«Ἁγίου Λουκᾶ Ἀρχιεπισκόπου Κριμαίας Λόγοι καί Ὁμιλίες τόμος Β΄»
«Προσέχετε ἀπό τῆς ζύμης τῶν Φαρισαίων καὶ Σαδδουκαίων» (Μθ. 16, 6) (β)
“Ἐδῶ ὑπάρχει ἕνας κίνδυνος μεγάλος. Τέτοια ὑψηλοφροσύνη καὶ αὐτάρκεια, ὅταν κανεὶς βλέπει τὸν ἑαυτὸ του καλὸ καὶ ἄξιο χριστιανὸ εἶναι πολὺ ἐπικίνδυνο πρᾶγμα καὶ πολλὲς φορὲς ἔχει καταστρεπτικὲς συνέπειες.
Γι’ αὐτὸ ὁ ἀπόστολός μᾶς προειδοποιεῖ νὰ προσέξουμε, νὰ μὴν νομίζουμε ὅτι στεκόμαστε καλὰ στὰ πόδια μας γιὰ νὰ μὴν πέσουμε. Πολλοὶ πέφτουν. Πέφτουν λόγῳ τῆς ὑψηλοφροσύνης καὶ τῆς ὑπερηφάνειάς τους. Στοὺς βίους τῶν ἁγίων βρίσκουμε πολλὰ παραδείγματα ποὺ ἀκόμα καὶ μεγάλοι ἀσκητὲς ἔπεφταν πολὺ χαμηλά.
Τὸ πιὸ τρομερὸ μᾶλλον παράδειγμα εἶναι αὐτὸ τοῦ ἁγίου Ἰακώβου τοῦ Νηστευτῆ. Ὁ ἅγιος Ἰάκωβος ἦταν μεγάλος ἀσκητής, νηστευτὴς καὶ θαυματουργός. Ἔφτασε στὸ ὕψος τῶν ἀρετῶν καὶ μποροῦσε νὰ κάνει θαύματα. Μιὰ μέρα τοῦ ἔφεραν κάποιοι γονεῖς τὴν κόρη τους, ποὺ ἦταν δαιμονισμένη, γιὰ νὰ τὴν θεραπεύσει ὁ ἅγιος. Καὶ πραγματικὰ τὴν θεράπευσε. Τότε οἱ γονεῖς τῆς κοπέλας τὸν παρακάλεσαν νὰ μείνει γιὰ λίγο στὸ κελί του, ἐπειδὴ φοβοῦνταν μήπως ἡ χάρη τοῦ Θεοῦ, ποὺ τὴν θεράπευσε, θὰ τὴν ἐγκαταλείψει, ἂν θὰ φύγει. Ὁ ἅγιος ἐμπιστευόμενος στὸν ἑαυτό του, στὴν ἄσκηση καὶ τὴν παρθενία του, δέχθηκε τὴν παράκληση τῶν γονέων. Ὁ διάβολος μόνο αὐτὸ περίμενε. Τὴν πρώτη κιόλας νύχτα ὁ ἅγιος ἔπεσε στὴν πορνεία καὶ μετά, παρακινούμενος πάλι ἀπὸ τὸν διάβολο, φόνευσε τὴν κοπέλα γιὰ νὰ κρύψει τὴν ἁμαρτία του καὶ ἔριξε τὸ πτῶμα σ’ ἕνα ποτάμι. Νά, λοιπόν, ποῦ βρισκόταν αὐτὸς ὁ θαυματουργὸς ἀσκητὴς καὶ μέχρι ποὺ ἔπεσε. Μετὰ ἀπὸ ὅλα αὐτὰ τὸν κυρίεψε ἡ ἀπελπισία καὶ ἀποφάσισε νὰ ἐγκαταλείψει τὴν μοναχική του ζωὴ καὶ νὰ πάει στὸν κόσμο, θεωρώντας τὸν ἑαυτὸ του χαμένο. Ἀλλὰ ὁ Θεὸς δὲν τὸν ἄφησε καὶ τοῦ ἔστειλε ἕναν μοναχό, ὁ ὁποῖος τὸν ἐνθάρρυνε καὶ τὸν ἔπεισε νὰ συνεχίσει τὸν ἀγώνα του. Τότε ὁ ἅγιος κλείστηκε μέσα σ’ ἕνα σπήλαιο γεμάτο ἀνθρώπινα ὀστᾶ, ὅπου ἔζησε δέκα ὁλόκληρα χρόνια. Καὶ ὁ Θεὸς τὸν συγχώρησε καὶ τοῦ ἔδωσε ξανὰ τὴν θαυματουργικὴ χάρη.
Δυὸ σημαντικὰ πράγματα διδασκόμαστε ἀπ’ αὐτὸ τὸ βίο. Τὸ πρῶτο εἶναι αὐτὸ ποὺ ἤδη ἔχω πεῖ· «Ὥστε ὁ δοκῶν ἑστᾶναι βλεπέτω μὴ πέσῃ». Καὶ τὸ δεύτερο, ὅτι τὸ ἔλεος τοῦ Θεοῦ πάντα ὑπάρχει, ἀκόμα καὶ τότε, ὅταν ὁ ἄνθρωπος πέφτει σὲ τέτοιες βαριὲς ἁμαρτίες, ὅπως ἡ πορνεία καὶ ὁ φόνος. Στὴν περίπτωση τοῦ ἁγίου Ἰακώβου ὁ Θεὸς ὄχι μόνο τὸν συγχώρησε, ἀλλά καὶ τοῦ ξαναέδωσε τὴν δύναμη νὰ κάνει θαύματα. Καλὸ θὰ ἦταν νὰ θυμόμαστε πάντοτε τὸ τρομερὸ αὐτὸ παράδειγμα.
Αὐτὰ εἶναι ποὺ ἤθελα νὰ πῶ σχετικὰ μὲ τὸ ἀποστολικὸ σημερινὸ ἀνάγνωσμα. Στὸ εὐαγγελικὸ ἀνάγνωσμα ἀκούσαμε τὸ λόγο τοῦ Χριστοῦ πρὸς τοὺς μαθητὲς του: «Ὁρᾶτε καὶ προσέχετε ἀπό τῆς ζύμης τῶν Φαρισαίων καί Σαδδουκαίων» (Μτ. 16, 6).
Οἱ Φαρισαῖοι καὶ οἱ Σαδδουκαῖοι πλησίασαν τὸν Χριστό, ζητώντας ἀπ’ Αὐτὸν σημεῖο ἀπὸ τὸν οὐρανό. Ἡ ἀπάντησή του ἦταν: «Γενεὰ πονηρὰ καὶ μοιχαλὶς σημεῖον ἐπιζητεῖ, καὶ σημεῖον οὐ δοθήσεται αὐτῇ εἰ μὴ τὸ σημεῖον Ἰωνᾶ τοῦ προφήτου» (Μθ. 16, 4). Μόνο γενεὰ μοιχαλίς, πονηρὴ καὶ ἁμαρτωλὴ μπορεῖ νὰ ζητάει θαύματα ἀπό τὸν Θεό. Ἄνθρωποι ταπεινοί, ποὺ ἀγαπᾶνε τὸν Χριστὸ καὶ Τὸν ἀκολουθοῦνε καταπόδας δὲν χρειάζονται σημεῖα καὶ θαύματα καὶ δὲν τὰ ζητᾶνε.
Ἄνθρωποι πονηροὶ ζητᾶνε σημεῖα, ἀλλά σημεῖα δὲν τοὺς δίνονται, ἐπειδὴ ὅσα σημεῖα καὶ νὰ τοὺς δώσεις, λέει ὁ Χριστός, δὲν θὰ πιστέψουν. Γιὰ κάθε θαῦμα θὰ βροῦν ἐξηγήσεις, λέγοντας ὅτι εἶναι ἕνα φυσικὸ φαινόμενο. Εἶναι μάταιος κόπος νὰ τοὺς δίνεις σημεῖα καὶ θαύματα.” (Τά κείμενα τοῦ Ἁγίου Λουκᾶ πού δημοσιεύονται σέ συνέχειες στήν ἱστοσελίδα μας εἶναι παρμένα ἀπό τό ὁμώνυμο βιβλίο τῶν ἐκδόσεων «ΟΡΘΟΔΟΞΟΣ ΚΥΨΕΛΗ»)
