Ματθ. ιδ΄ 14-22
Τῷ καιρῷ ἐκείνῳ, εἶδεν ὁ ᾿Ιησοῦς πολὺν ὄχλον, καὶ ἐσπλαγχνίσθη ἐπ᾿ αὐτοῖς καὶ ἐθεράπευσε τοὺς ἀρρώστους αὐτῶν. ὀψίας δὲ γενομένης προσῆλθον αὐτῷ οἱ μαθηταὶ αὐτοῦ λέγοντες· ἔρημός ἐστιν ὁ τόπος καὶ ἡ ὥρα ἤδη παρῆλθεν· ἀπόλυσον τοὺς ὄχλους, ἵνα ἀπελθόντες εἰς τὰς κώμας ἀγοράσωσιν ἑαυτοῖς βρώματα. ὁ δὲ ᾿Ιησοῦς εἶπεν αὐτοῖς· οὐ χρείαν ἔχουσιν ἀπελθεῖν· δότε αὐτοῖς ὑμεῖς φαγεῖν. οἱ δὲ λέγουσιν αὐτῷ· οὐκ ἔχομεν ὧδε εἰ μὴ πέντε ἄρτους καὶ δύο ἰχθύας. ὁ δὲ εἶπε· φέρετέ μοι αὐτοὺς ὧδε. καὶ κελεύσας τοὺς ὄχλους ἀνακλιθῆναι ἐπὶ τοὺς χόρτους, λαβὼν τοὺς πέντε ἄρτους καὶ τοὺς δύο ἰχθύας, ἀναβλέψας εἰς τὸν οὐρανὸν εὐλόγησε, καὶ κλάσας ἔδωκε τοῖς μαθηταῖς τοὺς ἄρτους, οἱ δὲ μαθηταὶ τοῖς ὄχλοις. καὶ ἔφαγον πάντες καὶ ἐχορτάσθησαν, καὶ ἦραν τὸ περισσεῦον τῶν κλασμάτων δώδεκα κοφίνους πλήρεις. οἱ δὲ ἐσθίοντες ἦσαν ἄνδρες ὡσεὶ πεντακισχίλιοι χωρὶς γυναικῶν καὶ παιδίων. Καὶ εὐθέως ἠνάγκασεν ὁ ᾿Ιησοῦς τοὺς μαθητὰς αὐτοῦ ἐμβῆναι εἰς τὸ πλοῖον καὶ προάγειν αὐτὸν εἰς τὸ πέραν, ἕως οὗ ἀπολύσῃ τοὺς ὄχλους.
1. Οἱ οἰκονομικοὶ δεῖκτες ἀνατρέπονται
Ὁ τόπος ἦταν ἔρημος. Ἡ ὥρα περασμένη. Τὰ τρόφιμα ἐλάχιστα. Ποῦ θὰ ἔβρισκαν φαγητὸ τὰ πλήθη τῶν ἀνθρώπων ─ κι ἦταν πάνω ἀπὸ πέντε χιλιάδες ─ ποὺ εἶχαν ἀκολουθήσει τὸν Κύριο καὶ ἤδη εἶχαν ἀρχίσει νὰ πεινοῦν;… «Οὐκ ἔχομεν ὧδε εἰ μὴ πέντε ἄρτους καὶ δύο ἰχθύας», εἶπαν οἱ μαθητὲς στὸν Κύριο. Δὲν ἔχουμε ἐδῶ τίποτε ἄλλο παρὰ μόνο πέντε ψωμιὰ καὶ δύο ψάρια. Ἀλλὰ τί εἶναι αὐτὰ γιὰ τόσες χιλιάδες ἀνθρώπων;…
Οἱ μαθητὲς τοῦ Κυρίου, ἂν καὶ εἶχαν δεῖ τόσα θαύματά Του, δὲν μποροῦσαν ἀκόμη νὰ ξεφύγουν ἀπὸ τὰ στενὰ ὅρια τῆς ἀνθρώπινης λογικῆς. Κι ἐνῶ ἔβλεπαν τὰ προβλήματα, δὲν μποροῦσαν νὰ διακρίνουν τὴ δύναμη, τὴν ἀγαθότητα καὶ τὴν πρόνοια τοῦ Χριστοῦ ὡς ἐγγύηση γιὰ τὴν ἐπίλυσή τους. Εὔστοχα σημειώνει ὁ ἱερὸς Χρυσόστομος: «Εἰ γὰρ καὶ ἔρημος ὁ τόπος, ἀλλ’ ὁ τρέφων τὴν οἰκουμένην πάρεστιν»· μπορεῖ νὰ ἦταν ἔρημος ὁ τόπος, ἀλλὰ εἶναι μαζί σας Αὐτὸς ποὺ τρέφει τὴν οἰκουμένη.
Πόσες φορὲς κι ἐμεῖς ἐγκλωβιζόμαστε στὴν ψυχρὴ λογικὴ τῶν οἰκονομικῶν ὑπολογισμῶν! Μετρᾶμε τὰ χρήματα, τὰ ἔξοδα, τὰ δάνεια, τὰ νοίκια καί… τὸ μυαλὸ σταματᾶ. «Ἀδύνατον! Δὲν θὰ τὰ βγάλουμε πέρα», λέμε. Κι ὅμως! Τίποτε δὲν εἶναι ἀδύνατον γιὰ τὸν παντοδύναμο Θεό. Ὅπως καὶ στὸ παρελθὸν ὁ Κύριος μᾶς ἔσωσε ἀπὸ δύσκολες περιστάσεις καὶ πραγματικὰ ἀδιέξοδα, ἔτσι καὶ τώρα καὶ πάντοτε ἔχει τὴ δύναμη νὰ μᾶς βοηθήσει καὶ νὰ κάνει τὸ θαῦμα. Θαῦμα, ὅπως αὐτὸ τῆς διατροφῆς τόσων χιλιάδων ἀνθρώπων στὴν ἔρημο.
2. Ποιοὶ εἶναι ἄξιοι τῆς εὐλογίας τοῦ Θεοῦ
Ὁ Κύριος Ἰησοῦς πῆρε τὰ πέντε ψωμιὰ καὶ τὰ δύο ψάρια, σήκωσε τὰ μάτια του στὸν οὐρανὸ κι εὐχαρίστησε τὸν Πατέρα του. Κι ἀφοῦ ἔκοψε τὰ ψωμιά, τὰ ἔδωσε στοὺς μαθητές, καὶ οἱ μαθητὲς στὰ πλήθη τοῦ λαοῦ. «Καὶ ἔφαγον πάντες καὶ ἐχορτάσθησαν» καὶ μάζεψαν ὅσα κομμάτια εἶχαν περισσέψει, δώδεκα δηλαδὴ κοφίνια γεμάτα.
Ὅλοι ἔφαγαν καὶ χόρτασαν! Ὅλοι ὅσοι βρίσκονταν μαζὶ μὲ τὸν Κύριο. Ὅλοι ὅσοι εἶχαν ἀφήσει τὶς καθημερινές τους ἀσχολίες κι εἶχαν τρέξει στὴν ἔρημο γιὰ νὰ ἀκούσουν τὴ θεϊκὴ διδασκαλία Του. Νὰ δεχθοῦν τὴν εὐεργετικὴ χάρη τῶν θαυμάτων Του. Γι’ αὐτοὺς ὁ Κύριος ἔκανε τὸ θαῦμα. Ἀφοῦ ἔθρεψε τὶς ψυχές τους μὲ τὴ διδασκαλία Του, στὴ συνέχεια φρόντισε μὲ τρόπο θαυμαστὸ καὶ γιὰ τὴν ὑλικὴ τροφή τους.
Μᾶς τὸ ἔχει ὑποσχεθεῖ ὁ Κύριος: Ὅποιος φροντίζει γιὰ τὰ πνευματικά, γιὰ τὴ σωτηρία τῆς ψυχῆς του, θὰ ἔχει καὶ τὰ ὑλικά· δὲν θὰ στερηθεῖ τίποτε ἀναγκαῖο. «Ζητεῖτε πρῶτον τὴν βασιλείαν τοῦ Θεοῦ καὶ τὴν δικαιοσύνην αὐτοῦ, καὶ ταῦτα πάντα προστεθήσεται ὑμῖν», μᾶς παρήγγειλε (Ματθ. ς΄ 33).
Νὰ ἐπιδιώκετε πρῶτα ἀπ’ ὅλα καὶ πάνω ἀπ’ ὅλα τὰ πνευματικὰ ἀγαθὰ τῆς Βασιλείας τοῦ Θεοῦ καὶ τὴν ἀπόκτηση τῶν ἀρετῶν ποὺ ὁ Θεὸς σᾶς ζητᾶ, καὶ τότε θὰ σᾶς δοθοῦν μαζὶ μ’ ἐκεῖνα καὶ ὅλα τὰ ἐπίγεια ἀγαθὰ ποὺ ἔχετε ἀνάγκη.
Ὁ τακτικὸς ἐκκλησιασμός μας, ἡ μελέτη τοῦ λόγου τοῦ Θεοῦ, οἱ ἐκδηλώσεις φιλανθρωπίας καὶ ἐλεημοσύνης δὲν εἶναι πολυτέλεια γιὰ τὴ ζωή μας. Εἶναι πρώτη προτεραιότητα. Τὰ ἄλλα, τὰ ὑλικά, ἂς τὰ ἐμπιστευθοῦμε στὸν φιλάνθρωπο Κύριο κι Ἐκεῖνος θὰ μᾶς τὰ χαρίσει πλουσιοπάροχα.
3. Προσοχὴ στὴ σπατάλη
Εἶναι χαρακτηριστικὴ μία λεπτομέρεια ποὺ ἀναφέρεται στὴ σημερινὴ εὐαγγελικὴ περικοπὴ μετὰ τὸ ἐντυπωσιακὸ θαῦμα τοῦ πολλαπλασιασμοῦ τῶν πέντε ἄρτων: «Καὶ ἦραν τὸ περισσεῦον τῶν κλασμάτων δώδεκα κοφίνους πλήρεις». Στὸ τέλος, ἀφοῦ ἔφαγαν ὅλοι, μάζεψαν ὅσα κομμάτια εἶχαν περισσέψει· κι ἦταν αὐτὰ δώδεκα κοφίνια γεμάτα!
Εἶναι ἀξιοσημείωτο τὸ γεγονὸς ὅτι ὁ Κύριος ἐνῶ χορηγεῖ ἄφθονες τὶς δωρεές Του, δὲν θέλει τίποτε νὰ πάει χαμένο. Ὁ Ἴδιος ἔδωσε ἐντολὴ νὰ μαζέψουν τὰ περισσεύματα «ἵνα μή τι ἀπόληται» (Ἰω. ς΄ 12). Ἔτσι μᾶς δίδαξε ἕνα σπουδαῖο μάθημα οἰκονομίας καὶ σεβασμοῦ πρὸς τὸ περιβάλλον.
Ἀλήθεια ἂν ἤμασταν παρόντες στὸ θαῦμα ἐκεῖνο, θὰ εἴχαμε τὴ φροντίδα νὰ περισυλλέξουμε τὰ περισσεύματα ἢ θὰ τὰ ἀφήναμε πεταμένα ὡς ἄχρηστα καὶ περιττά;… Δυστυχῶς ἡ ἀλήθεια εἶναι ὅτι τὰ τελευταῖα χρόνια ἀκολουθήσαμε καταναλωτικὸ τρόπο ζωῆς, σπάταλο καὶ βέβηλο. Συνηθίσαμε νὰ πετᾶμε στὰ σκουπίδια τὸ ψωμὶ ἢ τὸ φαγητὸ τῆς προηγούμενης μέρας, τὰ ροῦχα ἢ ὑποδήματα ποὺ πέρασε ἡ μόδα τους, τὰ εἴδη ποὺ ὀνομάσαμε «μιᾶς χρήσεως» καὶ δὲν ἐνδιαφερθήκαμε γιὰ τὴν ἀνακύκλωσή τους. Δὲν σκεπτόμαστε ὅμως ὅτι αὐτὰ ποὺ ἐμεῖς σπαταλοῦμε, ἄλλοι τὰ στεροῦνται καὶ πεινοῦν. Κι ἂν δὲν μάθουμε νὰ ζοῦμε μὲ πνεῦμα οἰκονομίας, ἀναπόφευκτα κάποτε κι ἐμεῖς θὰ στερηθοῦμε αὐτὰ ποὺ σπαταλήσαμε ἀσυλλόγιστα. Μήπως καὶ ἡ σημερινὴ οἰκονομικὴ κρίση δὲν εἶναι συνέπεια τῆς σπάταλης ζωῆς ποὺ ἀκολουθήσαμε;…
Καιρὸς νὰ ἀναθεωρήσουμε τὸν τρόπο ζωῆς μας. Νὰ συνειδητοποιήσουμε ὅτι ὅσα ἀπολαμβάνουμε εἶναι δῶρα τοῦ Θεοῦ, τὰ ὁποῖα ὀφείλουμε νὰ τὰ διαχειριζόμαστε μὲ σύνεση γιὰ τὸ καλὸ τοῦ συνόλου.