ΚΕΙΜΕΝΟ
«Καί εἶπεν αὐτῷ· ἀπόστειλόν με· ἀνέβη γάρ ὁ ὄρθρος. ὁ δέ εἶπεν· οὐ μή σέ ἀποστείλω, ἐάν μή με εὐλογήσῃς»
ΕΡΜΗΝΕΙΑ
«Ἔπειτα ὁ ἄνθρωπος, τόν ὁποῖον ὁ Πατριάρχης ἐκρατοῦσε, τοῦ εἶπε μέ φιλικόν τόνον: «Ἄφησέ με νά φύγω, διότι ἐξημέρωσεν· ἐπῆρε ἡ ἡμέρα». Ὁ Ἰακώβ ὅμως, ἐπειδή ἐκατάλαβε τό μέγεθος τῆς δυνάμεως τοῦ ἀγνώστου ἀνθρώπου, τοῦ ἀπάντησε ταπεινά: «Ὕστερα ἀπό τήν τόσην μεγάλην τιμήν πού ἀξιώθηκα, καί τήν ὀποίαν δέν α’ξίζω, δέν πρόκειται νά σέ ἀφήσω νά φύγῃς ἐάν δέν μέ εὐλογήσῃς προηγουμένως» ( Ἀπό τήν «ΠΑΛΑΙΑ ΔΙΑΘΗΚΗ ΜΕΤΑ ΣΥΝΤΟΜΟΥ ΕΡΜΗΝΕΙΑΣ» τόμος 1ος, ἔκδοση «Ο ΣΩΤΗΡ»)
ΣΧΟΛΙΟ
«Εἶναι νύκτα καί ὁ Ἰακώβ προσεύχεται. Ἡ προσευχή ἦτο τό μόνον ἀσφαλές καταφύγιόν του εἰς τήν κρίσιμον ἐκείνην περίστασιν. Ἔπειτα ἀπό πολυχρόνιον ἀπουσίαν, ἐπέστρεφεν εἰς τήν πατρικήν γῆν. Εἶχε λάβει ὁ Ἰακώβ τήν εὐλογίαν ἀπό τόν πατέρα του Ἰσαάκ, ἀντί νά τήν λάβη ὁ ἀδελφός του Ἡσαῦ. Δι’ αὐτό ἐκεῖνος ἦτο ὠργισμένος κατ’ αὐτοῦ. Ἕνεκα δέ ἀκριβῶς τῆς ὀργῆς αὐτῆς τοῦ ἀδελφοῦ του ἠναγκάσθη ὁ Ἰακώβ νά φύγη ἀπό τήν πατρίδα του. Εἶχεν ἆραγε λησμονήσει ὁ Ἡσαῦ τήν πρᾶξιν ἐκείνην τοῦ Ἰακώβ; Τόν εἶχε συγχωρήσει; Ἤ μήπως κρατεῖ ἀκόμη εἰς τήν ψυχήν του κακίαν κατ’ αὐτοῦ;
Ὅσον αἱ ὧραι περνοῦν καί ἡ συνάντησις τῶν δύο ἀδελφῶν πλησιάζει, τόσον καί ἡ ἀγωνία τοῦ Ἰακώβ μεγαλώνει. Ἡ οἰκογένεια του, οἱ δοῦλοι του, τά ποίμνιά του, ὅλα ἐπέρασαν ἀπό τό βράδυ τόν τελευταῖον χείμαρρον. Καί μόνος ὁ Ἰακώβ παραμένει εἰς τήν ἀντίπεραν ὄχθην. Παραμένει διά νά προσευχηθῆ, νά παρακαλέση θερμῶς τόν Θεόν τῶν πατέρων του νά μή τόν ἀφήση ἀπροστάτευτον, ἀλλά νά εἶναι μαζί του, νά λαληση ἀγαθά εἰς τήν καρδίαν τοῦ ἀδελφοῦ του ὥστε, ἔπειτα ἀπό τόν πολυχρόνιον χωρισμόν, οἱ δύο ἀδελφοί, ἀγαπημένοι καί πάλιν, νά συναντηθοῦν καί νά ζήσουν εἰρηνικοί τάς ὑπόλοιπους ἡμέρας τῆς ζωῆς των…
Εἶναι νύκτα καί ὁ Ἰακώβ προσεύχεται. Ἀλλ’ ἰδού, ἄγνωστον πρόσωπον παρουσιάζεται ἔξαφνα ἐμπρός του. Χωρίς ἄλλο ὁ φόβος καί ἡ ἀγωνία τοῦ Ἰακώβ θά ἐμεγάλωσαν. Ποῖος ἄραγε ἦτο ὁ ἄγνωστος αὐτός, ὁ ὁποῖος μόνος ἐν καιρῷ νυκτός εὑρίσκεται εἰς τό ἐρημικόν ἐκεῖνο μέρος; Καί ἡ ἀγωνία τοῦ Ἰακώβ ἐπιτείνεται, ὅταν ὁ ἀπροσδόκητος ἐκεῖνος διαβάτης, χωρίς νά εἰπῆ λέξιν, ἀρχίζει νά παλαίη πρός τόν Ἰακώβ.
Τί ἤθελεν ἆραγε καί τί ἐζήτει ἀπό τόν φοβισμένον Ἰακώβ; Ἦτο ἐπίβουλος τῆς ζωῆς του καί τῆς περιουσίας του; Αἱ ὧραι τῆς νυκτός προχωροῦν καί ἡ πάλη συνεχίζεται.
Ἀλλ’ ἰδού ὅτι ἐκεῖ, πρός τήν ἀνατολήν, τό λυκαυγές ἀρχίζει νά ὑποφώσκη. Καί τότε ὁ ἄγνωστος λέγει πρός τόν Ἰακώβ: «ἀπόστειλόν με· ἀνέβη γάρ ὁ ὄρθρος». Ἄφησέ με πλέον νά φύγω, διότι πλησιάζει ἡ ἡμέρα καί δέν πρέπει νά εὑρίσκωμαι ἐδῶ. Ἀλλ’ ὁ Ἰακώβ ἀρνεῖται. Ἔχει πεισθῆ, ὅτι ὁ ἄγνωστος ἐκεῖνος παλαιστής δέν ἦτο ἄνθρωπος, ἀλλά πρόσωπον θεῖον καί οὐράνιον, ἀπό τήν παρουσίαν τοῦ ὁποίου ἔπρεπε νά ὠφεληθῆ. Δι’ αὐτό ὁ Ἰακώβ ἀρνεῖται. Ὄχι, δέν θά σέ ἀφήσω νά φύγης προτοῦ μέ εὐλογήσης! Καί ἀφοῦ ἔλαβε τήν πολύτιμον εὐλογίαν ἀπό τόν συμπαλαιστήν του, ἤκουσε συγχρόνως ἀπό τό στόμα του καί τήν ἐξαιρετικῆς σημασίας διαβεβαίωσιν: «Ὅτι ἐνισχύσας μετά Θεοῦ, καί μετ’ ἀνθρώπων δυνατός ἔσῃ (Γέν. λβ’ 28). Μή φοβεῖσαι. Ἐγώ πού ἐπέλαισα μαζί σου ὅλην αὐτήν τήν νύκτα, εἶμαι ὁ Θεός τῶν πατέρων σου πού σέ ἐσυντρόφευσα εἰς ὅλην τήν περιπέτειάν σου. Γνωρίζω τήν ἀγωνίαν πού ὑπάρχει εἰς τήν ψυχήν σου τώρα πού πρόκειται νά συναντηθῆς μέ τόν ἀδελφόν σου Ἡσαῦ. Καί ἐπάλαισα ἀπόψε μαζί σου, διά νά σέ ἐνισχύσω. Λοιπόν, Ἰακώβ, μή φοβεῖσαι. Ἀφοῦ εἶχες τόσην δύναμιν νά παλαίσης μέ τόν Θεόν καί νά μή νικηθῆς, μή φοβεῖσαι. Καί μεταξύ τῶν ἀνθρώπων θά εἶσαι δυνατός, θά εἶσαι νικητής. Δι’ αὐτό σέ ηὐλόγησα.
Ἀδελφέ μου, ἀπορεῖς καί θαυμάζεις, συγκινεῖσαι ἴσως ἀπό τήν ἀγαθότητα καί τήν συγκατάβασιν αὐτήν τοῦ Θεοῦ; Καί ὅμως. Τό ἴδιον γίνεται καί μέ σέ, ὅταν κάμπτης τά γόνατά σου εἰς προσευχήν, ὅταν ἀπό τό βάθος τῆς ψυχῆς σου ἐξέρχωνται θερμοί οἱ λόγοι τῆς ἱκεσίας καί τῆς δεήσεως πρός τόν παντοδύναμον Θεόν. Ἀγών εἶναι καί ἡ προσευχή. Ζητεῖς σύ τό θεῖον ἔλεος, ζητεῖς τήν ἐπέμβασιν τῆς θείας ἀγαθότητος καί παντοδυναμίας. Καί ὁ Θεός φαίνεται μερικές φόρες νά μή σέ ἀκούη καί νά μή σοῦ δίδη ἐκεῖνο πού τοῦ ζητεῖς. Φαίνεται σάν νά γίνεται πάλη μεταξύ τῆς ἰδικῆς σου προσυεχῆς καί τῆς ἀγαθότητος τοῦ Θεοῦ. Καί εἰς τήν πάλην αὐτήν ὁ Θεός αἰσθάνεται ἰδιαιτέραν χαράν καί ἱκανοποίησιν νά φαίνεται αὐτός ἡττημένος, ὁ δέ ἄνθρωπος νά ἀναδείκνυεται νικητής.
Ὅταν μέ πίστιν θερμήν τόν παρακαλοῦμεν, ὅταν βοῶμεν πρός αὐτόν ἡμέρας καί νυκτός, αἰσθάνεται ἐκεῖνος ἄρρητον ἀγαλλίασιν νά μᾶς λέγη διά τῶν πραγμάτων: ἀπόστειλόν με· ἀνέβη γάρ ὁ ὄρθρος». Παῦσε πλέον νά μέ παρακαλῆς. Βλέπεις νά ροδίζη ἡ αὐγή τῆς πραγματοποιήσεως τῶν ὅσων μοῦ ζητεῖς. Πῶς εἶναι δυνατόν νά μή εἰσακούσω τήν προσευχήν σου καί νά μή σοῦ δώσω ὅ,τι εἶναι χρήσιμον καί ἀπαραίτητον διά τήν ψυχικήν σου ὠφέλειαν, διά τήν ἥσυχον καί εἰρηνικήν διαβίωσίν σου εἰς τόν κόσμον αὐτόν;
Σέ κουράζει ἴσως, ἀδελφέ μου, ἡ προσευχή, ὅταν διαρκῆ περισσότερον χρόνον. Καί ὅταν ὁ Θεός ἀναβάλλη νά εἰσακούση τήν προσευχήν σου, αὐτό σέ κάμνει ἴσως νά ἀγωνιᾶς. Ἀλλ’ ὄχι. Μή σκέπτεσαι τήν δυσκολίαν τοῦ ἀγῶνος, ἀλλά τήν εὐλογίαν, ἡ ὁποία θά στεφανώση τήν πάλην σου αὐτήν. Διότι καί σύ, ὅπως ὁ Ἰακώβ, θά ἰδῆς ἐκπληρούμενα τά αἰτήματα σου.
Ὦ Κύριε, Κύριε. Πόσην ἀγαθότητα καί συγκατάβασιν δεικνύεις, ὅταν θέλης νά παρουσιάζεσαι σύ ὡς νικημένος εἰς τήν πάλην πού κάμνει ὁ ἄνθρωπος διά τῆς προσευχῆς. Πόσον πρόθυμος εἶσαι νά δίδης τάς χάριτας καί τάς εὐλογίας σου! Ἀλλά καί πόσον νωθροί καί ἀπρόθυμοι εἴμεθα ἡμεῖς εἰς τό νά χρησιμοποιῶμεν τήν θερμήν προσευχήν! Ἀλλά, Κύριε, σύ εἶσαι τό πᾶν. Καί τήν προθυμίαν διά τήν προσευχήν καί τήν ὑπομονήν εἰς αὐτήν σύ θά μᾶς τήν χαρίσης. Ἀξίωσέ μας εἰς πᾶσαν περίστασιν τῆς ζωῆς μας νά καταφεύγωμεν εἰς σέ διά τῆς προσευχῆς. Ἀξίωσε καί ἡμᾶς, ὅμως καί τόν Ἰακώβ, νά δεχώμεθα τήν εὐλογίαν σου, νά βλέπωμεν ἐκπληρούμενα τά αἰτήματα μας, ὥστε νά γεμίζης τήν καρδίαν μας ἀπό χαράν καί νά κινῆς τό στόμα μας εἰς λόγους εὐχαριστίας καί εὐγνωμοσύνης πρός τήν ἄπειρον ἀγαθότητα σου. Ἀμήν.»
(Ἀπό τό βιβλίο τοῦ Ἀρχ.Χριστοφ.Παπουτσοπούλου «ΛΟΓΟΙ ΤΗΣ ΧΑΡΙΤΟΣ», ἔκδοση «Ο ΣΩΤΗΡ»)
