ΑΠΟΣΤΟΛΙΚΟ ΑΝΑΓΝΩΣΜΑ ΚΥΡΙΑΚΗΣ 26 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ
Τοῦ Ἁγίου: Β΄ Τιμ. β΄ 1-10
Τέκνον Τιμόθεε, ἐνδυναμοῦ ἐν τῇ χάριτι τῇ ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ, καὶ ἃ ἤκουσας παρ’ ἐμοῦ διὰ πολλῶν μαρτύρων, ταῦτα παράθου πιστοῖς ἀνθρώποις, οἵτινες ἱκανοὶ ἔσονται καὶ ἑτέρους διδάξαι. σὺ οὖν κακοπάθησον ὡς καλὸς στρατιώτης Ἰησοῦ Χριστοῦ. οὐδεὶς στρατευόμενος ἐμπλέκεται ταῖς τοῦ βίου πραγματείαις, ἵνα τῷ στρατολογήσαντι ἀρέσῃ. ἐὰν δὲ καὶ ἀθλῇ τις, οὐ στεφανοῦται, ἐὰν μὴ νομίμως ἀθλήσῃ. τὸν κοπιῶντα γεωργὸν δεῖ πρῶτον τῶν καρπῶν μεταλαμβάνειν. νόει ἃ λέγω· δῴη γάρ σοι ὁ Κύριος σύνεσιν ἐν πᾶσι. Μνημόνευε Ἰησοῦν Χριστὸν ἐγηγερμένον ἐκ νεκρῶν, ἐκ σπέρματος Δαυΐδ, κατὰ τὸ εὐαγγέλιόν μου, ἐν ᾧ κακοπαθῶ μέχρι δεσμῶν ὡς κακοῦργος· ἀλλ’ ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ οὐ δέδεται. διὰ τοῦτο πάντα ὑπομένω διὰ τοὺς ἐκλεκτούς, ἵνα καὶ αὐτοὶ σωτηρίας τύχωσι τῆς ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ μετὰ δόξης αἰωνίου.
1. Διδάσκαλος σοφότατος
Μὲ λαμπρότητα καὶ μεγαλοπρέπεια ἑορτάζει ἡ Ἐκκλησία μας τὴ μνήμη τοῦ ἁγίου ἐνδόξου Μεγαλομάρτυρος Δημητρίου τοῦ μυροβλύτου, ἡ ὁποία συμπίπτει μὲ τὴ σημερινὴ Κυριακή.
Στὴν ἀποστολικὴ περικοπή, ποὺ ἀναγινώσκεται πρὸς τιμὴν τοῦ ἁγίου Μεγαλομάρτυρος, ὁ ἀπόστολος Παῦλος καλεῖ τὸν μαθητή του Τιμόθεο νὰ ἐμπιστευθεῖ τὸ ἔργο τῆς κατηχήσεως σὲ πιστοὺς ἀνθρώπους, «οἵτινες ἱκανοὶ ἔσονται καὶ ἑτέρους διδάξαι», οἱ ὁποῖοι δηλαδὴ θὰ εἶναι ἱκανοὶ νὰ μεταδώσουν μὲ ἀκρίβεια τὶς πολύτιμες ἀλήθειες τοῦ Εὐαγγελίου καὶ σὲ ἄλλες ψυχές.
Αὐτὸ τὸ ὑπεύθυνο ἔργο τῆς διδασκαλίας ἀνέλαβε ἀπὸ τότε ποὺ βαπτίστηκε χριστιανὸς ὁ νεαρὸς Δημήτριος, ὁ ὁποῖος, ἂν καὶ ἐργαζόταν ὡς ἀξιωματικὸς τοῦ ρωμαϊκοῦ στρατοῦ καὶ κατεῖχε τὴν ἀνώτερη διοικητικὴ θέση στὴν περιοχὴ τῆς σημερινῆς Μακεδονίας, ἀφιερώθηκε στὴ διακονία τοῦ λόγου τοῦ Θεοῦ. Κάθε μέρα στὴ Θεσσαλονίκη συγκεντρώνονταν γύρω του πλήθη ἀνθρώπων, μικρῶν καὶ μεγάλων, καὶ ἄκουγαν τὶς διδαχές του.
Πόσο γλυκὰ ἦταν τὰ λόγια ποὺ στάλαζε στὶς ψυχές τους τὸ στόμα τοῦ ἁγίου Δημητρίου! Ὁ νέος κατηχητὴς ἦταν ἑλκυστικὸς στὸ λόγο του ἀλλὰ καὶ πολὺ πειστικός. Εἶχε τὸν τρόπο νὰ ἐμπνέει καὶ νὰ μεταδίδει γενναῖο καὶ ἡρωικὸ φρόνημα στοὺς μαθητές του.
Εἶναι πολὺ σπουδαῖο τὸ ἔργο τῆς κατηχήσεως μέσα στὴν Ἐκκλησία, εἰδικὰ γιὰ τὰ παιδιὰ καὶ τοὺς νέους. Θεμελιώνει τὴν πίστη στὶς νεανικὲς ψυχὲς καὶ τὶς ἐνισχύει στὸ δύσκολο ἀγώνα τους ἐνάντια στοὺς πειρασμοὺς τοῦ κόσμου. Ὅσοι ἔχουν τὸ χάρισμα τῆς διδασκαλίας ἂς εἶναι πρόθυμοι νὰ βοηθοῦν στὸ ἔργο αὐτό, ἀκολουθώντας τὸ παράδειγμα τοῦ κατηχητοῦ ἁγίου Δημητρίου. Καὶ ὅλοι μας, μάλιστα οἱ γονεῖς, νὰ παροτρύνουμε καὶ νὰ διευκολύνουμε τὰ παιδιὰ νὰ μετέχουν στὶς κατηχητικὲς συνάξεις, οἱ ὁποῖες πολὺ θὰ τὰ ὠφελήσουν καὶ θὰ τὰ στηρίξουν στὴ ζωή τους.
2. Στεφανηφόρος Μάρτυρας
Ἐκτὸς ἀπὸ τὴ φροντίδα τῆς διδασκαλίας, ὁ ἀπόστολος Παῦλος καλεῖ τὸν μαθητή του νὰ εἶναι ἕτοιμος νὰ ἀναλάβει κόπους καὶ θυσίες κατὰ τὴν ἐπιτέλεση τοῦ ἔργου του: «σὺ κακοπάθησον ὡς καλὸς στρατιώτης Ἰησοῦ Χριστοῦ», τοῦ λέγει.
Αὐτὴ τὴ θεόπνευστη προτροπὴ τοῦ ἁγίου Ἀποστόλου ἀκολούθησε καὶ ὁ πανένδοξος στρατιώτης τοῦ Χριστοῦ Δημήτριος, ὁ ὁποῖος, μὲ διαταγὴ τοῦ εἰδωλολάτρη αὐτοκράτορα Μαξιμιανοῦ, συνελήφθη τὴν ὥρα ποὺ δίδασκε καὶ φυλακίστηκε σʼ ἕνα σκοτεινὸ ὑπόγειο κελλὶ γεμάτο ἀκαθαρσίες. Ἀλλὰ καὶ μέσα ἀπὸ τὴ φυλακὴ συνέχισε νὰ ἐνισχύει τοὺς μαθητές του στὸ δρόμο τῆς χριστιανικῆς ἀθλήσεως, καὶ γιʼ αὐτὸ ὁ αὐτοκράτορας ἔστειλε στρατιῶτες – δημίους γιὰ νὰ τὸν τρυπήσουν μὲ τὶς λόγχες τους καὶ νὰ τὸν θανατώσουν. Τὸ κτύπημα αὐτὸ μὲ τὶς λόγχες θυμίζει ἐκείνη τὴ λόγχη ποὺ «ἔνυξε τὴν πλευρὰν» τοῦ Σωτῆρος, γιʼ αὐτὸ καὶ ψάλλουμε στὸν ἅγιο Μεγαλομάρτυρα: «Χαίροις, ὁ λογχευθέντων τῶν μελῶν, τὸ μακάριον πάθος πνευματικῶς ἡμῖν ἀναζωγραφήσας τοῦ Χριστοῦ» (Δοξαστικὸ Στιχηρῶν Ἑσπερινοῦ).
Πόσο ὑπέφεραν οἱ Ἅγιοι γιὰ τὴν ἀγάπη τοῦ Χριστοῦ! Ἂς τὸ γνωρίζουμε κι ἐμεῖς ὅτι, ἐφόσον εἴμαστε στρατιῶτες τοῦ Χριστοῦ, ὀφείλουμε νὰ παραιτηθοῦμε ἀπὸ τὶς ἀνέσεις καὶ τὶς ἀπολαύσεις τοῦ κόσμου καὶ νὰ εἴμαστε ἕτοιμοι νὰ ἀντιμετωπίσουμε δοκιμασίες καὶ στερήσεις. Τότε θὰ βαδίζουμε πραγματικὰ στὰ ἴχνη τῶν Μαρτύρων καὶ τοῦ Κυρίου μας.
3. Ὑπέρμαχος τῆς οἰκουμένης
Ἡ ἀποστολικὴ περικοπὴ κλείνει μὲ ξεχείλισμα ἀγάπης τοῦ ἁγίου Ἀποστόλου, ὁ ὁποῖος δηλώνει ὅτι μὲ ὑπομονὴ ὑποφέρει ὅλα τὰ παθήματά του γιὰ χάρη ἐκείνων ποὺ ἐξέλεξε ὁ Θεός: «πάντα ὑπομένω διὰ τοὺς ἐκλεκτούς», γράφει, «ἵνα καὶ αὐτοὶ σωτηρίας τύχωσι τῆς ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ μετὰ δόξης αἰωνίου»· γιὰ νὰ ἐπιτύχουν κι αὐτοὶ τὴ σωτηρία ποὺ μᾶς προσφέρει ὁ Ἰησοῦς Χριστός, ὅταν βρισκόμαστε σὲ κοινωνία μαζί Του· σωτηρία ποὺ συνοδεύεται μὲ αἰώνια δόξα.
Κάθε Ἅγιος φλέγεται ἀπὸ ἀγάπη γιὰ τὴ σωτηρία ὅλου τοῦ κόσμου. Προσεύχεται, ἀγωνίζεται, θυσιάζεται, καὶ ἡ ζωὴ του γίνεται πηγὴ χάριτος, ἐμπνεύσεως καὶ ἐλπίδας γιὰ τοὺς ἀνθρώπους σὲ κάθε τόπο καὶ ἐποχή. Αὐτὸ βλέπουμε καὶ στὴν περίπτωση τοῦ ἁγίου Δημητρίου, ὁ ὁποῖος εἶχε πιστοὺς μαθητές, ὅπως ὁ Νέστορας καὶ ὁ Λοῦπος, ποὺ ἀξιώθηκαν νὰ μαρτυρήσουν, ἐμπνεόμενοι ἀπὸ τὸν διδάσκαλό τους. Ἀλλὰ καὶ ἀναρίθμητες ἄλλες ψυχὲς ποὺ δέχθηκαν τὴν εὐεργετικὴ χάρη τῶν θαυμάτων τοῦ μυροβλύτου Ἁγίου, τὸν εὐγνωμονοῦν γιὰ τὴν προστασία του. Βιβλία ὁλόκληρα ἔχουν γραφεῖ μὲ θαύματα τοῦ ἁγίου Δημητρίου σὲ σεισμοὺς καὶ πυρκαγιές, σὲ ἐπιδρομὲς καὶ ἐπιδημίες, σὲ ἐποχὲς πείνας καὶ στερήσεων…
Δικαίως, λοιπόν, ψάλλουμε στὸ Ἀπολυτίκιό του ὅτι ἀνεδείχθη «μέγας ὑπέρμαχος ἐν τοῖς κινδύνοις» γιὰ ὅλη τὴν οἰκουμένη. Εἶναι καὶ τῆς πατρίδας μας προστάτης ὁ Ἅγιος, καὶ μάλιστα πολιοῦχος τῆς Θεσσαλονίκης μας, καὶ γι’ αὐτὸ ἂς τὸν παρακαλοῦμε νὰ πρεσβεύει καὶ γιὰ τὴ δική μας σωτηρία.
