Ἀνοίγει ἡ αὐλαία τῶν σεπτῶν Παθῶν τοῦ Κυρίου. Οἱ πιστοὶ συναγμένοι στοὺς ἱεροὺς Ναοὺς εἰσερχόμαστε στὸν πυρήνα, τὴν καρδιὰ τῆς λατρευτικῆς ζωῆς τῆς Ἐκκλησίας μας. Μαζὶ ὅλοι, γιὰ νὰ λατρεύσουμε τὸν Κύριο ποὺ πορεύεται πρὸς τὸ ἑκούσιο Πάθος, πρὸς τὴ δόξα Του, τὸν Σταυρό, καὶ «ἐπείγεται τοῦ παθεῖν ἀγαθότητι», ἀπὸ ἀβυσσαλέα γιὰ μᾶς ἀγάπη βιάζεται νὰ προσφέρει τὴν ὕψιστη θυσία τοῦ ἑαυτοῦ Του πρὸς τὸν «ἐν οὐρανοῖς» Πατέρα Του γιὰ τὴ σωτηρία μας.
«Τὰ πάθη τὰ σεπτὰ ἡ παροῦσα ἡμέρα ὡς φῶτα σωστικὰ ἀνατέλλει τῷ κόσμῳ».
Παράδοξο, πραγματικά, τὸ ἦθος καὶ ἡ ἀτμόσφαιρα ποὺ ἀποπνέει ἡ Ἐκκλησία μας τὶς ὧρες αὐτές. Τίποτε τὸ σκοτεινό, τὸ καταθλιπτικό. Τόνος θριαμβικός! Ἔτσι μᾶς εἰσάγει στήν ἁγία καί μεγάλη Ἑβδομάδα. «Ὡς φῶτα σωστικὰ» ἀνατέλλουν σὲ ὅλο τὸν κόσμο τὰ «πάθη τὰ σεπτὰ» τοῦ Χριστοῦ μας. Καὶ μᾶς προτρέπει ἡ ἁγία μας Ἐκκλησία νὰ γίνουμε μέτοχοι αὐτῶν τῶν φώτων τῶν σωστικῶν, καὶ ἔτσι, μὲ φωτισμένες ψυχὲς καὶ σώματα, νὰ ἑορτάσουμε τὶς μεγάλες αὐτὲς ἡμέρες.
Δὲν πλανᾶται ἡ Ἐκκλησία. Αὐτὸ ποὺ κάνει δὲν εἶναι τίποτε ἄλλο παρὰ ἀνταπόκριση στὸν τρόπο μὲ τὸν ὁποῖο ὁ ἴδιος ὁ Κύριος καὶ Θεός της, ὁ Νυμφίος της, πορεύεται πρὸς τὸ Πάθος Του…
Καὶ πῶς λοιπὸν πορεύεται;
Στὸν ἑσπερινὸ τῆς Κυριακῆς τῶν Βαΐων ἀκοῦμε ἕνα ἀνάγνωσμα ἀπὸ τὴν Παλαιὰ Διαθήκη, ποὺ ἀποτελεῖ προφητεία γιὰ τὸ Πάθος τοῦ Κυρίου. Προφητεία τοῦ Πατριάρχου Ἰακώβ, 1.800 περίπου χρόνια πρὶν ἀπὸ τὸν Χριστό, καθὼς εὐλογεῖ τὸν υἱό του Ἰούδα, ἀπὸ τὸν ὁποῖο ἔμελλε νὰ ἀναφανεῖ ὁ Μεσσίας.
«Ἡ εἰς τὸν Ἰούδαν γεγενημένη εὐλογία», σημειώνει ὁ ἱερὸς Χρυσόστομος, «μυστική τίς ἐστι, προμηνύουσα ἡμῖν τὰ κατὰ τὸν Χριστὸν ἅπαντα», ἔχει κάποια πνευματικὴ σημασία, καθὼς προμηνύει ὅλα τὰ σχετικὰ μὲ τὸν Χριστό, «οὐ μόνον τὴν εἰς ἀνθρώπους κάθοδον τοῦ Δεσπότου, ἀλλὰ καὶ τὸ μυστήριον, καὶ τὸν σταυρόν, καὶ τὴν ταφήν, καὶ τὴν ἀνάστασιν, καὶ πάντα ἁπαξαπλῶς».
Παραλείπουμε τὰ ὑπόλοιπα, γιὰ νὰ ἑστιάσουμε τὴν προσοχὴ σὲ ὅσα ἔχουν σχέση μὲ τὸ σταυρικὸ Πάθημα τοῦ Κυρίου.
Τὸν προφητεύει ὁ Ἰακὼβ ὡς λιοντάρι ποὺ ἔπεσε νὰ κοιμηθεῖ, καὶ ποιὸς τολμάει νὰ τὸ ξυπνήσει; Ὅποτε θέλει, θὰ ξυπνήσει μόνο του. Αὐτεξουσίως θὰ ἀναστηθεῖ ὁ Χριστός, ὡς δυνατός. Θὰ σπάσει τὰ δεσμὰ τοῦ θανάτου καὶ τοῦ ἅδου καὶ θὰ ἐγερθεῖ ὅπως ἐγείρεται τὸ λιοντάρι ἀπὸ τὸν ὕπνο του.
Καὶ συνεχίζει ὁ προφήτης Ἰακώβ:
«Πλυνεῖ ἐν οἴνῳ τὴν στολὴν αὐτοῦ καὶ ἐν αἵματι σταφυλῆς τὴν περιβολὴν αὐτοῦ». Προφητεύει τὸ σταυρικὸ Πάθος Του: Θὰ πλύνει τὴν ἐνδυμασία Του μέσα στὸν οἶνο, καὶ τὴ στολή Του μέσα στὸ σὰν αἷμα κρασὶ τοῦ σταφυλιοῦ. Ὁ Μεσσίας Χριστὸς θὰ πλύνει τὴν ἀνθρώπινη φύση ποὺ σὰν ἔνδυμα φόρεσε μέσα στὸ Αἷμα τῆς ἀπολυτρωτικῆς Του θυσίας, καθὼς τὸ ἅγιο Σῶμα Του θὰ σφαγιασθεῖ ἐπάνω στὸ Σταυρό.
Καὶ συνεχίζει ὁ ἱερὸς Πατριάρχης, σὰν νὰ βλέπει τώρα μπροστά του τὸν Μεσσία, πῶς ἔρχεται, μὲ τί ψυχικὴ διάθεση, γιὰ νὰ τελέσει τὴ φρικτή Του θυσία χάριν τῶν ἀνθρώπων:
«Χαροποιοὶ οἱ ὀφθαλμοὶ αὐτοῦ ἀπὸ οἴνου, καὶ λευκοὶ οἱ ὀδόντες αὐτοῦ ἢ γάλα». (Γεν. μθ΄ [49] 9, 11-12). Ὦ ἅγιε Πατριάρχα! Πῶς δυνάμωσαν τὰ γεροντικά σου μάτια λίγο πρὶν τὴν τελευτή σου, ὥστε νὰ καταφέρεις νὰ ἀτενίσεις τοὺς ὀφθαλμοὺς τοῦ Σωτῆρος Χριστοῦ λίγο πρὸ τοῦ Πάθους Του! Πές μας λοιπόν, πῶς ἦταν τὰ μάτια Του;
«Χαροποιοὶ οἱ ὀφθαλμοὶ αὐτοῦ ἀπὸ οἴνου». Μιὰ ἔκφραση ποὺ εἶναι ἀδύνατον νὰ ἀποδοθεῖ μονολεκτικά. Τὰ μάτια Του, καθὼς Αὐτὸς πορευόταν πρὸς τὸ ἑκούσιο Πάθος Του, ἦταν ὅπως εἶναι τὰ μάτια ἐκείνου ποὺ ἔχει πιεῖ πολὺ κρασὶ καὶ ἔχει εἰσέλθει σὲ εὐθυμία: κόκκινα, ὑγρά, σπινθηροβόλα. Νὰ στραφταλίζουν ἀπὸ ὀξύτητα. Νὰ καῖνε ἀπὸ ἔξαψη. Νὰ ἀνοίγουν καὶ νὰ κλείνουν ἥσυχα ἀπὸ ἀγαλλίαση. Νὰ ξεχειλίζουν χαρὰ καὶ εὐθυμία. «Χαροποιά»!
«Χαροποιοὶ οἱ ὀφθαλμοί» Του! Ἔτσι πορεύεται ὁ Κύριος πρὸς τὸν Σταυρό! Καὶ τώρα μποροῦμε καλύτερα νὰ ἐννοήσουμε αὐτὸ ποὺ ὁ θεῖος Παῦλος γράφει στὴν ἐπιστολή του: «ἀφορῶντες εἰς τὸν τῆς πίστεως ἀρχηγὸν καὶ τελειωτὴν Ἰησοῦν, ὃς ἀντὶ τῆς προκειμένης αὐτῷ χαρᾶς ὑπέμεινε σταυρόν, αἰσχύνης καταφρονήσας» (Ἑβρ. ιβ΄ [12] 2). Σ’ Αὐτὸν νὰ ἔχουμε πάντοτε στραμμένο τὸ βλέμμα μας· στὸν ἀρχηγὸ τῆς Πίστεώς μας Ἰησοῦ Χριστό, ὁ Ὁποῖος ἐξαιτίας τῆς χαρᾶς ποὺ εἶχε ἐμπρὸς στὰ μάτια Του, χαρᾶς ὅτι μὲ τὸ Πάθημά Του θὰ ἔσωζε πολλοὺς καὶ θὰ τοὺς ὁδηγοῦσε στὴ δόξα τοῦ Οὐρανοῦ· γι’ αὐτὴ λοιπὸν τὴ χαρά Του δέχθηκε νὰ ὑπομείνει ὄχι κάτι λίγο, κάτι ἐλαφρύ, ἀλλὰ τὸν ἀτιμωτικὸ θάνατο τοῦ Σταυροῦ, χωρὶς νὰ ὑπολογίσει τὸ ὄνειδος, τὸν ἐξευτελισμὸ ποὺ Τοῦ προσέδιδε ἕνας τέτοιος θάνατος, ἀλλὰ περιφρονώντας ὅλη αὐτὴ τὴν αἰσχύνη.
Τὰ πάντα περιφρόνησε ὁ Λυτρωτής μας γιὰ τὴ χαρὰ ποὺ εἶχε…
Ὢ ἀγάπη, ἄβυσσος οἰκτιρμῶν! Κι ὄχι μόνο χαρά. Ἡ προφητεία τοῦ Ἰακὼβ προσθέτει καὶ τὸ ἄλλο στοιχεῖο: «Ἀπὸ οἶνου»! Μέθη! Κρασί. Ἔξαψη χαρᾶς! Ἔρως θεῖος. Μυστικός. Καινὸς καὶ καινοποιός. Ἀγάπη τέτοια πρὸς τὸ πλάσμα Του, τόση, ποὺ καθιστᾶ τὸν ἄνθρωπο νέο, καινούργιο. «Καινιεῖ σε ἐν τῇ ἀγαπήσει αὐτοῦ» (Σοφον. γ΄ 17). Μεθυσμένη ἀγάπη, ποὺ κάνει καὶ τὸν ἄνθρωπο νὰ μεθᾶ καὶ νὰ γίνονται καὶ οἱ δικοί του ὀφθαλμοὶ «χαροποιοὶ ἀπὸ οἴνου». Διότι καὶ αὐτὴ τὴν ἔννοια ἔχει ἡ προφητεία, καὶ τὴ σημειώνουν οἱ ἱεροὶ ἑρμηνευτές. Οἱ ὀφθαλμοὶ τοῦ Κυρίου δὲν εἶναι ἁπλῶς χαρούμενοι, ἀλλὰ χαροποιοί, σκορποῦν χαρά, φέρνουν εὐφροσύνη.
Εὐφροσύνη «ἀπὸ οἴνου» γιὰ ὅποιον μετέχει ἐνεργῶς στὰ Πάθη τοῦ Κυρίου καὶ γίνεται κοινωνός τοῦ «ποτηρίου τῆς θείας εὐφροσύνης», τοῦ «καινοῦ οἴνου» ποὺ ὁ Λυτρωτὴς μᾶς χάρισε μὲ τὴ φρικτή Του θυσία ἐπὶ τοῦ Σταυροῦ, τοῦ ἀτιμήτου Αἵματός Του…
