ΚΒ΄ Κυριακῆς: Γαλ. ς΄ 11-18
Ἀδελφοί, ἴδετε πηλίκοις ὑμῖν γράμμασιν ἔγραψα τῇ ἐμῇ χειρί. ὅσοι θέλουσιν εὐπροσωπῆσαι ἐν σαρκί, οὗτοι ἀναγκάζουσιν ὑμᾶς περιτέμνεσθαι, μόνον ἵνα μὴ τῷ σταυρῷ τοῦ Χριστοῦ διώκωνται. οὐδὲ γὰρ οἱ περιτετμημένοι αὐτοὶ νόμον φυλάσσουσιν, ἀλλὰ θέλουσιν ὑμᾶς περιτέμνεσθαι, ἵνα ἐν τῇ ὑμετέρᾳ σαρκὶ καυχήσωνται. ἐμοὶ δὲ μὴ γένοιτο καυχᾶσθαι εἰ μὴ ἐν τῷ σταυρῷ τοῦ Κυρίου ἡμῶν ᾿Ιησοῦ Χριστοῦ, δι᾿ οὗ ἐμοὶ κόσμος ἐσταύρωται κἀγὼ τῷ κόσμῳ. ἐν γὰρ Χριστῷ ᾿Ιησοῦ οὔτε περιτομή τι ἰσχύει οὔτε ἀκροβυστία, ἀλλὰ καινὴ κτίσις. καὶ ὅσοι τῷ κανόνι τούτῳ στοιχήσουσιν, εἰρήνη ἐπ᾿ αὐτοὺς καὶ ἔλεος, καὶ ἐπὶ τὸν ᾿Ισραὴλ τοῦ Θεοῦ. Τοῦ λοιποῦ κόπους μοι μηδεὶς παρεχέτω· ἐγὼ γὰρ τὰ στίγματα τοῦ Κυρίου ᾿Ιησοῦ ἐν τῷ σώματί μου βαστάζω. ῾Η χάρις τοῦ Κυρίου ἡμῶν ᾿Ιησοῦ Χριστοῦ μετὰ τοῦ πνεύματος ὑμῶν, ἀδελφοί· ἀμήν.
1. Τὸ καύχημα τῶν πιστῶν
Μεγάλο πρόβλημα εἶχε δημιουργηθεῖ μεταξὺ τῶν χριστιανῶν τῆς Γαλατίας τῆς Μικρᾶς Ἀσίας ἀπὸ κάποιους ψευδοδιδασκάλους, οἱ ὁποῖοι κήρυτταν ὅτι γιὰ τὴ σωτηρία τους ἦταν ἀπαραίτητη ἡ τήρηση τῶν τελετουργικῶν διατάξεων τοῦ Μωσαϊκοῦ Νόμου καὶ προπαντὸς ἡ τήρηση τῆς περιτομῆς. Αὐτοὶ μετροῦσαν τοὺς ὀπαδοὺς τους ἀνάλογα μὲ τὸ πόσοι εἶχαν κάνει περιτομὴ καὶ θριαμβολογοῦσαν γι’ αὐτό. Αὐτὸ ἦταν τὸ καύχημά τους.
Γιὰ νὰ ἐπικρίνει αὐτὴ τὴν παρεκτροπὴ ὁ ἀπόστολος Παῦλος, ἔγραψε ἰδιοχείρως τὴν «πρὸς Γαλάτας» ἐπιστολή, τῆς ὁποίας τὸ τελευταῖο τμῆμα ἀναγινώσκεται σήμερα. Ἐκεῖ ὁ ἅγιος Ἀπόστολος δηλώνει μὲ ἔμφαση ποιὸ εἶναι τὸ πραγματικὸ καύχημα τοῦ χριστιανοῦ: «ἐμοὶ μὴ γένοιτο καυχᾶσθαι εἰ μὴ ἐν τῷ σταυρῷ τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ», γράφει. Δηλαδή, ποτὲ νὰ μὴ συμβεῖ νὰ καυχηθῶ ἐγὼ γιὰ τίποτε ἄλλο παρὰ μόνο γιὰ τὸ ὅτι ὁ Ἰησοῦς Χριστὸς γιὰ χάρη μου πῆρε μορφὴ δούλου καὶ σταυρώθηκε γιὰ τὴ σωτηρία μου.
Ὁ Σταυρὸς τοῦ Κυρίου! Αὐτὸς εἶναι τὸ μόνο ἀληθινὸ καύχημά μας. Τίποτε ἄλλο δὲν ἀποτελεῖ ἀσφαλέστερη ἐγγύηση γιὰ τὴ σωτηρία μας παρὰ ἡ πίστη μας στὸν Ἐσταυρωμένο. Καυχῶνται μερικοὶ χριστιανοί, ἐπειδὴ γνωρίζουν τὸν τάδε διακριτικὸ Γέροντα ἢ ἐπειδὴ ἀνήκουν στοὺς φίλους κάποιου φημισμένου Μοναστηριοῦ ἢ Συλλόγου κ.λπ. Τίποτε ὅμως ἀπὸ ὅλα αὐτὰ δὲν ἐξασφαλίζει τὴν αἰώνια ζωή. Αὐτὸ ποὺ μᾶς σώζει εἶναι τὸ γεγονὸς ὅτι ὁ Υἱὸς καὶ Λόγος τοῦ Θεοῦ ἔγινε ἄνθρωπος καὶ θυσιάστηκε ἐπάνω στὸ Σταυρὸ γιὰ νὰ χαρίσει τὴν αἰώνια ζωὴ σ’ ἐμᾶς τοὺς ἁμαρτωλοὺς καὶ ἀχαρίστους ἀνθρώπους. Γι’ αὐτὸ καὶ ὁ Σταυρός, «ἡ ὡραιότης τῆς Ἐκκλησίας», εἶναι τὸ καύχημα καὶ τὸ στήριγμά μας, ἡ πηγὴ τῆς χαρᾶς καὶ τῆς ἐλπίδας μας.
2. «Καινὴ κτίσις»
Στὴ συνέχεια τοῦ λόγου του, ὁ ἀπόστολος Παῦλος ἀναφέρεται στὴ νέα πραγματικότητα ποὺ καλοῦνται νὰ ζήσουν οἱ χριστιανοί. Ἡ χριστιανικὴ ζωὴ δὲν μπορεῖ νὰ ἔχει σχέση μὲ κοσμικὲς φιλοδοξίες οὔτε μπορεῖ νὰ ἐξαρτᾶται ἀπὸ τὴν τήρηση ἢ μὴ κάποιων νομικῶν διατάξεων. «Ἐν γὰρ Χριστῷ Ἰησοῦ οὔτε περιτομή τι ἰσχύει οὔτε ἀκροβυστία, ἀλλὰ καινὴ κτίσις», γράφει. Στὴν κοινωνία καὶ τὴν ἕνωση μὲ τὸν Χριστὸ οὔτε ἡ περιτομὴ ἔχει καμία ἀξία οὔτε ἡ ἀκροβυστία, ἀλλὰ ἰσχύει νέα κτίση καὶ δημιουργία.
Μὲ τὸν ὅρο «καινὴ κτίσις» ὁ θεόπνευστος Ἀπόστολος δὲν ἐννοεῖ ἁπλῶς κάποια ἠθικὴ βελτίωση καὶ ἀνανέωση τῆς ζωῆς τοῦ ἀνθρώπου ἀλλὰ ριζικὴ ἀνακαίνιση τῆς ὑπάρξεώς του. Αὐτὴ ἡ ἀνακαίνιση ἀρχίζει μὲ τὸ ἅγιο Βάπτισμα, τὸ ὁποῖο εἶναι ταυτόχρονα θάνατος καὶ ζωή. Εἶναι νέκρωση τοῦ παλαιοῦ ἀνθρώπου καὶ γέννηση ἑνὸς νέου, ὁ ὁποῖος καλεῖται νὰ ζήσει μέσα στὴν Ἐκκλησία τὴν ἐν Χριστῷ ζωὴ καὶ νὰ γίνει μέτοχος τῆς Χάριτος τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Ὡστόσο σὲ «καινὴ κτίσι» δὲν μεταβάλλεται στιγμιαῖα καὶ μαγικὰ μὲ τὸ Βάπτισμα ὁ πιστός. Πρόκειται γιὰ μία κατάσταση τὴν ὁποία ζεῖ διαρκῶς μέσα στὴν Ἐκκλησία, ἐφόσον ἀγωνίζεται ἐναντίον τῆς ἁμαρτίας καὶ τοῦ κόσμου καὶ γίνεται δεκτικὸς στὴ Χάρη τοῦ Θεοῦ μὲ τὴ λειτουργικὴ καὶ μυστηριακὴ ζωή.
Αὐτὴ τὴν «καινὴ κτίσι» φανερώνουν στὴ ζωὴ τους οἱ Ἅγιοι τῆς Ἐκκλησίας μας σὲ κάθε χρόνο καὶ ἐποχή, ὅπως κι ὁ σήμερα ἑορταζόμενος ἅγιος Νεκτάριος, ὁ «ἔνθεος θεράπων τοῦ Χριστοῦ», ὁ ὁποῖος ἔζησε τόσο κοντά μας καὶ μὲ τὴν ἁγία βιοτή του μᾶς ὑπενθυμίζει τὴν κλήση μας: νὰ ἀνακαινιστοῦμε μέσα στὴ Χάρη τοῦ Ἁγίου Πνεύματος καὶ νὰ γίνουμε ἅγιοι!
3. Ὁ κοινὸς κλῆρος τῶν Ἁγίων
Ὅλοι θαυμάζουμε καὶ τιμοῦμε τοὺς Ἁγίους. Ὡστόσο, ὅταν οἱ ἅγιοι αὐτοὶ ἄνθρωποι ζοῦσαν ἀνάμεσά μας, δοκίμασαν πολλὲς φορὲς τὴν περιφρόνηση καὶ τὴν ἀπόρριψη, τὴν ἀδικία καὶ τὴ συκοφαντία.
Ὁ ἀπόστολος Παῦλος κατηγορήθηκε ἀ-πὸ τοὺς ψευδοδιδασκάλους ὅτι δῆθεν δὲν ἦταν Ἀπόστολος καὶ βρισκόταν σὲ μειονεκτικὴ θέση ἔναντι τῶν ἄλλων Ἀποστόλων. Ὡστόσο, ἀντιμετώπισε μὲ πίστη καὶ ὑπομονὴ τὶς συκοφαντίες ἐναντίον του, ἔχοντας ὡς ἀδιάψευστο μάρτυρα γνησιότητας τὸ γεγονὸς ὅτι εἶχε ὑποφέρει πλεῖστες ὅσες ταλαιπωρίες καὶ μαρτύρια ὑπὲρ τοῦ ὀνόματος τοῦ Χριστοῦ. «Ἐγὼ τὰ στίγματα τοῦ Κυρίου Ἰησοῦ ἐν τῷ σώματί μου βαστάζω», γράφει· βαστάζω στὸ σῶμα μου τὰ σημάδια τῶν πληγῶν ποὺ δέχθηκα γιὰ τὸν Κύριο Ἰησοῦ. Καὶ οἱ πληγές μου αὐτὲς εἶναι ἡ πειστικότερη ἀπολογία μου.
Δὲν εἶναι ὅμως ἡ μοναδικὴ περίπτωση ἄδικης κατηγορίας. Κι ὁ ἅγιος Νεκτάριος συκοφαντήθηκε στὸν τότε Πατριάρχη Ἀλεξανδρείας ὅτι δῆθεν ξεσηκώνει τὸν λαὸ καὶ ἐπιδιώκει νὰ γίνει ὁ ἴδιος Πατριάρχης. Μάλιστα, δὲν δίστασαν οἱ ραδιοῦργοι νὰ προσθέσουν στὶς συκοφαντικὲς καταγγελίες τους καὶ ὑπαινιγμοὺς γιὰ δῆθεν… ἠθικὲς παρεκτροπές του! Ὅμως, ὁ πνευματέμφορος Ἅγιος ὑπέμεινε τὶς συκοφαντίες μὲ ὑποδειγματικὴ ὑπομονὴ καὶ μὲ ἀκλόνητη πίστη στὸν ἐσταυρωμένο Κύριο. Καὶ ὁ δικαιοκρίτης Θεὸς τὸν δικαίωσε. Τοῦ ἔδωσε ὑπεράφθονη τὴ Χάρη Του, ὥστε νὰ τιμᾶται σήμερα παγκοσμίως καὶ νὰ ἐπιτελεῖ ἀναρίθμητα θαύματα.
Ἂς ἔχουμε κι ἐμεῖς τὶς θεοπειθεῖς πρεσβεῖες του, γιὰ νὰ σηκώνουμε, ἂν χρειαστεῖ, καὶ τὸν βαρὺ σταυρὸ τῆς ἀδικίας μὲ πίστη ἀκράδαντη στὸν παντεπόπτη Κύριο.