ΚΥΡΙΑΚΗ ΑΓΙΩΝ ΠΑΤΕΡΩΝ

ΑΠΟΣΤΟΛΙΚΟ ΑΝΑΓΝΩΣΜΑ ΚΥΡΙΑΚΗΣ 24 ΜΑΪΟΥ 2015

Τῶν Ἁγίων Πατέρων τῆς Α΄ Οἰκουμενικῆς Συνόδου: Πράξ. κ΄ 16-18, 28-36

Ἐν ταῖς ἡμέραις ἐκείναις, ἔκρινεν ὁ Παῦλος παραπλεῦσαι τὴν ῎Εφεσον, ὅπως μὴ γένηται αὐτῷ χρονοτριβῆσαι ἐν τῇ ᾿Ασίᾳ· ἔσπευδε γάρ, εἰ δυνατὸν ἦν αὐτῷ, τὴν ἡμέραν τῆς πεντηκοστῆς γενέσθαι εἰς ῾Ιεροσόλυμα. ᾿Απὸ δὲ τῆς Μιλήτου πέμψας εἰς ῎Εφεσον μετεκαλέσατο τοὺς πρεσβυτέρους τῆς ἐκκλησίας. ὡς δὲ παρεγένοντο πρὸς αὐτόν, εἶπεν αὐτοῖς· προσέχετε ἑαυτοῖς καὶ παντὶ τῷ ποιμνίῳ ἐν ᾧ ὑμᾶς τὸ Πνεῦμα τὸ Ἅγιον ἔθετο ἐπισκόπους, ποιμαίνειν τὴν ἐκκλησίαν τοῦ Κυρίου καὶ Θεοῦ, ἣν περιεποιήσατο διὰ τοῦ ἰδίου αἵματος. ἐγὼ γὰρ οἶδα τοῦτο, ὅτι εἰσελεύσονται μετὰ τὴν ἄφιξίν μου λύκοι βαρεῖς εἰς ὑμᾶς μὴ φειδόμενοι τοῦ ποιμνίου· καὶ ἐξ ὑμῶν αὐτῶν ἀναστήσονται ἄνδρες λαλοῦντες διεστραμμένα τοῦ ἀποσπᾶν τοὺς μαθητὰς ὀπίσω αὐτῶν. διὸ γρηγορεῖτε, μνημονεύοντες ὅτι τριετίαν νύκτα καὶ ἡμέραν οὐκ ἐπαυσάμην μετὰ δακρύων νουθετῶν ἕνα ἕκαστον. καὶ τὰ νῦν παρατίθεμαι ὑμᾶς, ἀδελφοί, τῷ Θεῷ καὶ τῷ λόγῳ τῆς χάριτος αὐτοῦ τῷ δυναμένῳ ἐποικοδομῆσαι καὶ δοῦναι ὑμῖν κληρονομίαν ἐν τοῖς ἡγιασμένοις πᾶσιν. ἀργυρίου ἢ χρυσίου ἢ ἱματισμοῦ οὐδενὸς ἐπεθύμησα· αὐτοὶ γινώσκετε ὅτι ταῖς χρείαις μου καὶ τοῖς οὖσι μετ᾿ ἐμοῦ ὑπηρέτησαν αἱ χεῖρες αὗται. πάντα ὑπέδειξα ὑμῖν ὅτι οὕτω κοπιῶντας δεῖ ἀντιλαμβάνεσθαι τῶν ἀσθενούντων, μνημονεύειν τε τῶν λόγων τοῦ Κυρίου ᾿Ιησοῦ, ὅτι αὐτὸς εἶπε· μακάριόν ἐστι μᾶλλον διδόναι ἢ λαμβάνειν. καὶ ταῦτα εἰπών, θεὶς τὰ γόνατα αὐτοῦ σὺν πᾶσιν αὐτοῖς προσηύξατο.

ΚΥΡΙΑΚΗ ΑΓΙΩΝ ΠΑΤΕΡΩΝ

Ἡ ἁγία μας Ἐκκλησία τιμᾶ σήμερα τοὺς τριακοσίους δέκα καὶ ὀκτὼ θεοφόρους Πατέρες τῆς Α΄ Οἰκουμενικῆς Συνόδου, οἱ ὁποῖοι ἀντιστάθηκαν γενναῖα στὶς βλάσφημες αἱρετικὲς δοξασίες τοῦ Ἀρείου· καὶ διεκήρυξαν περίτρανα ὅτι ὁ Κύριος Ἰησοῦς Χριστὸς εἶναι «Θεὸς ἀληθινός, ὁμοούσιος τῷ Πατρί». Τὸ ἀ­­­­πο­στολικὸ ἀνάγνωσμα τῆς ἡμέρας ἔχει ἐπιλεγεῖ γι’ αὐτὴν ἀκριβῶς τὴ θριαμβευ­τικὴ νίκη τῆς Ὀρθοδόξου Πίστεως.

1. ΟΙ ΛΥΚΟΙ

   Ὁ ἀπόστολος Παῦλος προχωρεῖ στὰ παράλια τῆς Μικρᾶς Ἀσίας μὲ προορι­σμὸ τὴν Ἱερουσαλήμ. Γιὰ νὰ μὴν ἀργο­πο­ρήσει παρακάμπτει τὴν Ἔφεσο καὶ κάνει μία μικρὴ στάση στὴ Μίλητο, διότι βιάζεται νὰ βρεθεῖ τὴν ἡμέρα τῆς Πεντηκοστῆς στὰ Ἱεροσόλυμα. Ἀπὸ τὴ Μίλητο στέλνει ἀνθρώπους στὴν Ἔ­­φε­σο καὶ καλεῖ τοὺς πρεσβυτέρους τῆς τοπικῆς Ἐκκλησίας νὰ ἔλθουν νὰ τὸν συναντήσουν ἐκεῖ. Κι ὅταν αὐτοὶ ἔφθασαν κοντά του, τοὺς ἔδωσε πολὺ σημαντικὲς ποιμαντικὲς ὁ­­­δηγίες: Γνωρίζετε καλά, τοὺς εἶπε, πῶς συμπερι­φέρθηκα μαζί σας ἀπὸ τὴν πρώτη ἡ­­­μέρα ποὺ βρέθηκα στὴ Μικρὰ Ἀσία καὶ σ’ ὅλο τὸ χρονικὸ διάστημα τῆς παραμονῆς μου. Προσέχετε λοιπὸν τὸν ἑαυτό σας, πῶς θὰ συμπεριφέρε­σθε καὶ τί θὰ διδάσκετε. Προσέχετε καὶ ὅλο τὸ πνευματικό σας ποίμνιο, στὸ ὁποῖο τὸ Ἅγιον Πνεῦμα σᾶς τοποθέ­τησε ἐπισκόπους γιὰ νὰ ποιμαίνετε τὴν Ἐκ­κλησία τοῦ Θεοῦ. Αὐτὴν τὴν Ἐκκλησία ὁ Κύριος τὴν ἔσωσε καὶ τὴν ἔκαμε κτῆμα του μὲ τὸ δικό του αἷμα. Προσέχετε, διότι μετὰ τὴν ἀναχώ­ρησή μου θὰ εἰσβάλουν ἀνάμεσά σας ψευδοδιδάσκαλοι ποὺ σὰν ἄγριοι καὶ σκληροὶ λύκοι ἀλύπητα θὰ διαρπάζουν­ τὸ ποίμνιο ἀφανίζοντας τὶς ψυχὲς τῶν λογικῶν προβάτων. Ἀλλὰ κι ἀπὸ σᾶς τοὺς ἴδιους θὰ παρουσιασθοῦν ἄν­θρω­ποι ποὺ θὰ διδάσκουν πλανεμένες διδασκαλίες, γιὰ νὰ ἀποσποῦν τοὺς μα­θητὲς ἀπὸ τὸν ἴσιο δρόμο τῆς ἀλήθειας καὶ νὰ τοὺς παρασύρουν πί­σω τους.
   Μέσα σ’ αὐτὸν τὸν λόγο του ὁ ἀπό­στολος Παῦλος διαζωγραφίζει τὴν πιὸ φοβερὴ μάστιγα τῆς Ἐκκλησίας, τοὺς αἱ­ρε­τικοὺς ψευδοδιδασκάλους. Καὶ τοὺς χαρακτηρίζει «λύκους βαρεῖς», ἀδίστα­κτους. Γιατί ὅμως τοὺς δίνει ἕ­ναν τέτοιο χαρακτηρισμό; Βέβαια ὁ χαρακτη­ρισμὸς αὐτὸς δὲν εἶναι δικός του ἀλλὰ τοῦ ἴδιου τοῦ Κυρίου. Ὁ Κύριος­ ὀνόμασε πρῶτος τοὺς αἱρετικοὺς ψευδοδιδασκάλους ὡς προβατόσχημους ἁρπακτικοὺς λύκους. Ὁ θεῖος Παῦλος ἀναφέρει ἐπιπλέον ὅτι οἱ λύκοι αὐτοὶ εἶναι σκληροὶ καὶ ἀδίστα­κτοι. Γιατί ὅ­­μως τοὺς χαρακτηρίζει ἔτσι; Γιὰ νὰ τονί­σει τὴ σκληρότητά τους. Γιὰ νὰ φανερώσει ὅτι θὰ εἶναι ἱκανότατοι στὴν ὑποκρισία καὶ στὴν πονηρία. Ἔτσι θέλει­ νὰ προειδοποιήσει καὶ προφυλάξει­ τοὺς πι­στοὺς κάθε ἐποχῆς. Γι’ αὐ­­τὸ καὶ λέ­γει­ ὅτι οἱ αἱρετικοὶ θὰ πα­ρου­σιάζον­ται ὡς ἐξ­αιρε­­­­τι­κοὶ ποιμένες τῆς Ἐκ­­κλησί­ας, ποὺ θὰ ἐν­­­δι­α­φέ­ρονται δῆθεν γιὰ τὴν ἀλή­θεια. Θὰ κρύ­βουν ὅ­­­μως μέσα τους μὲ μεγάλη ὑπο­κρι­σία τὴν κακότητα καὶ τὸ ψεῦδος. Ἔτσι θὰ κάνουν μεγάλη ζη­μία στὸ ποίμνιο. Θὰ τὸ διαρπάζουν καὶ θὰ τὸ ὁδηγοῦν στὴν καταστροφή. Γι’ αὐτὸ ἀ­­­­κριβῶς θὰ εἶναι πολὺ ἐπι­κίν­δυνοι, πιὸ ἐπικίνδυνοι ἀπὸ τοὺς ἐξω­τερικοὺς δεδηλωμένους ἐχθροὺς τῆς Ἐκκλησίας. Διότι οἱ αἱρετικοὶ πολέμησαν καὶ πολεμοῦν τὴν Ἐκκλησία μέσα ἀπὸ τὰ σπλάχνα της. Δὲν φανερώνον­ται ἀπὸ τὴν ἀρχή. Στα­δια­κὰ καὶ ἐν ὀνόματι δῆθεν τῆς ἀληθείας διαιροῦν τὴν Ἐκκλησία. Προκαλοῦν σύγχυση, διαίρεση, καταστροφὴ σὲ ἀνυπο­ψίαστες ψυχές.

2. ΟΙ ΠΟΙΜΕΝΕΣ

   Στὴ συνέχεια ὁ ἀπόστολος Παῦλος δί­νει στοὺς πρεσβυτέρους τῆς Ἐφέσου ὁδηγίες γιὰ τὸ πῶς πρέπει νὰ ἀντι­με­τωπίζουν τοὺς αἱρετικούς. Τοὺς λέ­­ει:­ Νὰ εἶστε ἄγρυπνοι ἔχοντας ὡς παρά­­δειγμα ἐμένα. Νὰ θυμάστε ὅτι ἐπὶ τρία χρόνια συνεχῶς νύχτα καὶ ἡμέρα δὲν σταμάτησα μὲ δάκρυα νὰ νουθετῶ τὸν καθένα σας ξεχωριστά. Καὶ τώρα σᾶς ἐμπιστεύομαι στὸν Θεό. Ποτὲ δὲν ἐπι­δίωξα ἀσήμι καὶ χρυσάφι ἢ ἱματισμό. Ἐσεῖς οἱ ἴδιοι γνωρίζετε ὅτι γιὰ τὶς ἀνά­γκες τὶς δικές μου καὶ τῶν συνοδῶν μου ὑπηρέτησαν αὐτὰ τὰ ροζιασμένα μου χέρια. Μὲ κάθε τρόπο σᾶς ἔδωσα παράδειγμα, ὅτι πρέπει νὰ ἐργάζεσθε ἔτσι σκληρὰ γιὰ νὰ προλαβαίνετε κάθε σκανδαλισμὸ τῶν ἀσθενῶν ἀδελφῶν. Ἀλλὰ καὶ νὰ θυμάσθε αὐτὸ ποὺ εἶπε ὁ Κύριος, ὅτι «εἶναι καλύτερο νὰ δίνει κανεὶς παρὰ νὰ παίρνει». Κι ἀφοῦ τὰ εἶπε αὐτά, γονάτισε καὶ προσευχήθηκε μαζὶ μὲ ὅλους αὐτούς.
   Οἱ ὁδηγίες ποὺ δίνει λοιπὸν ὁ ἅγιος Ἀπόστολος ἔχουν δύο κατευθύνσεις: ἡ μία ἀφορᾶ τὴν ἄγρυπνη προσοχὴ ποὺ πρέπει νὰ δείχνουν πρὸς τοὺς αἱρε­­τι­κούς, καὶ ἡ ἄλλη ἀφορᾶ τὸ δικό τους παράδειγμα.
   Θὰ περίμενε ἴσως κανεὶς νὰ τονίσει­ περισσότερο τὴν πρώτη περίπτωση.­ Ὅμως ἐπιμένει περισσότερο στὸ καλὸ­ παράδειγμα. Τοὺς ζητᾶ νὰ εἶ­ναι ὑποδεί­γματα πίστεως καὶ ζωῆς. Νὰ εἶναι ἀφιλάργυροι καὶ ἀνιδιοτελεῖς. Νὰ θυσιάζον­ται γιὰ τὸ ποίμνιό τους. Νὰ ἐρ­γάζονται ἀκούραστα.
   Μέσα ἀπ’ ὅλα αὐτὰ κατανοοῦμε ὅτι οἱ αἱρετικοὶ δὲν ἀντιμετωπίζονται μόνο μὲ τὴν ὀρθόδοξη διδασκαλία, ἀλλὰ καὶ μὲ τὴν ὀρθόδοξη καὶ ἁγία βιοτή. Κι αὐτὸ ἔχει πολὺ μεγάλη σημασία ἰδιαιτέρως γιὰ τὴν ἐποχή μας. Διότι μᾶς διδάσκει ὅτι δὲν φθάνει μόνο νὰ ἀποκηρύσσου­με τοὺς αἱρετικοὺς καὶ νὰ καυχιόμα­στε ὅτι ἔχουμε τὴν ἀλήθεια τῆς πίστε­ως. Αὐτὸ ποὺ χρειάζεται περισσότερο νὰ κάνουμε οἱ Ὀρθόδοξοι πιστοὶ εἶναι νὰ ἔχουμε ζωὴ ἁγιότητος, ζωὴ πνευ­ματικὴ καὶ ὑπο­δειγματική.
   Ἔτσι θὰ βοη­θηθοῦν ὥστε νὰ μετανοήσουν καὶ νὰ ἐπι­στρέψουν κά­ποιοι ποὺ παρασύρθηκαν. Ἔτσι θὰ ἑλκυσθοῦν πρὸς τὴν πίστη οἱ ὑπόλοιποι. Ἔτσι θὰ ἀλλάξει οὐσιαστικὰ ὁ κόσμος.