ΑΠΟΣΤΟΛΙΚΟ ΑΝΑΓΝΩΣΜΑ – ΚΥΡΙΑΚΗ 21 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ (Μετὰ τὴν Ὕψωσιν)
Γαλ. β΄ 16-20
Ἀδελφοί, εἰδότες ὅτι οὐ δικαιοῦται ἄνθρωπος ἐξ ἔργων νόμου ἐὰν μὴ διὰ πίστεως ᾿Ιησοῦ Χριστοῦ, καὶ ἡμεῖς εἰς Χριστὸν ᾿Ιησοῦν ἐπιστεύσαμεν, ἵνα δικαιωθῶμεν ἐκ πίστεως Χριστοῦ καὶ οὐκ ἐξ ἔργων νόμου, διότι οὐ δικαιωθήσεται ἐξ ἔργων νόμου πᾶσα σάρξ. εἰ δὲ ζητοῦντες δικαιωθῆναι ἐν Χριστῷ εὑρέθημεν καὶ αὐτοὶ ἁμαρτωλοί, ἆρα Χριστὸς ἁμαρτίας διάκονος; μὴ γένοιτο. εἰ γὰρ ἃ κατέλυσα ταῦτα πάλιν οἰκοδομῶ, παραβάτην ἐμαυτὸν συνίστημι. ἐγὼ γὰρ διὰ νόμου νόμῳ ἀπέθανον, ἵνα Θεῷ ζήσω. Χριστῷ συνεσταύρωμαι· ζῶ δὲ οὐκέτι ἐγώ, ζῇ δὲ ἐν ἐμοὶ Χριστός· ὃ δὲ νῦν ζῶ ἐν σαρκί, ἐν πίστει ζῶ τῇ τοῦ υἱοῦ τοῦ Θεοῦ τοῦ ἀγαπήσαντός με καὶ παραδόντος ἑαυτὸν ὑπὲρ ἐμοῦ.
1. Δὲν ἀρκεῖ ἡ τυπικὴ ἐφαρμογὴ τοῦ Νόμου
Τὸ ἀποστολικὸ ἀνάγνωσμα ποὺ διαβάζουμε στὴν ἐκκλησία τὴν Κυριακὴ μετὰ τὴν Ὕψωση ἔχει ὡς κεντρικὴ ἔννοια τὴν ἀλήθεια ὅτι ὁ ἄνθρωπος δὲν δικαιώνεται ἀπὸ τὴν τήρηση κάποιων νομικῶν διατάξεων, ἀλλὰ μὲ τὴν πίστη στὸν Κύριο Ἰησοῦ Χριστό, ποὺ θυσιάστηκε γιὰ τὴ σωτηρία τῶν ἀνθρώπων· «οὐ δικαιοῦται ἄνθρωπος ἐξ ἔργων νόμου ἐὰν μὴ διὰ πίστεως Ἰησοῦ Χριστοῦ».
Ἦταν ἀναγκαία αὐτὴ ἡ ἐπισήμανση τοῦ ἀποστόλου Παύλου, διότι οἱ ἐξ Ἰουδαίων χριστιανοὶ ἀπαιτοῦσαν ἀπὸ τοὺς ἐξ ἐθνῶν χριστιανοὺς τὴν τήρηση τῆς περιτομῆς καὶ ἄλλων τελετουργικῶν διατάξεων τοῦ Μωσαϊκοῦ Νόμου. Ὁ ἅγιος Ἀπόστολος, ποὺ διέκρινε ὅτι κάτι τέτοιο ἀκυρώνει τὸ ὅλο ἔργο τῆς θείας οἰκονομίας, ἐξέφρασε μὲ σαφήνεια τὴν ἀντίθεσή του, μάλιστα κατὰ τὴν Ἀποστολικὴ Σύνοδο, ἡ ὁποία καὶ ἐπεκύρωσε ὡς ὀρθὴ τὴν τοποθέτησή του.
Τὸ θεολογικὸ ἐκεῖνο ζήτημα γιὰ τὸ πῶς σώζεται ὁ ἄνθρωπος μᾶς βοηθᾶ νὰ τοποθετηθοῦμε κι ἐμεῖς σωστὰ ὡς χριστιανοί. Διότι δημιουργεῖται μερικὲς φορὲς ἡ λανθασμένη ἐντύπωση ὅτι ἡ σωτηρία τοῦ ἀνθρώπου ἐξαρτᾶται ἀπὸ τὴν ἀκριβὴ τήρηση τῶν ἐντολῶν τοῦ Θεοῦ καὶ ὁρισμένων τύπων. Ὡστόσο, αὐτὸ εἶναι ἐντελῶς λάθος. Ἡ δικαίωση καὶ ἡ σωτηρία δὲν εἶναι ἀποτέλεσμα τῆς ἐφαρμογῆς κάποιων ἐντολῶν, ἀλλὰ καρπὸς τῆς ἀληθινῆς καὶ οὐσιαστικῆς σχέσεως μὲ τὸ Πρόσωπο τοῦ Χριστοῦ.
Ὁ Νόμος ἀπὸ μόνος του δὲν μπορεῖ νὰ προσφέρει τὴ σωτηρία, διότι κανεὶς ἄνθρωπος δὲν μπορεῖ νὰ τηρήσει μὲ ἀκρίβεια ὅλες τὶς διατάξεις του. Ἄλλωστε ἐὰν ἡ ἐφαρμογὴ τοῦ Νόμου ἦταν ἀρκετή, τότε δὲν θὰ χρειαζόταν ἡ σάρκωση καὶ ἡ σταυρικὴ θυσία τοῦ Υἱοῦ τοῦ Θεοῦ. Γι’ αὐτὸ ὅμως θυσιάστηκε ὁ Χριστός, γιὰ νὰ μᾶς ἀνοίξει τὸν δρόμο γιὰ τὴ μετάνοια, τὴν ἄφεση καὶ τὴ σωτηρία.
2. Θάνατος ποὺ ὁδηγεῖ στὴ ζωὴ
Ἡ πίστη στὸν Ἰησοῦ Χριστὸ εἶναι αὐτὴ ποὺ σώζει κι ὄχι ἡ τυπικὴ τήρηση τοῦ Νόμου. Πῶς ἐννοεῖται ὅμως αὐτὴ ἡ πίστη;… Ὁπωσδήποτε ὄχι ὡς ἁπλὴ θεωρητικὴ ἀποδοχὴ κάποιων ἀληθειῶν, ἀλλὰ ὡς ἐμπιστοσύνη καὶ ὁλοκληρωτικὸ δόσιμο στὸ Πρόσωπο Ἐκείνου. Εἶναι αὐτὸ ποὺ γράφει πολὺ ἐκφραστικὰ ὁ θεόπνευστος Ἀπόστολος: «ἐν πίστει ζῶ τῇ τοῦ υἱοῦ τοῦ Θεοῦ τοῦ ἀγαπήσαντός με καὶ παραδόντος ἑαυτὸν ὑπὲρ ἐμοῦ»· ὅλη μου ἡ ζωὴ ἔχει ὡς κέντρο τὴν πίστη στὸν Υἱὸ τοῦ Θεοῦ, ὁ Ὁποῖος μὲ ἀγάπησε καὶ παρέδωσε τὸν Ἑαυτό του στὸ θάνατο γιὰ μένα. Αὐτὴ ἡ ζωντανὴ καὶ βαθιὰ πίστη ὁδήγησε τὸν ἅγιο Ἀπόστολο στὸ σημεῖο νὰ πεῖ τὸν συγκλονιστικὸ λόγο: «Χριστῷ συνεσταύρωμαι· ζῶ δὲ οὐκέτι ἐγώ, ζῇ δὲ ἐν ἐμοὶ Χριστός»· μὲ τὸ Βάπτισμα ἔχω σταυρωθεῖ κι ἔχω πεθάνει μαζὶ μὲ τὸν Χριστό. Ἔγινα κοινωνὸς τοῦ σταυρικοῦ θανάτου τοῦ Χριστοῦ καὶ εἶμαι νεκρός. Λοιπόν, δὲν ζῶ πλέον ἐγώ, ὁ παλαιὸς ἑαυτός μου, ἀλλὰ ζεῖ μέσα μου ὁ Χριστός.
Τί βάθος καὶ τί μεγαλεῖο κρύβει ἡ ἐν Χριστῷ ζωή! Δὲν πρόκειται γιὰ ἕνα σύστημα ἠθικῆς οὔτε γιὰ μιὰ σειρὰ ἀπὸ ἀκατανόητες τελετουργίες. Πρόκειται γιὰ ἕνα πέρασμα ἀπὸ τὸν θάνατο στὴ ζωή. Μὲ τὸ ἅγιο Βάπτισμα οἱ χριστιανοὶ ζοῦμε τὴ νέκρωση τοῦ παλαιοῦ ἀνθρώπου καὶ συγχρόνως τὴν ἀνάσταση σὲ νέα ζωή, τὴν ὁποία καλούμαστε νὰ διατηρήσουμε μὲ τὸν προσωπικό μας ἀγώνα κατὰ τῆς ἁμαρτίας. Ἂς ἀγωνιζόμαστε, λοιπόν, γιὰ νὰ ἀκολουθοῦμε τὸ θέλημα τοῦ Θεοῦ, ὥστε νὰ φανερώνεται ἡ ζωὴ τοῦ Χριστοῦ μέσα μας καὶ νὰ μποροῦμε νὰ λέμε, ὅπως ὁ ἀπόστολος Παῦλος: «ζῶ οὐκέτι ἐγώ, ζῇ δὲ ἐν ἐμοὶ Χριστός».
3. Ἡ κινητήρια δύναμη
Δὲν εἶναι εὔκολη αὐτὴ ἡ νέκρωση τοῦ παλαιοῦ ἑαυτοῦ μας. Χρειάζεται σκληρὸς ἀγώνας γιὰ νὰ νικήσουμε τὴ σάρκα, τὸν κόσμο καὶ τὸν διάβολο. Ὡστόσο, ὑπάρχει μία κινητήρια δύναμη ποὺ μᾶς βοηθεῖ στὸν ἀγώνα αὐτό. Εἶναι ἡ ἀνέκφραστη καὶ ἄπειρη ἀγάπη τοῦ Χριστοῦ ὁ Ὁποῖος θυσιάστηκε γιὰ τὴ σωτηρία τοῦ καθενὸς προσωπικά. Τὸ αἰσθάνεται αὐτὸ ὁ ἀπόστολος Παῦλος, γι’ αὐτὸ καὶ ὑπογραμμίζει τὴν προσωπικὴ ἀγάπη τοῦ Χριστοῦ: «τοῦ ἀγαπήσαντός με καὶ παραδόντος ἑαυτὸν ὑπὲρ ἐμοῦ», γράφει. Τὴν ἴδια προσωπικὴ συναίσθηση τῆς ἀγάπης τοῦ Κυρίου ἐκφράζει κι ὁ ἱερὸς ὑμνογράφος τῶν ἁγίων Παθῶν στὸ γνωστὸ τροπάριο: «Ἐσταυρώθης δι’ ἐμέ, ἵνα ἐμοὶ πηγάσῃς τὴν ἄφεσιν…». Κύριε, σταυρώθηκες γιὰ μένα! Γιὰ νὰ μοῦ χαρίσεις τὴν ἄφεση, τὴ λύτρωση, τὴ σωτηρία…
Ποιὸς μπορεῖ νὰ μείνει ἀσυγκίνητος, ὅταν ἀναλογίζεται αὐτὴ τὴν ἄπειρη συγκατάβαση τῆς ἀγάπης τοῦ Θεοῦ! Εἶναι δυνατὸν νὰ ἐπιμένω στὴν ἁμαρτία, ὅταν σκέπτομαι ὅτι ὁ Θεάνθρωπος σταυρώθηκε γιὰ νὰ μὲ λυτρώσει ἀπὸ τὶς ἁμαρτίες μου; Γιʼ αὐτὸ καὶ ὁ ἅγιος Νικόδημος ὁ Ἁγιορείτης συμβουλεύει: «Ἂν ἀγαπᾶς ἀληθινὰ τὸν Θεό, σκέψου πρὶν ἁμαρτήσεις». Νὰ λές: «Καλύτερα νὰ πεθάνω παρὰ νὰ ἀθετήσω τὴν ἐντολὴ τοῦ Θεοῦ καὶ νὰ προδώσω τὴν ἀγάπη Του». Γιὰ τὴν ἀγάπη τοῦ Χριστοῦ ἀξίζει κάθε θυσία!
