Τὰ παιδιά, ὅσο βρίσκονται στὸ λιμάνι τῆς οἰκογένειας, περνοῦν μιὰ περίοδο ἀναπτύξεως, ὡριμάσεως καὶ προετοιμασίας γιὰ τὸ μεγάλο ταξίδι τῆς ζωῆς. Πρέπει νὰ μάθουν πολλά, νὰ ὁπλισθοῦν μὲ ἐφόδια, νὰ ἀποκτήσουν γνώσεις, νὰ ὡριμάσει ἡ σκέψη τους, νὰ ἀναπτύξουν τὴν προσωπικότητά τους, νὰ μεγαλώσουν.
Εἶναι γεγονός, ποὺ τὸ τονίζουν ἰδιαίτερα οἱ φορεῖς τῆς ἀγωγῆς, ὅτι τὸ οἰκογενειακὸ περιβάλλον συμβάλλει ἀποφασιστικὰ στὴν ἀνάπτυξη τῶν γνωστικῶν, συναισθηματικῶν καὶ συμπεριφορικῶν ἱκανοτήτων τῶν παιδιῶν καὶ παίζει ἕνα ἰδιαίτερα σημαντικὸ ρόλο στὴν κοινωνικὴ καὶ συναισθηματικὴ ὡρίμασή τους. Πολὺ ἀποφασιστικότερη εἶναι ἡ συμβολὴ τῆς οἰκογένειας στὴν καλλιέργεια τοῦ θρησκευτικοῦ συναισθήματος μέσα στὴν παιδικὴ ψυχή, στὴν ἀνάπτυξη τῆς ὀρθῆς σχέσεως μὲ τὸν Θεό, στὴν πορεία μέσα στὸ θαυμαστὸ κόσμο τῆς ζωντανῆς πίστεως, καθὼς μάλιστα τὸ σύγχρονο σχολεῖο δὲν βοηθεῖ στὴν κατεύθυνση αὐτὴ καὶ ἡ κοινωνία μας ἀποπροσανατολίζει τὰ παιδιά.
Γιὰ νὰ βγοῦν τὰ παιδιὰ στὴ ζωὴ ἄρτια καὶ ὁλοκληρωμένα, ἄνθρωποι ὥριμοι, ἱκανοὶ νὰ παλεύουν στὴ ζωὴ καὶ νὰ νικοῦν, εἶναι ἀπαραίτητο οἱ γονεῖς ποὺ τὰ μεγαλώνουν νὰ προσέξουν πολὺ τὴν ἀτμόσφαιρα μέσα στὴν ὁποία τὰ παιδαγωγοῦν.
Στὸ σπίτι πρέπει νὰ βασιλεύει ἡ εἰρήνη. Σ’ ἕνα περιβάλλον ποὺ ἐπικρατοῦν ὀξεῖες ἀντιπαραθέσεις, ἔντονοι διαξιφισμοί, ἀνταγωνιστικὲς τάσεις, μάχες γιὰ τὸ ποιὸς θὰ ἐπικρατήσει, δὲν ἀναπτύσσονται ὁμαλὰ οἱ ψυχές. Ἔχουν ἀνάγκη ἀπὸ ἕνα ἰσορροπημένο καὶ ἤρεμο οἰκογενειακὸ περιβάλλον οἱ παιδικὲς καὶ νεανικὲς ψυχές, γιὰ νὰ ἀναπτυχθοῦν ὁμαλά. Ὁ εὐαίσθητος ψυχικός τους κόσμος ἐπηρεάζεται ἄμεσα ἀπὸ τὴν ἀτμόσφαιρα τοῦ σπιτιοῦ. Ἡ νευρικότητα ταράζει τὶς ψυχές τους. Μιὰ δυσαρμονία στὶς σχέσεις τῶν γονέων ρίχνει σκοτάδι μέσα τους. Ἕνας ἔντονος διαπληκτισμὸς μπορεῖ νὰ προκαλέσει μεγάλες καὶ βαθιὲς πληγὲς ποὺ δύσκολα κλείνουν. Καὶ τότε ἀντιδροῦν εἴτε μὲ τὸ νὰ ἀπομονώνονται καὶ νὰ ἀναπνέουν μόνα τους σὲ μιὰ καταθλιπτικὴ ἀτμόσφαιρα εἴτε μὲ ἔντονες καὶ ἔξαλλες ἐνέργειες, καθὼς μάλιστα προχωροῦν στὴν ἐφηβικὴ ἡλικία. Πολλὲς φορὲς πίσω ἀπὸ ἀκραῖες συμπεριφορὲς καὶ ἀπαράδεκτες ἀντιδράσεις μπορεῖ νὰ κρύβεται ἕνα τελείως ἀρνητικὸ οἰκογενειακὸ περιβάλλον. Σὲ τέτοιες περιπτώσεις τὰ παιδιὰ δὲν μποροῦν νὰ σταθοῦν πουθενά, δὲν μποροῦν νὰ σκεφθοῦν ἤρεμα, νὰ διαβάσουν, νὰ δεχθοῦν τὴν ἐπίδραση κάποιας ἀγωγῆς. Ἀντιδροῦν μὲ ἀνεξέλεγκτους τρόπους καὶ κανεὶς δὲν δικαιοῦται νὰ τὰ κατηγορήσει γι’ αὐτό.
Ἐκτὸς ὅμως ἀπὸ αὐτὲς τὶς ἰδιαίτερα ἔντονες καταστάσεις μπορεῖ νὰ ὑπάρχουν καὶ μικρότερες ἀφορμὲς στὴν καθημερινὴ ζωὴ τῆς οἰκογένειας ποὺ νὰ φυγαδεύουν τὴν εἰρήνη ἀπὸ τὸ σπίτι καὶ νὰ προκαλοῦν ἀνεπιθύμητες ἀναστατώσεις. Πάν-τοτε οἱ γονεῖς πρέπει νὰ φροντίζουν νὰ κατευνάζουν τὰ πνεύματα, νὰ ἠρεμοῦν τὶς ψυχές· γιὰ νὰ μποροῦν νὰ οἰκοδομοῦν σωστὰ τὸν χαρακτήρα τῶν παιδιῶν τους, μὲ ὑπομονή, μὲ κατανόηση καὶ ἀγάπη. Ὅταν π.χ. ἐπιστρέφουν τὰ παιδιὰ ἀπὸ τὸ σχολεῖο, ἀπὸ τὰ φροντιστήριά τους, ὅπου εἶναι πιθανὸ νὰ ἔχουν δεχθεῖ καταιγισμὸ ἀρνητικῶν ἐντυπώσεων ἢ νὰ σημείωσαν κάποια ἀποτυχία ποὺ ἔφερε μέσα τους τὴν ἀπογοήτευση, μπορεῖ νὰ παρουσιάζονται στὸ σπίτι μὲ νευρικότητα, μὲ ἀπαιτήσεις ὑπερβολικές, μὲ τὸ συνηθισμένο γιὰ τὴν ἡλικία τους πεῖσμα. Ἂς φερθοῦν μὲ αὐτοσυγκράτηση οἱ γονεῖς. Νὰ μιλήσουν ἤρεμα, νὰ καθησυχάσουν τὰ παιδιά, νὰ μὴν εἰσχωρήσει ἡ ταραχὴ τοῦ κόσμου μέσα στὸ σπίτι καὶ τὸ ἀναστατώσει· ὥστε νὰ ἠρεμήσουν τὰ παιδιά, νὰ ἐκφρασθοῦν ἐλεύθερα, νὰ ποῦν τί ἀκριβῶς
συνέβη, τί τὰ λύπησε καὶ τί τὰ ἀπασχολεῖ· καὶ νὰ δεχθοῦν στὴ συνέχεια ἀπὸ τοὺς γονεῖς τὴ βοήθεια ποὺ χρειάζονται.
Ἐκτὸς ἀπὸ τὴν εἰρήνη πρέπει καὶ ἡ χαρὰ νὰ ἐπικρατεῖ μέσα στὸ σπίτι. Ἕνα φτωχικό, ἀλλὰ χαρούμενο σπίτι, εἶναι πολὺ ἀνώτερο ἀπὸ ἕνα σπίτι στὸ ὁποῖο ὑπάρχουν τὰ πάντα ἐκτὸς ἀπὸ τὴ χαρά.
Γιὰ τὰ παιδιὰ ἡ χαρὰ εἶναι πιὸ ἀπαραίτητη καὶ ἀπὸ τὸ φαγητό. Τὸ φαγητὸ ἀναπτύσσει τὸ σῶμα τους, ἡ χαρὰ εἶναι ἀνάγκη τῆς ψυχῆς τους. Ἀπὸ τὶς πρῶτες κιόλας ἑβδομάδες μετὰ τὴ γέννησή τους, τὰ βρέφη ἀρχίζουν νὰ γελοῦν. Εἶναι φανερὸ ὅτι τότε βρίσκονται στὴν καλύτερη ὥρα τους. Καὶ εἶναι γιὰ τοὺς γονεῖς χαρὰ καὶ ἀνακούφιση τὸ γέλιο τῶν μικρῶν τους. Καθὼς ἡ ἡλικία προχωρεῖ, ἡ ἀνάγκη νὰ εἶναι χαρούμενα τὰ παιδιὰ εἶναι προφανής. Ἀγαποῦν πιὸ πολύ τοὺς χαρούμενους φίλους, τοὺς χαρούμενους δασκάλους, τοὺς χαρούμενους συγγενεῖς. Τρέχουν σ’ αὐτοὺς μὲ τοὺς ὁποίους θὰ παίξουν, θὰ γελάσουν καὶ θὰ χαροῦν. Καὶ οἱ ὥριμοι ἄνθρωποι προτιμοῦμε τὶς ἐπικοινωνίες ποὺ γίνονται σὲ χαρούμενη ἀτμόσφαιρα. Πολὺ περισσότερο ὁ ἀθῶος καὶ ἄδολος κόσμος τῶν παιδιῶν ἀναπτύσσεται φυσιολογικὰ καὶ ἀναπνέει μέσα στὴν ἀτμόσφαιρα τῆς ἀληθινῆς χαρᾶς. Οἱ χαρούμενοι γονεῖς μὲ τὸ φωτεινὸ πρόσωπο, τὸ γλυκὸ χαμόγελο, τὸν εὐχάριστο τρόπο, εἶναι πολὺ πιὸ ἀποδεκτοὶ ἀπὸ ἐκείνους ποὺ τοὺς χαρακτηρίζει ἡ σκυθρωπότητα, τοὺς βασανίζει ἡ λύπη καὶ ἡ μελαγχολία καὶ ὅλα σκοτεινιάζουν γύρω τους. Σκοτεινιάζουν τότε καὶ οἱ ψυχὲς τῶν παιδιῶν τους. Τὰ παιδιὰ θέλουν νὰ λάμπει ὁ ἥλιος τῆς χαρᾶς μέσα στὸ σπίτι καὶ παραδίδονται τότε ἄνευ ὅρων στὴν ἀγωγὴ τῶν γονέων τους.
Ἀπὸ τὸ νὰ δώσεις σ’ ἕνα παιδὶ χρήματα γιὰ νὰ ἀγοράσει ἕνα παιγνίδι εἶναι πολὺ προτιμότερο νὰ ψάξεις ἐσὺ νὰ βρεῖς τὸ παιγνίδι ποὺ τοῦ ἀρέσει καὶ νὰ τὸ προσ-φέρεις μὲ χαρά. Στὴν πρώτη περίπτωση ἱκανοποιεῖς μιὰ ἀνάγκη του. Στὴ δεύτερη συμμετέχεις στὴ χαρά του. Στὴν πρώτη μπορεῖ νὰ αἰσθάνεται ὅτι τοῦ κάνεις ἕνα χατίρι. Στὴ δεύτερη νιώθει ὅτι τὸ καταλαβαίνεις. Στὴν πρώτη ὅτι συγκαταβαίνεις στὴν ἀδυναμία του. Στὴ δεύτερη ὅτι ἀναγνωρίζεις τὴν ἀξία του καὶ θέλεις καὶ ξέρεις νὰ παίζεις μαζί του καὶ νὰ χαίρεσαι μὲ τρόπους ἁπλοὺς τὴν ἁπλὴ χαρὰ τῆς ζωῆς του. Ἔτσι κερδίζεις τὸ παιδὶ καὶ τὸ βοηθεῖς νὰ δέχεται τὴν ὀρθὴ διαπαιδαγώγηση καὶ τὶς συμβουλές σου πρόθυμα καὶ εὐχάριστα, ὅπως παρόμοια δέχεται καὶ τὰ δῶρα σου.
Εἶναι ζηλευτὲς οἱ οἰκογένειες ποὺ ζοῦν μ’ αὐτὸ τὸν τρόπο. Εἶναι λιμάνια ἀληθινῆς γαλήνης ποὺ ξεκουράζουν τὶς ψυχές. Εἶναι μικροὶ παράδεισοι χαρᾶς μέσα στὸν ταραγμένο κόσμο μας. Τέτοια εἶναι τὰ σπίτια ποὺ ζοῦν μέσα στὴν παρουσία τοῦ Χριστοῦ καὶ ἀπολαμβάνουν τὴ χάρη τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, τοῦ Ὁποίου πολύτιμοι καρποὶ εἶναι ἡ ἀδιατάρακτη εἰρήνη καὶ ἡ ἀληθινὴ χαρά.
