ΚΕΙΜΕΝΟ
«λέγει αὐτῷ Ναθαναήλ· πόθεν με γινώσκεις; ἀπεκρίθη Ἰησοῦς καί εἶπεν αὐτῷ· πρό τοῦ σε Φίλιππον φωνῆσαι, ὄντα ὑπό τήν συκῆν εἶδόν σε.»
ΕΡΜΗΝΕΙΑ
Λέγει εἰς αὐτόν ὁ Ναθαναήλ· Ἀπό ποῦ μέ γνωρίζεις; Καί πῶς εἶσαι ἐνημερωμένος περί τῆς εἰλικρινείας τῶν ἀποκρύφων σκέψεων καί ἐλατηρίων μου; Ἀπεκρίθη ὁ Ἰησοῦς καί τοῦ εἶπε· Προτοῦ νά σέ φωνάξῃ ὁ Φίλιππος, ὅταν μακράν ἀπό κάθε μάτι ἀνθρώπου ἦσο κάτω ἀπό τήν συκῆν καί προσηύχεσο, ἐγώ μέ τό ὑπερφυσικόν καί θεῖον μάτι μου σέ εἶδα. ( Ἀπό τήν «ΚΑΙΝΗ ΔΙΑΘΗΚΗ ΜΕΤΑ ΣΥΝΤΟΜΟΥ ΕΡΜΗΝΕΙΑΣ» τοῦ Π.Ν.Τρεμπέλα, ἔκδοση «Ο ΣΩΤΗΡ»)
ΣΧΟΛΙΟ
Μόνος του ἐνόμιζεν ὅτι ἦτο κάτω ἀπό τήν συκῆν ὁ Ναθαναήλ. Κανείς ἄνθρωπος δέν τόν εἶχε ἴδει νά κάθηται ἐκεῖ καί, πολύ περισσότερον, κανείς δέν ἦτο δυνατόν νά γνωρίζῃ τάς σκέψεις του καί τούς πόθους του. Ἀλλά τί μέ αὐτό; Ἐάν κανείς ἄνθρωπος δέν τά ἤξευρε, τά ἐγνώριζεν ὅμως ὁ Παντογνώστης. Ἐάν ὀφθαλμός ἀνθρώπου δέν τόν παρηκολούθει, ἄγρὑπνον ὅμως καί ἐρευνητικόν ἦτο πλησίον του τό βλέμμα τοῦ Θεοῦ. Πόσην ἔκπληξιν καί ἀπορίαν δοκιμάζει ὁ ἄδολος καί καλοκάγαθος Ναθαναήλ ὅταν ἀκούῃ ἀπό τό στόμα τοῦ Κυρίου τήν βεβαίωσιν «πρό τοῦ σέ Φίλιππον φωνῆσαι, ὄντα ὑπό τήν συκῆν εἶδόν σε» (Ιωαν. α’ 49). Προτοῦ νά σέ φωνάξῃ ὁ Φίλιππος, ὅταν μόνος εὑρίσκεσο κάτω ἀπό τήν συκῆν, ἐγώ μέ τό ὑπερφυσικόν καί θεῖον βλέμμα μου σέ εἶδα.
«Εἶδόν σε». Ἀλλ’ αὐτό τό ὁποῖον εἶπε τότε εἰς τόν ἄδολον Ναθαναήλ ὁ καρδιογνώστης Κύριος, τό λέγει καί πρός τόν καθένα μας διά πᾶσαν στιγμήν τῆς ζωῆς μας.
«Εἶδόν σε». Ὅταν τό πρωΐ μέ εὐλάβειαν πολλήν καί ταπείνωσιν προσηύχεσο καί μέ ἐδοξολόγεις καί ἐζήτεις τήν προστασίαν μου διά τό ἔργον σου καί τούς κινδύνους τῆς ἡμέρας, ἐγώ σέ εἶδα καί σέ ἤκουσα. Ὅταν ἐβοήθεις τόν πτωχόν πού συνήντησες εἰς τόν δρόμον καί ἐκεῖνος σέ ηὐχαρίστει ἀπό τό βάθος τῆς ψυχῆς του, ἐγώ πού σέ παρακολουθῶ ἀγρύπνως «εἶδόν σε».
Ὅταν ἐπεσκέφθῃς καί παρηγόρησες τόν ἄρρωστον, τόν ὁποῖον οἱ συγγενεῖς καί φίλοι του τόν εἶχον λησμονήσει, καί τότε «εἶδόν σε».
Ὅταν μέ εὐσυνειδησίαν προσεπάθεις νά ἐπιτέλῃς τό ἔργον σου καί τό καθῆκον σου, καί τότε ἐγώ «εἶδόν σε».
Εἶδα ἀκόμη τά χείλη σου, ὅταν ἐκινοῦντο εἰς προσευχήν δοξολογίας καί εὐχαριστίας πρός ἐμέ εἰς τήν στιγμιαίαν ἀνάπαυσιν τῆς ἐργασίας σου. Καί σέ βλέπω καθημερινῶς νά ἐπιστρέφῃς κατάκοπος τήν ἐσπέραν εἰς τήν οἰκογενειακήν σου στέγην.
«Εἶδόν σε». Καί ὅταν ἡ συναίσθησις τῆς ἐνοχής διά κάποιον παρεκτροπήν σου σέ ἔκαμνε νά σκύβῃς τήν κεφαλήν, καθ’ ὅν χρόνον οἱ ὀφθαλμοί σου ἦσαν δακρυσμένοι, ὅταν ἐζήτεις τό ἔλεός μου, καί πάλιν τότε «εἶδον τά δάκρυά σου» (Δ’ Βασ, κ’ 5) καί ἐσυγχώρησα τό ἁμάρτημά σου.
«Εἶδόν σε». Εἶδον ἀκόμη τόν μορφασμόν ὁ ὁποῖος ἐζωγραφήθη εἰς τό πρόσωπόν σου, ἤκουσα δέ καί τόν στεναγμόν σου ἀπό τόν πόνον πού σοῦ προκαλεῖ ἡ ὀδυνηρά άσθένειά σου. Ἀλλά συγχρόνως εἶδον τήν βαθείαν εἰρήνην ἠ ὁποία ὑπάρχει εἰς τό ἐσωτερικόν τῆς ψυχῆς σου καί ἤκουσα τούς λόγους τῆς ὑπομονῆς καί τῆς καρτερίας οἱ ὁποῖοι ἀναβαίνουν ἀπό τό βάθος αὐτῆς. Εἶδον τήν γαλήνην καί τήν ἠρεμίαν ἡ ὁποία ἁπλώνεται εἰς τό πρόσωπόν σου. Εἶδον τήν καρτερίαν καί τήν γενναιότητα μέ τήν ὁποίαν ἀντιμετωπίζεις τάς θλίψεις τῆς ἐπιγείου ζωῆς.
«Εἶδόν σε». Ὄταν ὁ προϊστάμενός σου σέ ἠδίκει καί σοῦ ἐστέρει τόν δίκαιον μισθόν σου, «εἶδόν σε».
Ὄταν οἱ ἄλλοι ἄνθρωποι, σοῦ ἀπέδιδαν ψευδεῖς κατηγορίας καί σέ ἐνοχοποίουν, ἐνῶ σύ ἦσο ἀθῷος, καί πάλιν ἐγώ «εἶδόν σε». Καί ὅπως καί ἄλλοτε «ἰδών εἶδον τήν κάκωσιν τοῦ λαοῦ μου» (Πραξ. ζ’ 34), τοῦ αγαπητοῦ μου Ἰσραήλ, οὕτω καί τώρα εἶδον καί βλέπω καθημερινῶς ὅλας τάς ἀδίκιας πού γίνονται εἰς βάρος τῶν τέκνων μου ἀπό τούς ἀνθρώπους τῆς ἀδικίας.
Ἀλλά καί τούς χλευασμούς καί τάς εἰρωνείας των διά τήν χριστιανικήν ζωήν τήν ὁποίαν προσπαθεῖς νά διάγῃς, καί αὐτά ὅλα τά ἔχω ἴδει καί τά γνωρίζω πολύ καλά.
Εἶδα, εἶδα πολλά ἀκόμη πού κάμνουν οἱ ἄνθρωποι τῆς ἁμαρτίας, εἶδα τά ἔργα τοῦ σκότους, τά ἔργα τῆς φαυλότητος, τά ἔργα τῆς ἀδικίας. Ἀλλά, παιδί μου, τά ἔργα τά ἰδικά σου, ἡ ἄδολος καρδία σου, ἡ εἰλικρινής διάθεσίς σου, ἡ προθυμία σου νά ἐργάζεσαι τό ἀγαθόν, αὐτά εἶναι πού μέ εὐφραίνουν, αὐτά μέ χαροποιοῦν. Ἀποστρέφω μέ λύπην τό πρόσωπόν μου ἀπό τά ἔργα τῆς ἁμαρτίας τῶν κακῶν ἀνθρώπων καί, ὅλος στοργή, στρέφω τά βλέμματά μου πρός σέ. «Εἶδόν σε». Σέ γνωρίζω προτοῦ γεννηθῇς• καί ὅταν σέ βλέπω νά ἐκπληρώνῃς τόν μεγάλον προορισμόν διά τόν ὁποῖον σέ ἐδημιούργησα, χαίρω καί εὐφραίνομαι.
Ὦ Κύριε, Κύριε! Σύ ὅλα τά βλέπεις, σύ ὅλα τά γνωρίζεις, σύ γινώσκεις τά ἔσχατα καί τά ἀρχαῖα, σύ γνωρίζεις τό βάθος τῶν καρδιῶν μας καί σύ μᾶς βλέπεις καί μᾶς παρακολουθεῖς εἰς πᾶσαν στιγμήν. Βοήθησέ μας καί ἀξίωσέ μας, Κύριε, ὥστε αἱ σκέψεις μας, αἱ ἐπιθυμίαι μας, οἱ πόθοι μας, αἱ πράξεις μας, νά εἶναι τοιαῦται, ὥστε σύ μέ εὐχαρίστησιν νά τάς βλέπῃς. Ὅταν δέ ἔλθῃ ἡ ἡμέρα τῆς «ἀποκαλύψεως καί δικαιοκρισίας» κατά τήν ὁποίαν θά ἀποδώσῃς «ἑκάστῳ κατά τά ἔργα αὐτοῦ», ἀξίωσέ μας τῆς μερίδος τῶν εὐτυχισμένων δούλων σου, τούς ὁποίους θά προσκαλέσῃς εἰς τήν κληρονομίαν τῶν ἀγαθῶν τῆς οὐρανίου σου βασιλείας. Ἀμήν.
( Ἀπό τό βιβλίο τοῦ Ἀρχ.Χριστοφ.Παπουτσοπούλου «Λόγοι τῆς Χάριτος», ἔκδοση «Ο ΣΩΤΗΡ»)