Ὁσίου Ἐφραίμ τοῦ Σύρου
Τρίτη παραίνεση (β)
«Διότι, ὅπου ὑπάρχει ἔχθρα, ἐκεῖ ὑπάρχει καὶ πόλεμος• καὶ ὅπου ὑπάρχει πόλεμος, ἐκεῖ ὑπάρχει καὶ ὁ ἀγώνας• καὶ ὅπου ὑπάρχει ὁ ἀγώνας, ἐκεῖ ὑπάρχουν καὶ τὰ στεφάνια• ἂν μάλιστα θὰ ἤθελε κάποιος νὰ ἐλευθερωθεῖ ἀπό τὴν πικρὴ δουλεία, ἄς συνάψει πόλεμο μὲ τὸν Διάβολο. Σ’ αὐτὸν τὸν πόλεμο νίκησαν οἱ Ἅγιοι καὶ ἀξιώθηκαν νὰ ἀπολαύσουν τὰ ἐπουράνια ἀγαθά. Ἴσως ὅμως θὰ παρουσιασθεῖ κάποιος καὶ θὰ πεῖ• «Ἂν λοιπόν, ὅπου ὑπάρχει ἔχθρα πρὸς τὰ πάθη, ἐκεῖ εἶναι φυσικὸ νὰ γίνεται καὶ ὁ πόλεμος, πῶς βλέπουμε τοὺς φιλήδονους νὰ πολεμοῦνται φοβερὰ ἀπό τὰ αἰσχρὰ πάθη καὶ νὰ μὴ δέχονται νὰ μετανοήσουν;». Δὲ νομίζω, ἀγαπητέ, ὅτι αὐτὸς ὁ πόλεμος εἶναι γιὰ χάρη τῆς ἀρετῆς καὶ γιὰ χάρη τῆς ἀντίστασης πρὸς τὸν Τύραννο, ἀλλά εἶναι πάθος ἐξαιτίας τῆς δουλείας στὰ πάθη καὶ ἐξαιτίας τῆς φιληδονίας· γι’ αὐτὸ καὶ δὲ διαφωνοῦν μὲ τὸν Ἐχθρὸ ὡς πρὸς τὴν προαίρεση• διότι αὐτοὶ ποὺ πολεμοῦν δὲν ἔχουν μεταξὺ τοὺς καμιὰ συμφωνία ἤ φιλικὸ ἐνδιαφέρον, ὅπως λέει ὁ ἀλλόφυλος Φιλισταῖος στὸν Σαούλ· «Παρουσιᾶστε μου ἕναν πολεμιστή, καὶ θὰ μονομαχήσουμε, καὶ ἂν μὲ φονεύσει, θὰ γίνουμε δοῦλοι σας· ἂν ὅμως ἐγὼ τὸν φονεύσω, θὰ γίνετε ἐσεῖς δοῦλοι μας». Ἐφόσον λοιπὸν ἔχουν γίνει αὐτοὶ δοῦλοι στὰ θελήματα καὶ στὶς ἡδονὲς τοῦ Ἐχθροῦ, πῶς θὰ ἦταν δυνατὸ νὰ θεωρηθεῖ πόλεμος ὁ τρόπος τῆς ζωῆς τους; Ἂν ὅμως πολεμοῦνται, δὲν πολεμοῦνται, διότι ἐπιδιώκουν τὴν ἀρετή, ἀλλά διότι δὲ βρίσκουν πῶς νὰ ἀνταποκριθοῦν στὴν παράνομη συμφωνία τοὺς· γι’ αὐτὸ καὶ ὅσοι στρέφουν ὅλο τους τὸ ἐνδιαφέρον σὲ τέτοια πράγματα, ρίχνουν τὸν ἑαυτὸ τους σ’ αὐτά· καὶ θέλοντας νὰ γίνουν ἀρεστοὶ προσφέρουν δῶρα καὶ δίνουν μισθούς, γιὰ νὰ ἐκπληρώσουν τὸ θέλημα ἐκείνου ποὺ τοὺς ἐξαπάτησε. Γι’ αὐτὸ τὸ λόγο, ἀφοῦ πραγματοποιήσουν τὸ κακό, δὲν τοὺς μένει καμιὰ διαφωνία ἤ ἐγκράτεια ἤ ἀποχὴ ἀπό τὸ κακό.» (Τά κείμενα πού δημοσιεύουμε εἶναι παρμένα ἀπό τό ἔργο: «Ὁσίου Ἐφραίμ τοῦ Σύρου Ἔργα, τόμος 2ος τῶν ἐκδόσεων «Τό Περιβόλι τῆς Παναγίας, σελ. 79 κ.ἑ.)
