«Ἁγίου Λουκᾶ Ἀρχιεπισκόπου Κριμαίας Λόγοι καί ὁμιλίες τόμος Β»
Περὶ τοῦ διασκορπισμοῦ τοῦ νοῦ κατὰ τὴν ὥρα τῆς προσευχῆς (γ)
«Ἄνθρωποι ποὺ ἀκολουθοῦν ἄλλο δρόμο καὶ ἀσχολοῦνται μόνο μὲ τὰ προβλήματα τοῦ καθημερινοῦ βίου, αὐτοὶ συνέχεια παραπονοῦνται· «Ὅτι καὶ νὰ κάνω δὲν μπορῶ νὰ συγκεντρωθῶ στὴν προσευχή, ὁ νοῦς διασκορπίζεται». Καὶ βγάζουν τὸ συμπέρασμα ὅτι αὐτὴ εἶναι ἡ φύση τους καὶ δὲν χρειάζεται νὰ κο¬πιάζουν ἐπειδὴ ὅ,τι καὶ νὰ κάνουν ποτὲ δὲν θὰ μπορέσουν νὰ συγκεντρώσουν τὸ νοῦ τους στὴν προσευχή.
Πολλοὶ προβάλλουν ὡς δικαιολογία τὴν ἀδυναμία τῆς ἀνθρώπινης φύσεως. Σ’ αὐτὴ τὴν περίπτωση μοιάζουν μὲ τὸν ἄνθρωπο, ὁ ὁποῖος δὲν ξέρει νὰ κολυμπᾶ καὶ ὅταν βλέπει πὼς δὲν τὸν κρατάει τὸ νερὸ λέει μέσα του· «Τὸ σῶμα μου εἶναι βαρύ, τὸ νερὸ δὲν μπορεῖ νὰ τὸ κρατήσει. Ἄχ, τί νὰ κάνω, αὐτὴ εἶναι ἡ φύση μου, γι’ αὐτό μοῦ εἶναι ἀδύνατον νὰ μάθω νὰ κολυμπάω καὶ δὲν ὑπάρχει λόγος νὰ κοπιάζω». Δὲν εἶναι παραλογισμὸς νὰ σκέφτεται κανεὶς ἔτσι; Δὲν ὑπάρχουν ἄνθρωποι ποὺ ξέρουν νὰ κολυμπᾶνε καὶ κολυμπᾶνε πολὺ καλά; Τὸ θέμα εἶναι ὅτι δὲν θέλουμε νὰ μαθαίνουμε. Γι’ αὐτὸ ἂς μὴν κατηγοροῦμε τὴν φύση γιὰ τὸ ὅτι διασπᾶται ὁ νοῦς μας, ὅταν προσευχόμαστε. Δὲν φταίει ἡ φύση, ἁπλῶς δὲν θέλουμε νὰ συμμαζέψουμε τὸ νοῦ μας καὶ νὰ τὸν συγκεντρώσουμε στὴν προσευχή.
Εἶπε ὁ ἅγιος προφήτης Δαβίδ· «Μακάριος ἀνήρ, ὧ ἐστιν ἡ ἀντίληψις αὐτοῦ παρὰ σοί· ἀναβάσεις ἐν τῇ καρδία αὐτοῦ διέθετο» (Ψα. 83, 6). Μακάριος ὁ ἄνθρωπος ποὺ ἡ δύναμή του βρίσκεται στὸν Θεό. Γιατί ὁ Θεὸς εἶναι ἡ δύναμή του; Διότι μέσα στὴν καρδιὰ του ἔχει πάντα τὴν ἀνάβαση πρὸς τὸν Θεό. Μακάριος εἶναι ἕνας τέτοιος ἄνθρωπος. Ὁ Θεὸς θὰ κάνει τὴν προσευχή του νὰ ἔχει δύναμη. Ἀλίμονο στὸν ἄνθρωπο ποὺ δὲν ἀνεβαίνει μέσα στὴν καρδιὰ του πρὸς τὸν Θεὸ καὶ δὲν προσέχει τὴν ψυχή του ποὺ ὅλο καὶ περισσότερο γεμίζει μὲ τὰ αἰσχρὰ πάθη. Αὐτὸς ποτὲ δὲν θὰ μάθει νὰ προσεύχεται.» (Τά κείμενα τοῦ Ἁγίου Λουκᾶ πού δημοσιεύονται σέ συνέχειες στήν ἱστοσελίδα μας εἶναι παρμένα ἀπό τό ὁμώνυμο βιβλίο τῶν ἐκδόσεων «ΟΡΘΟΔΟΞΟΣ ΚΥΨΕΛΗ»)
