1. ΔΙΑΚΡΙΣΗ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ
Στήν Κόρινθο οἱ πιστοί ἦταν διχασμένοι γιά ἕνα θέμα πού νόμιζαν ὅτι ἦταν πολύ σημαντικό γιά τή ζωή τους. Ἦταν τό ζήτημα τῶν εἰδωλόθυτων. Ἄλλοι δηλαδή ἀγόραζαν ἀπό τά κρεωπωλεῖα κρέατα πού προέρχονταν ἀπό εἰδωλολατρικές θυσίες καί τά ἔτρωγαν, ἐπειδή πίστευαν ὅτι οἱ θεοί τῶν εἰδώλων ἦταν ἀνύπαρκτοι. Ἄλλοι ὅμως εὐαίσθητοι συνειδησιακά, δέν τά ἔτρωγαν ἐπειδή τά θεωροῦσαν ἱερά. Ὁ Ἀπόστολος Παῦλος λοιπόν ξεκαθαρίζει τό ζήτημα καί παίρνει ἀφορμή γιά νά διδάξει γενικότερες ἀλήθειες.
Δέν εἶναι τό φαγητό, λέει, πού μᾶς καθιστᾶ ἐνάρετους. Διότι οὔτε ἐάν φᾶμε προοδεύουμε στήν ἀρετή, οὔτε ἐάν δέν φᾶμε ὑστεροῦμε. Προσέχετε ὅμως, λέει, μήπως τό δικαίωμα αὐτό πού ἔχετε νά τρῶτε ἀπ’ ὅλα τά κρέατα, ἀκόμη κι ἀπ’ τά εἰδωλόθυτα, γίνει αἰτία νά ἁμαρτήσουν οἱ ἀδελφοί σας πού εἶναι ἀδύναμοι στήν πίστη. Διότι, ἄν κανείς ἀπ’ αὐτούς σᾶς δεῖ νά κάθεστε στό τραπέζι κάποιου ναοῦ τῶν εἰδώλων, θά παρασυρθεῖ καί θά τρώει εἰδωλόθυτα νομίζοντας ὅτι τρώει κάτι ἱερό. Κι ἔτσι σιγά-σιγά θά παρασυρθεῖ στήν εἰδωλολατρεία ἐξαιτίας τῆς δικῆς σας στάσεως, καί θά χάσει τήν ψυχή του. Ἀλλά γιά τή σωτηρία τοῦ ἀδελφοῦ σας αὐτοῦ ὁ Χριστός θυσίασε τή ζωή του.
Βέβαια τό ζήτημα αὐτό πού θίγει ὁ ἀπόστολος Παῦλος δέν ὑφίσταται στήν ἐποχή μας. Καί μέ μιά πρώτη ματιά ἴσως νομίσουμε ὅτι δέν μᾶς ἀφορᾶ. Ἄν τό προσεγγίσουμε λίγο βαθύτερα, θά δοῦμε ὅτι πέρα ἀπό τά φαινόμενα, τό ὅλο πρόβλημα τῆς Κορίνθου ἀποκαλύπτει ἕνα διαχρονικό πρόβλημα τῶν πιστῶν: ὅτι μέσα στήν Ἐκκλησία δέν ἔχουμε ὅλοι οἱ πιστοί τήν ἴδια συνείδηση, τήν ἴδια καλλιέργεια, τίς ἴδιες ἐμπειρίες καί δυνάμεις. Δέν εἴμαστε ὅλοι ἴδιοι κι οὔτε μποροῦμε νά γίνουμε. Ἔχουμε βέβαια ὅλοι τόν ἴδιο Κύριο, εἴμαστε μέλη τῆς ἴδιας Ἐκκλησίας, ἔχουμε ὅμως διαφορετικούς χαρακτῆρες, διαφορετικούς τρόπους βιώσεως τῆς ἐν Χριστῶ ζωῆς. Πρέπει λοιπόν νά βλέπουμε μέ κατάνόηση τήν διαφορετικότητα τῶν ἄλλων. Μή βάζουμε ὡς κριτήριο πνευματικότητος τόν ἑαυτό μας καί ἀπαιτοῦμε νά γίνουν ὅλοι ὅπως εἴμαστε ἐμεῖς. Θά πρέπει ὅλοι μας νά ἀποκτήσουμε τήν μεγάλη ἀρετή τῆς διακρίσεως. Νά τούς κατανοοῦμε ὅλους μέ ἀγάπη, εὐαίσθητους καί δυνατούς, ἀρχάριους καί σταθερούς. Χωρίς νά καταδικάζουμε κανένα, καί χωρίς νά ἀπαιτοῦμε τίποτε. Νά ζοῦμε ὅπως μᾶς καθοδηγεῖ ὁ πνευματικός μας καί νά μήν ἀσχολούμαστε μέ τούς ἄλλους πιστούς, πῶς ζοῦν, πῶς συμπεριφέρονται, τί κάνουν.
2. ΔΙΑΚΡΙΣΗ ΑΓΑΠΗΣ
Ὁ ἀπόστολος Παῦλος λοιπόν ἔρχεται καί ἐπεξηγεῖ καί καθορίζει πόσο σοβαρό εἶναι τό ἁμάρτημα αὐτό τοῦ σκανδαλισμοῦ τῶν ἀσθενεστέρων. Κάνετε πολύ μεγάλο ἁμάρτημα λέει, μέ τό ὁποῖο βλάπτονται πολύ οἱ ἀδελφοί. Καί πληγώνετε σκληρά τή εὐαίσθητη συνείδησή τους. Ἀλλά συγχρόνως ἁμαρτάνετε καί πρός τόν Χριστό, ὁ ὁποῖος πέθανε γιά νά σώσει τούς ἀδελφούς αὐτούς. Γι’ αὐτό λοιπόν, συνεχίζει, ἐάν αὐτό πού τρώω γίνεται αἰτία σκανδάλου καί ἁμαρτίας στόν ἀδελφό μου, δέν θά φάω ποτέ ὁποιοδήποτε εἶδος κρεάτων, γιά νά μή σκανδαλίσω τόν ἀδελφό μου. Γιά τούς ἀδύνατους ἀδελφούς ἔκανα καί ἐξακολουθῶ νά κάνω θυσίες τῶν δικαιωμάτων μου. Δέν εἶμαι ἀπόστολος ἔχοντας ἴσα δικαιώματα μέ τούς ἄλλους Ἀποστόλους; Καί ἡ σφραγίδα μέ τήν ὁποία πιστοποιεῖται ἐπίσημα τό ἀποστολικό μου ἀξίωμα, μέ τή χάρη τοῦ Κυρίου, εἶστε ἐσεῖς τούς ὁποίους ὁδήγησα στόν Χριστό.
Ὁ ἀπόστολος Παῦλος στό δεύτερο αὐτό τμῆμα τοῦ ἱεροῦ ἀναγνώσματος, μᾶς λέει κάτι πολύ μεγάλο: ὅτι θά πρέπει γιά τήν ἀγάπη τῶν ἀδελφῶν μας νά θυσιάζουμε ἀκόμη καί νόμιμα δικαιώματά μας, προκειμένου νά μήν σκανδαλίζουμε τούς εὐαίσθητους ἀδελφούς μας. Νά ἔχουμε δηλαδή διάκριση ἀγάπης. Καί τί σημαίνει αὐτό πρακτικά; Ἄς ἀναφέρουμε παραδείγματα γιά νά τό κατανοήσουμε. Κάποιοι ἐπειδή εἶναι ἄρρωστοι, ἔχουν ὁδηγία ἀπό τόν γιατρό τους, νά μήν τηροῦν ἀπολύτως τήν καθιερωμένη νηστεία ἀλλά νά τρῶνε κάποιες τροφές. Διάκριση ἀγάπης σημαίνει νά μήν καταλύουν τήν νηστεία σέ δημόσιους χώρους, διότι ὁ ἄλλος δέν ξέρει ὅτι ἔχουν λόγους ὑγείας πού τρῶνε ἀρτύσιμες τροφές καί σκανδαλίζεται. Ἄλλοι πάλι ἔχουν δικαίωμα νά ὁδηγήσουν κάποιον στό δικαστήριο γιά μιά ἀδικία πού τούς ἔκανε. Καί δέν κάνουν χρήση τοῦ δικαιώματός τους αὐτοῦ γιά μήν σκανδαλίσουν ὅσους δέν ξέρουν τήν ἀδικία πού ὑποστήκαμε. Ἔχουν ἄλλοι ὁδηγία ἀπό τόν πνευματικό τους σέ κάποιο συγκεκριμένο ζήτημα νά ἐνεργοῦν διαφορετικά ἀπ’ ὅτι οἱ ἄλλοι. Δέν πρέπει αὐτό νά τό διατυμπανίζουν καί νά τό προτείνουν ὡς κανόνα ζωῆς γιά ὅλους. Κι ἔτσι νά πληγώνουν τίς συνειδήσεις τῶν ἄλλων.
Κάθε τι πού κάνουμε νά σκεφτόμαστε ἄν θά ὠφελήσει τούς γύρω μας, ἀκόμη κι ὅταν δέν εἶναι ἁμαρτωλό. Καί νά θυσιάζουμε ἀκόμη καί νόμιμα δικαιώματά μας σέ θέματα καθημερινῆς ζωῆς καί συμπεριφορᾶς, γιά τήν ἀγάπη τῶν ἀδελφῶν μας. Γιά νά μήν στενοχωρηθοῦν καί σκανδαλισθοῦν οἱ ἀδελφοί μας. Αὐτό εἶναι ὕψος καί πλάτος ἀγάπης. Αὐτό ἔκανε ὁ θεῖος Παῦλος, αὐτό ἔκαναν ὅλοι οἱ ἅγιοι. Τό ἴδιο νά κάνουμε κι ἐμεῖς.