Τῶν Ἀποστόλων: Β΄ Κορ. ια΄ 21 – ιβ΄ 9
Ἀδελφοί, ἐν ᾧ δ’ ἄν τις τολμᾷ, ἐν ἀφροσύνῃ λέγω, τολμῶ κἀγώ. Ἑβραῖοί εἰσι; κἀγώ· Ἰσραηλῖταί εἰσι; κἀγώ· σπέρμα Ἀβραάμ εἰσι; κἀγώ· διάκονοι Χριστοῦ εἰσι; παραφρονῶν λαλῶ, ὑπὲρ ἐγώ· ἐν κόποις περισσοτέρως, ἐν πληγαῖς ὑπερβαλλόντως, ἐν φυλακαῖς περισσοτέρως, ἐν θανάτοις πολλάκις· ὑπὸ Ἰουδαίων πεντάκις τεσσαράκοντα παρὰ μίαν ἔλαβον, τρὶς ἐρραβδίσθην, ἅπαξ ἐλιθάσθην, τρὶς ἐναυάγησα, νυχθήμερον ἐν τῷ βυθῷ πεποίηκα· ὁδοιπορίαις πολλάκις, κινδύνοις ποταμῶν, κινδύνοις λῃστῶν, κινδύνοις ἐκ γένους, κινδύνοις ἐξ ἐθνῶν, κινδύνοις ἐν πόλει, κινδύνοις ἐν ἐρημίᾳ, κινδύνοις ἐν θαλάσσῃ, κινδύνοις ἐν ψευδαδέλφοις· ἐν κόπῳ καὶ μόχθῳ, ἐν ἀγρυπνίαις πολλάκις, ἐν λιμῷ καὶ δίψει, ἐν νηστείαις πολλάκις, ἐν ψύχει καὶ γυμνότητι· χωρὶς τῶν παρεκτὸς ἡ ἐπισύστασίς μου ἡ καθ’ ἡμέραν, ἡ μέριμνα πασῶν τῶν ἐκκλησιῶν. τίς ἀσθενεῖ, καὶ οὐκ ἀσθενῶ; τίς σκανδαλίζεται, καὶ οὐκ ἐγὼ πυροῦμαι; εἰ καυχᾶσθαι δεῖ, τὰ τῆς ἀσθενείας μου καυχήσομαι. ὁ Θεὸς καὶ πατὴρ τοῦ Κυρίου ἡμῶν ᾿Ιησοῦ Χριστοῦ οἶδεν, ὁ ὢν εὐλογητὸς εἰς τοὺς αἰῶνας, ὅτι οὐ ψεύδομαι. ἐν Δαμασκῷ ὁ ἐθνάρχης ᾿Αρέτα τοῦ βασιλέως ἐφρούρει τὴν Δαμασκηνῶν πόλιν πιάσαι με θέλων, καὶ διὰ θυρίδος ἐν σαργάνῃ ἐχαλάσθην διὰ τοῦ τείχους καὶ ἐξέφυγον τὰς χεῖρας αὐτοῦ. Καυχᾶσθαι δὴ οὐ συμφέρει μοι· ἐλεύσομαι γὰρ εἰς ὀπτασίας καὶ ἀποκαλύψεις Κυρίου. οἶδα ἄνθρωπον ἐν Χριστῷ πρὸ ἐτῶν δεκατεσσάρων· εἴτε ἐν σώματι οὐκ οἶδα, εἴτε ἐκτὸς τοῦ σώματος οὐκ οἶδα, ὁ Θεὸς οἶδεν· ἁρπαγέντα τὸν τοιοῦτον ἕως τρίτου οὐρανοῦ. καὶ οἶδα τὸν τοιοῦτον ἄνθρωπον· εἴτε ἐν σώματι εἴτε ἐκτὸς τοῦ σώματος οὐκ οἶδα, ὁ Θεὸς οἶδεν· ὅτι ἡρπάγη εἰς τὸν παράδεισον καὶ ἤκουσεν ἄρρητα ρήματα, ἃ οὐκ ἐξὸν ἀνθρώπῳ λαλῆσαι. ὑπὲρ τοῦ τοιούτου καυχήσομαι, ὑπὲρ δὲ ἐμαυτοῦ οὐ καυχήσομαι εἰ μὴ ἐν ταῖς ἀσθενείαις μου. ἐὰν γὰρ θελήσω καυχήσασθαι, οὐκ ἔσομαι ἄφρων· ἀλήθειαν γὰρ ἐρῶ· φείδομαι δὲ μή τις εἰς ἐμὲ λογίσηται ὑπὲρ ὃ βλέπει με ἢ ἀκούει τι ἐξ ἐμοῦ. Καὶ τῇ ὑπερβολῇ τῶν ἀποκαλύψεων ἵνα μὴ ὑπεραίρωμαι, ἐδόθη μοι σκόλοψ τῇ σαρκί, ἄγγελος σατᾶν, ἵνα με κολαφίζῃ ἵνα μὴ ὑπεραίρωμαι. ὑπὲρ τούτου τρὶς τὸν Κύριον παρεκάλεσα ἵνα ἀποστῇ ἀπ᾿ ἐμοῦ· καὶ εἴρηκέ μοι· ἀρκεῖ σοι ἡ χάρις μου· ἡ γὰρ δύναμίς μου ἐν ἀσθενείᾳ τελειοῦται. ἥδιστα οὖν μᾶλλον καυχήσομαι ἐν ταῖς ἀσθενείαις μου, ἵνα ἐπισκηνώσῃ ἐπ᾿ ἐμὲ ἡ δύναμις τοῦ Χριστοῦ.
1. Μὲ ὑπομονὴ πολλὴ
«Ποίοις πνευματικοῖς ᾄσμασιν ἐπαινέσωμεν Πέτρον καὶ Παῦλον;»… Ἑορτάζουν σήμερα «οἱ τῶν Ἀποστόλων πρωτόθρονοι καὶ τῆς οἰκουμένης διδάσκαλοι», κι ὁ ἱερὸς ὑμνογράφος ἐκφράζει τὴν ἀπορία ὅλων μας: Μὲ τί λόγια καὶ μὲ ποιοὺς ὕμνους νὰ πλέξουμε ἐγκώμια καὶ νὰ τιμήσουμε ἐπάξια τοὺς δύο Πρωτοκορυφαίους Ἀποστόλους;…
Ὡστόσο κάποια διέξοδο στὴν ἀδυναμία μας μᾶς δίνει τὸ ἀποστολικὸ ἀνάγνωσμα τῆς ἑορτῆς, ἀπόσπασμα ἀπὸ τὴν Β΄ πρὸς Κορινθίους ἐπιστολή, ὅπου ὁ ἀπόστολος Παῦλος, γιὰ νὰ ἀντικρούσει αὐτοὺς ποὺ τὸν ἀμφισβητοῦν, ἀναγκάζεται νὰ ὑπερασπισθεῖ τὸ ἀποστολικό του ἀξίωμα καὶ νὰ περιγράψει ὁ ἴδιος τοὺς κόπους καὶ τὰ παθήματα ποὺ ὑπέμεινε στὸ ἔργο τῆς διαδόσεως τοῦ Εὐαγγελίου: «ἐν κόποις περισσοτέρως, ἐν πληγαῖς ὑπερβαλλόντως, ἐν φυλακαῖς περισσοτέρως, ἐν θανάτοις πολλάκις».
Μαστιγώσεις, ραβδισμοί, λιθοβολισμοί, ναυάγια, ὁδοιπορίες ἀποτελοῦν λέξεις ποὺ ἁπλῶς ἀναφέρει ὁ μέγας Ἀπόστολος, ἀλλὰ ἡ καθεμιὰ κρύβει φρικτοὺς πόνους καὶ ἀπίστευτες ταλαιπωρίες. Παράλληλα ὁ ἴδιος ἀντιμετώπισε ἐπανειλημμένως πίκρες καὶ στενοχώριες ἄλλοτε ἀπὸ συνεργάτες του ποὺ τὸν ἐγκατέλειπαν καὶ ἄλλοτε ἀπὸ τὴν ἐμφάνιση ψευδοδιδασκάλων καὶ αἱρετικῶν ποὺ ἀπειλοῦσαν τὴ συνοχὴ τῆς Ἐκκλησίας.
Μαζὶ μὲ αὐτὰ καὶ οἱ ἑκούσιες στερήσεις: Ὁ θεῖος Ἀπόστολος κήρυττε, λειτουργοῦσε, κατηχοῦσε, συμβούλευε «ἐν κόπῳ καί μόχθῳ, ἐν ἀγρυπνίαις…, ἐν νηστείαις…». Οἱ συνεχεῖς μετακινήσεις του ἀλλὰ καὶ «ἡ μέριμνα πασῶν τῶν ἐκκλησιῶν» συχνὰ τὸν ὑποχρέωναν νὰ μένει ξάγρυπνος ἢ καὶ νηστικός. Κι ὅλα αὐτὰ γιὰ τὴν ἀγάπη τοῦ Χριστοῦ καὶ τῶν ἀδελφῶν! Κι ὅπως λέει τὸ κοντάκιο τῆς ἑορτῆς, ὁ ἀγωνοθέτης Κύριος, ποὺ εἶδε τοὺς κόπους τόσο τοῦ ἀποστόλου Παύλου ὅσο καὶ τοῦ ἀποστόλου Πέτρου, δέχθηκε «τοὺς πόνους ἐκείνων καὶ τὸν θάνατον… ὑπὲρ πᾶσαν ὁλοκάρπωσιν», δηλαδὴ ὡς τὴν πιὸ εὐάρεστη προσφορὰ καὶ θυσία στὸ οὐράνιο θυσιαστήριο.
Ἀλήθεια, πόσο πολὺ μᾶς ἐμπνέει ἡ ὑπομονὴ καὶ ἡ αὐτοθυσία ποὺ ἔδειξαν οἱ δύο κορυφαῖοι Ἀπόστολοι γιὰ νὰ ἐπιτελέσουν αὐτὸ τὸ τόσο κοπιαστικὸ καὶ μαρτυρικὸ ἔργο!
2. Ἡ συμμετοχὴ στὸν πόνο τῶν ἄλλων
Σὰν νὰ μὴν ἔφθαναν οἱ προσωπικές του περιπέτειες καὶ δοκιμασίες, ὁ ἀπόστολος Παῦλος ἐνδιαφερόταν καὶ γιὰ τὸν κάθε χριστιανὸ χωριστά. Ἔσκυβε μὲ ἀληθινὴ συμπόνια καὶ πολλὴ ἀγάπη κοντὰ στὸν κάθε πονεμένο ἀδελφὸ καὶ προσπαθοῦσε μὲ ὅποιον τρόπο νὰ τὸν στηρίξει καὶ νὰ τὸν ἐνισχύσει. Γράφει χαρακτηριστικά: «Τίς ἀσθενεῖ, καὶ οὐκ ἀσθενῶ; τίς σκανδαλίζεται, καὶ οὐκ ἐγὼ πυροῦμαι;». Ποιὸς ἀπὸ τοὺς χριστιανοὺς ἀσθενεῖ πνευματικὰ ἢ καὶ σωματικά, καὶ δὲν ἀσθενῶ κι ἐγὼ μαζί του; Ποιὸς σκοντάφτει καὶ πέφτει στὴν ἁμαρτία, καὶ δὲν καίγομαι κι ἐγὼ στὸ καμίνι τῆς θλίψεως καὶ τῆς ντροπῆς;…
Ἀλλὰ καὶ ὁ ἀπόστολος Πέτρος αὐτὴ τὴν ἀγάπη συνιστοῦσε, πρωτίστως μὲ τὸ παράδειγμά του κι ἔπειτα μὲ τὸν λόγο του. Ἂς ἀκούσουμε τὴ φωτισμένη ἀπὸ τὸ Ἅγιο Πνεῦμα συμβουλή του: «πρὸ πάντων τὴν εἰς ἑαυτοὺς ἀγάπην ἐκτενῆ ἔχοντες, ὅτι ἡ ἀγάπη καλύψει πλῆθος ἁμαρτιῶν» (Α΄ Πέτρ. δ΄ 8). Πάνω ἀπ’ ὅλα νὰ ἀγαπᾶτε ὁ ἕνας τὸν ἄλλον θερμὰ καὶ διαρκῶς· διότι ἡ ἀγάπη θὰ σκεπάσει καὶ θὰ συγχωρήσει τὶς ἁμαρτίες τοῦ ἀνθρώπου ποὺ ἀγαπᾶτε, ὅσο πολλὲς κι ἂν εἶναι. Ἐπιπλέον θὰ ἑλκύσει τὸ θεῖο ἔλεος καὶ σ’ ἐσᾶς ποὺ δείχνετε ἀγάπη. Τί θαυμάσια κοινωνία ἀγάπης!
3. «Ἀρκεῖ σοι ἡ χάρις μου»
«Ἀρκεῖ σοι ἡ χάρις μου· ἡ γὰρ δύναμίς μου ἐν ἀσθενείᾳ τελειοῦται». Εἶναι ἡ φωνὴ τοῦ Κυρίου· ἡ ἀπάντηση τοῦ Θεοῦ στὴν ἐπίμονη αἴτηση – προσευχὴ τοῦ ἀποστόλου Παύλου. Φαίνεται ὅτι τὸν ταλαιπωροῦσε μιὰ χρόνια ἀσθένεια καὶ παρακαλοῦσε τὸν Κύριο νὰ τοῦ τὴν πάρει. Τὸ θέλημα τοῦ Κυρίου ὅμως ἦταν διαφορετικό: Σοῦ εἶναι ἀρκετὴ ἡ χάρις ποὺ σοῦ δίνω, τοῦ ἀπάντησε. Διότι ἡ δύναμή μου φανερώνεται σὲ τέλειο βαθμό, ὅταν ὁ ἄνθρωπος, παρὰ τὴν ἀδυναμία του, κατορθώνει μὲ τὴν ἐνίσχυσή μου ἔργα μεγάλα καὶ θαυμαστά.
Καὶ πράγματι, κατὰ θεία παραχώρηση ἡ ἀσθένεια, ὡς «σκόλοψ τῇ σαρκί», παρέμεινε μόνιμος σύντροφος τοῦ ἀποστόλου Παύλου. Ταυτόχρονα ὅμως ἡ χάρις τοῦ Θεοῦ πλημμύριζε τὴ ζωὴ τοῦ ἁγίου Ἀποστόλου, ὥστε ὄχι μόνο νὰ ὑπερνικᾶ τὴ δοκιμασία του, ἀλλὰ καὶ νὰ ἐπιτελεῖ καταπληκτικὸ ἔργο.
Ὁ ἴδιος θεϊκὸς λόγος ἐφαρμόσθηκε καὶ στὴ ζωὴ τοῦ ἀποστόλου Πέτρου. Διότι κι ὁ Σίμων – Πέτρος, ἂν καὶ εἶχε περάσει ὧρες ἀδυναμίας, καθὼς ἔφθασε στὸ σημεῖο νὰ ἀρνηθεῖ τὸν ἀγαπημένο Του Διδάσκαλο, ἔζησε ὅμως καὶ τὸ πλήρωμα τῆς χάριτος, ὅταν πλημμυρισμένος ἀπὸ τὸ Ἅγιο Πνεῦμα κήρυττε ἄφοβα ἀκόμη καὶ ἐνώπιον τῶν φανατικῶν Ἰουδαίων τὸν Σταυρωθέντα καὶ Ἀναστάντα Κύριο.
Ἔχοντας στὴ μνήμη μας τὸ παράδειγμα τῶν ἁγίων Πρωτοκορυφαίων ἀποστόλων Πέτρου καὶ Παύλου, ἂς ἀφήσουμε τὴ θεία Χάρη νὰ πλημμυρίζει καὶ τὴ δική μας ζωή.
Τότε αὐτὴ θὰ θεραπεύει τὶς ἀσθένειές μας καὶ θὰ παραμερίζει τὴν ἀνθρώπινη ἀδυναμία μας, προκειμένου νὰ φανερώνεται σὲ τέλειο βαθμὸ ἡ δύναμη τοῦ Χριστοῦ, νὰ ἐπιτελοῦνται μεγάλα καὶ θαυμαστὰ ἔργα καὶ νὰ δοξάζεται τὸ ἅγιο ὄνομα τοῦ Τριαδικοῦ Θεοῦ.
