Τό Συναξάρι εἶναι ἐπιλογή κειμένων ἀπό τό «ΑΓΙΟΛΟΓΙΟ ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ» τοῦ κ.Χρ.Τσολακίδη, Ἐκδόσεις Χ.Δ.Τσολακίδη
Ὁ Ὅσιος Ἰσαάκιος ὁ Ὁμολογητὴς ἡγούμενος Μονῆς Δαλματῶν
Ἔζησε στὰ χρόνια τοῦ βασιλιᾶ Οὐάλη (364 μ. Χ.), ποὺ ἦταν ὑποστηρικτὴς τῶν Ἀρειανῶν. Κάποτε οἱ Ὀστρογότθοι, παρὰ τὴν ἀπαγόρευση τῆς κυβέρνησης, κατασκήνωσαν στὴ Θρᾴκη καὶ ἀπειλοῦσαν τὴν Κωνσταντινούπολη. Τότε ὁ Οὐάλης ἀναγκάσθηκε νὰ βαδίσει ἐναντίον τους. Ὁ Ἰσαάκιος, ποὺ ἦταν ἡγούμενος στὴ Μονὴ Δαλματῶν, βγῆκε καὶ συνάντησε τὸν πολέμιο τῶν ὀρθοδόξων Οὐάλη, καὶ ἀφοῦ ἔπιασε ἀπὸ τὰ χαλινάρια τὸ ἄλογό του, τοῦ εἶπε: «Ἀπόδος ταῖς ποίμναις τοὺς ἀρίστους νομέας καὶ λήψῃ τὴν νίκην ἀπονητί· εἰ δὲ τούτων μηδὲν δεδρακὼς παρατάξαιο, μαθήσει τὴν πεῖρα ὅτι σκληρὸν τὸ πρὸς κέντρα λακτίζειν· οὔτε γὰρ ἐπανήξεις καὶ προσαπολέσεις τὴν στρατιάν». Δηλαδή, δῶσε στὰ ποίμνια τοὺς ἄριστους ποιμένες καὶ χωρὶς κόπους θὰ πάρεις τὴν νίκη. Ἄν, ὅμως, δὲν ἀποδεχθεῖς αὐτὰ ποὺ σοῦ λέω καὶ δὲ συμφωνήσεις μαζί τους, θὰ μάθεις ἀπὸ τὴν πεῖρα ὅτι εἶναι σκληρὸ πρᾶγμα νὰ κλωτσᾶς στὰ καρφιά. Διότι οὔτε ἐσὺ πρόκειται νὰ γυρίσεις ἀπὸ τὸν πόλεμο, καὶ σύντομα θὰ χάσεις καὶ τὸ στράτευμα. Ὁ Οὐάλης ὄχι μόνο δὲν πείσθηκε ἀπὸ τὰ λόγια του ἡγουμένου, ἀλλὰ ἀφοῦ τὸν εἰρωνεύθηκε, τὸν ἔριξε μέσα σὲ ἕνα κρημνῶδες φαράγγι. Ὁ Ἰσαάκιος ἀπὸ θαῦμα δὲν ἔπαθε ἀπολύτως τίποτα. Ὁ δὲ Οὐάλης ἔπαθε αὐτὰ ποὺ προφήτευσε ὁ Ἅγιος ἡγούμενος. Δηλαδή, στὴ μάχη ποὺ ἔδωσε κοντὰ στὴν Ἀδριανούπολη, ὁ στρατός του νικήθηκε καὶ ὁ ἴδιος ἔπεσε νεκρός. Ὁ Ἰσαάκιος πέθανε σὲ βαθειὰ γεράματα, ἤρεμος καὶ γαλήνιος (396 μ.Χ.).
Ἁγία Ἐμμέλεια
Εἶναι χαρακτηριστικὸ ὅτι σὲ πολλὲς περιπτώσεις πίσω ἀπὸ μεγάλους Ἁγίους βρίσκεται μία Ἁγία μητέρα. Ὁ ἅγιος Βασίλειος ὁ Μέγας, Ἀρχιεπίσκοπος Καισαρείας τῆς Καππαδοκίας καὶ τὰ ἐννέα ἀδέλφια του (μεταξὺ τῶν ὁποίων κυριότεροι ἦταν, Ἅγιος Γρηγόριος Ἐπίσκοπος Νύσσης, Ἅγιος Πέτρος Ἐπίσκοπος Σεβαστείας, Ὁσία Μακρίνα Μοναχή, Ὅσιος Ναυκράτιος μοναχός, τὰ ἄλλα πέντε ἀδέλφια ἔζησαν ἅγιο ἔγγαμο βίο), εἶχαν μητέρα τους τὴν Ἁγία Ἐμμέλεια. Οἱ ῥίζες τους περνοῦσαν φυσικὰ καὶ ἀπὸ τὸν πατέρα τοὺς τὸν Ἅγιο Βασίλειο, ἱερέα διδάσκαλο τῆς ῥητορικῆς, ἐνάρετο, εὐσεβὴ καὶ προχωροῦσαν ἀκόμα πιὸ βαθειὰ στοὺς εὐσεβέστατους γονεῖς του, στὴν μητέρα του Μακρίνα καὶ στοὺς γονεῖς τῆς Ἁγίας Ἐμμελείας, οἱ ὁποῖοι κατῆχαν μὲν ὑψηλὰ ἀξιώματα καὶ πλούτη πολλά, εἶχαν ὅμως ἀγαπήσει ἄλλους θησαυροὺς ἀφάνταστα γλυκύτερους, τοὺς πνευματικοὺς καὶ αἰώνιους. Ἀπόδειξη ἦταν ἡ θυσία τῆς ζωῆς τοῦ πατέρα της, ὁ ὁποῖος μαρτύρησε κατ΄ ἐντολὴ τοῦ ὁρισθέντος βασιλέως. Ἡ Ἁγία Ἐμμέλεια ἔμεινε ὀρφανὴ ἀπὸ πατέρα καὶ μητέρα, ἀλλὰ μὲ μία μεγάλη κληρονομιὰ πνευματικοῦ πλούτου, ὄμορφη στὴν σωματικὴ ἐμφάνιση, ἀλλὰ πεντάμορφη στὴν ψυχή, στολισμένη μὲ ἀγάπη, προσευχὴ καὶ πίστη στὸ Σωτῆρα Χριστό, ποὺ τῆς ἔδωσε τὸν ἄνδρα ποὺ τῆς ἄξιζε, τὸν Ἅγιο Βασίλειο. Στὴ συζυγική τους ζωὴ βασίλευε ὁ ἀλληλοσεβασμός, ἡ ἀλληλοβοήθεια, ἡ ταπεινοφροσύνη, ἡ πραότητα, ἡ εἰλικρίνεια, ἡ ἐγκράτεια, ἡ προσευχή, οἱ ἐλεημοσύνες καὶ φυσικὰ ἡ τεκνογονία καὶ ἡ σωστὴ διαπαιδαγώγηση τῶν παιδιῶν τους γιὰ τὴν δόξα τοῦ Κυρίου τους. Ἡ Ἁγία Ἐμμέλεια δοκιμάστηκε μὲ πολλὲς θλίψεις ὅπως ὁ θάνατος τῶν γονιῶν της πρὶν παντρευτεῖ, ὁ θάνατος τοῦ πρώτου της γαμπροῦ, ὁ θάνατος τοῦ συζύγου της μόλις γεννήθηκε ὁ γιός της Πέτρος, ὁ θάνατος τοῦ γιοῦ της Ναυκρατίου γιὰ νὰ πάρει τὰ στεφάνια τῆς Ἁγιότητας. Ὅμως, ὁ πόνος καὶ οἱ θλίψεις δὲν τὴν νίκησαν, τόνωσε τὴν προσευχή της καὶ ἄκουσε τὴν συμβουλὴ τῆς κόρης της Μακρίνας, νὰ δοξάσουν μαζὶ τὸν Σωτῆρα τους στὴν ἀσκητικὴ ζωὴ μὲ τὶς ἄλλες μοναχές.
