Ὁσίου Ἐφραίμ τοῦ Σύρου
Στό ρητό· πρόσεχε στόν ἑαυτό σου, Κεφάλαια δώδεκα
Κεφάλαιο ὄγδοο (δ)
«Ἕνας ἀδελφός ἀπό κοινόβιο ἐπισκέφθηκε κάποιον γέροντα καί ὁ γέροντας τοῦ εἶπε· «Τά κοινόβια μοιάζουν μέ σχολεῖα· διότι ἄλλοι φθάνουν στό παλάτι τοῦ βασιλιά καί ἄλλοι καταλήγουν στά καμίνια. Καί ἀφοῦ ὠφελήθηκε ὁ ἀδελφός μέ τό λόγο τοῦ γέροντα, ἔβαλε μετάνοια σ’ αὐτόν. Γι’ αὐτό λοιπόν ἄς μεταχειρισθοῦμε τή ζωή μας σάν ἐργασία, γιά νά μή γίνουμε ἄχρηστοι καί πεταχθοῦμε ἔξω ἀπό τή βασιλεία τῶν οὐρανῶν καί ὁδηγηθοῦμε στήν κάμινο τοῦ πυρός. Ὅταν δεῖς αὐτούς πού ἔχουν γεράσει στό μοναχικό σχῆμα νά δείχνουν ἀμέλεια, τότε σοῦ χρειάζεται πολλή προφύλαξη, μήπως τούς μιμηθεῖς καί βαδίσεις τόν ἴδιο δρόμο· ἤ μήπως, ἀφοῦ ἀποκτήσεις ἐγκράτεια, ὑπερηφανευθεῖς εἰς βάρος τους, κάτι πού εἶναι ἧττα ἐξαιτίας τῆς ὑπερηφάνειας. Ἀλλά ἄκου αὐτόν πού λέει· «Πρόσεχε τόν ἑαυτό σου καί προφύλαξε πάρα πολύ τήν ψυχή σου», διότι οὔτε ἐμεῖς δικαιωνόμαστε ἀπό τά ἔργα τῶν ἄλλων, οὔτε οἱ ἄλλοι θά καταδικασθοῦν γιά τά δικά μας ἔργα. Γιατί ὅταν θά ὁδηγηθοῦμε μπροστά στόν Κριτή, γυμνοί καί ξεσκεπασμένοι, γιά νά δώσουμε λόγο γι’ αὐτά πού κάναμε, δέ θά καταδικασθεῖ ὁ ἕνας γιά τόν ἄλλο· διότι ὁ καθένας θά βαστάξει τό δικό του φορτίο.
Ἄν κάποιος σου ἐξομολογηθεῖ τούς λογισμούς του, μήν ἐρευνᾶς τήν ὑπόθεση, ἄν εἶναι ἄρρωστο τό μάτι τοῦ νοῦ σου, μήπως κάποια στιγμή, ἐνῶ ἐκεῖνος μιλᾶ, ἐνοχληθεῖς ἀπό τά ἴδια πάθη καί γίνεις ὅμοιος μέ κυβερνήτη πού ἔπεσε σέ μεγάλη φουρτούνα. Πρέπει λοιπόν ἐμεῖς, ἀφοῦ ἀκούσουμε τήν ἀρχή τῶν λόγων, νά καταλάβουμε τά ἑπόμενα, καί ἔτσι νά παρηγοροῦμε αὐτόν πού θλίβεται, ἀντλώντας ἀπ’ αὐτά πού ἔχουμε παραλάβει ἀπό τούς ἁγίους ἀνθρώπους ἤ ἀπ’ αὐτά πού διδαχθήκαμε ἀπό τήν πείρα μας. Διότι δέν εἶναι θέλημα τοῦ Κυρίου νά πέσει στόν γκρεμό ἄλλος ἐξαιτίας ἄλλου· ἐπειδή ὁ Κύριος θέλει νά σωθοῦν ὅλοι. Ἐσύ ὅμως, ἀγαπητέ, μή φανερώνεις τούς λογισμούς σου σέ κάθε ἄνθρωπο, ἀλλά σ’ ἐκείνους πού θά δοκιμάσεις καί θά βεβαιωθεῖς ὅτι εἶναι ἄνθρωποι πνευματικοί· ἐπειδή οἱ ἐνέδρες τοῦ Διαβόλου εἶναι πολλές.» (Τά κείμενα πού δημοσιεύουμε εἶναι παρμένα ἀπό τό ἔργο: «Ὁσίου Ἐφραίμ τοῦ Σύρου Ἔργα, τόμος 2ος τῶν ἐκδόσεων «Τό Περιβόλι τῆς Παναγίας, σελ. 79 κ.ἑ.)