Μετά τή μεγαλειώδη νίκη πού εἶχαν οἱ Ἀθηναῖοι κατά τῶν Περσῶν (480 π.Χ.), καθόρισαν μέ νόμο μιά φορά τό χρόνο νά γίνεται δημόσια μιά παράσταση στό θέατρο. Ἦταν ὁ περίφημος «ἀγώνας τῶν ἀλεκτρυόνων», νά τσακώνονται δηλαδή δύο πετεινοί!!!
Ὅσο κι ἄν φαίνεται παράξενο στήν ἐποχή μας, ὁ νόμος εἶχε κάποια ἱστορική ἀρχή κι ἔκρυβε ἕνα βασικό νόημα.
Ὅταν ὁ Θεμιστοκλῆς μέ τήν εὐφυΐα καί τήν πολιτική του ὀξυδέρκεια κατάφερε τό θρίαμβο κατά τῶν βαρβάρων, εἶχε δεῖ κατά τήν πορεία τῶν στρατευμάτων τους νά τσακώνονται κάποιοι πετεινοί.
Ἔδωσε μήνυμα νά προσέξει τό στράτευμα τήν κοκορομαχία, «τούς μαχομένους πετεινούς», κι εἶπε στοχαστικά σέ ὅσους βρίσκονταν κοντά του:
«Αὐτοί μέν οὔτε ὑπέρ πατρίδος, οὔτε γιά τά ἱερά τῶν θεῶν τους, οὔτε γιά τούς προγονικούς τάφους κακοπαθοῦν, οὔτε γιά δόξα, οὔτε ὑπέρ τῆς ἐλευθερίας, οὔτε γιά τά παιδιά, ἀλλά γιά νά μή νικηθεῖ οὔτε ὁ ἕνας οὔτε ὁ ἄλλος, καί γιά νά μήν ὑποταχθεῖ ὁ ἕνας στόν ἄλλο…».
Ὁ Θεμιστοκλῆς σταμάτησε ἐδῶ τό στοχασμό του καί ἄφησε τούς Ἀθηναίους νά συγκρίνουν πόσο ὑψηλότερος, πόσο πνευματικότερος, πόσο οὐσιαστικότερος ἦταν ὁ ἀγώνας κατά τῶν ἐχθρῶν τῆς πατρικῆς γῆς. Ἡ ἄνιση πάλη γιά τά παιδιά, γιά τήν οἰκογένεια, γιά τίς θῆκες (τούς τάφους) τῶν προγόνων, γιά τήν ἐλευθερία!
Ὁ λόγος τοῦ μεγάλου στρατηγοῦ ἔδωσε πολύ θάρρος στούς Ἀθηναίους νά πολεμήσουν γενναῖα ὥς τό τέλος καί νά κερδίσουν τήν ὑπέροχη νίκη στά στενά τῆς Σαλαμίνας!
Τό ἁπλό ὅμως αὐτό γεγονός δέν θέλησαν ποτέ νά τό ξεχάσουν οἱ Ἀθηναῖοι πολίτες καί γι’ αὐτό ψήφισαν τό νόμο γιά τόν ἐτήσιο δημόσιο «ἀγῶνα τῶν ἀλεκτρυόνων», ὥστε νά μή λυγίζουν, νά μήν ἀποκάνουν σέ ὅποια πάλη γιά τήν ἀτομική καί τήν ἐθνική ἐλευθερία.
Παρ’ ὅτι ξαφνιάζει τό ξεκίνημα τοῦ νόμου, τό βαθύτερο νόημά του ἀπό τά ἀρχαῖα χρόνια ὥς σήμερα ἔχει διαποτίσει τίς ψυχές τῶν Ἑλλήνων. Στούς βυζαντινούς αἰῶνες, στήν Τουρκοκρατία καί στή νεότερη ἐποχή τό 1940-᾽41, στή Β. Ἤπειρο, καί στή συνέχεια στήν Κύπρο, οἱ ἀγῶνες δέν σταμάτησαν γιά τό δίκιο, τήν Πατρίδα, τήν ἐλευθερία!
δ. Χ.
