ἀγαπᾶ ὁ Θεὸς καὶ ἐνδιαφέρεται γι’ αὐτούς, θέλει σὰν ἄλλα πολύτιμα κοσμήματα νὰ τοὺς ἔχει μαζί Του στὴν αἰώνια βασιλεία Του. Γι’ αὐτὸ τοὺς περνᾶ πρῶτα ἀπό τὴ δική Του κάμινο τῆς καθάρσεως. Εἶναι ἡ κάμινος τῶν θλίψεων καὶ δοκιμασιῶν. Εἶναι ὁ πόνος τῆς ἀσθένειας. Ἡ λύπη γιὰ τὴν ἀδικία. Ἡ πικρία γιὰ τὴν ἀγνωμοσύνη αὐτῶν ποὺ εὐεργετήθηκαν. Εἶναι ὁ θάνατος καὶ ὁ χωρισμὸς ἀπό πρόσωπα ἀγαπημένα. Εἶναι ἡ φτώχεια καὶ ἡ στέρηση. Εἶναι ὁ πολύμορφος καὶ πολυποίκιλος πόνος ποὺ συντροφεύει τὶς ἡμέρες καὶ τὶς νύχτες τῆς ζωῆς μας. Κάποτε μιὰ θλίψη ἁπαλὴ ποὺ μπορεῖ νὰ κρατήσει περισσότερο χρόνο. Ἄλλες φορὲς ἡ θλίψη αὐξάνει καὶ σὰν τὴ φλόγα τῆς καμίνου μᾶς προκαλεῖ ὀξύτερο πόνο, διαπερνώντας σὰν δίκοπο μαχαίρι τὴν πονεμένη μας ψυχή. Καὶ σιγοψήνεται καὶ καταφλέγεται ἀπό τὸν πόνο ἡ δοκιμαζόμενη ψυχή, χωρὶς νὰ μποροῦν τὰ ἄφθονα καὶ ἀσυγκράτητα δάκρυά της νὰ σβήσουν τὴν καυτερὴ φλόγα τῶν θλίψεων καὶ πειρασμῶν. Τότε ἔχουν ἐφαρμογὴ οἱ λόγοι τῆς Ἁγίας Γραφῆς: «Ὥσπερ δοκιμάζεται ἐν καμίνῳ ἄργυρος καὶ χρυσός, οὕτως ἐκλεκταὶ καρδίαι παρὰ Κυρίῳ».
Ἀλλά, φίλη ψυχή, ποὺ περνᾶς ἀπό τὸ καμίνι αὐτὸ τῶν δοκιμασιῶν καὶ τῶν θλίψεων, σὲ ἀκούω νὰ παραπονεῖσαι.
— Τόσο ἁμαρτωλὴ εἶμαι ἐγώ, γιὰ νὰ μὲ βρίσκουν ὅλες οἱ συμφορές; Γιατί νὰ ἔχω πέσει σὰν ἄλλος Ἰώβ σὲ τόσο ἀπύθμενο βάθος θλίψεων καὶ δοκιμασιῶν; Γιατί ὅλες οἱ θλίψεις μαζεύονται σ’ ἐμένα; Γιατί νὰ δοκιμάζομαι καὶ νὰ πονῶ καὶ νὰ ὑποφέρω τόσο πολύ;
Ἀδελφέ μου, χωρὶς νὰ τὸ ἀντιληφθεῖς ἔδωσες μόνος σου τὴν ἀπάντηση στὴν ἀπορία σου. Εἶπες ὅτι πάσχεις καὶ ὑποφέρεις σὰν τὸν Ἰώβ. Ἀλλά τί ἦταν ὁ Ἰώβ, ἀδελφέ μου; Ἦταν «ἄνθρωπος ἀληθινός, ἄμεμπτος, δίκαιος, θεοσεβής, ἀπεχόμενος ἀπό παντὸς πονηροῦ πράγματος» (Ἰώβ α’ 1). Ὁ Ἰώβ ἦταν ὑποδειγματικὸς στὰ καθήκοντά του ἀπέναντι στὸ Θεὸ καὶ τοὺς ἀνθρώπους. Δὲν ἦταν μόνο ἀπαλλαγμένος ἀπό σοβαρὲς παρεκτροπὲς καὶ θανάσιμα ἁμαρτήματα, ἀλλά καὶ ἀπό μικρὰ καὶ ἐλάχιστα. Δὲν ἦταν ἕνας ἀπό τούς πολλοὺς ἦταν ὁ ἐκλεκτὸς καὶ ἀδαμάντινος ἄνθρωπος. Λοιπὸν νὰ τὸ πιστεύσεις. Γι’ αὐτὸ δοκιμαζόταν ἀπὸ τὸν Θεό. Ἦταν μία «ἐκλεκτὴ καρδία» ἰδιαίτερα προσφιλὴς καὶ ἀγαπητὴ στὸν Θεό. Γι’ αὐτὸν ἐνδιαφερόταν ὁ Θεὸς μὲ περισσότερη στοργή. Αὐτές λοιπὸν οἱ καρδιὲς ὑποβάλλονται σὲ δοκιμασίες, γιὰ νὰ γίνουν ἀκόμη πιὸ ἐκλεκτές. Εἶναι τὸ προνόμιο ποὺ ἔχουν ἀπὸ τὸν Θεό. Αὐτὲς εἶναι τὸ ὑλικὸ ποὺ μὲ πολὺ ἐνδιαφέρον περισυλλέγει ὁ πάνσοφος καὶ πανάγαθος καλλιτέχνης, ὁ Θεός, ἀπὸ τὶς μυριάδες ἀνθρώπων, γιὰ νὰ τὶς ὑποβάλλει σὲ κάθαρση μέσα ἀπὸ τὶς θλίψεις καὶ δοκιμασίες. Ὤ, δὲν θὰ ἀσχοληθεῖ ἡ κάμινος τῆς θείας δοκιμασίας μὲ τὸ ἄχρηστο εὐτελὲς ὑλικό, ἀλλὰ μὲ ὑλικὸ πολύτιμο καὶ ἀξιόλογο, μὲ «ἄργυρον καὶ χρυσόν». Ἀδελφέ μου, δὲν σὲ ἱκανοποιεῖ βαθύτατα ἡ πληροφορία καὶ βεβαίωση αὐτή, ὅτι, γιὰ νὰ ὑποβάλλεσαι κι ἐσύ ἀπὸ τὸν Θεὸ σὲ ὀδυνηρὲς κατεργασίες μέσα ἀπὸ τὶς θλίψεις, ἀνήκεις στὶς ἐκλεκτές καρδιές γιά τίς ὁποῖες ἐνδιαφέρεται ὁ Θεός
Ἔλα λοιπόν νά εὐχαριστήσουμε τόν Θεό γιά τήν ἰδιαίτερη ἀγάπη καί πάνσοφη παιδαγωγία στήν ὀποία μέ θλίψεις μᾶς ὑποβάλλει, καί μέ δάκρυα ἀλλά πολύ σεβασμό ἄς τοῦ ποῦμε:
Πονῶ, Κύριέ μου. Σχίζεται ἡ καρδιά μου• χύνω δάκρυα θερμά• κλαίω καὶ θρηνῶ καὶ ὀδύρομαι, ὅταν ἡ πατρική Σου ἀγαθότητα ἐπιτρέπει νὰ περνῶ ἀπὸ τὸ καμίνι τῆς δοκιμασίας. Ἕνα μόνο πράγμα μὲ ἀνακουφίζει. Μιὰ σκέψη μὲ παρηγορεῖ. Ἡ διαβεβαίωσή Σου ὅτι τάς «ἐκλεκτάς καρδίας» ὑποβάλλεις σὲ κατεργασία μέσα ἀπό θλίψεις καὶ δοκιμασίες. Στὶς εὐλογημένες αὐτὲς ὑπάρξεις δὲν τολμῶ νὰ συγκαταριθμήσω τὸν ἑαυτό μου. Θέλω ὅμως, Κύριέ μου, ποθῶ πολὺ καὶ Σὲ ἱκετεύω νὰ μὲ θεωρεῖς ἄνθρωπο δικό Σου, παιδί Σου ποὺ παρὰ τὰ δάκρυα καὶ τὸν πόνο μου, ὅταν μὲ παιδαγωγεῖς μὲ τὶς θλίψεις, ἐπιθυμῶ νὰ γίνω καὶ ἐγὼ ὅπως θέλεις καὶ ζητᾶς Σύ, Κύριέ μου. Δῶσε μου ὑπομονὴ καὶ ἀπόλυτη ἐμπιστοσύνη στὴ διαβεβαίωσή Σου ὅτι «ὥσπερ δοκιμά¬ζεται ἐν καμίνῳ ἄργυρος καὶ χρυσός, οὕτως ἐκλεκταί καρδίαι παρὰ Κυρίῳ». Σ’ αὐτὲς τὶς καρδιὲς εὐδόκησε νὰ συγκαταριθμήσεις κι ἐμένα, Κύριε. Ἀμήν.» ( Ἀπό τό βιβλίο τοῦ Ἀρχ.Χριστοφ.Παπουτσοπούλου «ΛΟΓΟΙ ΠΑΡΑΚΛΗΣΕΩΣ», ἔκδοση «Ο ΣΩΤΗΡ»).
