Ὀταν τὰ πουλιὰ μεγαλώσουν, ἁπλώνουν φτερὰ καὶ ἀφήνουν τὴ φωλιά τους. Θὰ πετάξουν μακριὰ νὰ φτιάξουν τὴ δική τους φωλιά, τὸ δικό τους σπίτι.
Ἔτσι καὶ τὰ παιδιά μας. Τὰ μεγαλώνουμε μὲ μεγάλη φροντίδα καὶ στοργή, μὲ πολλὴ χαρὰ καὶ ἀγάπη. Χαιρόμαστε τὴν αὔξηση τῆς ἡλικίας καὶ τῶν ἱκανοτήτων τους, τὶς καλὲς ἐπιδόσεις καὶ τὴν προκοπή τους. Θὰ ἔλθει ἡ ὥρα ὅμως ποὺ τὰ παιδιά, ὥριμα πιά, μὲ ἐφόδια καὶ δυνάμεις, θ’ ἀνοίξουν τὰ φτερά τους, θ’ ἀφήσουν τὸ πατρικό τους σπίτι, τὸ σπίτι μας. Θὰ διαλέξουν τὴ δική τους δουλειά, θ’ ἀνοίξουν τὸ δικό τους σπίτι, θὰ πορευθοῦν τὸν δρόμο τους.
Εἶναι χαρὰ γιὰ τοὺς γονεῖς νὰ βλέπουν τὰ παιδιὰ νὰ προχωροῦν ἔτσι, ὑπεύθυνα καὶ ἀνεξάρτητα πιὰ στὴ ζωή τους. Νὰ στέκονται μόνα τους καὶ νὰ δημιουργοῦν. Εἶναι καὶ λύπη ὁ ἀποχωρισμός. Φυσικὸ βέβαια αὐτό. Ποιὸς θέλει νὰ ἀπομακρυνθεῖ τὸ παιδί του; Ἀλλὰ καὶ ποιὸς τὸ θέλει καθηλωμένο δίπλα του, νὰ μένει πάντα παιδὶ τὸ παιδί του; Ἡ ζωὴ προχωρᾶ καὶ ὅλοι τελικὰ θέλουν νὰ δοῦν τὰ παιδιά τους ἀποκατεστημένα, δημιουργημένα, πετυχημένα στὴ ζωή. Τότε μόνο ἡσυχάζουν οἱ γονεῖς, ὅσο καὶ ἂν ὁ ἀποχωρισμὸς πονᾶ.
Τὰ πράγματα ὅμως σήμερα εἶναι πολὺ πιὸ δύσκολα ἀπὸ χθές. Τὰ παιδιὰ σπουδάζουν, μαθαίνουν γλῶσσες, παίρνουν πτυχία, κάνουν μεταπτυχιακὲς σπουδές… Ξεκινοῦν μὲ ἐφόδια πολλά, ἀλλὰ δουλειὰ δύσκολα βρίσκουν. Μεγάλη ἡ ἀνεργία, πολὺ λίγες οἱ δουλειές. Ἀργοῦν πολὺ τὰ παιδιὰ νὰ βροῦν κάτι, μάλιστα ἱκανοποιητικό, συμβατὸ μὲ τὶς σπουδές τους, ποὺ νὰ ἀποφέρει κάποιες ἀπολαβὲς ἱκανὲς νὰ τὰ στηρίξουν στὴ ζωή. Ἀναγκαστικὰ ἀργοῦν καὶ στὸ γάμο τους. Πῶς ν’ ἀνοίξουν σπίτι, ποῦ νὰ στηριχθοῦν;
Ἀπὸ τὴν ἄλλη πλευρά, ἡ τάση νὰ προχωροῦν σὲ γνωριμίες καὶ ἐπικοινωνίες, ποὺ τελικὰ πρέπει νὰ καταλήξουν στὸ γάμο, εἶναι ὁλοένα πιὸ ἰσχυρή, καθὼς τὰ μέσα ποὺ τὴ δημιουργοῦν καὶ τὴν ἐνισχύουν γίνονται ὁλοένα πιὸ ἔντονα καὶ προκλητικὰ καὶ οἱ ἀνασχετικοὶ φραγμοὶ πέφτουν.
Ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος πρoτρέπει τοὺς γονεῖς νὰ παντρεύουν ἔγκαιρα τὰ παιδιά τους, πρὶν προχωρήσει ἀρκετὰ ἡ ἡλικία, ὥστε νὰ προλαμβάνονται οἱ νεανικὲς ἐκτροπές, καὶ νὰ φθάνουν καθαρὰ σ’ ἕναν τίμιο γάμο, ποὺ γίνεται λιμάνι, μέσα στὸ ὁποῖο ἡσυχάζουν οἱ ψυχὲς καὶ ἀσφαλίζονται ἀπὸ τὸν κίνδυνο τοῦ ναυαγίου (βλ. ΕΠΕ 22, 458· 23, 266 καὶ 30, 694). Τώρα ποὺ καὶ οἱ ἐκτροπὲς ἔγιναν πολὺ πιὸ εὔκολες καὶ ἡ κοινωνικὴ ἀνοχὴ πολὺ μεγαλύτερη, τί θὰ ἔλεγε ἄραγε ὁ ἱερὸς Πατήρ;
Ἀσφαλῶς γιὰ τοὺς εὐσεβεῖς γονεῖς, ποὺ μεγαλώνουν τὰ παιδιά τους μὲ πίστη καὶ φόβο Θεοῦ, εἶναι πολὺ ὀδυνηρὸ νὰ τὰ βλέπουν νὰ φεύγουν ἀπὸ τὸ σπίτι, νὰ συνάπτουν σχέσεις, νὰ συζοῦν χωρὶς τὴ χάρη τοῦ Μυστηρίου τοῦ Γάμου, χωρὶς τὴν εὐλογία τῆς Ἐκκλησίας, χωρὶς νὰ θέλουν νὰ ἀποκτήσουν παιδιά, χωρὶς οἰκογένεια.
Γι’ αὐτὸ ἔγκαιρα πρέπει νὰ συμβουλεύουν σωστὰ καὶ νὰ δίνουν τὴν ὀρθὴ ἀγωγὴ καὶ σ’ αὐτὸ τὸ θέμα.
Ἡ καλύτερη ἀγωγὴ ἀσκεῖται πρῶτα μὲ τὸ δικό τους παράδειγμα. Ὅταν οἱ ἴδιοι ζοῦν τὴν οἰκογένεια ὡς «κατ’ οἶκον ἐκκλησία», ὅταν μέσα στὸ σπίτι τους βασιλεύει ἡ βαθιὰ εἰρήνη καὶ ἡ ἀληθινὴ χαρά, ὅταν μεταξύ τους ὑπάρχει πραγματικὴ ἀγάπη καὶ ἀφοσίωση, ὅταν ἀναπτύσσουν ἄριστες σχέσεις μὲ τὰ παιδιά, καὶ ὅλα αὐτὰ τὰ στηρίζουν στὴν πίστη τους στὸ Θεὸ καὶ στὴ ζωὴ τους μέσα στὴν Ἐκκλησία, τότε δίνουν σιωπηρὰ καὶ πολὺ ἐκφραστικὰ τὴν καλύτερη ἀγωγὴ στὰ παιδιά τους γιὰ τὴν ἀξία τῆς οἰκογένειας, τὴν ὁποία κανένα ἄλλο σχῆμα συμβιώσεως δὲν μπορεῖ νὰ ὑποκαταστήσει.
Ἐπιπλέον, θὰ ἐξηγήσουν οἱ γονεῖς στὰ παιδιὰ γιατί κάθε ἄλλη σχέση ἔξω ἀπὸ τὸ ἱερὸ περιβάλλον τῆς οἰκογένειας εἶναι μεγάλη ἐκτροπὴ καὶ βαρύτατη ἁμαρτία. Ὄχι βέβαια γιατὶ τὸ ὁρίζει ἔτσι «αὐθαίρετα» ὁ Θεός, ἀλλὰ γιατί αὐτὸ δὲν ταιριάζει σὲ μᾶς· καταρρακώνει τὴν ἀξία μας, κατεβάζει τὴν εἰκόνα τοῦ Θεοῦ μέσα μας, μᾶς ὁδηγεῖ στὴ διαφθορὰ καὶ στὴν ἐξαχρείωση, δὲν ἐξασφαλίζει αὐτὸ ποὺ πραγματικὰ ἔχουμε ὡς ἄνθρωποι ἀνάγκη: ποιότητα στὴ χαρά, γνησιότητα καὶ διάρκεια στὴν ἀγάπη, σεβασμὸ στὴν ἱερότητα τοῦ μυστηρίου τῆς ζωῆς, στὸ ὁποῖο πρέπει νὰ εἶναι ἀνοικτὴ κάθε τέτοια σχέση. Γι’ αὐτὸ εἶναι ἁμαρτία. Ἁμαρτία ἀπέναντι στὸ Θεό, ποὺ μᾶς ἔπλασε γιὰ νὰ ζοῦμε ἀληθινὰ ἐλεύθεροι κοντά Του, καὶ ἐμεῖς προτιμοῦμε τὴ δουλεία στὰ πάθη μας, ποὺ μᾶς κρατοῦν μακριά Του. Ἁμαρτία καὶ ἀπέναντι στὸν ἑαυτό μας, ποὺ δικαιοῦται νὰ ζεῖ τὴν πραγματικὴ εὐτυχία, καὶ ἐμεῖς τοῦ τὴ στεροῦμε γιὰ χάρη μιᾶς κατώτερης ἡδονῆς καὶ μιᾶς πρόσκαιρης καὶ ἀμφίβολης σὲ ποιότητα σχέσεως.
Οἱ σχέσεις αὐτὲς ὀνομάζονται τελευταῖα μὲ τὸν πολὺ ἀθῶο καὶ ἐξευγενισμένο ὅρο «ὁλοκληρωμένες σχέσεις». Ἀλλὰ οὔτε ἀθῶες εἶναι οὔτε βέβαια ὁλοκληρωμένες. Διότι οἱ πραγματικὰ ὁλοκληρωμένες σχέσεις ἱκανοποιοῦν βαθιὰ τὸν ἄνθρωπο καὶ γι’ αὐτὸ δὲν εἶναι προσωρινές, δὲν ἀντικαθίστανται σὲ λίγο ἀπὸ ἄλλες καὶ ὕστερα ἀπὸ ἄλλες, ὅπως συνήθως συμβαίνει. Καὶ ἐπιπλέον, ἂν εἶναι πράγματι ὁλοκληρωμένες, μποροῦν νὰ ὁδηγήσουν στὴ γέννηση ἑνὸς παιδιοῦ, πράγμα τὸ ὁποῖο κατὰ κανόνα στὶς περιπτώσεις αὐτὲς ἀποφεύγεται.
Μόνο μέσα στὸ γάμο οἱ σχέσεις εἶναι ὁλοκληρωμένες: σχέσεις ὄχι μόνο σωμάτων, ἀλλὰ σχέσεις τελείας ἀφοσιώσεως ψυχῶν. Γι’ αὐτὸ ὅσοι προχωροῦν στὸ ἱερὸ Μυστήριο, τὸ κάνουν μὲ χαρὰ καὶ ἐλεύθερα δεσμεύονται ἰσόβια, χωρὶς νὰ ἀναζητοῦν κάτι ἄλλο, ἀφοῦ ζοῦν κάτι μεγάλο, πλῆρες καὶ ὁλοκληρωμένο. Καὶ σὰν καρπὸς τῆς ἀγάπης τους ἔρχονται στὴ ζωὴ νέοι ἄνθρωποι, ποὺ αὐξάνουν τὴν ἀγάπη τους καὶ τὴ χαρά τους καὶ ὁλοκληρώνουν τὴν οἰκογένειά τους.
Νὰ συμβουλεύουν οἱ γονεῖς τὰ παιδιά τους τὸ πραγματικὰ δύσκολο θέμα τῆς δημιουργίας τῆς δικῆς τους οἰκογένειας νὰ τὸ ἀντιμετωπίζουν μὲ σύνεση καὶ ὑπομονή. Νὰ ἀγωνίζονται νὰ διατηροῦν τὴν ἁγνότητά τους, ὅσες καὶ ἂν εἶναι σήμερα οἱ δυσκολίες. Καὶ νὰ προχωροῦν, ἴσως καὶ μὲ κάποια δουλειὰ ἁπλούστερη στὴν ἀρχή. Ἐφόσον ἀναθέτουν τὴ ζωή τους μὲ πίστη στὸ Θεὸ καὶ ζοῦν κατὰ τὸ θέλημά Του, δὲν θὰ ἀφήσει Ἐκεῖνος. Θὰ εὐλογήσει καὶ θὰ στηρίξει τὴ νέα οἰκογένεια.
Γιατὶ αὐτὸ ἔχει ἀνάγκη ὁ ἄνθρωπος καὶ αὐτὸ βαθιὰ τὸν ἱκανοποιεῖ. Ὅταν αὐτὸ ζοῦν αὐθεντικὰ οἱ γονεῖς, αὐτὸ διδάσκουν μὲ ἀγάπη καὶ στὰ παιδιὰ καὶ γι’ αὐτὸ προσεύχονται θερμὰ καὶ μὲ πίστη στὸ Θεό, δικαιοῦνται νὰ ἔχουν σταθερὴ τὴν ἐλπίδα ὅτι τὸ ξάνοιγμα τῶν παιδιῶν τους στὴ ζωὴ θὰ τὰ ὁδηγήσει σὲ ξέφωτο ἀληθινῆς χαρᾶς καὶ εὐτυχίας καὶ ὄχι σὲ βάραθρα ἁμαρτίας καὶ δυστυχίας.