ΕΥΑΓΓΕΛΙΚΟ ΑΝΑΓΝΩΣΜΑ ΚΥΡΙΑΚΗΣ 5 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2015
Τῶν Βαΐων: Ἰωάν. ιβ΄ 1-18
Πρὸ ἓξ ἡμερῶν τοῦ πάσχα ἦλθεν ὁ ᾿Ιησοῦς εἰς Βηθανίαν, ὅπου ἦν Λάζαρος ὁ τεθνηκώς, ὃν ἤγειρεν ἐκ νεκρῶν. ἐποίησαν οὖν αὐτῷ δεῖπνον ἐκεῖ, καὶ ἡ Μάρθα διηκόνει· ὁ δὲ Λάζαρος εἷς ἦν τῶν ἀνακειμένων σὺν αὐτῷ. ἡ οὖν Μαρία, λαβοῦσα λίτραν μύρου νάρδου πιστικῆς πολυτίμου, ἤλειψε τοὺς πόδας τοῦ ᾿Ιησοῦ καὶ ἐξέμαξε ταῖς θριξὶν αὐτῆς τοὺς πόδας αὐτοῦ· ἡ δὲ οἰκία ἐπληρώθη ἐκ τῆς ὀσμῆς τοῦ μύρου. λέγει οὖν εἷς ἐκ τῶν μαθητῶν αὐτοῦ, ᾿Ιούδας Σίμωνος ᾿Ισκαριώτης, ὁ μέλλων αὐτὸν παραδιδόναι· διατί τοῦτο τὸ μύρον οὐκ ἐπράθη τριακοσίων δηναρίων καὶ ἐδόθη πτωχοῖς; εἶπε δὲ τοῦτο οὐχ ὅτι περὶ τῶν πτωχῶν ἔμελεν αὐτῷ, ἀλλ’ ὅτι κλέπτης ἦν, καὶ τὸ γλωσσόκομον εἶχε καὶ τὰ βαλλόμενα ἐβάσταζεν. εἶπεν οὖν ὁ ᾿Ιησοῦς· ἄφες αὐτήν, εἰς τὴν ἡμέραν τοῦ ἐνταφιασμοῦ μου τετήρηκεν αὐτό. τοὺς πτωχοὺς γὰρ πάντοτε ἔχετε μεθ᾿ ἑαυτῶν, ἐμὲ δὲ οὐ πάντοτε ἔχετε. ῎Εγνω οὖν ὄχλος πολὺς ἐκ τῶν ᾿Ιουδαίων ὅτι ἐκεῖ ἐστι, καὶ ἦλθον οὐ διὰ τὸν ᾿Ιησοῦν μόνον, ἀλλ’ ἵνα καὶ τὸν Λάζαρον ἴδωσιν ὃν ἤγειρεν ἐκ νεκρῶν. ἐβουλεύσαντο δὲ οἱ ἀρχιερεῖς ἵνα καὶ τὸν Λάζαρον ἀποκτείνωσιν, ὅτι πολλοὶ δι᾿ αὐτὸν ὑπῆγον τῶν ᾿Ιουδαίων καὶ ἐπίστευον εἰς τὸν ᾿Ιησοῦν. Τῇ ἐπαύριον ὄχλος πολὺς ὁ ἐλθὼν εἰς τὴν ἑορτήν, ἀκούσαντες ὅτι ἔρχεται ᾿Ιησοῦς εἰς ῾Ιεροσόλυμα, ἔλαβον τὰ βαΐα τῶν φοινίκων καὶ ἐξῆλθον εἰς ὑπάντησιν αὐτῷ, καὶ ἔκραζον· ὡσαννά, εὐλογημένος ὁ ἐρχόμενος ἐν ὀνόματι Κυρίου, βασιλεὺς τοῦ ᾿Ισραήλ. εὑρὼν δὲ ὁ ᾿Ιησοῦς ὀνάριον ἐκάθισεν ἐπ᾿ αὐτό, καθώς ἐστι γεγραμμένον· μὴ φοβοῦ, θύγατερ Σιών· ἰδοὺ ὁ βασιλεύς σου ἔρχεται καθήμενος ἐπὶ πῶλον ὄνου. Ταῦτα δὲ οὐκ ἔγνωσαν οἱ μαθηταὶ αὐτοῦ τὸ πρῶτον, ἀλλ᾿ ὅτε ἐδοξάσθη ὁ ᾿Ιησοῦς, τότε ἐμνήσθησαν ὅτι ταῦτα ἦν ἐπ’ αὐτῷ γεγραμμένα, καὶ ταῦτα ἐποίησαν αὐτῷ. ᾿Εμαρτύρει οὖν ὁ ὄχλος ὁ ὢν μετ᾿ αὐτοῦ ὅτε τὸν Λάζαρον ἐφώνησεν ἐκ τοῦ μνημείου καὶ ἤγειρεν αὐτὸν ἐκ νεκρῶν. διὰ τοῦτο καὶ ὑπήντησεν αὐτῷ ὁ ὄχλος, ὅτι ἤκουσαν τοῦτο αὐτὸν πεποιηκέναι τὸ σημεῖον.
ΠΡΟΕΙΚΟΝΙΣΕΙΣ ΤΟΥ ΠΑΘΟΥΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΑΝΑΣΤΑΣΕΩΣ
1. Εὐωδία ἀγάπης καὶ εὐγνωμοσύνης
Προάγγελοι τοῦ Πάθους καὶ τῆς Ἀναστάσεως τοῦ Κυρίου εἶναι τὰ δύο γεγονότα ποὺ μᾶς περιγράφει τὸ σημερινὸ ἱερὸ Εὐαγγέλιο.
Ἕξι μέρες πρὶν ἀπὸ τὴν ἑορτὴ τοῦ ἰουδαϊκοῦ Πάσχα, ὁ Κύριος Ἰησοῦς πῆγε στὴ Βηθανία, τὸ μικρὸ ἐκεῖνο προάστιο τῆς Ἱερουσαλήμ, ὅπου εἶχε ἀναστήσει τὸ νεκρὸ Λάζαρο. Γεμάτοι χαρὰ κι εὐγνωμοσύνη Τὸν ὑποδέχθηκαν ἐκεῖ, καὶ Τοῦ παρέθεσαν δεῖπνο. Ὁ Λάζαρος κάθισε μαζὶ μὲ τὸν Κύριο, ἐνῶ ἡ ἀδελφή του Μάρθα διακονοῦσε στὸ τραπέζι. Ἡ ἄλλη ἀδελφή τους, ἡ Μαρία, πλησίασε τὸν Κύριο καὶ μ’ ἕνα πανάκριβο γνήσιο μύρο, ποὺ εἶχε ἀγοράσει, ἄλειψε τὰ πόδια τοῦ Ἰησοῦ καὶ τὰ σκούπισε μὲ τὰ μαλλιά της. Τότε γέμισε ὅλο τὸ σπίτι ἀπὸ τὴν εὐωδία τοῦ μύρου.
Τὸν ἀγαποῦσαν τὸν Κύριο ὁ Λάζαρος καὶ οἱ ἀδελφές του καὶ ἐπιπλέον αἰσθάνονταν βαθιὰ εὐγνωμοσύνη γιὰ τὸ ἀνέλπιστο θαῦμα ποὺ εἶχαν ζήσει. Γι’ αὐτὸ καὶ ἤθελαν μὲ κάθε τρόπο νὰ Τὸν εὐχαριστήσουν. Ὡστόσο ὁ φιλάργυρος Ἰούδας, ποὺ παρακολουθοῦσε τὴν ὅλη σκηνή, ἀντέδρασε: Γιατί ἔγινε τέτοια σπατάλη μὲ τὸ μύρο; Δὲν θὰ μποροῦσε νὰ πουληθεῖ αὐτὸ τὸ ἀκριβὸ ἄρωμα, καὶ τὸ ἀντίτιμό του νὰ δοθεῖ στοὺς φτωχούς;… Διαμαρτυρήθηκε, ὄχι ὅμως ἐπειδὴ ἐνδιαφερόταν γιὰ τοὺς φτωχούς, ἀλλὰ διότι ἤθελε νὰ καρπωθεῖ τὰ χρήματα, ἀφοῦ ὁ ἴδιος διαχειριζόταν τὶς εἰσφορές.
Ἀλλὰ ὁ Κύριος Ἰησοῦς, ποὺ εἶχε σταθερὰ προσανατολισμένη τὴ σκέψη Του στὸν ἐπικείμενο ἑκούσιο θάνατό Του, τοῦ ἔδωσε τὴν ἀπάντηση: Ἄφησέ την· μὴν τὴν κατηγορεῖς. Αὐτὴ σὰν νὰ διαισθανόταν ὅτι πρόκειται σύντομα νὰ πεθάνω καὶ νὰ ταφῶ, φύλαξε αὐτὸ τὸ μύρο καὶ μὲ ἄλειψε ἀπὸ τώρα, προαναγγέλλοντας συμβολικὰ τὸ μύρωμα τοῦ σώματός μου κατὰ τὴν ἡμέρα τοῦ ἐνταφιασμοῦ μου. Μὴν τὴν ἐμποδίζετε λοιπόν. Τοὺς φτωχοὺς πάντοτε τοὺς ἔχετε μαζί σας, καὶ μπορεῖτε ὁποιαδήποτε στιγμὴ νὰ τοὺς ἐλεήσετε. Ἐμένα ὅμως δὲν θὰ μὲ ἔχετε πάντοτε.
Τὸ ἐπιχείρημα τοῦ Ἰούδα φαινόταν λογικὸ ἐκ πρώτης ὄψεως. Ὡστόσο ὁ Κύριος, ποὺ γνωρίζει τὰ μυστικὰ βάθη τῶν καρδιῶν μας, διέκρινε τὴν ἰδιοτέλειά του καὶ παράλληλα τὴν εἰλικρινὴ ἀγάπη καὶ εὐγνωμοσύνη τῆς Μαρίας, ποὺ ἐκδηλώθηκε μὲ γενναιοδωρία ἀλλὰ καὶ σεμνότητα. Γι’ αὐτό, ὄχι μόνο δέχθηκε τὴν προσφορὰ της, ἀλλὰ καὶ τὴν ἐγκωμίασε δίνοντας στὴν πράξη της ἰδιαίτερο συμβολισμό: τὴν προτύπωση τοῦ ἐνταφιασμοῦ Του.
Ἀγάπη καὶ εὐγνωμοσύνη. Αὐτὸ εἶναι τὸ εὐωδιαστὸ μύρο ποὺ καλούμαστε κι ἐμεῖς νὰ προσφέρουμε στὸ Σωτήρα Χριστό, καθὼς τὶς προσεχεῖς ἡμέρες τῆς Ἁγίας καὶ Μεγάλης Ἑβδομάδος θὰ ζήσουμε τὰ ἄχραντα Πάθη Του. Ἂς ἐκδηλώνουμε κι ἐμεῖς θερμὴ τὴν εὐγνωμοσύνη μας γιὰ ὅσα ὑπέμεινε χάριν τῆς δικῆς μας σωτηρίας. Νὰ τὴν ἐκδηλώνουμε μὲ τὴν καθημερινὴ συμμετοχή μας στὶς ἱερὲς Ἀκολουθίες, τὴν προσωπικὴ περισυλλογὴ καὶ τὴν εἰλικρινὴ μετάνοια. Ἀπὸ τὰ βάθη τῆς καρδιᾶς μας ἂς Τὸν εὐχαριστοῦμε γιὰ τὴ θυσιαστική Του ἀγάπη κι ἂς Τὸν δοξάζουμε ὡς Σωτήρα καὶ Λυτρωτή, ὡς τὸν Αἰώνιο Βασιλέα καὶ Νικητὴ τοῦ θανάτου.
2. Προανάκρουσμα θριάμβου
Τὸν Κύριο ὡς Βασιλέα καὶ Νικητὴ μᾶς παρουσιάζει στὴ συνέχεια τὸ ἱερὸ Εὐαγγέλιο. Διότι, τὴν ἄλλη μέρα ἀπὸ τὸ δεῖπνο τῆς Βηθανίας, ὁ Κύριος Ἰησοῦς προχώρησε γιὰ νὰ εἰσέλθει στὴν ἁγία Πόλη. Ὁ λαός, ποὺ τὸ πληροφορήθηκε, ἔτρεξε νὰ Τὸν ὑποδεχθεῖ. Πῆραν στὰ χέρια τους «τὰ βαΐα τῶν φοινίκων» ὡς σύμβολα νίκης καὶ φώναζαν θριαμβευτικά: «ὡσαννά, εὐλογημένος ὁ ἐρχόμενος ἐν ὀνόματι Κυρίου, βασιλεὺς τοῦ Ἰσραήλ»· δόξα καὶ τιμὴ σ’ αὐτὸν ποὺ ὑποδεχόμαστε! Εὐλογημένος καὶ δοξασμένος νὰ εἶναι αὐτὸς ποὺ ἔρχεται ἀπεσταλμένος ἀπὸ τὸν Κύριο. Αὐτὸς εἶναι ὁ ἔνδοξος βασιλιὰς τοῦ Ἰσραήλ, ποὺ τόσο καιρὸ περιμέναμε.
Τὴν ἴδια ὥρα ὁ Χριστὸς εἰσερχόταν στὰ Ἱεροσόλυμα καθισμένος σ’ ἕνα γαϊδουράκι, σύμφωνα μ’ ἐκεῖνο ποὺ εἶναι γραμμένο στὸν προφήτη Ζαχαρία: Μὴ φοβᾶσαι, Ἱερουσαλήμ, κόρη τοῦ ὄρους Σιών. Ὁ βασιλιάς σου ἔρχεται ὄχι ὡς τύραννος καὶ κατακτητὴς πάνω σὲ ἄλογο ἢ σὲ ἅρμα πολεμικό, ἀλλὰ «καθήμενος ἐπὶ πῶλον ὄνου».
Βέβαια οἱ Μαθητὲς δὲν μποροῦσαν νὰ τὰ ἑρμηνεύσουν ὅλα αὐτά. Ἀργότερα, ὅταν ὁ Ἰησοῦς δοξάσθηκε μὲ τὴν Ἀνάσταση καὶ τὴν Ἀνάληψή Του, τότε φωτίστηκαν ἀπὸ τὸ Ἅγιο Πνεῦμα καὶ ἀντιλήφθηκαν ὅτι τὰ προφητικὰ λόγια τοῦ προφήτη Ζαχαρία ἦταν γραμμένα γιὰ τὸν Χριστό, καὶ οἱ ἄνθρωποι συντελοῦσαν, χωρὶς νὰ τὸ καταλαβαίνουν, ὥστε νὰ ἐκπληρωθοῦν τὰ προφητικὰ αὐτὰ λόγια.
Πάντως τὰ πλήθη τοῦ λαοῦ, ποὺ ἐπευφημοῦσαν τὸν Κύριο, ἐκδηλώθηκαν μὲ τέτοιο ἐνθουσιασμό, διότι εἶχαν πληροφορηθεῖ τὸ συγκλονιστικὸ θαῦμα τῆς Ἀναστάσεως τοῦ Λαζάρου. Παράλληλα ὅμως, ἡ ἐνέργειά τους αὐτὴ ἦταν καὶ ἕνα προανάκρουσμα τῆς νίκης τοῦ Κυρίου ἐπὶ τοῦ θανάτου. Καθὼς κι ἐμεῖς θὰ ἀκολουθήσουμε, ἀπὸ σήμερα τὸ βράδυ, τὸν Κύριο Ἰησοῦ «ἐρχόμενον ἐπὶ τὸ ἑκούσιον πάθος», ἂς μὴν ξεχνοῦμε ὅτι ὁ δρόμος ποὺ βαδίζει δὲν καταλήγει στὸ θάνατο ἀλλὰ στὴ νίκη τοῦ θανάτου, στὴν Ἀνάσταση!
Ἄλλωστε γι’ αὐτὸ κρατοῦμε «τά τῆς νίκης σύμβολα», τὰ εὐλογημένα βάγια ποὺ μᾶς προσφέρει ἡ Ἐκκλησία· γιὰ νὰ δοξάσουμε τὸν Νικητὴ τοῦ θανάτου καὶ νὰ στερεώσουμε τὴν πίστη μας στὴν προσδοκία τῆς Ἀναστάσεως καὶ τῆς αἰώνιας ζωῆς ποὺ Ἐκεῖνος μᾶς χαρίζει.
